Dornier Do 18
Dornier Do 18 | |
---|---|
![]() Αεράκατος Do 18. Στην συγκεκριμένη είχε αποδοθεί το όνομα Monsun. | |
Τύπος | αεράκατος |
Κατασκευαστής | Dornier Flugzeugwerke |
Χώρα προέλευσης | Γερμανία |
Παρθενική πτήση | 15 Μαρτίου 1935 |
Κύριος χειριστής | Luftwaffe Deutsche Luft Hansa |
Η δικινητήρια αεράκατος Dornier Do 18 αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1930 και ήταν βασισμένη σχεδιαστικά στην προγενέστερη Dornier Do J Wal. Η Deutsche Luft Hansa παρέλαβε πέντε Do 18 και τις χρησιμοποίησε δοκιμαστικά το 1936 σε πτήσεις μεταξύ των Αζορών και της Βόρειας Αμερικής καθώς και στην υπηρεσία αεροπορικού ταχυδρομείου πάνω από τον Νότιο Ατλαντικό από το 1937 έως το 1939. Μεταξύ 27ης και 29ης Μαρτίου 1938 μία αεράκατος Do 18 W κατέγραψε ρεκόρ για αεροσκάφη αυτού του είδους διανύοντας σε ευθεία και χωρίς ενδιάμεση στάση απόσταση 8391 χιλιομέτρων από το Σταρτ Πόιντ στο Ντέβον μέχρι την πόλη Καραβέλας στη Βραζιλία.
Στα πρώτα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου η Luftwaffe διέθετε ορισμένες μονάδες εξοπλισμένες με Do 18. Παρόλα αυτά ο τύπος ήταν ήδη ξεπερασμένος και σύντομα αντικαταστάθηκε από άλλες, πιο σύγχρονες σχεδιάσεις στις μονάδες πρώτης γραμμής.
Σχεδιασμός και ανάπτυξη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1934 η Dornier Flugzeugwerke ξεκίνησε την ανάπτυξη μιας νέας δικινητήριας αερακάτου προς αντικατάσταση των Dornier Do J Wal (Wal σημαίνει «φάλαινα» στα γερμανικά) τόσο σε στρατιωτικούς όσο και σε πολιτικούς ρόλους. Το τελικό σχέδιο ήταν το Do 18 και διατηρούσε τη γενική διάταξη των αερακάτων Wal. Είχε άτρακτο μεταλλικής κατασκευής και χαρακτηριστικούς σταθεροποιητικούς πλωτήρες και δύο κινητήρες τοποθετημένους πάνω από την πτέρυγα σε ωστική-εκλτική διάταξη, καθώς κρίθηκε πως η συγκεκριμένη προσέγγιση ήταν πιο αποδοτική αεροδυναμικά και υδροδυναμικά. Οι κινητήρες που επιλέχθηκαν ήταν δύο ντιζελοκινητήρες Junkers Jumo 205. Παρόλο που ήταν βαρύτεροι, υπόσχονταν σαφώς χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμου σε σύγκριση με τους συμβατικούς βενζινοκινητήρες παρόμοιας ισχύος.[1]
Το πρώτο πρωτότυπο, το Do 18a, ονομάστηκε Monsun από την Deutsche Luft Hansa και πέταξε για πρώτη φορά στις 15 Μαρτίου 1935.[2] Προωθούνταν όμως από δύο παλαιότερους πετρελαιοκινητήρες Junkers Jumo 5c μέγιστης ισχύος 550 hp διότι οι προβλεπόμενοι Jumo 205 δεν ήταν ακόμη διαθέσιμοι.[2] Το συγκεκριμένο αεροσκάφος χάθηκε στις 2 Νοεμβρίου 1935 στη Βαλτική Θάλασσα κατά τη διάρκεια δοκιμών υψηλής ταχύτητας. Ακολούθησαν τρία ακόμα πρωτότυπα, δύο στρατιωτικά (τα Do 18d και Do 18b) και το πολιτικό Do 18c (μετέπειτα ανασχεδιασμένο ως Do 18 V3).[3]
Το Do 18c παραδόθηκε στην Deutsche Luft Hansa ως Do 18E και σύντομα ακολούθησαν ακόμα δύο αεροσκάφη αυτής της διαμόρφωσης, ενώ το τελευταίο Do 18E κατασκευάστηκε το 1938.[4]
