Βιτσέντσα
Συντεταγμένες: 45°33′N 11°33′E / 45.550°N 11.550°E
| Βιτσέντσα | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
  Βιτσέντσα | |||
.svg) | |||
| Χώρα | Ιταλία | ||
| Διοικητική υπαγωγή | Επαρχία της Βιτσέντσα | ||
| Έκταση | 80,57 km²[1] | ||
| Υψόμετρο | 39 μέτρα | ||
| Πληθυσμός | 109.823 (1 Ιανουαρίου 2023)[2] | ||
| Ταχ. κωδ. | 36100 | ||
| Τηλ. κωδ. | 0444 | ||
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | ||
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
 Σχετικά πολυμέσα | |||
Η Βιτσέντσα (ιταλικά: Vicenza, λατινικά: Vicetia ή Vincentia, βενετσιανικά: Vicensa) είναι πόλη στο Βένετο, στη βορειοανατολική Ιταλία και πρωτεύουσα της επαρχίας της Βιτσέντσας. Σύμφωνα με υπολογισμούς του 2011 η Βιτσέντσα έχει 115.927 κατοίκους. Η Βιτσέντσα βρίσκεται περίπου 60 χιλιόμετρα δυτικά της Βενετίας και 200 χιλιόμετρα ανατολικά του Μιλάνου.
Η Βιτσέντσα ιδρύθηκε τον 3ο με 2ο αιώνα π.Χ. από φυλές της περιοχής, ενώ μέχρι το 157 π.Χ. είχε γίνει ένα ρωμαϊκό κέντρο γνωστό ως Βικεντία (Vincentia), δηλαδή νικηφόρα. Η πόλη παρήκμασε μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο Όθων Γ΄ έδωσε στην πόλη δικό της επίσκοπο. Έλαβε μέρος στη Λίγκα της Λομβαρδίας έναντι του Φρειδερίκου Α΄. Το 1404 η πόλη βρέθηκε σε Ενετική κατοχή. Μετά το 1797 έγινε δουκάτο γκραντ-φιέφ. Το 1814 έγινε μέρος της Αυστριακής Αυτοκρατορίας αλλά αποσχίστηκε το 1848 και τελικά ενώθηκε με την Ιταλία το 1866. Η πόλη αναπτύχθηκε οικονομικά πολύ γρήγορα μετά τη δεκαετία του 1960.
Η Βιτσέντσα είναι το τρίτο μεγαλύτερο βιομηχανικό κέντρο της Ιταλίας με βάση την αξία των εξαγωγών και μια από τις πιο πλούσιες πόλεις της χώρας.[3][4] Στην πόλη βρίσκονται υφαντουργίες και χαλυβουργίες, ενώ το ένα πέμπτο του χρυσού και των κοσμημάτων της Ιταλίας κατασκευάζονται στην πόλη. Μια άλλη σημαντική βιομηχανία της πόλης είναι η κατασκευή εξαρτημάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ο Φρεντερίκο Φατζίν, ο συνεφευρέτης του μικροεπεξεργαστή, γεννήθηκε στην πόλη.[5]
