Τάγμα του Αγίου Γεωργίου

Τάγμα του Αγίου Γεωργίου
	Τάγμα του Αγίου Γεωργίου
Απονομή από Ρωσική Ομοσπονδία και στο παρελθόν από επικεφαλής Οίκου Ρομανώφ
Τύπος	Στρατιωτικό παράσημο
Σύσταση	26 Νοεμβρίου 1769, αναβίωσε στις 20 Μαρτίου 1992
Κατάσταση	Σε ισχύ
Κλάσεις	Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄
Κατάταξη
Επόμενο (ανώτερο)	Τάγμα του Αγίου Ανδρέα
Επόμενο (κατώτερο)	Βραβείο για τις υπηρεσίες στην πατρική γη
	; Διεμβολή

Το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία της Αυτοκράτειρας Αικατερίνης Β΄, η οποία και κατέστη Αρχηγός του Τάγματος αυτού στις 26 Νοεμβρίου (7 Δεκεμβρίου^{[Σημ. 1]}) 1769 προς τιμήν του Αγίου Γεωργίου του Μεγαλομάρτυρα και Τροπαιοφόρου^{[Σημ. 2]} για τα ανδραγαθήματα των στρατιωτών και αξιωματούχων στα πεδία των μαχών. Το παράσημο καταργήθηκε μετά τη Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917, όταν την κυβέρνηση ανέλαβαν οι Μπολσεβίκοι.

Το παράσημο διακρινόταν σε τέσσερις (4) τάξεις: Α΄ Τάξεως (ο μεγαλύτερος σε αξία, μεγαλόσταυρος μετά ταινίας και αστέρος), Β΄ Τάξεως, Γ΄ Τάξεως και Δ΄ Τάξεως (ο μικρότερος σε αξία, του αργυρού ιππότη). Με το παράσημο αυτό βραβεύτηκαν συνολικά 10.000 άνθρωποι. Μόνο 23 από αυτούς έλαβαν το παράσημο Α΄ Τάξεως, ενώ 4 απ' αυτούς κατάφεραν να λάβουν το παράσημο και των τεσσάρων τάξεων. Το παράσημο Α΄ Τάξεως του Τάγματος αυτού έφεραν στη συνέχεια, ως κληρονομικοί αρχηγοί, όλοι οι Τσάροι της Ρωσίας μετά την Αικατερίνη. Το παράσημο Α΄ Τάξεως δόθηκε για εορταστικούς λόγους 2 φορές, στην Αικατερίνη Β΄ ως Αρχηγό του Τάγματος και στον Αλέξανδρο Β΄ για την εκατονταετηρίδα του Τάγματος.^{[Σημ. 3]} Με τη Β΄ Τάξη βραβεύτηκαν 125 στρατιωτικοί. Από το 2000 το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου επανιδρύθηκε ως στρατιωτικό παράσημο της Ρωσικής Ομοσπονδίας.^{[Σημ. 4]}

Ιστορία

Το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου δημιουργήθηκε από την Αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β΄ της Ρωσίας στις 26 Νοεμβρίου (7 Δεκεμβρίου) 1769, έναν χρόνο μετά την έναρξη του Ρωσοτουρκικού πολέμου του 1768-1774. Για πρώτη φορά στην ιστορία της Ρωσίας, το βραβείο ήταν χωρισμένο σε 4 τάξεις και απονεμόταν μόνο για προσωπικά ανδραγαθήματα στα πεδία των μαχών. Υπήρχαν όμως και κάποιες εξαιρέσεις - αφού «όχι πάντα ο πιστός γιος της Πατρίδας έχει την ευκαιρία να δείξει την αξία του στα πεδία της μάχης με το θάρρος και τον ζήλο του», για το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως μπορούσαν να προταθούν και «αυτοί οι οποίοι υπηρετούσαν στον ρωσικό στρατό για 25 χρόνια ως ανώτεροι αξιωματικοί, ενώ στο ναυτικό για 18 χρόνια ως αξιωματικοί»^[3]

Το 1807 δημιουργήθηκε το «Σήμα της Τιμής του Στρατιωτικού Βραβείου» (ρωσ. Знак отличия военного ордена) για τους απλούς στρατιώτες, οι οποίοι είχαν κατώτερη θέση, και οι οποίοι είχαν λάβει το βραβείο. Το σήμα αυτό αργότερα θα λάβει την ανεπίσημη ονομασία του «Στρατιώτη του Γεωργίου». Οι αξιωματικοί δε λάμβαναν το συγκεκριμένο παράσημο, το οποίο όμως συχνά απονεμόταν ως προοίμιο προαγωγής ενός στρατιώτη σε βαθμό αξιωματικού.

Μία ακόμη μορφή διάκρισης ήταν το χρυσό σπαθί του Τάγματος: αυτοί που λάμβαναν το χρυσό σπαθί με την επιγραφή «δι' ανδρείαν» (ρωσ. За храбрость) μαζί με την ταινία του Τάγματος εγγράφονταν σε ειδικό κατάλογο, ενώ αυτοί που λάμβαναν μόνο το σπαθί εγγράφονταν στον γενικό κατάλογο απονομών.

Το 1833, τα κριτήρια απονομής έγιναν πιο αυστηρά: για την απονομή της Δ΄ Τάξεως για μακροχρόνια υπηρεσία πλέον απαιτούνταν και η συμμετοχή σε τουλάχιστον μία μάχη, ενώ καθορίστηκε και αυστηρή ιεραρχία στις προαγωγές μεταξύ των τάξεων. Εν τω μεταξύ, είχε επίσης δημιουργηθεί και ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου.

Λόγω του ότι ο Άγιος Γεώργιος ήταν άγιος των Χριστιανών, για τους μη Χριστιανούς είχε δημιουργηθεί ένα ειδικό παράσημο του βραβείου, στο οποίο, αντί του Αγίου Γεωργίου, απεικονιζόταν ο δικέφαλος αετός, ο θυρεός της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Αυτό το ειδικό παράσημο του βραβείου για τους μη Χριστιανούς δημιουργήθηκε από τον Τσάρο Νικόλαο Α΄ στις 29 Αυγούστου 1844 για να καλύψει τις ανάγκες της μακροχρόνιας ρωσικής κατάκτησης του Καυκάσου. Ο πρώτος που έλαβε αυτό το ειδικό παράσημο ήταν ο ταγματάρχης Ντζαμόφ-μπεκ Καϊτάχσκι. Λέγεται ότι οι τιμηθέντες στον Καύκασο απορούσαν «γιατί μας βραβεύουν με βραβείο που ο σταυρός του έχει απεικονισμένο έναν αετό αντί για άλογο;».

Από το 1845, αυτοί που λάμβαναν το Τάγμα του Αγίου Βλαδίμηρου και το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου ανεξαρτήτως τάξεως λάμβαναν κληρονομικούς τίτλους ευγενείας, σε αντίθεση με τα άλλα ρωσικά τάγματα, όπου απαιτούνταν η απονομή της Α΄ Τάξεως του παρασήμου. Εξαίρεση αποτελούσε το ρωσο-πολωνικό στρατιωτικό βραβείο Virtuti Militari.

Το 1849 εγκαταστάθηκε μια αναμνηστική επιγραφή με τα ονόματα όλων των βραβευθέντων στην Αίθουσα του Αγίου Γεωργίου, στο Μεγάλο Παλάτι του Κρεμλίνου της Μόσχας.

Τον Φεβρουάριο του 1855 εκδόθηκε διάταγμα, το οποίο προέβλεπε ότι αυτοί που βραβεύτηκαν με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως λόγω μακροχρόνιας υπηρεσίας και διακρίθηκαν στα πεδία των μαχών, ώστε να δικαιούνται τον σταυρό της Δ΄ Τάξεως δι' ανδραγαθία, είχαν το δικαίωμα να προσθέσουν στο ήδη απονεμειθέν παράσημο ένα κομμάτι της ταινίας του Τάγματος, κάτι που θα έδειχνε ότι έλαβαν το βραβείο δύο φορές - για ευδόκιμη υπηρεσία και για ανδρεία. Αυτοί έλαβαν το χαρακτηρισμό «Ιππότες του Στρατιωτικού Βραβείου του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως για 25 (ή 18 και 20 στο ναυτικό) χρόνια υπηρεσίας με θηλιά».