Ένα ακόμη πολιτικό Do 18 ήταν το τροποποιημένο Do 18F. Ήταν βαρύτερο, είχε μεγαλύτερο εκπτέτασμα πτερύγων και προορίζονταν για πτήσεις μεγάλης εμβέλειας. Το μοναδικό Do 18F πέταξε για πρώτη φορά στις 11 Ιουνίου 1937[4] και αργότερα τροποποιήθηκε ώστε να προωθείται από αστεροειδείς κινητήρες BMW 132N των 880 hp προκειμένου να εξεταστεί το ενδεχόμενο αναβάθμισης των αεροσκαφών της Luftwaffe. Πραγματοποίησε την πρώτη του πτήση με τους BMW στις 21 Νοεμβρίου 1939 ως Do 18L. Ωστόσο, εμφανίστηκαν προβλήματα ψύξης και το όλο εγχείρημα εγκαταλείφθηκε.[5]
Επιχειρησιακή ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πολιτικοί χρήστες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1936, η Deutsche Luft Hansa ξεκίνησε μια σειρά δοκιμών αντοχής που κορυφώθηκαν στις 10–11 Σεπτεμβρίου όταν το Do 18 που έφερε την ονομασία Zephir απονηώθηκε με τη βοήθεια καταπέλτη από το πλοίο υποστήριξης υδροπλάνων Schwabenland που βρισκόταν στην Όρτα στις Αζόρες και έφθασε στη Νέα Υόρκη έχοντας διανύσει 4460 χιλιόμετρα μέσα σε 22 ώρες και 12 λεπτά.[6] Πιλότος ήταν ο Γιοάχιμ Μπλανκενμποθργκ (Joachim Blankenburg) ενώ στο αεροσκάφος επέβαινε και ο διευθυντής της Luft Hansa, Φράιχερ φον Γκάμπλεντζ (Freiherr von Gablenz).[6] Επίσης την 11η Σεπτεμβρίου 1936, το αεροσκάφος Aeolus πέταξε από την Όρτα μέχρι το Χάμιλτον στις Βερμούδες σε 18 ώρες και 15 λεπτά, συνεχίζοντας για τη Νέα Υόρκη την επομένη. Για το κύριο σκέλος της διαδρομής πάνω από τον Ατλαντικό τα Do 18 χρειάζονταν την αρωγή του καταπέλτη του Schwabenland. Ακολούθησαν περαιτέρω πτήσεις στη Νέα Υόρκη στις 5–6 και 6–7 Οκτωβρίου, ενώ οι επιστροφές πραγματοποιήθηκαν στις 17 και 18 Οκτωβρίου από το Σύντνι της Νέας Σκωτίας. Οι αεράκατοι δεν περίμεναν το πλοίο υποστήριξής τους και συνέχισαν για τη Λισαβόνα και το Τραβεμύντε (γερμανικά: Travemünde).
Τον Απρίλιο του 1937 ανατέθηκαν στα αεροσκάφη Zephir και Aeolus τακτικές πτήσεις αεροπορικού ταχυδρομείου πάνω από τον Νότιο Ατλαντικό. Πετούσαν από το Μπάθερστ (Bathurst), που σήμερα καλείται Μπανζούλ και είναι η πρωτεύουσα της Γκάμπια, προς το Νατάλ στη Βραζιλία, διασχίζοντας 3.040 χιλιόμετρα. Στα δύο άκρα της διαδρομής ήταν μονίμως σταθμευμένα πλοία υποστηρίξεως με καταπέλτες, καθώς η υποβοήθηση από καταπέλτη επέτρεπε στα Do 18 να μεταφέρουν το μέγιστο δυνατό φορτίο.
Τον Ιούνιο του 1937 προστέθηκε στη διαδρομή ακόμα ένα αεροσκάφος, το Pampero. Το Aeolus χάθηκε στις 30 Ιουλίου 1937, όταν αναγκάστηκε να προσθαλασσωθεί λόγω προβλημάτων στον κινητήρα και υπέστη σοβαρές ζημιές κατά την προσπάθεια διάσωσής του από το πλοίο Ostmark. Το Pampero στις 20 Αυγούστου και το Zephir στις 29 Ιανουαρίου 1938 επίσης εξαναγκάστηκαν να προσθαλασσωθούν στον ωκεανό. Το Pampero, με πενταμελές πλήρωμα, χάθηκε στη θάλασσα την 1η Οκτωβρίου 1938.
Το πέμπτο αεροσκάφος που παρέλαβε η Deutsche Luft Hansa ήταν το μοναδικό Do 18F και έφερε την ονομασία Zyklon. Το συγκεκριμένο πέταξε για πρώτη φορά στις 11 Ιουνίου 1937 και είχε πτέρυγα μεγαλύτερου εκπετάσματος που του επέτρεπε να παραμείνει σε πτήση ακόμα και αν παρουσίαζε βλάβη ο ένας από τους δυο κινητήρες του, δυνατότητα που είχε επί τούτου ζητήσει η Luft Hansa. Το Zyklon χρησιμοποιήθηκε στον Νότιο Ατλαντικό από τον Σεπτέμβριο του 1937 έως τον Μάρτιο του 1939.
