Καμπάουτερς

Οι Καμπάουτερς (ολλ: Kabouters) ήταν κίνημα αντικουλτούρας που αναπτύχθηκε και έδρασε την περίοδο 1969-1970 στην Ολλανδία, με ιδιαίτερη δράση στο Άμστερνταμ.

Ιστορικό

Το κίνημα δημιουργήθηκε από τα πρώην μέλη του κινήματος των Πρόβος Ρουλ βαν Ντάιν (Roel van Duijn) και Ρόμπερτ Γιάσπερ Χρόοτφελντ (Robert Jasper Grootveld), μετά την επίσημη διάλυση των Πρόβος το 1967. Επισήμως, ο 27χρονος τότε Βαν Ντούιν ίδρυσε τους Καμπάουτερς στις 5 Φεβρουαρίου 1970 με την διακήρυξη της Πορτοκαλί Ελεύθερης Πολιτείας (ολλ: Oranje Vrijstaat), ενός φανταστικού κράτους, τα σύνορα του οποίου συνέπιπταν με αυτά της Ολλανδίας, και κατοίκους που ονομάζονταν Καμπάουτερς (μικροσκοπικά ανθρωπάκια που ζουν κάτω από το έδαφος, αγγ: gnomes)

Οι Καμπάουτερς προηγούνται χρονικά του κινήματος των καταλήψεων του οποίου θεωρούνται θεμελιωτές. Τον Ιούνιο του 1970 συμμετείχαν στις Ολλανδικές Δημοτικές εκλογές. Στο Άμστερνταμ αναδείχθηκαν τρίτη δύναμη συγκεντρώνοντας το 11% των ψήφων και κερδίζοντας πέντε από τις 45 έδρες. Κατόρθωσαν επίσης να κερδίσουν δύο έδρες στην Χάγη και από μία στους Δήμους των Άλκμααρ, Άρνεμ και Λέιντεν. Βλέποντας την δύναμή τους να ανεβαίνει, οι Καμπούτερς κατέβασαν ψηφοδέλτιο και στις βουλευτικές εκλογές του 1971, χωρίς ωστόσο να μπορέσουν να ξεχωρίσουν.

Η νίκη στις Δημοτικές εκλογές διαίρεσε τους Καμπάουτερς: μερικοί από τους Συμβούλους επιδίωκαν να χρησιμοποιήσουν την εκλογική διαδικασία για να νομιμοποιήσουν το πρόγραμμα τους, ενώ άλλοι επιδίωξαν να προβοκάρουν τις συνεδριάσεις που τις θεωρούσαν ως παρωδία δημοκρατίας. Ταυτόχρονα τα στελέχη των ομάδων που δρούσαν στους δρόμους θεωρούσαν ότι η με οποιοδήποτε τρόπο συμμετοχή στο Δημοτικό Συμβούλιο αποσπούσε ενέργεια και προσοχή από την άμεση δράση.

Μετά την λήξη της θητείας των δημοτικών συμβουλίων του Άμστερνταμ, της Χάγης, του Άλκμααρ και του Λέιντεν, οι Καμπάουτερς αποφάσισαν την αυτονομία των ομάδων τους και στη συνέχεια αυτοδιαλύθηκαν ως ενιαίο κίνημα. Η ομάδα του Βαν Ντούιν εξακολούθησε ωστόσο να εκλέγεται στο δημοτικό συμβούλιο του Άμστερνταμ με το όνομα «Ριζοσπάστες».

Η δράση των Καμπάουτερς

Η Ελεύθερη Πολιτεία δημιούργησε σκιώδη κυβέρνηση με Υπουργεία και τμήματα, καθώς και τρία καταστήματα βιολογικών προϊόντων και μία «δημοκρατικά αυτό-διευθυνόμενη» βιοτεχνία ενδυμάτων. Οι Καμπάουτερς προωθούσαν τους στόχους τους χρησιμοποιώντας προβοκατόρικες και χιουμοριστικές τεχνικές.

Ενδεικτικές ενέργειες τους:

• Καταλάμβαναν άδεια κτίρια, τα καθάριζαν και στέγαζαν αστέγους
• Οργάνωσαν Τμήμα Τρίτης Ηλικίας, το οποίο προσέφερε δωρεάν υπηρεσίες σε μοναχικούς ηλικιωμένους, όπως βοήθεια στα ψώνια, βαψίματα, ή απλώς συντροφιά, φτάνοντας να δέχονται πάνω από 350 κλήσεις την εβδομάδα
• Για να διαμαρτυρηθούν για την μόλυνση και την χρήση των αυτοκινήτων, το Τμήμα Περιβάλλοντος οργάνωνε καθιστικές διαμαρτυρίες εμποδίζοντας την κίνηση, στην διάρκεια της οποίας περπατούσαν στους δρόμους φορώντας αντιασφυξιογόνες μάσκες ή υποχρέωναν τους οδηγούς να σβήνουν τις μηχανές τους, ενώ έσπρωχναν οι ίδιοι με τα χέρια το αυτοκίνητό τους.
• Τοποθετούσαν χαρτοκιβώτια με λουλούδια στα πάρκινγκ
• Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής τους εκστρατείας για τις βουλευτικές εκλογές, τύπωσαν αφίσα που παρουσίαζε μία ολόγυμνη κοπέλα μπροστά από μία αγελάδα, ενώ τα κεντρικά συνθήματα τους ήταν του ύφους: «Ψήφο στους Καμπούτερς για καλύτερο καιρό». Όταν φεμινιστικά κινήματα τους κατηγόρησαν ότι υποβίβαζαν την γυναίκα σε επίπεδο μαστοφόρου, αντικατέστησαν την επίμαχη αφίσα με νέα, που απεικονίζε έναν γυμνό άντρα μπροστά από έναν ταύρο.

Πηγές

• TIME magazine, Monday, Jun. 15, 1970
• http://home.deds.nl/~quip/amsterdam.html
• Βλάσης Ρασσιάς, "Από τους Provos στους Kabouters", περιοδικό Ανοιχτή Πόλη #3 (1981)

Επιπλέον ανάγνωση

• Larry Bogad (2006), Electoral Guerilla Theatre
• Coen Tasman (1996), Louter kabouter, kroniek van een beweging, Amsterdam, Babylon/De Geus
• Roel van Duyn (1972), Message of a Wise Kabouter