Γκερνίκα (πίνακας)
| Γκερνίκα | |
|---|---|
 | |
| Ονομασία | Γκερνίκα |
| Δημιουργός | Q5593 |
| Έτος δημιουργίας | 1937 |
| Είδος | Λάδι σε Καμβά |
| Ύψος | 3,54 |
| Πλάτος | 7,82 |
| Πόλη | Μαδρίτη |
| Μουσείο | Εθνικό Μουσείο Τέχνης Βασίλισσα Σοφία |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα | |
Η Γκερνίκα (Guernica στα ισπανικά ή Γκουέρνικα, με λατινική απόδοση στα ελληνικά), ένα από τα διασημότερα ίσως έργα του Πάμπλο Πικάσο, είναι μια μεγάλων διαστάσεων ελαιογραφία του 1937, ένα από τα γνωστότερα παγκοσμίως εργα του, και θεωρείται από πολλούς κριτικούς τέχνης ως το πιο δυνατό έργο ζωγραφικής με αντιπολεμικό μήνυμα στην ιστορία. Εκτίθεται στη Μαδρίτη, στο Μουσείο της Βασίλισσας Σοφίας (Museo Reina Sofía).
Περιγραφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο πίνακας, διαστάσεων 3,54 x 7,82μ.,[1] περιγράφει την απανθρωπιά, τη βιαιότητα και την απόγνωση του πολέμου. Ήταν παραγγελία της δημοκρατικής κυβέρνησης της Ισπανίας για τη Διεθνή Έκθεση του Παρισιού το 1937[2]. Ο Πικάσο εμπνεύστηκε το έργο όταν, στις 26 Απριλίου της ίδιας ξεκίνησε το έργο την 1η Μαΐου και το ολοκληρώνει στις 3 Ιουνίου του 1937[3] Ο Πικάσο απέφυγε να ζωγραφίσει αεροπλάνα, βόμβες ή ερείπια. Οι κυρίαρχες μορφές του έργου είναι ένας ταύρος και ένα πληγωμένο άλογο με διαμελισμένα κορμιά και τέσσερις γυναίκες που ουρλιάζουν κρατώντας νεκρά μωρά. Αρχικά ο Πικάσο πειραματίστηκε με χρώμα, αλλά τελικά κατέληξε στο άσπρο-μαύρο και αποχρώσεις του γκρι, καθώς θεώρησε ότι έτσι δίνει μεγαλύτερη ένταση στο θέμα. Πολλές φορές μετακίνησε φιγούρες και μορφές πριν καταλήξει στην οριστική τους θέση. «Η αφαίρεση του χρώματος και του αναγλύφου αποτελεί διακοπή της σχέσης του ανθρώπου τον κόσμο όταν διακόπτεται δεν υπάρχει πλέον η φύση η' η ζωή
Η διαδικασία της ζωγραφικής του πίνακα αποτυπώθηκε σε μια σειρά φωτογραφιών από τη διασημότερη ερωμένη του Πικάσο, την Dora Maar, μια διακεκριμένη καλλιτέχνιδα. Συνολικά σαράντα πέντε σχέδια μας έχουν σωθεί τα οποία προετοιμάζουν την τελική Γκερνίκα[3]. Όταν πρωτοεμφανίστηκε ο πίνακας, οι αντιδράσεις ήταν μάλλον αρνητικές. Ο Βάσκος τοιχογράφος Χοσέ Μαρία Ουτσενάι δήλωσε: «Για έργο τέχνης είναι ένα από τα φτωχότερα της παγκόσμιας παραγωγής. Πρόκειται για πορνογραφία 7x3». Γερμανικό έντυπο έγραψε ότι πρόκειται για «σύμφυρμα από ανθρώπινα μέλη που θα μπορούσε να είχε ζωγραφίσει τετράχρονος». Σταδιακά το γενικό αίσθημα άρχισε να μεταστρέφεται και το έργο περιόδευε για να ενισχύσει τον αγώνα των Δημοκρατικών. Η περιοδεία σταμάτησε όταν ο Φράνκο κατέλαβε την εξουσία το 1939 και, με το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το έργο φυγαδεύτηκε στις ΗΠΑ, για να αποφευχθεί η καταστροφή του.