Στις 15 Μαΐου 1855, με διάταγμα άλλαξαν οι κανόνες απονομής του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως που έπαψε να απονέμεται για μακροχρόνια υπηρεσία και περιορίστηκε σε καθαρά πολεμική διάκριση (αντικαταστάθηκε ως παράσημο ευδόκιμης υπηρεσίας από την Δ΄ Τάξη του Αγίου Βλαδιμήρου μεθ' επιγραφής).

Τον επόμενο χρόνο το «Σήμα της Τιμής του Πολεμικού Βραβείου» απέκτησε και αυτό τέσσερις τάξεις, ενώ επετράπη και η διατήρηση των κατωτέρων βαθμών του Τάγματος μετά την προαγωγή σε ανώτερη τάξη. Προηγουμένως τα παράσημα των κατώτερων τάξεων έπρεπε να επιστραφούν άμα τη προαγωγή.

Το 1913 ο κανονισμός για την απονομή του βραβείου άλλαξε ξανά και το «Σήμα της Τιμής του Πολεμικού Βραβείου» μετονομάστηκε σε Σταυρός του Αγίου Γεωργίου.

Κατά τη διάρκεια της Οκτωβριανής Επανάστασης και του Ρωσικού Εμφυλίου, το βραβείο απονεμόταν στους στρατιώτες του ναυάρχου Αλεξάνδρου Κολτσάκ, ηγέτη του Λευκού Στρατού, ενώ στις περιοχές τις οποίες διοικούσε το Σοβιέτ των Λαϊκών Επιτρόπων της Ρωσικής Σοβιετικής Ομοσπονδιακής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας το βραβείο απαγορεύτηκε.

Στις 8 Αυγούστου 2000 με το υπ' αρ. 1463 διάταγμα του Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, το βραβείο δημιουργήθηκε εκ νέου.^[4]

Τάξεις Τάγματος

Το παράσημο του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου έφερε το σχήμα του πεπλατυσμένου σταυρού και είχε τέσσερις διαβαθμίσεις - τάξεις, οι οποίες κατά σειρά επίσημης προσέλευσης ή παράταξης ήταν:

Δ΄ Τάξη - Μικρός σταυρός που φέρονταν αριστερά στο στήθος, 100 ρούβλια σύνταξης κάθε χρόνο.
Γ΄ Τάξη - Μικρός σταυρός με ταινία, στο λαιμό, 200 ρούβλια σύνταξης κάθε χρόνο.
Β΄ Τάξη - Αστέρι στο αριστερό μέρος του στήθους και μεγαλόσταυρος με ταινία λαιμοδέτη, 400 ρούβλια σύνταξης κάθε χρόνο.
Α΄ Τάξη - Αστέρι στο αριστερό μέρος του στήθους και μεγαλόσταυρος μετά ταινίας, στον δεξιό ώμο, 700 ρούβλια σύνταξης κάθε χρόνο.

Αν σε έναν στρατιωτικό απονεμόταν ίδιο βραβείο, ανώτερης τάξεως, τότε επέστρεφε το προηγούμενο. Αυτός ο κανόνας άλλαξε το 1856.

Από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Μάιο του 1855, αν η Δ΄ Τάξη του βραβείου απονέμονταν δεύτερη φορά τότε η φερόμενη ταινία του παρασήμου ήταν διπλή που δήλωνε έτσι τη διπλή βράβευση.^[5]

Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως μαζί με την ταινία του
Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως
Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως

Κανόνες

Ο κανόνας που υπογράφηκε από τη δημιουργό του βραβείου, Αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β΄, δεν είχε αυστηρά κριτήρια απονομής του βραβείου. Συχνά, για την ανδρεία στα πεδία της μάχης το βραβείο απονεμόταν και σε φτωχούς ανθρώπους. Το βραβείο δε δινόταν μόνο για την αριστεία αλλά και για τη μεγάλη διάρκεια της θητείας - 25 χρόνια στον στρατό και 18 στο ναυτικό (αλλά, αυτός που βραβευόταν εξαιτίας αυτού του λόγου έπρεπε τουλάχιστον να είχε συμμετάσχει σε μια μάχη^[5]).

Για να βραβευτεί ένας στρατιώτης με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ΄ ή Δ΄ Τάξεως, το Πολεμικό Συνέδριο έπρεπε να περιγράψει λεπτομερώς το κατόρθωμα του στρατιωτικού και να δώσει εξηγήσεις και αποδείξεις, πριν να το δώσει στον μονάρχη για να αποφασίσει. Τα κριτήρια για την απονομή του μεταλλίου τον 19ο αιώνα έμοιαζαν με τα κριτήρια με τα οποία ένας στρατηγός προαγόταν στον πιο υψηλό τίτλο, αυτόν του στρατάρχη: Για να λάβει κανείς το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως, έπρεπε να κερδίσει τον πόλεμο, ενώ για να λάβει το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως έπρεπε να κερδίσει μια σημαντική μάχη.

Σύμφωνα με τον κανόνα των απονομών, ο αριθμός όσων μπορούσαν να βραβευτούν δεν ήταν περιορισμένος. Μπορούσε να βραβευθεί οποιοσδήποτε στρατιωτικός, αρχίζοντας από τον ανθυπασπιστή. Μετά τις αλλαγές το 1884, ο κατώτερος που μπορούσε να λάβει το βραβείο ήταν ο ανθυπολοχαγός. Αν ο ανθυπασπιστής είχε λάβει το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως, τότε λάμβανε τον βαθμό του ανθυπολοχαγού σύμφωνα με κανονισμό του 1913.

Ο κανόνας που υπέγραψε η Αικατερίνη Β΄ δε διευκρίνιζε ποιοι στρατιωτικοί είχαν δικαίωμα να πάρουν το βραβείο. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας της, το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ΄ Τάξεως μπορούσαν να λάβουν και λοχαγοί, ενώ κατά τη διάρκεια της βασιλείας των επόμενων Τσάρων, το βραβείο λάμβαναν κυρίως στρατηγοί.

Απόσπασμα από τον κανόνα του 1769:^[3]

4. Αυτοί που μπορούν να λάβουν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου είναι αυτοί που εθελοντικά υπηρετούν στον στρατό και στο ναυτικό της Πατρίδας μας και οι στρατηγοί οι οποίοι νίκησαν τους εχθρούς σε πόλεμο ή σε σημαντική μάχη, όπου έδειξαν θάρρος και πολεμικό ταλέντο.

…

7. Τάξεις του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου:
Τετράγωνο χρυσό αστέρι, στο κέντρο του οποίου σε μαύρο δαχτυλίδι μαζί με χρυσό ή κίτρινο κύκλο, στον οποίο είναι ζωγραφισμένο με μονόγραμμα το όνομα του Αγίου Γεωργίου, ενώ στο μαύρο σταυρό η επιγραφή: Για την υπηρεσία και το θάρρος (ρωσ. За службу и храбрость)

Μεγάλος χρυσός σταυρός με άσπρο από όλες τις πλευρές χυμευτόν, στο κέντρο του οποίου απεικονίζεται ο θυρεός της Μοσχοβίας και σε έναν κόκκινο κύκλο ο Άγιος Γεώργιος, με αργυρό κοντάρι, στο άλογο και με το όνομά του.

Σταυρός για τους βραβευμένους Γ΄ και Δ΄ Τάξεως επίσης μεγάλος, αλλά μικρότερος από τους άλλους.

Κορδέλα με τρεις μαύρες και δύο κίτρινες ρίγες.

…

11. Αν και δεν είναι και πολύ σωστό να περιγράφουμε αναλυτικά το κατόρθωμα των στρατιωτικών μας στα πεδία της μάχης, πρέπει να δημιουργήσουμε κάποιους ειδικούς κανόνες, με τους οποίους θα μπορούμε με ευκολία να αποφασίζουμε με ποια τάξη θα βραβεύεται το κάθε είδους κατόρθωμα.
Άξιος για να λάβει το βραβείο είναι ο στρατιωτικός, ο οποίος με το θάρρος του ενέπνευσε τους στρατιώτες του και τους οδήγησε στη νίκη, παρά τις απώλειες.

