Νιου Μπράνσγουικ
| Νιου Μπράνσγουικ | ||
|---|---|---|
| ||
 | ||
| Φρέντρικτον | ||
| Αγγλικά, Γαλλικά | ||
| Μπρέντα Μάρφι Μπλεν Χιγκς | ||
| • Σύνολο • % Νερό | 72.908 km2 1.458 (0,7%) | |
| Πληθυσμός • Εκτίμηση 2024 • Απογραφή 2021 • Πυκνότητα | 854.355[1] 775.610[2] 11,7 κατ./km2 | |
| ΑΕΠ (ΙΑΔ) • Ολικό (2013) • Κατά κεφαλή | C$31,900 δις[3] C$42.218 | |
| UTC-4 | ||
Αυτο το λήμμα αφορά την επαρχία του Καναδά. Για την πόλη στο Νιου Τζέρσεϊ, δείτε: Νιου Μπράνσγουικ (Νιου Τζέρσεϊ).
Το Νιου Μπράνσγουικ ή Νέα Βρουνσβίκη (αγγλικά: New Brunswick IPA [ [njuː 'brʌnzwɪk]], γαλλικά: Nouveau-Brunswick) είναι επαρχία του Καναδά στις ακτές του Ατλαντικού Ωκεανού.[4]
Το Νιου Μπράνσγουικ έχει έκταση 72.908 τ.χλμ. που ισοδυναμεί στο 0,7% περίπου της έκτασης όλου του Καναδά και κατοικείται από 775.610 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2021[2] και αντιπροσωπεύει το 2,1% του πληθυσμού της χώρας που στην πλειονότητα τους είναι αγγλόφωνοι, ενώ υπάρχει μία σημαντική μειονότητα (περίπου 35%) των κατοίκων που είναι γαλλόφωνοι Ακαδιανοί.
Το Νιου Μπράνσγουικ είναι η μόνη επισήμως δίγλωσση επαρχία του Καναδά (αγγλικά/γαλλικά). Πρωτεύουσα της επαρχίας είναι το Φρέντρικτον ή Φρέντερικτον.
Σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2024, ο πληθυσμός του Νιου Μπράνσγουικ, ανέρχεται σε 854.355 κατοίκους.[1]
Γεωγραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Νιου Μπράνσγουικ δυτικά και νότια συνορεύει με την αμερικανική πολιτεία του Μέιν. Βορειοδυτικά συνορεύει με τη Χερσόνησο της Γκασπεζίας (Γκασπεζί) του Κεμπέκ, και βορειοανατολικά βρέχεται από τον Κόλπο της Ζέστης (γαλλ.: Baie des Chaleurs). Ανατολικά βρέχεται από τον Ατλαντικό, και συνδέεται με τη Νέα Σκωτία με τον στενό Ισθμό του Τσιγκνέτο (αγγλ.: Isthmus of Chignecto). Νοτιοανατολικά βρέχεται από τα νερά του Κόλπου του Φάντυ.
Η επαρχία χαρακτηρίζεται από χαμηλούς λόφους και βουνά, που αποτελούν μέρος της οροσειράς των Αππαλαχίων. Το 80% του εδάφους του Νιου Μπράνσγουικ καλύπτεται από δάση. Την επαρχία διασχίζουν πολλά ποτάμια, τα οποία είναι πλούσια σε σολωμό.
Τα κυριότερα αστικά κέντρα της επαρχίας βρίσκονται στα νότια: το Σεντ Τζον (Saint John, Saint-Jean, 58.341 κάτοικοι), το Μόνκτον (Moncton, 108.620 κάτοικοι), και η πρωτεύουσα Φρέντρικτον (Fredericton, Frédéricton, 59.405 κάτοικοι) σύμφωνα με την απογραφή του 2016.[5]. Στα νότια της επαρχίας βρίσκονται και οι μικρές πόλεις Σάκβιλ (Sackville, 2.963 κάτοικοι), Άγιος Στέφανος (St. Stephen, 3.233 κάτοικοι), Σάσεξ (Sussex, 5.298 κάτοικοι). Στα βόρεια της επαρχίας βρίσκονται τα μικρά αστικά κέντρα Μέγας Καταρράκτης (Grand Falls/Grand-Sault, 4.221 κάτοικοι), Κάμπελτον (Cambelton, 10.716 κάτοικοι), Έντμουνστον (Edmunston, 12.086 κάτοικοι), Μπάθερστ (Bathurst, 15.557 κάτοικοι), Καρακέτ (Caraquet, 3.108 κάτοικοι), Σιπαγκάν (Shippagan, 2.130 κάτοικοι), Τρακαντί (Tracadie, 3.184 κάτοικοι) και Μιραμισί (Miramichi, 17.537 κάτοικοι).
