Ακροδεξιά

Στη σύγχρονη πολιτική σκηνή, με τον όρο ακροδεξιά καλείται το σύνολο των ριζοσπαστικών πολιτικών ιδεολογιών που βρίσκονται στην άκρα δεξιά μεριά του πολιτικού φάσματος αριστεράς-δεξιάς. Αυτές οι ιδεολογίες είναι οι σωβινιστικές, ακραία εθνικιστικές δηλαδή, ολοκληρωτικές και αντιδραστικές. Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται για να περιγράψει ιδεολογίες όπως ο Φασισμός και οι διάφορες μορφές του, συμπεριλαμβανομένου του Εθνικοσοσιαλισμού, της Τρίτης Θέσης, καθώς και άλλα κινήματα όπως ο Λευκός Εθνικισμός και η Εναλλακτική δεξιά. Είναι άμεσα συσχετιζόμενη με τον ρατσισμό, τον ακραίο εθνικισμό και τον ακραίο συντηρητισμό.^[1]^[2]

Η ιστορία της Ακροδεξιάς

Η ιστορίας της Ακροδεξιάς αρχίζει τον 18ο αιώνα στη Γαλλία. Με το ξέσπασμα της Γαλλικής Επανάστασης οι διάφορες τάσεις, άλλες πιο συντηρητικές κι άλλες πιο ριζοσπαστικές, έλαβαν μέρος διεκδικώντας κοινωνικές ελευθερίες, δικαιοσύνη κι ισότητα. Καθώς ωστόσο η μεγάλη πλειοψηφία των επαναστατών είχε ως στόχο την απελευθέρωση της ανερχόμενης μεσαίας τάξης των εμπόρων, βιοτεχνών, τεχνιτών και άλλων, υπήρξαν διάφοροι παλαιοί ευγενείς και πρώην άρχοντες που κατέκριναν την ανάπτυξη του εμπορίου ως ανήθικη, την κατάργηση της θρησκείας ως ασέβεια και τη ριζοσπαστικοποίηση της κοινωνίας ως καταστροφή. Πρότασσαν δε το αίτημα για επιστροφή στις παραδοσιακές αξίες, όπως η καταγωγή, το "αίμα" και η πίστη. Αυτός ήταν και ο αρχικός πυρήνας της Ακροδεξιάς, η αντίδραση απέναντι στην Επανάσταση και τις αξίες που αυτή πρέσβευε. Η Ακροδεξιά δεν κατάφερε ποτέ να αποκτήσει τη δύναμη που είχαν οι φορείς της στο παρελθόν και σταδιακά άρχισε να αφομοιώνεται από το νέο σύστημα, κρατώντας απλά την αίγλη των πάλαι ποτέ ιδεών της και μένοντας σε ορισμένες βασικές συντηρητικές απόψεις γύρω από τα κοινωνικά ζητήματα.

Η Ακροδεξιά στην Ευρώπη του 20ου αιώνα

Την πτώση και παρακμή της Ακροδεξιάς σε όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα, ήρθε να αντικαταστήσει η επάνοδός της στις πρώτες τέσσερις δεκαετίες του 20ου αιώνα στην Ευρώπη. Ο ιταλικός Φασισμός που προέκυψε από τον Εθνικοσυνδικαλισμό κι ο γερμανικός Ναζισμός που προέκυψε από τον Εθνικοσοσιαλισμό, είναι τα βασικότερα και χαρακτηριστικότερα παραδείγματα που δείχνουν την ισχύ που είχε στους λαούς, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε τη δεκαετία του '30. Σε λιγότερο από μία εικοσαετία, ακροδεξιά κόμματα είχαν καταλάβει την εξουσία στην Ισπανία, την Ιταλία και τη Γερμανία, ενώ δικτατορίες είχαν εγκατασταθεί σε άλλες χώρες, όπως η Ελλάδα.

Η Ακροδεξιά σήμερα

Μετά την ήττα της Γερμανίας στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι ιδέες του ναζισμού δεν εκφράστηκαν, τουλάχιστον ανοιχτά, από κάποιο μέτωπο ή σύνολο ανθρώπων. Σήμερα όμως δρουν στην Ευρώπη και τον κόσμο πληθώρα ακροδεξιών ομάδων, πολλές φορές εγκληματικής φύσης. Δεν αφομοιώνει τόσο εργατικά στρώματα, αλλά νέους που λόγω της πολύπλευρης σημερινής κρίσης, αξιών, θεσμών, αγορών εργασίας, αναζητούν διεξόδους κι ιδεολογικά άλλοθι για τις πράξεις τους. Έχει διάφορες τάσεις και σχετίζεται άμεσα με την Τρίτη Θέση, τον Νεοφασισμό και τον Νεοναζισμό. Κατηγορείται για εγκληματικές πράξεις εις βάρος μεταναστών, μειονοτήτων, ομοφυλόφιλων, αριστερών και αναρχικών, καθώς και για σύμπραξη με τις δυνάμεις καταστολής σε πολλές περιπτώσεις.

Δείτε επίσης

Πηγές και παραπομπές

↑ Historical Exhibition Presented by the German Bundestag
↑ Carlisle, Rodney P., ed., The Encyclopedia of Politics: The Left and the Right, Volume 2: The Right (Thousand Oaks, California, United States; London, England; New Delhi, India: Sage Publications, 2005) p. 694.

Βιβλιογραφία

Συλλογικό, Ο δεξιός εξτρεμισμός στην Ευρώπη, εκδόσεις Πόλις, Αθήνα: 2014
Pierre Milza, Οι μελανοχίτωνες της Ευρώπης. Η ευρωπαϊκή ακροδεξιά από το 1945 μέχρι σήμερα, εκδόσεις Scripta, Αθήνα: 2004
Συλλογικό, Το «βαθύ κράτος» στη σημερινή Ελλάδα και η Ακροδεξιά. Αστυνομία, Δικαιοσύνη, Στρατός, Εκκλησία, εκδόσεις Νήσος, Αθήνα: 2014
Βασιλική Γεωργιάδου, Η άκρα δεξιά και οι συνέπειες της συναίνεσης, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα: 2008
Άννα Φραγκουδάκη, Ο εθνικισμός και η άνοδος της ακροδεξιάς, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα: 2013
Δημήτρης Ψαρράς, Το κρυφό χέρι του Καρατζαφέρη. Η τηλεοπτική αναγέννηση της ελληνικής Ακροδεξιάς, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα: 2010
Στάθης Τσιράς, Έθνος και ΛΑ.Ο.Σ. Νέα άκρα δεξιά και λαϊκισμός, εκδόσεις Επίκεντρο, Αθήνα: 2012
"Δεξιά, Λαϊκή Δεξιά, Ακρα-δεξία, Περιεχόμενο και Ιστορικές Καταβολές των Εννοιών", Β. Μαγκλάρας
"ΛΑ.Ο.Σ.: Στα βήματα της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς", Εφημερίδα ΡΗΞΗ, Φύλλο 56, Γ. Καραμπελιάς
"Η Ακροδεξιά σε Ελλάδα και Ευρώπη", Περιοδικό ΑΡΔΗΝ, Μ. Μελετόπουλος, Τεύχος 36
"Μαρξισμός και σύγχρονη μετανάστευση", Δ. Ντούσας

[1] Historical Exhibition Presented by the German Bundestag

[2] Carlisle, Rodney P., ed., The Encyclopedia of Politics: The Left and the Right, Volume 2: The Right (Thousand Oaks, California, United States; London, England; New Delhi, India: Sage Publications, 2005) p. 694.

[1]

[2]