Όποιος περικυκλώθηκε από τους εχθρούς μας αλλά δεν παραδόθηκε και με το θάρρος του κράτησε τη θέση του στο πεδίο της μάχης και χάρη στο θάρρος του έδωσε την νίκη στον στρατό.

Όποιος αποφασίσει να πραγματοποιήσει μια επικίνδυνη αποστολή και τα καταφέρει.

Όποιος πρώτος πάτησε στην εχθρική γη και κατάφερε να την κατακτήσει.

Μια ειδική επιτροπή αποφάσιζε τον αριθμό των συντάξεων προς τους βραβευμένους - ισόβια σύνταξη χορηγούνταν μόνο σε αυτούς που είχαν λάβει το βραβείο πρώτοι.^{[Σημ. 5]} Αρχικά, οι 12 πρώτοι που έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως λάμβαναν 700 ρούβλια κάθε χρόνο, οι 25 πρώτοι που έλαβαν το Τάγμα Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως λάμβαναν 400 ρούβλια, οι 50 πρώτοι που έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ΄ Τάξεως λάμβαναν 50 ρούβλια και οι πρώτοι 100 που έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως λάμβαναν 100 ρούβλια.

Το 1843 ο κανόνας άλλαξε και ο αριθμός των βραβευμένων με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως μειώθηκε κατά 6 ανθρώπους, αλλά η σύνταξη διπλασιάστηκε. Μειώθηκε και ο αριθμός των βραβευθέντων με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως από 25 σε 15, αλλά η σύνταξή τους δεν αυξήθηκε. Ο αριθμός των βραβευθέντων με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ΄ Τάξεως δεν άλλαξε, ενώ ο αριθμός των βραβευθέντων με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως αυξήθηκε κατά 325 ανθρώπους και η σύνταξη τους κατά 50 ρούβλια από την αρχική.

Οι βραβευμένοι με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου διαφορετικών τάξεων λάμβαναν τη σύνταξη του ανώτερου βαθμού. Μετά τον θάνατο του βραβευμένου, τη σύνταξή του λάμβανε η σύζυγός του. Τα βραβεία, μετά τον θάνατο του βραβευμένου, επιστρέφονταν στο Πολεμικό Συνέδριο. Απαγορευόταν η διακόσμηση του μεταλλίου με πολύτιμες πέτρες.

Βραβευμένοι

Ο Μιχαήλ Κουτούζοφ με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου

Α΄ Τάξη

Συνολικά το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως απονεμήθηκε σε 25 ανθρώπους. Ο πρώτος που το έλαβε μετά την Αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β΄, η οποία το έλαβε την ημέρα δημιουργίας του,^[6] ήταν ο κόμης Πιότρ Αλεξάντροβιτς Ρουμιάντσεφ-Ζαντουνάιζ «για τη νίκη απέναντι στον εχθρό στις 21 Ιουλίου 1770 στο Καγκούλ». Ο τελευταίος που έλαβε το βραβείο ήταν ο Νικολάι Νικολάγιεβιτς Στάρσι, το 1877, «για την κατάληψη του Πλέβεν, στις 28 Νοεμβρίου 1877, και για την αιχμαλωσία του Νουρί Γαζί Οσμάν Πασά».

Όταν κάποιος λάμβανε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως δε βραβευόταν πια με τις κατώτερες τάξεις. Από τους 25 που έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως, μόνο 4 είχαν λάβει όλες τις τάξεις του βραβείου:

Ο αρχιστράτηγος Μιχαήλ Ιλλαριόνοβιτς Κουτούζοφ
Ο πρίγκιπας Μιχαήλ Μπαρκλάυ-ντε-Τόλλι
Ο κόμης Ιβάν Φιόντοροβιτς Πάσκιεβιτς
Ο κόμης Ιβάν Ντίμπιτς-Ζαμπαλκάνσκι

Τρεις άνθρωποι είχαν βραβευτεί με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄, Β΄ και Γ΄ Τάξεως:

Ο στρατηγός Γκριγκόρι Αλεξάντροβις Ποτιόμκιν
Ο αρχιστράτηγος Αλέξανδρος Βασίλιεβιτς Σουβόροφ
Ο στρατηγός ιππικού Λεόντι Λεόντοβιτς Μπέννιγκσεν

Στον κατάλογο των βραβευθέντων με το μετάλλιο Α΄ Τάξεως υπήρχαν και ξένοι. Το 1813 με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως βραβεύτηκε ο Κάρολος ΙΔ΄ Ιωάννης της Σουηδίας - πρώην στρατάρχης του Ναπολέοντα με το όνομα Ζαν-Μπατίστ Μπερναντότ - για τη μάχη στο Ντέννεβιτς. Για τη «Μάχη των Εθνών» στη Λειψία, το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως έλαβαν ο στρατάρχης Γκέμπχαρντ Λέμπερεχτ φον Μπλύχερ και ο Καρλ Φίλιππ τσου Σβάρτσενμπεργκ, ηγέτης του Έκτου Συνασπισμού. Για την κατάληψη της Γαλλίας το 1814 το βραβείο έλαβε ο Άγγλος στρατάρχης Άρθουρ Ουέλσλεϋ, Δούκας του Ουέλλινγκτον. Το 1823 για το τέλος του πολέμου στην Ισπανία, το βραβείο έλαβε ο Λουδοβίκος Αντώνιος του Ανγκουλέμ. Το 1848 για την κατάληψη του Μιλάνου και το τέλος της Ιταλικής Επανάστασης, το βραβείο έλαβε ο Αυστριακός στρατάρχης Γιόζεφ Ραντέτσκυ. Το 1869 για τα εκατόχρονα του βραβείου, το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως έλαβε ο Γερμανός Αυτοκράτορας Γουλιέλμος Α΄, ο οποίος ήταν ήδη βραβευμένος με την Δ΄ Τάξη. Για τη συνεισφορά στον πόλεμο με τους Γάλλους, το μετάλλιο Α΄ Τάξεως έλαβε ο Αρχιδούκας Άλμπρεχτ, Δούκας του Τέσεν.

Αν και το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου ήταν κατώτερο του Τάγματος του Αγίου Ανδρέα του Πρωτόκλητου, οι στρατιωτικοί θεωρούσαν ως τη μεγαλύτερη τιμή να πάρουν το μετάλλιο του Αγίου Γεωργίου.

Γράφει ο Αλέξανδρος Βασίλιεβιτς Σουβόροφ στην κόρη του, Νατάλια, στις 8 Νοεμβρίου 1789:^[7]

Έλαβα το Τάγμα του Αγίου Αποστόλου Ανδρέα του Πρωτόκλητου, αλλά έλαβα και το τιμητικό Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως. Αυτός είναι ο πατερούλης σου. Παραλίγο να πεθάνω από τη χαρά μου

Β΄ Τάξη

Ο στρατηγός Νικολάι Γιουντένιτς, βραβευμένος με τρεις τάξεις του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου, 1916

Συνολικά με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως βραβεύτηκαν 125 άνθρωποι.^[8] Ο πρώτος που έλαβε το βραβείο το 1770 ήταν ο στρατηγός Πιότρ Γκριγκόριεβιτς Πλεμιάνικοφ «για την ανδρεία, την οποία ενέπνευσε στους στρατιώτες του, χάρη στην οποία στις 21 Ιουλίου 1777, στο Καγκούλ, ο εχθρός αναγκάστηκε να υποχωρήσει». Ο τελευταίος που έλαβε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως, το 1916, ήταν ο Γάλλος στρατηγός Φερντινάν Φος «για την επιτυχία στην Μάχη του Βερντέν, στις 21 Δεκεμβρίου 1916».

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κανένας δεν έλαβε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως, αλλά το βραβείο Β΄ Τάξεως έλαβαν τέσσερις Ρώσοι στρατιωτικοί, οι διοικητές του ρωσικού στρατού Νικολάι Νικολάγιεβιτς Γιουντένιτς, Νικολάι Γιουντόβιτς Ιβανόφ, Νικολάι Βλαντίμιροβιτς Ρούζσκι και ο Κόμης Νικολάι Νικολάγιεβιτς Μλάντσι, ο οποίος ήταν μέχρι το 1915 ο αρχιστράτηγος του ρωσικού στρατού. Ο πιο γνωστός από αυτούς είναι ο Νικολάι Γιουντένιτς, ο οποίος ήταν ένας από τους αρχηγούς του Λευκού Στρατού κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1917.

