Φιλίππο Μπρουνελλέσκι

Φιλίππο Μπρουνελλέσκι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Filippo Brunelleschi (Ιταλικά)
Γέννηση	1377 Φλωρεντία
Θάνατος	15  Απριλίου 1446 Φλωρεντία
Τόπος ταφής	Καθεδρικός Ναός της Φλωρεντίας (43°46′23″ s. š., 11°15′22″ v. d.)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ιταλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	γλύπτης πολιτικός μηχανικός μηχανικός αρχιτέκτονας χρυσοχόος
Αξιοσημείωτο έργο	Καθεδρικός Ναός της Φλωρεντίας Pazzi Chapel Crucifix in Santa Maria Novella Οσπεντάλε ντελι Ιννοτσέντι Βασιλική του Αγίου Λαυρεντίου Βασιλική του Αγίου Πνεύματος Church of St. Mary of the Angels Sagrestia Vecchia Rocca del Brunelleschi
Συγγενείς	Andrea Cavalcanti (θετός υιός)
Σχετικά πολυμέσα

Ο Φιλίππος Μπρουνελλέσκι (Filippo Brunelleschi, 1377 - 15 Απριλίου 1446) ήταν εξέχων Ιταλός αρχιτέκτονας, μηχανικός και γλύπτης της Αναγέννησης. Είναι περισσότερο γνωστός ως ο επινοητής της προοπτικής στη ζωγραφική και για την κατασκευή του θόλου στον καθεδρικό ναό της Φλωρεντίας, αλλά το έργο του καλύπτει και άλλους τομείς όπως γλυπτική, μαθηματικά, μηχανική ακόμη και σχεδιασμό πλοίων. Τα περισσότερα από τα σωζόμενα έργα του βρίσκονται σήμερα στη Φλωρεντία.

Ξεκίνησε ως γλύπτης και διαγωνίστηκε με τον Λορέντσο Γκιμπέρτι, τον Ντονατέλλο και τον Τζάκοπο ντελλα Κουέρτσια για τα γλυπτά δύο θυρών του Βαπτιστηρίου της Φλωρεντίας. Ο Γκιμπέρτι πήρε την παραγγελία το 1403 και ο Μπρουνελλέσκι έφυγε στην Ρώμη για να σπουδάσει προοπτική και σχέδιο. Μελέτησε την ρωμαϊκή αρχιτεκτονική και εντυπωσιάστηκε ιδιαίτερα από τον θόλο του Πανθέου.

Όταν προκηρύχτηκε διαγωνισμός για τον τρούλο του καθεδρικού ναού της Φλωρεντίας, της Santa Maria del Fiore, ο Μπρουνελλέσκι πρότεινε έναν τεράστιο θόλο, ιδέα τολμηρότατη από μηχανικής απόψεως, δεδομένου ότι δεν θα υπήρχε υποστήριξη από εξωτερικά αντερείσματα ή εσωτερικές δοκούς. Ωστόσο η παραγγελία τού ανατέθηκε.

Επί δεκατέσσερα χρόνια εργάστηκε αντιπαλεύοντας με μύριες δυσκολίες, αλλά τελικά ο τρούλος ολοκληρώθηκε και μένει στη θέση του μέχρι σήμερα. Δεσπόζει στο φλωρεντινό τοπίο και είναι ορατός από χιλιόμετρα. Η πόλη υπερηφανευόταν για το κατόρθωμα αυτό.

Ο Μπρουνελλέσκι κατασκεύασε τον τρούλο προσαρμοζόμενος στον τοσκανικό γοτθικό ρυθμό της μητρόπολης. Σε άλλα έργα του προσέγγισε τη ρωμαϊκή αρχαιότητα, και ιδιαίτερα στην Cappella (παρεκκλήσιο) των Pazzi της Santa Croce της Φλωρεντίας, που θυμίζει τον θόλο και τα προπύλαια του Πανθέου.

Ο τάφος του βρίσκεται στην κρύπτη της μητρόπολης. Ο Βαζάρι έγραψε ότι ο Μπρουνελλέσκι "στάλθηκε από τον ουρανό για να πλουτίσει την αρχιτεκτονική με νέες μορφές".

Έργα του

• ο τρούλος του καθεδρικού της Φλωρεντίας, 1419-36.
• το νοσοκομείο των αθώων (εκθέτων βρεφών) 1419-π.1445.
• η βασιλική του Σαν Λορέντσο 1419-π.1485.
• η αίθουσα συγκεντρώσεων στο παλάτσο ντι Πάρτε Γκουέλφα, π.1425-1445.
• το Παλαιό Σκευοφυλάκιο του Σαν Λορέντσο 1421-1440.
• ο ναός της Σάντα Μαρία ντέλι Άντζελι, που ξεκίνησε ο 1434 και είναι ημιτελής.
• ο φανός της κορυφής του τρούλου του καθεδρικού της Φλωρεντίας, 1436-π.1450.
• οι τέσσερις εξέδρες (ημικυκλικά κτίσματα γύρω από τον τρούλο) του καθεδρικού της Φλωρεντίας, 1439-1445.
• το παρεκκλήσιο των Πάτσι 1441-π.1465.
• ο ναός του Σάντο Σπίριτο 1441-1481.

Μετά το 1446 τα έργα του συνέχισαν και ολοκλήρωσαν οι μαθητές του.

• Επιλογή έργων
• 
  Η θυσία του Αβραάμ, 1401-1402, Φλωρεντία, Μουσείο Μπαρτζέλλο
• 
  Εσταυρωμένος, 1410-15, Φλωρεντία, Santa Maria Novella, παρεκκλ. Γκόντι
• 
  Άγιος Πέτρος, 1412, Φλωρεντία, Orsanmichele
• 
  Φλωρεντία, ο τρούλλος της μητρόπολης Santa Maria del Fiore, 1420-36
• 
  Φλωρεντία, ο τρούλος της μητρόπολης
• 
  Φλωρεντία, Σάντα Κρότσε, Cappella de' Pazzi, 1429 κ.επ.

Πηγές

• Antonio Manetti (1423-1497) : Vita di Filippo Brunelleschi
• Giorgio Vasari : Le vite de' più eccellenti pittori, scultori e architettori