Στρασβούργο

Στρασβούργο
Οι όχθες του Ιλλ και ο Καθεδρικός Ναός Νοτρ-Νταμ ντε Στρασμπούρ.
Σημαία Σφραγίδα Ασπίδα Έμβλημα
Διοίκηση
Χώρα	Γαλλία
Διοικητική υπαγωγή	Κάτω Ρήνος και Ευρωμητρόπολη του Στρασβούργου
Διαμέρισμα	Πόλη του Στρασβούργου (πρωτεύουσα)
Καντόνιo	Πρωτεύουσα 10 καντονίων
• Δήμαρχος του Στρασβούργου	Jeanne Barseghian (από 2020)
Ταχυδρομικός κώδικας	67000, 67100 και 67200
Κωδικός Κοινότητας	67482
Πληθυσμός	291.709 (1  Ιανουαρίου 2022)
Έκταση	78,26 km²
Υψόμετρο	150 μέτρα, 132 μέτρα και 151 μέτρα
Ζώνη ώρας	θερινή ώρα Κεντρικής Ευρώπης (θερινή ώρα) UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Στρασβούργο 48°34′24″N 7°45′8″E
Ιστότοπος	https://www.strasbourg.eu
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Οικία Κάμερτσελ στο κέντρο της πόλης

Το Στρασβούργο (γαλλικά: Strasbourg‎‎ - απόδοση σε ΔΦΑ: ​[stʁaz.buʁ], αλσατικά: Strossburi, γερμανικά: Straßburg‎‎) είναι η πρωτεύουσα και κυριότερη πόλη του νομού Κάτω Ρήνου (Bas-Rhin) και της περιφέρειας του Γκραντ Εστ στη βορειοανατολική Γαλλία και βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Ρήνου. Είναι μία πόλη που διατηρεί το ιστορικό της κέντρο και για το λόγο αυτό είναι και ιδιαίτερα γραφική. Ο τοπικός πληθυσμός (Αλλεμάνοι) αποτελεί ένα μείγμα γαλλικών και γερμανικών στοιχείων, ενώ η πόλη θεωρείται γέφυρα της ενότητας μεταξύ της σύγχρονης Γαλλίας και Γερμανίας. Δύο γέφυρες συνδέουν το Στρασβούργο με τη γερμανική κωμόπολη Κελ (Kehl), δηλαδή τη Γαλλία με τη Γερμανία. Μέχρι το 1918 η πόλη ανήκε στη Γερμανία, καθώς είχε προσαρτηθεί από τη Γαλλία το 1871.

Γεωγραφικά στοιχεία

Η πόλη είναι κτισμένη στη δυτική όχθη του Ρήνου και διασχίζεται από τον ποταμό Ιλλ (Ill), έναν από τους παραποτάμους του Ρήνου, ο οποίος είναι πλωτός στο μεγαλύτερο μέρος του, ενώ υπάρχουν και πολλά κανάλια, σχεδόν σε κάθε σημείο της πόλης. Η Αλσατία οφείλει το όνομά της στον ποταμό: Στη γερμανική γλώσσα Elsass σημαίνει "περιοχή του Ιλλ".

Το υψόμετρό της είναι 142 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας σε μια περιοχή σχετικά επίπεδη. Διοικητικά είναι χωρισμένη σε 14 "συνοικίες" (quartiers). Το κλίμα της πόλης είναι ηπειρωτικό, με μεγάλες διαφορές θερμοκρασίας μεταξύ θερινών και χειμερινών μηνών.

Συνοπτική Ιστορία

Η πόλη δημιουργήθηκε από τους Ρωμαίους αρχικά ως το στρατόπεδο του Αργεντοράτου (Argentoratum) το 12 π.Χ. Το 496 ο Βασιλιάς των Φράγκων Χλωδοβίκος Α΄ (Clovis) προσαρτά το στρατόπεδο του Αργεντοράτου ως τμήμα του Μεροβιγγειανού Βασιλείου. Το όνομα αλλάζει σε Στρατεβούργο (Strateburgum), "Πόλη των σταυροδρομιών".