Ο Γιουντένιτς πολεμούσε μαζί με τους Κοζάκους εναντίον των Οθωμανών Τούρκων. Πρώτη φορά, το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου το έλαβε στη Δ΄ Τάξη, «για τη διάλυση της 3ης Τουρκικής Στρατιάς, καθώς και των 10ου, 11ου και 15ου Σωμάτων» στο Σαρικάμις μεταξύ Δεκεμβρίου 1914-Ιανουαρίου 1915. Και τις επόμενες φορές που έλαβε το βραβείο ο Γιουντένιτς, ο λόγος ήταν η διάλυση της 3ης Τουρκικής Στρατιάς: η Γ΄ Τάξη για τη διάλυση 90 ταγμάτων πεζικού, ενώ η Β΄ Τάξη «για την κατάληψη του οχυρού του Ερζερούμ, στις 2 Φεβρουαρίου 1916».

Από τους ξένους, μόνο δύο έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως - ο αρχηγός του γαλλικού στρατού Ζοζέφ Ζοφρ για την αναχαίτιση των Γερμανών στη Μάχη του Μάρνη το 1914 και ο Φερντινάν Φος.^{[Σημ. 6]}

Γ΄ Τάξη

Συνολικά, το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ΄ Τάξεως έλαβαν 650 άνθρωποι. Ο πρώτος που έλαβε το βραβείο ήταν το 1769 ο αντισυνταγματάρχης Φιόντορ Φαμπρίτσιαν^{[Σημ. 7]} για τη διάλυση, μαζί με τους 1600 πιστούς του στρατιώτες, στο Γκαλάτς, στις 15 Νοεμβρίου 1769 μιας πιο δυνατής και μεγαλύτερης στρατιάς του αντιπάλου».^[9]

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ΄ Τάξεως έλαβαν 53 άνθρωποι, συμπεριλαμβανόμενου του Ανώτερου Διοικητή του Νοτιο-Δυτικού Μετώπου, αντιστράτηγου Αλεξέι Γιευγκένιεβιτς Γκούτορ, ο οποίος αργότερα ήταν ο πρώτος που πήγε με το μέρος των Σοβιέτ κατά την Οκτωβριανή Επανάσταση.

Κατά τη διάρκεια της Οκτωβριανής Επανάστασης, το βραβείο έλαβαν 10 άνθρωποι, κυρίως για τη συνεισφορά στη μάχη με τους Μπολσεβίκους. Μεταξύ τους, το 1919 βραβεύτηκαν οι αντιστράτηγοι Γκριγκόρι Αφανάσιεβιτς Βερζμπίτσκι και Βλαντιμίρ Οσκάροβιτς Κάππελ, ο υποστράτηγος Σεργκέι Νικολάγιεβιτς Βοϊτσεχόφσκι και ο ναύαρχος Αλέξανδρος Κολτσάκ, αρχηγός του Λευκού Στρατού.

Δ΄ Τάξη

Ο Ι. Ε. Τιχότσκι, βραβευμένος με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως

Μέχρι τον Απρίλιο του 1813 με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως βραβεύτηκαν 1195 άνθρωποι,^{[Σημ. 8]} ενώ ο αριθμός αυτών που έλαβαν το βραβείο μετά το 1813 είναι άγνωστος^{[Σημ. 9]} Σύμφωνα με κάποιες πηγές, με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως βραβεύτηκαν πάνω από 10.500 άνθρωποι, απ' αυτούς 8.000 έλαβαν το βραβείο για μακροχρόνια υπηρεσία, ενώ απαραίτητη προϋπόθεση από το 1833 σε μια σημαντική μάχη. Οι σταυροί που απονέμονταν για μακροχρόνια υπηρεσία, από το 1816, είχαν και την ανάλογη επιγραφή. Από το 1855 οι απονομές του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου για εξαιρετική υπηρεσία στον στρατό σταμάτησαν.^{[Σημ. 10]} Ο πρώτος που έλαβε το βραβείο, το 1770, ήταν ο Ρέινγκολντ Πάτκουλ, «για τη διάλυση, στις 12 Ιανουαρίου 1770, στο Ντόμπρε, των πολωνικών δυνάμεων».^[10]

Από τον κατάλογο των βραβευμένων, πιο γνωστοί είναι τέσσερις στρατιωτικοί. Ένας από αυτούς ήταν ο αντιστράτηγος Ιβάν Γιεγκόροβιτς Τιχότσκι. Το 1849 ο αντιστράτηγος Ιβάν Τιχότσκι, ο οποίος υπηρέτησε στον στρατό 25 χρόνια, έλαβε το βραβείο με την ανάλογη επιγραφή. Τον Απρίλιο του 1855 κατά την διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου, ο Τιχότσκι, ο οποίος είχε λάβει τον βαθμό του συνταγματάρχη, έλαβε ξανά το βραβείο, αυτή τη φορά για τη συμμετοχή του σε μια σημαντική μάχη.^[11]

Κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου έγινε μια, από λάθος, διπλή απονομή του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως^[12]:

Ο λοχαγός του 73ου Τάγματος Πεζικού της Κριμαίας Σεργκέι Παύλοβιτς Αβντέγιεφ έλαβε το πρώτο του Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως στις 20 Φεβρουαρίου του 1916, επειδή έκλεψε πολυβόλο του εχθρού. Τότε ήταν ανθυπασπιστής και, σύμφωνα με τον κανόνα, έγινε ανθυπολοχαγός. Αργότερα, στις 5 Απριλίου του ίδιου χρόνου, έλαβε ξανά το βραβείο. Πρέπει να είχε γίνει κάποιο λάθος, αφού κατά τη διάρκεια της πρότασης για την απονομή, ο Αβντέγιεφ βρισκόταν σε επιχειρησιακή απόσπαση, από την 9η στην 3η Στρατιά. Το βραβείο το έλαβε σε στρατόπεδο της 3ης Στρατιάς και, σύμφωνα με τους κανόνες τελετής απονομών, υπογράφηκε ειδικό έγγραφο για την απονομή στις 4 Μαρτίου 1917 από το Πολεμικό Συνέδριο, λίγο καιρό πριν τον θάνατο του Αβντέγιεφ.

Επίσης, γνωστές είναι οι απονομές με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου σε δύο γυναίκες (μετά την Αικατερίνη Β΄). Το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως έλαβαν:

Η Μαρία Σοφία Αμαλία, Βασίλισσα των Δύο Σικελιών - στις 21 Φεβρουαρίου 1861, «για την ανδρεία την οποία επέδειξε κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του οχυρού της Γκαέτα, από τις 12 Νοεμβρίου 1860 μέχρι τις 13 Φεβρουαρίου 1861»^[13]
Η Ρίμμα Ιβανόβα, μοναχή - στις 17 Σεπτεμβρίου 1915, «για την ανδρεία και το θάρρος, τα οποία επέδειξε στο πεδίο της μάχης, όταν μετά από τον θάνατο όλων των αρχηγών αποφάσισε να λάβει εκείνη την αρχηγεία - μετά την μάχη πέθανε από τραύμα που είχε». Η νεκρή νοσοκόμα έλαβε ισόβια το βραβείο, μετά από διάταγμα του Νικόλαου Β΄.^[14]

Για τη μάχη με τους Μπολσεβίκους

Ο Αλέξανδρος Κολτσάκ με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ΄ και Δ΄ Τάξεως

Κατά τη διάρκεια της Οκτωβριανής Επανάστασης, στον Εθελοντικό Στρατό και στις Ένοπλες Δυνάμεις του Νότου της Ρωσίας οι στρατιωτικοί δε λάμβαναν το βραβείο, γιατί εθεωρείτο τρομερό λάθος να απονέμεται σε Ρώσους για πόλεμο με τους συμπατριώτες τους, αλλά οι κατώτεροι αξιωματικοί έλαβαν το βραβείο για την ανδρεία που επέδειξαν απέναντι στον Κόκκινο Στρατό των Μπολσεβίκων. Το 1920 ο στρατηγός Πιότρ Νικολάγιεβιτς Βράνγκελ αποφάσισε να δημιουργήσει το Τάγμα του Αποστόλου Ανδρέα του Θαυματουργού, ένα βραβείο ισάξιο με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου.