Η Γκερνίκα έμεινε στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης για πολλά χρόνια και ο Πικάσο είχε δηλώσει πως δε θα επέστρεφε στην Ισπανία προτού αποκατασταθεί πλήρως η δημοκρατία. Το 1974 υπήρξε συμβάν βανδαλισμού του έργου με κόκκινη μπογιά, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη σφαγή του Μι Λάι στο Βιετνάμ. Το 1981 η Γκερνίκα επιστράφηκε στην Ισπανία και εκτέθηκε αρχικά στο Casón del Buen Retiro και κατόπιν στο Μουσείο ντελ Πράδο, προστατευμένη με αλεξίσφαιρο τζάμι και οπλισμένους φρουρούς, για το φόβο νέου βανδαλισμού. Το 1992 ο πίνακας μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση στο Εθνικό Μουσείο Τέχνης Βασίλισσα Σοφία στη Μαδρίτη, του οποίου έγινε το διασημότερο και σπουδαιότερο έκθεμα.
Τα τελευταία χρόνια ακούγεται συχνά η πρόταση να μεταφερθεί στο Μουσείο Γκούγκενχαϊμ στο Μπιλμπάο[4], το οποίο βρίσκεται λίγα μόλις χιλιόμετρα από την κωμόπολη Γκερνίκα, πράγμα με το οποίο δεν συμφωνεί ούτε η ισπανική κυβέρνηση ούτε η διοίκηση του Μουσείου Τέχνης Βασίλισσας Σοφίας.
Ιστορικό επεισόδιο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Λέγεται πως όταν οι Γερμανοί εισήλθαν στο Παρίσι κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην προσπάθειά τους να βρουν καλλιτεχνικούς θησαυρούς και να τους κατασχέσουν, ένας Γερμανός αξιωματικός έδειξε σε φωτογραφία τον πίνακα «Γκερνίκα» στον ίδιο τον Πικάσο που είχε προσαχθεί ρωτώντας τον: -Αυτόν τον πίνακα εσείς τον κάνατε; Κι εκείνος απάντησε με θάρρος: Όχι, Εσείς![5]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Τζούλιο Κάρλο Αργκάν, Η Μοντέρνα τέχνη, μτφρ.Λίνα Παπαδημήτρη, εκδ.Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο, 1998, σελ.524
- ↑ Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, Ο γελωτοποιός και η αλήθεια. Η αθέατη πλευρά της τέχνης του,εκδ.Καστανιώτης, Αθήνα, 1991, σελ.157, Στις 4 Ιουνίου του 1937,πριν ακόμα στεγνώσουν τα χρώματά του βρισκόταν στη θέση του στο περίπτερο της Δημοκρατικής Κυβέρνησης.
- ↑ 3,0 3,1 Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, Ο γελωτοποιός και η αλήθεια. Η αθέατη πλευρά της τέχνης του,εκδ.Καστανιώτης, Αθήνα, 1991, σελ.156
- ↑ Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, Ο γελωτοποιός και η αλήθεια. Η αθέατη πλευρά της τέχνης του, εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα, 1991, σελ. 158
- ↑ Τζούλιο Κάρλο Αργκάν, Η Μοντέρνα τέχνη, μτφρ. Λίνα Παπαδημήτρη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο, 1998, σελ. 527
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- "ΒΗΜΑgazino", 22 Απριλίου 2007
- Εφημ. "Το Βήμα", 27 Απριλίου 2007
- Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, Ο γελωτοποιός και η αλήθεια. Η αθέατη πλευρά της τέχνης του, εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα, 1991, σελ.152-158
- Τζούλιο Κάρλο Αργκάν, Η Μοντέρνα τέχνη, μτφρ. Λίνα Παπαδημήτρη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο, 1998, σελ. 523-527
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ο πίνακας σε μεγαλύτερη ανάλυση.
- Αναλύοντας την «Γκουέρνικα» στο σχολείο άρθρο του καθηγητή καλλιτεχνικών Νίκου Καλαφάτη από το περιοδικό Εικαστική Παιδεία, τεύχος 4, σσ. 48-52 της Ένωσης Καθηγητών Καλλιτεχνικών Μαθημάτων.