Το Φρέντρικτον είναι το διοικητικό, εκπαιδευτικό και πολιτιστικό κέντρο της επαρχίας. Κοντά στο Φρέντρικτον βρίσκεται και μεγάλη βάση του Καναδικού Στρατού. Ο Άγιος Ιωάννης είναι μεγάλο λιμάνι και μεγάλο βιομηχανικό κέντρο με διυλιστήρια, βιομηχανίες χαρτοπολτού και χαρτιού και σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (θερμικό και πυρηνικό). Το Μόνκτον είναι μεγάλο εμπορικό κέντρο και η πρώτη πόλη του Καναδά που έγινε επισήμως δίγλωσση.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πριν από την άφιξη Ευρωπαίων εποίκων, την περιοχή του σημερινού Νιου Μπράνσγουικ όριζαν οι αυτόχθονες φυλές Μίκμακ, Μαλισίτ (Maliseet) και Πασαμακόντι (Passamaquoddy), με κυριότερη την πρώτη.
Ο πρώτος Ευρωπαίος που εξερεύνησε την περιοχή ήταν ο Γάλλος θαλασσοπόρος Ζακ Καρτιέ, το 1534. Από το 1604, Γάλλοι έποικοι άρχισαν να εγκαθίστανται στα νότια της επαρχία γύρω από τον Κόλπο Φάντυ, αλλά και βόρεια γύρω από το σημερινό Μπάθαρστ, για να δημιουργήσουν την αποικία της Ακαδίας.
Το 1713, όλη σχεδόν η σημερινή Νέα Σκωτία έπεσε στα χέρια των Βρετανών, με αποτέλεσμα οι Ακαδιανοί να περιοριστούν στο Νιου Μπράνσγουικ και στα βόρεια της Νέας Σκωτίας γύρω από το οχυρό Λούισμπουργκ. Στον Ισθμό Τσιγκνέκτο που ενώνει το Νιου Μπράνσγουικ με τη Νέα Σκωτία, οι Γάλλοι έκτισαν δύο οχυρά, το Οχυρό Μπωσεζούρ (Fort Beausejour) και το Οχυρό Γκασπαρώ (Fort Gaspareaux) προκειμένου να εμποδίσουν μία νέα προέλαση των Βρετανών.
Το 1755, με την έναρξη του Βρετανογαλλικού πολέμου που διήρκεσε μέχρι το 1763, οι Βρετανοί κατέλαβαν το Οχυρό Μπωσεζούρ. Ο βρετανός αντισυνταγματάρχης Ρόμπερτ Μόνκτον διέταξε κατόπιν τη βίαιη εκδίωξη όλων των Ακαδιανών από την περιοχή, φοβούμενος μία πιθανή εξέγερσή τους. Το γεγονός αυτό πέρασε στην ιστορία των Ακαδιανών ως η Μεγάλη Αναταραχή. Το 1759 έπεσε στα χέρια των Βρετανών και το γαλλικό Οχυρό Άννα (Fort Anne, το σημερινό Φρέντρικτον), οπότε η κυριαρχία των Βρετανών στην περιοχή έγινε απόλυτη.
Κατά τη διάρκεια της Αμερικανικής Επανάστασης, «Πιστοί στο Στέμμα» άποικοι (αγγλ. Loyalists) από τη Νέα Αγγλία μετακινήθηκαν βόρεια και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του σημερινού Αγίου Ιωάννη. Η αποικιακή διοίκηση της Νέας Σκωτίας εκτίμησε ότι τα εδάφη πέρα από τον Ισθμό του Τσιγκνέκτο ήταν πολύ απόμακρα για τον αποτελεσματικό έλεγχό τους, και έτσι, στις 16 Αυγούστου του 1784, δημιούργησε επισήμως την αποικία του Νιου Μπράνσγουικ. Την ίδια περίπου εποχή, πολλοί από τους διωγμένους Ακαδιανούς επέστρεψαν στο Νιου Μπράνσγουικ, αλλά εγκαταστάθηκαν στα ΒΑ παράλια της επαρχίας προκειμένου να είναι μακριά από τους βρετανούς αποίκους.
Το 1838, το Νιου Μπράνσγουικ και η γειτονική αμερικανική πολιτεία του Μέιν έφτασαν στα πρόθυρα του πολέμου για συνοριακές διαφορές. Τελικά, η συνοριακή γραμμή καθορίστηκε με συμφωνία το 1842. Το 1867, η κυβέρνηση του Νιου Μπράνσγουικ συνυπέγραψε την ιδρυτική πράξη της Καναδικής Συνομοσπονδίας, προς απογοήτευση της πλειονότητας των κατοίκων οι οποίοι επιθυμούσαν να παραμείνουν αποικία του Ηνωμένου Βασιλείου.