Στο Ανατολικό μέτωπο του Λευκού Στρατού, το 1918, ο ναύαρχος Κολτσάκ ως ο Ανώτατος Διοικητής έλαβε την απόφαση να συνεχιστούν οι απονομές του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου^{[Σημ. 11]} Αφού είχε λάβει το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου, το 1915, για μια επιτυχή στρατιωτική επιχείρηση κατά των Γερμανών, ο Κολτσάκ, τον Απρίλιο του 1919, σε στρατόπεδο του Στρατού της Σιβηρίας, έλαβε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ΄ Τάξεως^[15] για την επιτυχή πολιορκία κατά του Κόκκινου Στρατού στο Περμ.^[16] Συνολικά, στον στρατό του Κολτσάκ, το βραβείο έλαβαν 74 αξιωματικοί, απ' αυτούς 20 έλαβαν το Χρυσό Σπαθί «Δι' ανδρείαν» (αλλιώς «Όπλο του Αγίου Γεωργίου»), 47 το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως και 10 στρατιωτικοί έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ΄ Τάξεως (οι στρατηγοί Βοϊτσεχόφσκι και Κάππελ έλαβαν και τις δύο τάξεις).^[17]

Οι περισσότερες απονομές του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως έγιναν σε στρατιώτες του Βορείου Μετώπου του Λευκού Στρατού. Ο στρατηγός Γιευγκένι Κάρλοβιτς Μίλλερ στο μικρό του σώμα έδωσε 19 φορές το βραβείο μαζί με το Όπλο του Αγίου Γεωργίου και από αυτούς πέντε ήταν Άγγλοι αξιωματικοί.^[18]

Στρατιωτικός Σταυρός του Αγίου Γεωργίου

Το 1807 δημιουργήθηκε το Σήμα της Τιμής του Στρατιωτικού Βραβείου του Αγίου Γεωργίου^{[Σημ. 12]} για τους κατώτερους αξιωματούχους και είχε την ίδια κορδέλα με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου. Απονεμόταν για προσωπικό θάρρος, το οποίο ο στρατιώτης επέδειξε στη μάχη απέναντι στον εχθρό.

Το Σήμα της Τιμής του Στρατιωτικού Βραβείου του Αγίου Γεωργίου, εκτός από την επίσημη ονομασία, είχε λάβει και άλλες ονομασίες: Σταυρός του Αγίου Γεωργίου Ε΄ Τάξεως, Στρατιωτικός Σταυρός του Αγίου Γεωργίου, Στρατιωτικός Γεώργιος κ.ά.

Το 1856, δημιουργήθηκαν τέσσερις τάξεις για τον Σταυρό του Αγίου Γεωργίου και οι κανόνες απονομής για το κάθε βαθμό ήταν πολύ αυστηροί.

Το 1913, οι κανόνες άλλαξαν, το βραβείο μετονομάστηκε σε Σταυρός του Αγίου Γεωργίου και τα επίσημα έγγραφα απονομής άρχισαν να δημιουργούνται από την αρχή.

Όπλο του Αγίου Γεωργίου

Οι πρώτες απονομές με το Χρυσό Σπαθί ή αλλιώς με το Όπλο του Αγίου Γεωργίου έγιναν στην εποχή του Μεγάλου Πέτρου. Στις 27 Ιουνίου 1720 το βραβείο απονεμήθηκε στον Κόμη Μιχαήλ Μιχαήλοβιτς Γκολίτσιν για τη διάλυση της σουηδικής μοίρας στο νησί Γκράνχαμ «και ως ένδειξη ευγνωμοσύνης και αναγνώρισης της δουλειάς του, του δόθηκε ένα χρυσό σπαθί με πολλά διαμάντια».

Οι επόμενες απονομές γίνονταν με χρυσό σπαθί και διαμάντια για τους στρατηγούς, ενώ στους κατώτερους στρατιωτικούς χωρίς διαμάντια αλλά με επιγραφές (όπως «Για θάρρος», «Για ανδρεία», καθώς και λίγα λόγια για τον λόγο απονομής).

Από τις 28 Οκτωβρίου 1807, οι αξιωματούχοι και οι στρατηγοί οι οποίοι έλαβαν το χρυσό σπαθί συμπεριλήφθησαν στον κατάλογο των βραβευμένων με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου.

Από το 1855 το σπαθί είχε και τα χρώματα (μαύρο και κίτρινο) της κορδέλας του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου.

Το 1869, αν και οι απονομές του χρυσού σπαθιού ήταν επίσημα απονομές του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου, πολλοί το θεωρούσαν ως ένα βραβείο, διαφορετικό από το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου. Από το 1878, ο στρατηγός ο οποίος έλαβε το χρυσό σπαθί με διαμάντια έπρεπε με δικά του χρήματα να φτιάξει ακόμα ένα χρυσό σπαθί χωρίς διαμάντια, για να το φοράει καθημερινά, εκτός από τις παρελάσεις και τις γιορτές.

Μετάλλιο του Αγίου Γεωργίου

Το Μετάλλιο του Αγίου Γεωργίου δημιουργήθηκε στις 10 Αυγούστου 1913,^{[Σημ. 13]} αντικαθιστώντας το μετάλλιο «Για το θάρρος», το οποίο δημιουργήθηκε το 1878, και έγινε μέρος του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου. Το μετάλλιο απονεμόταν σε στρατιωτικούς με χαμηλή θέση για το θάρρος που επέδειξαν σε καιρό πολέμου ή ειρήνης.

Αντίθετα με το Σταυρό του Αγίου Γεωργίου, το μετάλλιο απονεμόταν και σε μη στρατιωτικούς, τηρώντας όμως τους ίδιους κανόνες. Το μετάλλιο, όπως και ο σταυρός, είχε και αυτό 4 τάξεις, με το παράσημο της Α΄ και της Β΄ Τάξεως να είναι χρυσό, ενώ της Γ΄ και της Δ΄ Τάξεως με αργυρό.

Άλλα βραβεία του Αγίου Γεωργίου

Προς τιμή κάποιων σημαντικών γεγονότων δημιουργήθηκαν αρκετά αναμνηστικά βραβεία, τα οποία είχαν την ίδια κορδέλα με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου.

Σταυροί για μάχες

Από το 1789 μέχρι το 1810, δημιουργήθηκαν 5 χρυσοί σταυροί, καθένας για μια σημαντική μάχη, οι οποίοι απονέμονταν σε στρατιωτικούς που δεν έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου ή Βλαδίμηρου.

Σταυρός για την πολιορκία του Οτσάκοφ - με τις επιγραφές: «Για την υπηρεσία και το θάρρος» στη μπροστινή όψη του μεταλλίου και «Το Οτσάκοφ καταλήφθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 1788» από την πίσω όψη^[19]
Σταυρός για την κατάληψη του Ισμαηλίου - με τις επιγραφές: «Για το αξιοθαύμαστο θάρρος» στη μπροστινή όψη και «Το Ισμαήλιο κατακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 1790» από την πίσω όψη^[20]
Σταυρός για την κατάληψη της Πράγας - με τις επιγραφές: «Για την δουλειά και το θάρρος» από τη μπροστινή όψη και «Η Πράγα καταλήφθηκε στις 24 Οκτωβρίου 1794» από την πίσω όψη^[21]
Σταυρός για την Μάχη του Πρόυσις-Έυλαου - με τις επιγραφές: «Για την δουλειά και το θάρρος» από τη μπροστινή όψη «Η νίκη στο Πρόυσις-Έυλαου στις 27 Ιανουαρίου 1807» από την πίσω όψη^[22]
Σταυρός για την Μάχη του Μπαζαρντζίκ, η κατάληψη από το σώμα του Σεργκέι Καμένσκι του οχυρού Χαντζί-Μπεζαρντζίκ, έχει το σχήμα του Σταυρού της Μάλτας - με τις επιγραφές: «Για εξαιρετικό θάρρος» στη μπροστινή όψη και «Για την κατάληψη του Μπαζαρντζίκ στις 22 Μαΐου 1810» από την πίσω όψη.