Το 1176 αρχίζει η οικοδόμηση του σημερινού καθεδρικού ναού (βλ. κατωτέρω) ενώ το 1450 ο Γουτεμβέργιος τυπώνει εκεί το πρώτο έντυπο βιβλίο. Το 1681 προσαρτήθηκε από τη Γαλλία από τα στρατεύματα του Βασιλιά Λουδοβίκου του 14ου. Κατά τον γαλλογερμανικό πόλεμο η πόλη πολιορκείται και το 1870 παραδίδεται. Η Γαλλία χάνει το Στρασβούργο και ολόκληρη την Αλσατία - Λωρραίνη, η οποία ενσωματώνεται πλέον στη Γερμανική Αυτοκρατορία. Το 1918 ο Γάλλος στρατηγός Γκουρώ (Gouraud) εισέρχεται στο Στρασβούργο, το οποίο επαναφέρεται στο Γαλλικό κράτος.

Το 1939 το Στρασβούργο εκκενώνεται από ολόκληρο τον πληθυσμό του, ο οποίος μεταφέρεται σε άλλες περιοχές και καταλήγει "πόλη-φάντασμα", η οποία φρουρείται από ισχυρές δυνάμεις χωροφυλακής, για τον φόβο λεηλασιών. Στις 18 Ιουνίου 1940 τα γερμανικά στρατεύματα καταλαμβάνουν την πόλη, την οποία επισκέπτεται ο Φύρερ αποθαυμάζοντας τον "γερμανικό χαρακτήρα" της. Προς τιμήν του η κεντρική πλατεία της πόλης, η πλατεία Κλεμπέρ (Place Kléber) μετονομάζεται σε Πλατεία Αδόλφου Χίτλερ (Adolfhitlerplatz). Η πόλη παραμένει υπό γερμανική κατοχή - με κάποιους από τους πρόσφυγες να επιστρέφουν σε αυτήν - μέχρι τις 23 Νοεμβρίου 1944 οπότε απελευθερώνεται από τη 2η Μεραρχία του Στρατηγού Λεκλέρκ. Το 1949 η πόλη επιλέγεται ως έδρα του Συμβουλίου της Ευρώπης, ενώ στη Σύνοδο κορυφής του Εδιμβούργου το 1992 επικυρώνεται ο καθορισμός της πόλης ως έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Σημερινή εικόνα

Ο πληθυσμός της πόλης ανέρχεται σε 275.718 κατοίκους (απογραφή του 2013). Είναι μία από τις δύο έδρες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (η άλλη είναι οι Βρυξέλλες). Επίσης, στο Στρασβούργο εδρεύουν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και, από το 1949, το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Στο Στρασβούργο εδρεύουν, επίσης:

• Το Πανεπιστήμιο Ανθρωπιστικών Σπουδών (Université des Sciences Humaines), το οποίο σήμερα έχει μετονομασθεί σε Πανεπιστήμιο Μαρκ Μπλοκ - Στρασβούργο ΙΙ: Είναι ένα από τα πιο σημαντικά της Γαλλίας, καθώς μαζί με τα Πανεπιστήμια της Μυλούζ (Mulhouse), του Κολμάρ (Colmar), της Βασιλείας (Βâle) (Ελβετία), του Φράιμπουργκ (Freiburg) και της Καρλσρούης (Karlsruhe) (Γερμανία) σχηματίζουν την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Πανεπιστημίων του Ανώτερου Ρήνου (UCOR). Καλύπτει τους τομείς των ανθρωπιστικών και των κοινωνικών επιστημών.
• Το Πανεπιστήμιο Λουί Παστέρ (Université Louis Pasteur - Strasbourg I): Θεωρείται το καλύτερο γαλλικό επαρχιακό πανεπιστήμιο και 4ο στη Γαλλική επικράτεια. Καλύπτει το σύνολο του επιστημονικού επιστητού, από Ιατρική μέχρι Οικονομικές σπουδές καθώς Φυσική και Χημεία.
• Το Πανεπιστήμιο Ρομπέρ Σουμάν (Université Robert Schuman (URS) - Strasbourg III): Καλύπτει τη Νομική επιστήμη, τις Πολιτικές Επιστήμες και τη Διοίκηση Επιχειρήσεων.

Από την 1η Ιανουαρίου του 2009 τα τρία αυτά πανεπιστήμια ενοποιήθηκαν αποτελώντας το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου.