Στρατιωτικοί χρήστες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα Do 18 της Luftwaffe ήταν ήδη παρωχημένα όταν ξέσπασε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος τον Σεπτέμβριο του 1939. Όντας οι μόνες αεράκατοι στις τάξεις της γερμανικής αεροπορίας, εξόπλισαν από μία μοίρα (γερμανικά: Staffel) σε κάθε μία από τις πέντε μονάδες παράκτιας επιτήρησης (γερμανικά: Kürstenfliegergruppen)[7] που κατά κύριο λόγο πραγματοποιούσαν αποστολές αναγνώρισης στη Βόρεια Θάλασσα. Το 1940 ορισμένες από τις μοίρες των Do 18 μεταφέρθηκαν στη Νορβηγία. Οι επιδόσεις των αεροσκαφών καθώς και ο αμυντικός οπλισμός τους ήταν ανεπαρκής και σύντομα οι αεράκατοι περιορίστηκαν στους ρόλους της εκπαίδευσης καθώς και της έρευνας-διάσωσης στη θάλασσα. Στα μέσα του 1941 μία μονάχα επιχειρησιακή μοίρα πρώτης γραμμής ήταν εξοπλισμένη με Do 18, σε όλες τις άλλες είχαν αντικατασταθεί από τις αερακάτους Blohm & Voss BV 138.
Το πρώτο γερμανικό αεροσκάφος που καταρρίφθηκε από βρετανικά αεροσκάφη κατά τη διάρκεια του πολέμου ήταν μία αεράκατος Do 18 στις 26 Σεπτεμβρίου 1939. Η συγκεκριμένη, μέλος ενός σχηματισμού τριών αεροσκαφών, αναχαιτίστηκε πάνω από τη Βόρεια Θάλασσα από εννέα μαχητικά-βομβαρδιστικά Blackburn Skua του Σμήνους Νο. 803 της βρετανικής ναυτικής αεροπορίας (Fleet Air Arm) που είχαν απονηωθεί από το αεροπλανοφόρο HMS Ark Royal. Κατάφερε να προσθαλασσωθεί αλλά τη βύθισε το αντιτορπιλικό HMS Somali.[8][9]
Εκδόσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πολιτικές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Do 18E
- Πρώτη έκδοση για τη Luft Hansa κινητήρες Jumo 205C-1 των 550 hp.[6] Κατασκευαστήκαν τέσσερα αεροσκάφη.[4]
- Do 18F
- Ένα μονάχα αεροσκάφος μακράς ακτίνας δράσης με πτέρυγα μεγαλύτερου εκπετάσματος.[4]
- Do 18L
- Ένα αεροσκάφος με αστεροειδείς κινητήρες BMW 132M.[5]
Στρατιωτικές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Do 18D
- Πρώτη έκδοση για τη Luftwaffe, με κινητήρες Jumo 205C των 600 hp. Διέθεταν ένα πολυβόλο στη ράχη και ακόμα ένα ίδιου διαμετρήματος στο κάτω μέρος.
- Do 18G
- Βελτιωμένη έκδοση με κινητήρες Jumo 205D των 880 hp. Είχαν ένα πολυβόλο των 13 mm και ένα πυροβόλο των 20 mm σε πυργίσκο στη ράχη. Επίσης μπορούσαν να φέρουν σε ατρακτίδια απορριπτόμενους πυραυλοκινητήρες που υποβοηθούσαν την αποθαλάσσωση.[7]
- Do 18H
- Εκπαιδευτικά με διπλά χειριστήρια.
- Do 18N
- Αεροσκάφη έρευνας-διάσωσης χωρίς οπλισμό.[7]
Χρήστες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Air International April 1980, pp. 182, 184.
- ↑ 2,0 2,1 Air International April 1980, p. 184.
- ↑ Air International April 1980, pp. 184–185.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Air International April 1980, p. 186.
- ↑ 5,0 5,1 Air International April 1980, p. 187
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Air International April 1980, p. 185.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Munson 1978, σελ. 43.
- ↑ Smith and Kay 1972, p. 117.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- «Dichtung und Wahrheit – diesmal die Do 18.» (στα γερμανικά). Jet & Prop Hefte (4/94, 5/94, 6/94, 1/95).
- «The Do 18 ... Dornier's Whale Calf». Air International (Bromley, UK: Fine Scroll) 18 (4): 181–188. April 1980.
- Green, William (2010). Aircraft of the Third Reich: Volume one. London: Crecy. ISBN 9781900732062.
- Munson, Kenneth (1978). German Aircraft Of World War 2 in colour. Poole, Dorset, UK: Blandford Press. ISBN 0-7137-0860-3.
- Smith, J.R.· Kay, Antony L. (1972). German Aircraft of the Second World War. London: Putnam. ISBN 0-85177-836-4.
- Thetford, Owen (1978). British Naval Aircraft since 1912 (5th rev. έκδοση). London: Putnam. ISBN 0-370-30021-1.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Dornier Do 18 στο Wikimedia Commons