Οτσάκοφ

Ισμαήλιο

Πράγα

Πρόυσις-Έυλαου

Μπαζάρντζικ

Ομαδικά βραβεία

Το 1806, στον ρωσικό στρατό ιδρύθηκαν οι σημαίες του Αγίου Γεωργίου, τα οποία είχαν απεικονισμένα τον σταυρό του Αγίου Γεωργίου και κάτω από αυτόν ήταν η μαυρο-κίτρινη κορδέλα του Τάγματος. Οι πρώτες σημαίες του Αγίου Γεωργίου απονεμήθηκαν στο Σύνταγμα των Γρεναδιέρων του Κιέβου, στο Σύνταγμα των Ουσάρων του Παβλογκράτσκ και στο Σύνταγμα των Δραγώνων του Τσερνιγκόφσκ καθώς και σε 2 συντάγματα των Κοζάκων του Ντονσκ «για τις επιτυχίες στο Σένγκραμπ στις 4 Νοεμβρίου 1805.»

Το 1819, δημιουργήθηκε η Ναυτική Σημαία του Αγίου Γεωργίου. Το πρώτο καράβι που έλαβε αυτήν την σημαία ήταν το καράβι «Άζοφ» υπό την ηγεσία του καπετάνιου Μιχαήλ Λάζαρεφ, για αριστεία στην Ναυμαχία του Ναυαρίνου το 1827.

Στις 11 Απριλίου 1878, δημιουργήθηκε νέο παράσημο - ταινίες του Αγίου Γεωργίου που δένονταν σε σημαίες μαζί με επιγραφές. Αυτό το βραβείο έλαβαν το Σύνταγμα των Δραγώνων του Νιζεγκορόντσκ και του Σέβερσκ, τα οποία και παλαιότερα είχαν λάβει τα βραβεία του Αγίου Γεωργίου. Μέχρι το τέλος της ύπαρξης του Ρωσικού Αυτοκρατορικού Στρατού, αυτές ήταν οι μοναδικές απονομές αυτού του σήματος.^[23]

Ημέρα των Ιπποτών του Αγίου Γεωργίου

Από την ημέρα της δημιουργίας του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου, στις 26 Νοεμβρίου 1769 από την Αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β΄, αυτή η ημέρα (ρωσ. День Георгиевских кавалеров) θεωρείται ως εορταστική για αυτούς που έλαβαν το βραβείο. Οι τελετές γινόταν σε «όλα τα μέρη, όπου έγιναν οι απονομές του βραβείου». Οι κύριες εορταστικές τελετές διοργανώνονταν στο Χειμερινό Ανάκτορο, Αγία Πετρούπολη, καθώς και στην αίθουσα του Αγίου Γεωργίου, όπου μια ειδική επιτροπή λάμβανε τις αποφάσεις για τις απονομές.

Για τελευταία φορά στη Ρωσική Αυτοκρατορία, οι βραβευθέντες του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου χάρηκαν τη γιορτή τους στις 26 Νοεμβρίου 1916.

Στις 30 Νοεμβρίου 1918, ο Γενικός Διοικητής της Ρωσίας και του Ρωσικού Στρατού, ναύαρχος Αλέξανδρος Κολτσάκ, υπέγραψε διάταγμα για την «επαναφορά της γιορτής του Αγίου Γεωργίου του Μεγαλομάρτυρα και Τροπαιοφόρου (26 Νοεμβρίου)» ως γιορτή «ολόκληρου του ρωσικού στρατού».

Από το 2007, αυτή η μέρα γιορτάζεται ως Ημέρα των Ηρώων της Πατρίδας.

Εκτός από την αίθουσα του Αγίου Γεωργίου στο Χειμερινό Ανάκτορο της Αγίας Πετρούπολης, υπήρχε αίθουσα του Αγίου Γεωργίου και στην Μεγάλη Πύλη του Κρεμλίνου, το χτίσιμο της οποίας άρχισε στο Κρεμλίνο της Μόσχας, σύμφωνα με τα σχέδια του αρχιτέκτονα Κ. Α. Τον. Στις 11 Απριλίου 1819, αποφασίστηκε να χαραχθούν στους τοίχους της αίθουσας του Αγίου Γεωργίου, στο Κρεμλίνο της Μόσχας, τα ονόματα των στρατιωτικών και των σωμάτων που έλαβαν το βραβείο. Εκεί χαράχθηκαν πάνω από 11.000 ονόματα στρατιωτικών^{[Σημ. 14]} οι οποίοι έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου σε διάφορες τάξεις από το 1769 μέχρι το 1885.

Επίδραση σε άλλα βραβεία

Το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου και ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου, χάρη στην δημοτικότητα που είχε ως βραβείο, επέδρασε σημαντικά σε άλλα βραβεία της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, καθώς και άλλων χωρών.

Τα βραβεία, τα οποία δέχτηκαν την επίδραση του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου:

Τάγμα του Απόστολου Ανδρέα του Θαυματουργού της ρωσικής στρατιάς του Βράνγκελ.
Τάγμα του Λέοντος της Φινλανδίας - ο σταυρός, ο οποίος είναι σχεδιασμένος από το ζωγράφο Όσκαρ Πίμελ, μοιάζει πολύ στον σταυρό του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου.
Βραβείο της Δόξας (ΕΣΣΔ)
Τάγμα του Αγίου Γεωργίου (Ρωσική Ομοσπονδία)
Αριστείο Ανδρείας της Ελλάδας, ακολουθεί σε γενικές γραμμές την μορφή του ρωσικού παρασήμου. Από το 1974 και ύστερα, ο Άγιος Γεώργιος στο κέντρο του έχει αντικατασταθεί από εικόνα της Παναγίας.

Σημειώσεις

↑ Το βραβείο δημιουργήθηκε στις 26 Νοεμβρίου σύμφωνα με το Ιουλιανό Ημερολόγιο, ενώ στις 7 Δεκεμβρίου σύμφωνα με το Γρηγοριανό Ημερολόγιο
↑ Ο Άγιος Γεώργιος είναι ο πολιούχος της Μόσχας και κατέστη ο προστάτης άγιος της Μοσχοβίας, ύστερα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και σήμερα της Ρωσικής Ομοσπονδίας
↑ Το 1969 ο Βλαντιμίρ Κιρίλλοβιτς Ρομάνοφ φόρεσε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως στην επέτειο των 200 χρόνων του βραβείου και έγινε ο 26ος και τελευταίος μέχρι σήμερα που έλαβε τον τίτλο. Παρόλα αυτά το όνομά του δε βρίσκεται στον κατάλογο των τιμηθέντων
↑ Το παράσημο επαναφέρθηκε το 1992 στις 2 Μαρτίου με το διάταγμα υπ' αρ. 2424-1 του Προέδρου του Ανωτάτου Συμβουλίου της Ρωσικής Ομοσπονδίας και από τις 8 Αυγούστου του ιδίου χρόνου υπάρχει η περιγραφή του και οι λόγοι απονομής του (υπ' αρ. 1463)
↑ Ισόβια σύνταξη έλαβαν οι 12 πρώτοι που έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως, οι 25 πρώτοι που έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως, οι 50 πρώτοι που έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ΄ Τάξεως και οι 100 πρώτοι που έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως (από το 1769, οπότε και δημιουργήθηκε το βραβείο)
↑ Σύμφωνα με κάποιες πηγές, αυτοί οι δύο ξένοι στρατηγοί είχαν λάβει το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως και έχουν μπει στον αντίστοιχο κατάλογο των βραβευθέντων, αλλά σύμφωνα με κάποιες άλλες πηγές ο Ζόφρ έλαβε το βραβείο Γ΄ Τάξεως ενώ ο Φος της Δ΄ Τάξεως. Μέχρι να γίνουν γνωστά τα αληθινά γεγονότα, εκείνοι οι δύο στρατηγοί παραμένουν στον κατάλογο των βραβευθέντων με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως
↑ Ο πρώτος Ρώσος στρατιωτικός που έλαβε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου ήταν ο υποστράτηγος του 1ου Σώματος Γρεναδιέρων Φιόντορ Φαμπρίτσιαν, ο οποίος έλαβε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ΄ Τάξεως (στις 8.12.1769)
↑ Ο πρώτος που έλαβε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως ήταν ο Ρέιντγκολντ Λιουντβίγκοβιτς φον Πάτκουλ, στις 3 Φεβρουαρίου 1770
↑ . Συνολικά το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως απονεμήθηκε 10.300 φορές για ευδόκιμη υπηρεσία (την περίοδο 1769-1869, το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου για συνεισφορές στον πόλεμο έλαβαν 2.233 άνθρωποι και 166 απ' αυτούς ήταν ξένοι)
↑ Στις 15 Μαΐου 1855, σύμφωνα με διάταγμα του Αλέξανδρου Β΄ η απονομή του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως για τη διάρκεια υπηρεσίας στον στρατό ή στον στόλο απαγορεύτηκε και αντικαταστάθηκε με το Τάγμα του Αγίου Βλαδίμηρου Δ΄ Τάξεως
↑ Ο Αλέξανδρος Β. Κολτσάκ επανέφερε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου όταν βρισκόταν στη Σιβηρία, αν και ακόμα υπήρχαν διαφωνίες για το αν έπρεπε να απονέμεται το βραβείο σε Ρώσους για τον πόλεμο με τους συμπατριώτες τους
↑ Το Σήμα της Τιμής του Στρατιωτικού Βραβείου του Αγίου Γεωργίου δημιουργήθηκε από τον Αυτοκράτορα Αλέξανδρο Α'
↑ Το 1878 δημιουργήθηκε το μετάλλιο «Για το θάρρος» 4 τάξεων - μόνο για στρατιώτες και ναύτες, οι οποίοι υπηρετούσαν στα σύνορα μεταξύ της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και άλλων χωρών. Το 1913 μετονομάστηκε σε Μετάλλιο του Αγίου Γεωργίου και απονεμόταν σε όλους τους στρατιώτες, όποιος κι αν ήταν ο βαθμός τους
↑ Σύμφωνα με διάταγμα που εκδόθηκε στις 11 Απριλίου 1849, τα ονόματα των βραβευθέντων θα χαράζονταν σε μια αναμνηστική πλάκα στην αίθουσα του Αγίου Γεωργίου στο Μεγάλο Κρεμλίνο της Μόσχας. Στους τοίχους της αίθουσας, εκτός από το όνομα του βραβευθέντα, έπρεπε να υπάρχει και το πορτραίτο του