Η πόλη διαθέτει πλούσια ιστορία και πολιτισμό. Η πόλη αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 1994,[3] ενώ το 1996 επεκτάθηκε για να περιλαμβάνει τις κοντινές βίλες Παλλάντιο, και είναι γνωστό ως η Πόλη του Παλλάντιο και των βιλών του Παλλάντιο στο Βένετο.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ρωμαϊκή αυτοκρατορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην αρχαιότητα η Βιτσέντσα κατοικήθηκε από την ιταλική φυλή των "Ευγενών" και στη συνέχεια τον 3ο και τον 2ο αιώνα Π.Χ. από τις πρώτο-Βενετικές φυλές.[6] Η Ρωμαϊκή Δημοκρατία επεκτάθηκε βόρεια και συμμάχησε με τους Βενετούς στις εκστρατείες εναντίον των Κέλτικων φυλών στη βόρεια Ιταλία.[7] Οι Παλαιοβενετοί έμοιαζαν περισσότερο στους Έλληνες και τους Ετρούσκους παρά στους Κέλτες, η Βιτσέντσα δήλωσε την υποταγή της στους Ρωμαίους (157 Π.Χ.) που τη μετέτρεψαν σύντομα σε μεγάλο κέντρο με το όνομα "Βιτσέντσα" σύμφωνα με τη γλώσσα τους "Νικητές". Οι κάτοικοι της Βιτσέντσα πήραν τον τίτλο του "Ρωμαίου πολίτη" και περιγράφονται στην Ανατολική Ρωμυλία ως Ρωμαική φυλή (49 Π.Χ.). Η πόλη έγινε σύντομα ένα μεγάλο αγροτικό κέντρο, με λατομεία, κοπή μαρμάρων, πλίνθων και επεξεργασία μαλλιού, είχε ανοίξει μεγάλους εμπορικούς δρόμους με τα Μεδιόλανα, την Ακυληία και την Τεργέστη αλλά σύντομα τα προνόμια πέρασαν στη γειτονική Πάντοβα.
Δεν υπάρχουν πολλά κατάλοιπα από τη Ρωμαϊκή πόλη πέρα από μερικές γέφυρες στους ποταμούς και ένα Ρωμαϊκό υδραγωγείο λίγο έξω από τη γέφυρα του Τιμίου Σταυρού. Όταν έπεσε η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία την πόλη λεηλάτησαν οι Έρουλοι, οι Βάνδαλοι, ο Αλάριχος Α΄ και οι Ούννοι, στη συνέχεια την κατέκτησαν οι Οστρογότθοι (48 Π.Χ.) και η Βυζαντινή αυτοκρατορία. Η Βιτσέντσα ήταν επίσης σημαντικό εμπορικό κέντρο τόσο των Λομβαρδών όσο και των Φράγκων, από τις αρχές του 6ου αιώνα οικοδομήθηκαν στην περιοχή πολλά Βενεδικτιανά μοναστήρια. Οι Ούγγροι λεηλάτησαν και κατέστρεψαν τη Βιτσέντσα (899).
Μεσαίωνας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Όθων Γ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας παραχώρησε τη διακυβέρνηση της πόλης σε έναν επίσκοπο και τη διαχώρισε από τη δική του επισκοπική κυριότητα (1001). Συμμάχησε με τη Βερόνα και τις υπόλοιπες πόλεις της "Λομβαρδικής Λίγκας" (1164 - 1167) υπό την ηγεσία του Ποντεστά Ετζελίνο Β΄ ιλ Μπαλμπο, κάλεσαν στη συμμαχία την Πάντοβα και την Τρεβίζο. Μετά την αποκατάσταση της ειρήνης ξέσπασαν ξανά εχθρότητες με την Πάντοβα και την Μπασάνο Ντελ Γκράπα που υποκινήθηκε από τη σύγκρουση ανάμεσα στους Γουέλφους και τους Γιβελλίνους.