• Η Εθνική Σχολή Διοίκησης (École nationale d'administration), σημαντική Εθνική Σχολή Διοίκησης, που ιδρύθηκε το 1945, εδρεύει στο Στρασβούργο από το 1992 και είναι υπεύθυνη για τη βασική και συνεχή κατάρτιση των ανωτέρων δημοσίων λειτουργών της Γαλλίας.

Ο Καθεδρικός Ναός του Στρασβούργου (2008), με εμφανή τα σημεία αναστήλωσης.

Σύμβολο της πόλης αποτελεί ο ύψους 149 μέτρων γοτθικός Καθεδρικός Ναός του Στρασβούργου, ο οποίος ολοκληρώθηκε το 1439 και ήταν το ψηλότερο κτήριο στον κόσμο από το 1625 έως το 1847. Σήμερα έχει κηρυχθεί σε κατάσταση ανάγκης από το Γαλλικό Κράτος, καθώς είναι κατασκευασμένος από ένα ασυνήθιστο είδος σκληρού πετρώματος, το οποίο, όμως, διαβρώνεται με την πάροδο του χρόνου. Μέχρι σήμερα συνεχίζονται οι εργασίες συντήρησης και αναστήλωσής του.

Το ιστορικό κέντρο του Στρασβούργου ονομαζόμενο "Petite France" (Μικρή Γαλλία), χαρακτηρίσθηκε ως "Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς" από την UNESCO το 1988. Ήταν η πρώτη φορά που τέτοια τιμή αποδιδόταν σε ένα ολόκληρο κέντρο πόλης.

Άποψη της "Petite France"

Η αρχιτεκτονική των παλαιών κτιρίων είναι επιβλητική αλλά και λεπτοδουλεμένη. Εντυπωσιάζουν, τόσο με τον όγκο όσο και με τη μορφή των προσόψεών τους, η Βιβλιοθήκη, το Εθνικό Θέατρο και το Πανεπιστήμιο Ανθρωπιστικών Επιστημών (τα δύο πρώτα στην πλατεία Δημοκρατίας, Place de la République).

Στο Στρασβούργο έχει την έδρα της (και το θέατρό της, στην πλατεία Broglie) η Όπερα του Κάτω Ρήνου (Opera du Bas-Rhin).

Η πόλη διαθέτει, επίσης, και πολλά σημεία πρασίνου, μεγαλύτερο και κυριότερο των οποίων είναι η "Ορανζερί" (Orangerie), πάρκο με μικρό ζωολογικό κήπο και το περίπτερο της Ιωσηφίνας (Pavillon Joséphine) στο ένα του άκρο.

Κυριότερα Μουσεία

Είσοδος και αριστερή πτέρυγα του ανακτόρου Ροάν (2008)

Στα παλαιά σφαγεία, στην όχθη του Ιλλ, στεγάζεται το Ιστορικό Μουσείο. Στο Ανάκτορο Ροάν (Palais Rohan) στεγάζονται το Μουσείο διακοσμητικών τεχνών (Musée des Arts Décoratifs), το αρχαιολογικό Μουσείο και το Μουσείο Καλών Τεχνών. Απέναντι σχεδόν από τον Καθεδρικό Ναό βρίσκεται το Μουσείο "Musée de l'Œuvre Notre-Dame", με έργα θρησκευτικής τέχνης. Η λαϊκή τέχνη της Αλσατίας εκτίθεται στο Αλσατικό Μουσείο (Musée Alsacien), επίσης στις όχθες του Ιλ στην αποβάθρα Αγ. Νικολάου (quai Saint-Nicolas). Από το 1998 λειτουργεί, επίσης, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Musée d'Art moderne et contemporain).

Συγκοινωνίες

Η πόλη διαθέτει σιδηροδρομικό σταθμό και συνδέεται με το Παρίσι και τις Βρυξέλλες με συρμούς τύπου TGV. Το οδικό δίκτυο είναι επίσης πυκνό, συνδέοντας την πόλη τόσο με το Παρίσι όσο και με άλλες πόλεις της Γαλλίας αλλά και της Γερμανίας. Εντός πόλεως υπάρχει καλό συγκοινωνιακό δίκτυο με λεωφορεία και έξι γραμμές τραμ (A, B, C, D, E, F), ενώ σε κάθε οδική αρτηρία υπάρχουν ειδικοί ποδηλατόδρομοι. Κοντά στην πόλη (σε απόσταση 12 χλμ.) βρίσκεται το διεθνές αεροδρόμιο Εντζέμ (Entzheim), 15ο της χώρας σε αριθμό εξυπηρετούμενων επιβατών (δεν εκτελούνται πτήσεις από/προς Ελλάδα, παρά μόνο μια φορά τον μήνα - για την εξυπηρέτηση όσων απασχολούνται ή σχετίζονται με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο).