Παραπομπές

↑ Постановление Верховного Совета Российской Федерации от 20 марта 1992 года N0 2557-I Αρχειοθετήθηκε 2012-07-18 στο Wayback Machine.
↑ «Decree of the President of the Russian Federation of August 8, 2000 No 1463» (στα Russian). Commission under the President of the Russian Federation on state awards. 8 Αυγούστου 2000. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2012. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
↑ ^3,0 ^3,1 Καταστατικό του Στρατιωτικού Τάγματος του Αγίου Γεωργίου του 1769 (Статут военного ордена Св. Георгия 1769 года )(Ρωσικά)
↑ ΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ (ОРДЕН СВЯТОГО ГЕОРГИЯ) Αρχειοθετήθηκε 2012-07-18 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)
↑ ^5,0 ^5,1 Καταστατικό του Αυτοκρατορικού Στρατιωτικού Τάγματος του Αγίου Γεωργίου του Μεγαλομάρτυρα και Νικητή, 1892. (Статут Императорского Военного ордена Св. Великомученика и Победоносца Георгия 1892 г.)(Ρωσικά)
↑ ΙΠΠΟΤΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ 1ης ΤάξηςКАВАЛЕРЫ СВ. ГЕОРГИЯ 1-го класса Αρχειοθετήθηκε 2023-12-02 στο Wayback Machine (Ρωσικά)
↑ Суворов А.В. Автобиография(Ρωσικά)
↑ O κατάλογος των βραβευθέντων με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως (КАВАЛЕРЫ СВ. ГЕОРГИЯ 2-го класса)(Ρωσικά)
↑ КАВАЛЕРЫ СВ. ГЕОРГИЯ 3-го класса(Ρωσικά)
↑ КАВАЛЕРЫ СВ. ГЕОРГИЯ 4-го класса Αρχειοθετήθηκε 2010-05-26 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)
↑ Дуров В. А. Ордена России. — М.: «Воскресенье», 1993. — 160 с ISBN 5-88528-019-3(Ρωσικά)
↑ Дважды кавалер ордена Св. Георгия 4 степени Сергей Павлович Авдеев(Ρωσικά)
↑ КАВАЛЕРЫ СВ. ГЕОРГИЯ 4-го класса в 1861 г.(Ρωσικά)
↑ КАВАЛЕРЫ СВ. ГЕОРГИЯ 4-го класса в 1915 г.(Ρωσικά)
↑ ГЕОРГИЕВСКИЕ НАГРАДЫ АДМИРАЛА А. В. КОЛЧАКА(Ρωσικά)
↑ Плотников И. Ф. Александр Васильевич Колчак. Жизнь и деятельность. — Ростов-на-Дону: Феникс, 1998, гл. 11; Езеев А. К вопросу о «допустимости», «легитимности» и «правомочности»… // Военная быль. Октябрь-Декабрь 1993. № 4(133). С.10.(Ρωσικά)
↑ Военный орден Святого Великомученика и Победоносца Георгия. Именные списки 1769—1920. Биобиблиографический справочник. Отв. сост. В. М. Шабанов. М., 2004. С.865-868.(Ρωσικά)
↑ Военный орден Святого Великомученика и Победоносца Георгия. Именные списки 1769—1920. Биобиблиографический справочник. Отв. сост. В. М. Шабанов. М., 2004. С.862-865.(Ρωσικά)
↑ Осада Очакова Русской армией. 1788 г.(Ρωσικά)
↑ Штурм Измаила(Ρωσικά)
↑ Штурм Праги Суворовым в 1794 году(Ρωσικά)
↑ Воспоминание Д.Давыдова о сражении при Эйлау(Ρωσικά)
↑ Генштаб — Русские боевые награды 1812 года Αρχειοθετήθηκε 2010-12-31 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)

Επιλεγμένη βιβλιογραφία

Στα ρωσικά

Дуров В. А.: «Русские награды XVIII — начала XX в». — М.: Просвещение, 1997. — 160 с ISBN 5-09-006711-2
Дуров В. А.: «Ордена России». — М.: «Воскресенье», 1993. — 160 с ISBN 5-88528-019-3
Спасский И. Г.: «Иностранные и русские ордена до 1917 года». — СПб.: Дорваль, 1993. — 196 с ISBN 5-8308-0042-X
Шепелев Л. Е.: «Титулы, мундиры, ордена в Российской империи». — Л.: «Наука», Ленинградское отделение, 1991. — 224 с ISBN 5-02-027196-9
Мурашев Г. А.: «Титулы, чины, награды». — СПб.: Полигон, 2001

Σε ξένες γλώσσες

Gustav Adolph Ackermann: «Ordensbuch sämmtlicher in Europa blühender und erloschener Orden», Annaberg 1855 (Γερμανικά)
Václav Měřička: «Orden und Auszeichnungen», Prag 1966 (Γερμανικά)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Τάγμα του Αγίου Γεωργίου

Στα ρωσικά

Σε άλλες γλώσσες

Orders of St. George (Αγγλικά)

[3] Το βραβείο δημιουργήθηκε στις 26 Νοεμβρίου σύμφωνα με το Ιουλιανό Ημερολόγιο, ενώ στις 7 Δεκεμβρίου σύμφωνα με το Γρηγοριανό Ημερολόγιο

[4] Ο Άγιος Γεώργιος είναι ο πολιούχος της Μόσχας και κατέστη ο προστάτης άγιος της Μοσχοβίας, ύστερα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και σήμερα της Ρωσικής Ομοσπονδίας

[5] Το 1969 ο Βλαντιμίρ Κιρίλλοβιτς Ρομάνοφ φόρεσε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως στην επέτειο των 200 χρόνων του βραβείου και έγινε ο 26ος και τελευταίος μέχρι σήμερα που έλαβε τον τίτλο. Παρόλα αυτά το όνομά του δε βρίσκεται στον κατάλογο των τιμηθέντων