Καθ' όλη τη διάρκεια του 19ου αι., έποικοι από τη Βρετανία και την Ιρλανδία συνέχισαν να εγκαθίστανται στην περιοχή. Στον Άγιο Ιωάννη και στο Μιραμισί αναπτύχθηκε πολύ η ναυπηγική. Η υλοτομία και η γεωργία ήταν δύο άλλοι τομείς της οικονομίας που γνώρισαν μεγάλη άνθηση κατά τον 19ο αι. Μετά την ίδρυση της Καναδικής Συνομοσπονδίας, οι σχέσεις του Καναδά με τις ΗΠΑ επιδεινώθηκαν με αποτέλεσμα να περιοριστούν οι εξαγωγές προϊόντων από το Νιου Μπράνσγουικ προς τη γειτονική Νέα Αγγλία. Μόνο στις αρχές του 20ού αι., η οικονομία του Νιου Μπράνσγουικ μπήκε και πάλι σε ανοδική πορεία, κυρίως με την ανάπτυξη της χαρτοβιομηχανίας.
Οι Ακαδιανοί, αν και αποτελούσαν σημαντική μερίδα του πληθυσμού, εντούτοις παρέμεναν πάντα στο περιθώριο των εξελίξεων. Η κατάσταση άλλαξε το 1960 με την εκλογή του Λουί Ρομπισώ (Louis Robichaud) στην πρωθυπουργία της επαρχίας. Το 1969, το Νιου Μπράνσγουικ αναγνώρισε και τα γαλλικά ως επίσημη γλώσσα.
Οικονομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η οικονομία του Νιου Μπράνσγουικ βασίζεται σε πολλούς τομείς. Ο πρωτογενής τομέας περιλαμβάνει σύγχρονη γεωργία, υλοτομία στα πλούσια δάση της περιοχής, μεταλλεία στο Βόρειο Νιέυ Μπράνσγουικ (Μπάθαρστ) και σημαντικό αλιευτικό στόλο. Στην περιοχή του Αγίου Ιωάννη λειτουργούν μεγάλα εργοστάσια, όπως διυλιστήρια και ναυπηγεία. Το Φρέντρικτον είναι σημαντικό διοικητικό κέντρο, ενώ το Μόνκτον αποτελεί σημαντικό εμπορικό κόμβο. Τα τελευταία χρόνια, σημαντική ανάπτυξη έχει σημειώσει και ο τομέας του τουρισμού.
Στην οικονομική ζωή της επαρχίας επικρατούν δύο οικογενειακοί όμιλοι επιχειρήσεων, ο όμιλος Irving με διυλιστήρια, πρατήρια διανομής καυσίμων, εργοστάσια επεξεργασίας ξύλου, κ.λπ., και ο όμιλος McCain που ειδικεύεται στο εμπόριο προτηγανισμένης πατάτας σε όλον τον κόσμο.
Δημογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Έτος | Πληθ. | ±% |
|---|---|---|
| 1851 | 193.800 | — |
| 1861 | 252.047 | +30.1% |
| 1871 | 285.594 | +13.3% |
| 1881 | 321.233 | +12.5% |
| 1891 | 321.263 | +0.0% |
| 1901 | 331.120 | +3.1% |
| 1911 | 351.889 | +6.3% |
| 1921 | 387.876 | +10.2% |
| 1931 | 408.219 | +5.2% |
| 1941 | 457.401 | +12.0% |
| 1951 | 515.697 | +12.7% |
| 1956 | 554.616 | +7.5% |
| 1961 | 597.936 | +7.8% |
| 1966 | 616.788 | +3.2% |
| 1971 | 634.560 | +2.9% |
| 1976 | 677.250 | +6.7% |
| 1981 | 696.403 | +2.8% |
| 1986 | 709.445 | +1.9% |
| 1991 | 723.900 | +2.0% |
| 1996 | 738.133 | +2.0% |
| 2001 | 729.498 | −1.2% |
| 2006 | 729.997 | +0.1% |
| 2011 | 751.171 | +2.9% |
| 2016 | 747.101 | −0.5% |
| 2021 | 775.610 | +3.8% |
Οι σημερινοί κάτοικοι του Νιου Μπράνσγουικ είναι στην πλειονότητα (~60%) αγγλόφωνοι απόγονοι εποίκων από τη Βρετανία και την Ιρλανδία. Οι γαλλόφωνοι αποτελούν περίπου το 30% του πληθυσμού και κατοικούν κυρίως στην Ακαδιανή χερσόνησο και στα ΒΑ της επαρχίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 2001, οι αυτόχθονες (κυρίως Μίκμακ) αποτελούν μόνον το 3,31% του πληθυσμού του Νιου Μπράνσγουικ. Στο Νιου Μπράνσγουικ κατοικούν και 950 άτομα ελληνικής καταγωγής, σύμφωνα με την απογραφή του 2016.[6]
Οι κάτοικοι του Νιου Μπράνσγουικ είναι στην πλειονότητα χριστιανοί καθολικοί (53%) και διαμαρτυρόμενοι (36%) στο θρήσκευμα.