Λόγω της επικοινωνίας του Ιλλ με τον Ρήνο σημαντικές είναι, επίσης, οι ποτάμιες μεταφορές από και προς την πόλη, ενώ ο γύρος της πόλης με ποταμόπλοιο προσελκύει κάθε χρόνο περίπου 600.000 τουρίστες.

Ετυμολογία και ονόματα

Μέχρι τον 5ο αιώνα μ.Χ., η πόλη ήταν γνωστή ως Αργαντοράτι (στην ονομαστική πτώση, Αργαντόρατο στην τοπική πτώση), ένα κελτικό-γαλατικό όνομα, λατινικοποιημένο πρώτα ως Αργεντοράτος (με Γαλλικό τοποθετικό επίθεμα, όπως εμφανίζεται στα πρώτα ρωμαϊκά ορόσημα του 1ου αιώνα μ.Χ.) και στη συνέχεια ως Αργγαντοράτιο (με τακτική λατινική ονομαστική λήξη, σε μεταγενέστερα Λατινικά κείμενα). Το γαλατικό όνομα είναι συνδυασμός του -rati, της γαλατικής λέξης για οχυρωμένα οχυρώματα, συγγενική με την Παλιά Ιρλανδική ráth (βλ. ringfort) Ραθ arganto (n) - (συγγενική με το λατινικό argentum, που έδωσε το σύγχρονο γαλλικό argent), της γαλλικής λέξης για το ασήμι, αλλά και κάθε πολύτιμο μέταλλο, ιδιαίτερα χρυσό, που υποδηλώνει είτε ένα οχυρό που βρίσκεται σε μια περιοχή εξόρυξης χρυσού από ποταμό, ή αποθήκευση χρυσού που εξορύσσεται στους κοντινούς ποταμούς.

Μετά τον πέμπτο αιώνα μ.Χ. η πόλη έγινε γνωστή με εντελώς διαφορετικό όνομα, αργότερα γαλλικοποιημένη ως (Κατώτερη Αλσατία: Στροσμπουρι, γερμανικά: Straßburg‎‎ Στρασμπουργκ). Το όνομα αυτό έχει γερμανική προέλευση και σημαίνει "πόλη (στη διέλευση) δρόμων". Το σύγχρονο Stras- είναι συγγενές με τη γερμανική Straße και το αγγλικό street, και τα δύο προέρχονται από το λατινικό strata ("πλακόστρωτος δρόμος"), ενώ το -bourg είναι συγγενικό με το γερμανικό Burg και την αγγλική λέξη borough, και τα δυο προέρχονται απ' το πρωτογερμανικό *burgz ("οχυρό σε λόφο, φρούριο").

Ο Γρηγόριος του Τουρ ήταν ο πρώτος που ανέφερε την αλλαγή του ονόματος: στο δέκατο βιβλίο της Ιστορίας των Φραγκών του που γράφτηκε λίγο μετά το 590 αναφέρει ότι ο Εγκίδιος, Επίσκοπος της Ρέιμς, κατηγορούμενος για συνωμοσία εναντίον του βασιλιά Χιλδεβέρτου Β΄ της Αυστρασίας, υπέρ του θείου του βασιλιά Κιλπερίκου Α΄ της Νευστρίας, δικάστηκε από μια Σύνοδο Αυστρασιακών επισκόπων στο Μετς τον Νοέμβριο του 590, κρίθηκε ένοχος και απομακρύνθηκε από την ιερατεία, και στη συνέχεια μεταφέρθηκε "ad Argentoratensem urbem, quam nunc Strateburgum vocant" ("στην πόλη του Αργεντοράτου, την οποία τώρα αποκαλούν Στρατημπούργο"), όπου εξορίστηκε.

Δείτε επίσης

• Εθνική και Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Στρασβούργου

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ιστοσελίδα του Στρασβούργου Αρχειοθετήθηκε 2010-08-13 στο Wayback Machine.