Ο τυραννικός Ετσελίνο Γ΄ έδιωξε τους Γουέλφους, οπαδούς του πάπα από τη Βιτσέντσα και διόρισε τον αδελφό του Αλμπερίκομ "Ποντεστά" (1230). Οι κάτοικοι συμμάχησαν με τη Β΄ Λομβαρδική Λίγκα εναντίον του αυτοκράτορα Φρειδερίκου Β΄ αλλά συνετρίβησαν (1237) και ο Ετσελίνο παρέμεινε στην εξουσία μέχρι τον θάνατο του (1259). Η Δημοκρατία αποκαταστάθηκε μετά με ένα "Μεγάλο Συμβούλιο" με 100 μέλη και ένα "Μικρό Συμβούλιο" με 40 μέλη, συμμάχησαν με το Τρεβίζο, την Πάντοβα και τη Βερόνα. Σε τρία χρόνια οι κάτοικοι εμπιστεύτηκαν την Πάντοβα για να εξασφαλίσει τις δημοκρατικές τους ελευθερίες αλλά κάλεσαν σύντομα στην κυβέρνηση της πόλης τους την οικογένεια Ντελλα Σκάλα που κυβερνούσε τη Βερόνα, οι Ντελλα Σκάλα τους εξόπλισαν απέναντι στο Μιλάνο που κυβερνούσε ο Οίκος των Βισκόντι. Η Βιτσέντσα πέρασε στη Δημοκρατία της Βενετίας (1404) από τότε η ιστορία της ταυτίζεται με τη Βενετία, την πολιόρκησε ο Σιγισμόνδος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και την κατέλαβε την περίοδο 1509 - 1516 ο Μαξιμιλιανός Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Νεότερα χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τον 16ο αιώνα ο σπουδαίος αρχιτέκτονας Αντρέα Παλλάντιο έκτισε στην πόλη της Βιτσέντσα επιβλητικά ανάκτορα και βίλες, μέχρι την εποχή του η Βιτσέντσα ήταν η πιο υποτιμημένη πόλη στο Βένετο.[8] Η Βιτσέντσα πέρασε στην Αυστριακή Αυτοκρατορία (1814), στην επανάσταση απέναντι στην Αυστρία οι κάτοικοι της Βιτσέντσα έδειξαν τη μεγαλύτερη επαναστατικότητα σε ολόκληρη την Ιταλία μετά το Μιλάνο και την Μπρέσια. Μετά την επανάσταση προσαρτήθηκε στο Βασίλειο της Λομβαρδοβενετίας και μετά τον Γ΄ Πόλεμο της Ιταλικής Ανεξαρτησίας στο Βασίλειο της Ιταλίας.
Στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Βιτσέντσα γνώρισε τα χειρότερα πλήγματα και δέχτηκε τις μεγαλύτερες καταστροφές από τους βομβαρδισμούς, ισοπεδώθηκαν τα περισσότερα ιστορικά μνημεία με 20.000 θύματα. Μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου γνώρισε μεγάλη περίοδο μαρασμού λόγω των καταστροφών αλλά από τη δεκαετία του 1960 ξεκίνησε ταχύτατη ανάπτυξη σε ολόκληρο το Βένετο σε μιά εποχή που έμεινε γνωστή στην περιοχή σαν "Θαύμα του Βορρά". Η επανάσταση συνεχίστηκε με τη βαριά βιομηχανία και μεγάλη αστικοποίηση με πολλούς μετανάστες. Η Βιτσέντσα έγινε έδρα μεγάλης Αμερικάνικης βάσης και της 173ης Αεροπορικής Ταξιαρχίας.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 «Superficie di Comuni Province e Regioni italiane al 9 ottobre 2011». Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ιταλίας. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2019.
- ↑ demo
.istat .it?l=it. - ↑ 3,0 3,1 Frommer's Northern Italy. Books.google.co.uk. 14 Μαρτίου 2008. ISBN 9780470290965. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2011.
- ↑ «The Economy». Vicenza. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2011.
- ↑ Άρθρο για τον Φατζίν
- ↑ https://pleiades.stoa.org/places/393513
- ↑ Πολύβιος, 2.23.3; Στράβων, Γεωγραφικά 5.1.9
- ↑ Butler, Sophie (14 October 2009). "Vicenza: Who needs Venice?". Telegraph.co.uk. Retrieved 1 December 2017.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Butler, Sophie (14 October 2009). "Vicenza: Who needs Venice?"
- John Moretti (2018), Frommer's Northern Italy
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Vicenza στο Wikimedia Commons
Λεξιλογικός ορισμός του Βιτσέντσα στο Βικιλεξικό- ISTAT