[6] Το παράσημο επαναφέρθηκε το 1992 στις 2 Μαρτίου με το διάταγμα υπ' αρ. 2424-1 του Προέδρου του Ανωτάτου Συμβουλίου της Ρωσικής Ομοσπονδίας και από τις 8 Αυγούστου του ιδίου χρόνου υπάρχει η περιγραφή του και οι λόγοι απονομής του (υπ' αρ. 1463)

[10] Ισόβια σύνταξη έλαβαν οι 12 πρώτοι που έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Α΄ Τάξεως, οι 25 πρώτοι που έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως, οι 50 πρώτοι που έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ΄ Τάξεως και οι 100 πρώτοι που έλαβαν το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως (από το 1769, οπότε και δημιουργήθηκε το βραβείο)

[14] Σύμφωνα με κάποιες πηγές, αυτοί οι δύο ξένοι στρατηγοί είχαν λάβει το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως και έχουν μπει στον αντίστοιχο κατάλογο των βραβευθέντων, αλλά σύμφωνα με κάποιες άλλες πηγές ο Ζόφρ έλαβε το βραβείο Γ΄ Τάξεως ενώ ο Φος της Δ΄ Τάξεως. Μέχρι να γίνουν γνωστά τα αληθινά γεγονότα, εκείνοι οι δύο στρατηγοί παραμένουν στον κατάλογο των βραβευθέντων με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως

[15] Ο πρώτος Ρώσος στρατιωτικός που έλαβε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου ήταν ο υποστράτηγος του 1ου Σώματος Γρεναδιέρων Φιόντορ Φαμπρίτσιαν, ο οποίος έλαβε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ΄ Τάξεως (στις 8.12.1769)

[17] Ο πρώτος που έλαβε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως ήταν ο Ρέιντγκολντ Λιουντβίγκοβιτς φον Πάτκουλ, στις 3 Φεβρουαρίου 1770

[18] . Συνολικά το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως απονεμήθηκε 10.300 φορές για ευδόκιμη υπηρεσία (την περίοδο 1769-1869, το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου για συνεισφορές στον πόλεμο έλαβαν 2.233 άνθρωποι και 166 απ' αυτούς ήταν ξένοι)

[19] Στις 15 Μαΐου 1855, σύμφωνα με διάταγμα του Αλέξανδρου Β΄ η απονομή του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου Δ΄ Τάξεως για τη διάρκεια υπηρεσίας στον στρατό ή στον στόλο απαγορεύτηκε και αντικαταστάθηκε με το Τάγμα του Αγίου Βλαδίμηρου Δ΄ Τάξεως

[25] Ο Αλέξανδρος Β. Κολτσάκ επανέφερε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου όταν βρισκόταν στη Σιβηρία, αν και ακόμα υπήρχαν διαφωνίες για το αν έπρεπε να απονέμεται το βραβείο σε Ρώσους για τον πόλεμο με τους συμπατριώτες τους

[30] Το Σήμα της Τιμής του Στρατιωτικού Βραβείου του Αγίου Γεωργίου δημιουργήθηκε από τον Αυτοκράτορα Αλέξανδρο Α'

[31] Το 1878 δημιουργήθηκε το μετάλλιο «Για το θάρρος» 4 τάξεων - μόνο για στρατιώτες και ναύτες, οι οποίοι υπηρετούσαν στα σύνορα μεταξύ της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και άλλων χωρών. Το 1913 μετονομάστηκε σε Μετάλλιο του Αγίου Γεωργίου και απονεμόταν σε όλους τους στρατιώτες, όποιος κι αν ήταν ο βαθμός τους

[37] Σύμφωνα με διάταγμα που εκδόθηκε στις 11 Απριλίου 1849, τα ονόματα των βραβευθέντων θα χαράζονταν σε μια αναμνηστική πλάκα στην αίθουσα του Αγίου Γεωργίου στο Μεγάλο Κρεμλίνο της Μόσχας. Στους τοίχους της αίθουσας, εκτός από το όνομα του βραβευθέντα, έπρεπε να υπάρχει και το πορτραίτο του

[1] Постановление Верховного Совета Российской Федерации от 20 марта 1992 года N0 2557-I Αρχειοθετήθηκε 2012-07-18 στο Wayback Machine.

[decree1463-2] «Decree of the President of the Russian Federation of August 8, 2000 No 1463» (στα Russian). Commission under the President of the Russian Federation on state awards. 8 Αυγούστου 2000. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2012. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)

[statut1769-7] 3,0 ^3,1 Καταστατικό του Στρατιωτικού Τάγματος του Αγίου Γεωργίου του 1769 (Статут военного ордена Св. Георгия 1769 года )(Ρωσικά)

[8] ΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ (ОРДЕН СВЯТОГО ГЕОРГИЯ) Αρχειοθετήθηκε 2012-07-18 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)

[statut-9] 5,0 ^5,1 Καταστατικό του Αυτοκρατορικού Στρατιωτικού Τάγματος του Αγίου Γεωργίου του Μεγαλομάρτυρα και Νικητή, 1892. (Статут Императорского Военного ордена Св. Великомученика и Победоносца Георгия 1892 г.)(Ρωσικά)

[11] ΙΠΠΟΤΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ 1ης ΤάξηςКАВАЛЕРЫ СВ. ГЕОРГИЯ 1-го класса Αρχειοθετήθηκε 2023-12-02 στο Wayback Machine (Ρωσικά)

[12] Суворов А.В. Автобиография(Ρωσικά)

[13] O κατάλογος των βραβευθέντων με το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Β΄ Τάξεως (КАВАЛЕРЫ СВ. ГЕОРГИЯ 2-го класса)(Ρωσικά)

[16] КАВАЛЕРЫ СВ. ГЕОРГИЯ 3-го класса(Ρωσικά)

[20] КАВАЛЕРЫ СВ. ГЕОРГИЯ 4-го класса Αρχειοθετήθηκε 2010-05-26 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)

[durov-21] Дуров В. А. Ордена России. — М.: «Воскресенье», 1993. — 160 с ISBN 5-88528-019-3(Ρωσικά)

[22] Дважды кавалер ордена Св. Георгия 4 степени Сергей Павлович Авдеев(Ρωσικά)

[23] КАВАЛЕРЫ СВ. ГЕОРГИЯ 4-го класса в 1861 г.(Ρωσικά)

[24] КАВАЛЕРЫ СВ. ГЕОРГИЯ 4-го класса в 1915 г.(Ρωσικά)

[26] ГЕОРГИЕВСКИЕ НАГРАДЫ АДМИРАЛА А. В. КОЛЧАКА(Ρωσικά)

[27] Плотников И. Ф. Александр Васильевич Колчак. Жизнь и деятельность. — Ростов-на-Дону: Феникс, 1998, гл. 11; Езеев А. К вопросу о «допустимости», «легитимности» и «правомочности»… // Военная быль. Октябрь-Декабрь 1993. № 4(133). С.10.(Ρωσικά)

[28] Военный орден Святого Великомученика и Победоносца Георгия. Именные списки 1769—1920. Биобиблиографический справочник. Отв. сост. В. М. Шабанов. М., 2004. С.865-868.(Ρωσικά)

[29] Военный орден Святого Великомученика и Победоносца Георгия. Именные списки 1769—1920. Биобиблиографический справочник. Отв. сост. В. М. Шабанов. М., 2004. С.862-865.(Ρωσικά)

[32] Осада Очакова Русской армией. 1788 г.(Ρωσικά)

[33] Штурм Измаила(Ρωσικά)

[34] Штурм Праги Суворовым в 1794 году(Ρωσικά)

[35] Воспоминание Д.Давыдова о сражении при Эйлау(Ρωσικά)

[36] Генштаб — Русские боевые награды 1812 года Αρχειοθετήθηκε 2010-12-31 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)

[1]

[2]

[Σημ. 1]

[Σημ. 2]

[Σημ. 3]

[Σημ. 4]

[3]

[4]

[5]

[Σημ. 5]

[6]

[7]

[8]

[Σημ. 6]

[Σημ. 7]

[9]

[Σημ. 8]

[Σημ. 9]

[Σημ. 10]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[Σημ. 11]

[15]

[16]

[17]

[18]

[Σημ. 12]

[Σημ. 13]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[Σημ. 14]