Κατά την πενταετία 1996–2001, ο πληθυσμός της επαρχίας παρουσίασε μείωση κατά 1,2%, η οποία αποδίδεται κυρίως στην οικονομική ύφεση που χτύπησε τον πρωτογενή τομέα (απαγόρευση της αλιείας μπακαλιάρου, πτώση των τιμών της ξυλείας και των μεταλλευμάτων, κ.λπ.)
Αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η επαρχία του Νιου Μπράνσγουικ διακρίνεται για τα φυσικά της κάλλη. Τα τελευταία χρόνια, η κυβέρνηση της επαρχίας προσπαθεί να αναπτύξει τον τουρισμό στην περιοχή με την προβολή των εντυπωσιακών παραλιών στον Κόλπο του Φάντυ, της βρετανικής αποικιακής ιστορίας και της γαλλόφωνης (ακαδιανής) πολιτιστικής παράδοσης.
Ο επισκέπτης μπορεί επίσης να θαυμάσει τους φάρους στις ακτές του Ατλαντικού και τις παλιές σκεπαστές γέφυρες που ενώνουν τις όχθες πολλών ποταμών. Μπορεί ακόμα να φάει άφθονα ψάρια, κάβουρες, αστακούς και θαλασσινά, καθώς και να δοκιμάσει το ψάρεμα του σολωμού στον ποταμό Μιραμισί.
Διοίκηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από τις 8 Σεπτεμβρίου 2019 Αντικυβερνήτρια είναι η Μπρέντα Μάρφι. Πρωθυπουργός (Premier) είναι από τις 9 Νοεμβρίου 2018 ο Μπλεν Χιγκς (Blaine Higgs).
Τελευταίες εκλογές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Government of Canada, Statistics Canada (25 Σεπτεμβρίου 2024). «Population estimates, quarterly». www150.statcan.gc.ca. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ 2,0 2,1 «Census Profile, 2021 Census of Population». Στατιστική Υπηρεσία Καναδά. 29 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ «Gross domestic product, expenditure-based, by province and territory (2013)». Στατιστική Υπηρεσία του Καναδά. 5 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ Το τοπωνύμιο Νέα Βρουνσβίκη (αγγλικά: New Brunswick) χρησιμοποιείται και αλλού, με πιο γνωστή την ομώνυμη πόλη στην Πολιτεία της Νέας Ιερσέης των ΗΠΑ (αγγλικά: New Brunswick, New Jersey). Η ονομασία Βρουνσβίκη (αγγλικά: Brunswick) έχει προέλευση γερμανική και αναφέρεται στον Οίκο του Ανόβερου ή Οίκο του Μπράουνσβαϊγκ (γερμανικά: Braunschweig) της Κάτω Σαξονίας, από όπου κατάγονταν ο βρετανός μονάρχης Γεώργιος Γ΄ (1838–1820), με διάταγμα του οποίου ιδρύθηκε η «αποικία» του Νιου Μπράνσγουικ. Η λέξη Brunswick στα αγγλικά σημαίνει «το χωριό του Μπρούνο» (Bruno's wick).
- ↑ Στατιστική Υπηρεσία του Καναδά, Νιου Μπράνσγουικ
- ↑ Εθνική καταγωγή, Νιου Μπράνσγουικ, Απογραφή 2016
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Government of New Brunswick/Gouvernement du Nouveau Brunswick — Επίσημος ιστοχώρος της επαρχιακής κυβέρνησης του Νιου Μπράνσγουικ.
- New Brunswick Covered Bridges — Ιστοχώρος αφιερωμένος στις σκεπαστές γέφυρες του Νιου Μπράνσγουικ.
- New Brunswick Lighthouses — Ιστοχώρος αφιερωμένος στους φάρους του Νιου Μπράνσγουικ.
- Acadian Ancestral Home — Η ιστορία των Ακαδιανών.