Φάουλ (καλαθοσφαίριση)
Στο μπάσκετ, το φάουλ είναι η πιο σοβαρή παράβαση κανόνων από τις παραβάσεις. Τα περισσότερα φάουλ προκύπτουν ως αποτέλεσμα παράνομης προσωπικής επαφής με αντίπαλο ή/και αντιαθλητικής συμπεριφοράς. Τα φάουλ μπορούν να οδηγήσουν σε μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες ποινές:
- Η ομάδα της οποίας ο παίκτης εκτέλεσε το φάουλ χάνει την κατοχή της μπάλας από την άλλη ομάδα.
- Ο παίκτης που υπέπεσε σε φάουλ κερδίζει μία ή περισσότερες ελεύθερες βολές.
- Ο παίκτης που διαπράττει το φάουλ "αποβάλλεται" από το παιχνίδι.
- Ο παίκτης που διαπράττει το φάουλ αποβάλλεται από ορισμένο αριθμό επόμενων αγώνων.
Ορισμένες από τις ποινές που αναφέρονται παραπάνω επιβάλλονται μόνο εάν ένας παίκτης ή μία ομάδα διαπράξει αριθμό φάουλ πάνω από ένα συγκεκριμένο όριο.
Τα συνηθισμένα φάουλ είναι ρουτίνα στους αγώνες λόγω της συνεχούς κίνησης που είναι συνυφασμένη με το άθλημα και δεν θεωρούνται κακό αθλητικό πνεύμα. Η ποινή επιβάλλει ένα κόστος για την παραβίαση των κανόνων, αλλά δεν υποτιμά τον παίκτη που διαπράττει το φάουλ. Στην πράξη είναι κάτι αναπόφευκτο στο άθλημα της καλαθοσφαίρισης, διότι αν ένας παίκτης έβαζε στόχο να μην διαπράξει ποτέ φάουλ θα αναγκαζόταν να παίξει τόσο προσεκτικά που θα γινόταν εντελώς αναποτελεσματικός. Τα σοβαρότερα φάουλ θεωρούνται κακό αθλητικό πνεύμα και οι ποινές έχουν σχεδιαστεί για να είναι πειθαρχικές.
Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες φάουλ, καθεμία από τις οποίες απαριθμείται παρακάτω και καλύπτεται λεπτομερέστερα στο δικό της άρθρο.
Κατηγορίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Προσωπικό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το προσωπικό φάουλ είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος φάουλ. Προκύπτει από προσωπική επαφή μεταξύ δύο αντιπάλων παικτών. Η καλαθοσφαίριση χαρακτηρίζεται από συνεχή κίνηση και η επαφή μεταξύ των αντιπάλων παικτών είναι αναπόφευκτη, αλλά η σημαντική επαφή που οφείλεται σε παράνομη συμπεριφορά ενός αντιπάλου αποτελεί φάουλ κατά του εν λόγω παίκτη. Τα περισσότερα προσωπικά φάουλ καταλογίζονται εναντίον ενός αμυντικού παίκτη. Το προσωπικό φάουλ που διαπράττεται από παίκτη της ομάδας που έχει την κατοχή της μπάλας ονομάζεται επιθετικό φάουλ. Όταν καμία από τις δύο ομάδες δεν έχει ξεκάθαρα την κατοχή της μπάλας, το φάουλ ονομάζεται φάουλ χαλαρής μπάλας.
Αντιαθλητικό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το αντιαθλητικό φάουλ είναι η βίαιη επαφή παίκτη με παίκτη που ο διαιτητής θεωρεί ότι δεν αποτελεί νόμιμη προσπάθεια άμεσου παιχνιδιού της μπάλας εντός των κανόνων.
- Οι διοργανώσεις NBA και NCAA ανδρών ορίζουν το αντιαθλητικό φάουλ 1ου τύπου ως περιττή επαφή και δύο τέτοιες ποινές οδηγούν στην αποβολή του παίκτη από τον αγώνα. Το αντιαθλητικό φάουλ 2ου τύπου είναι επαφή που είναι τόσο περιττή όσο και υπερβολική και απαιτεί απευθείας αποβολή. Το 2019, το NCAA πρόσθεσε περισσότερες λέξεις για να περιγράψει αυτό το σενάριο, συμπεριλαμβανομένων του στυγνού, του δριμέος ή βάναυσου ή επικινδύνου ή εξαντλητικού.[1]
- Οι διοργανώσεις FIBA και NCAA γυναικών τιμωρούν την υπερβολική ή αδικαιολόγητη επαφή μεταξύ αντιπάλων. Οι όροι τους για τα αντίστοιχα επίπεδα φάουλ είναι αντιαθλητικό φάουλ και αποβλητικού φάουλ.
Τεχνική ποινή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μία τεχνική ποινή είναι μία ποινή που δεν σχετίζεται με σωματική επαφή κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Το φάουλ μπορεί να καταλογιστεί σε παίκτη του αγώνα, σε άλλον παίκτη, σε προπονητή ή γενικά κατά της ομάδας. Αυτή η κατηγορία φάουλ ισχύει για όλα τα ακόλουθα:
- Αντιαθλητική συμπεριφορά εκτός του πλαισίου του παιχνιδιού, όπως κοροϊδία, βωμολοχία, χρήση προσβλητικών φυλετικών προσβολών ή συμπεριφορά προς αξιωματούχο.
- Προσωπικό φάουλ που διαπράττεται από παίκτη ο οποίος έχει αποβληθεί από το παιχνίδι αλλά επανέρχεται στο παιχνίδι λόγω έλλειψης αναπληρωματικών.
- Σπάσιμο του ταμπλό με υπερβολικά δυνατό κάρφωμα.
- Αίτημα τάιμ άουτ όταν η ομάδα έχει ήδη χρησιμοποιήσει το τελευταίο της τάιμ άουτ.
- Παράνομο παιχνίδι, όπως η καθυστέρηση του παιχνιδιού.
- Μία ποικιλία άλλων καταστάσεων, όπως η διάταξη των παικτών σε μία παράνομη άμυνα.
Στις δύο τελευταίες περιπτώσεις, οι κανονισμοί μπορεί να απαιτούν από τον διαιτητή να δώσει προειδοποίηση αντί να καταλογίσει τεχνική ποινή στην πρώτη παράβαση.
Παίκτης και ομάδα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ως προσωπικό φάουλ νοείται κάθε φάουλ, αλλά συνήθως τα προσωπικά και τα αντιαθλητικά φάουλ, με αναφορά στον αριθμό των φάουλ που χρεώνονται σε έναν συγκεκριμένο παίκτη. Ομαδικό φάουλ είναι κάθε φάουλ με αναφορά στην καταμέτρηση εναντίον μίας συγκεκριμένης ομάδας.
Κατάσταση πλεονεκτήματος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η κατάσταση πλεονεκτήματος (ή ποινής) προκύπτει όταν μία ομάδα συγκεντρώσει τον απαιτούμενο αριθμό φάουλ. Όταν μία ομάδα έχει διαπράξει τον απαιτούμενο αριθμό φάουλ, κάθε επόμενο φάουλ έχει ως αποτέλεσμα την εκτέλεση ελεύθερων βολών από την αντίπαλη ομάδα, ανεξάρτητα από το είδος του φάουλ που διαπράχθηκε.
Βιβλιογραφικές αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Katz, Andy (5 Νοεμβρίου 2019). «The men's college basketball rule changes to know about this season». NCAA.