Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ανρί Πουανκαρέ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Henri Poincaré)
Ανρί Πουανκαρέ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Henri Poincaré (Γαλλικά)
Γέννηση29  Απριλίου 1854[1][2][3]
Νανσύ[4][5]
Θάνατος17  Ιουλίου 1912[6][1][3]
Παρίσι[5]
Αιτία θανάτουεμβολή
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο του Μονπαρνάς (48°50′13″ s. š., 2°19′32″ v. d.)[7]
ΚατοικίαΓαλλία
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[8]
Θρησκείααθεϊσμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[9][10]
Εκπαίδευσηδιδάκτωρ φιλοσοφίας
ΣπουδέςΕθνική Ανώτατη Σχολή Μηχανικών Μεταλλειολόγων του Παρισιού (από 1875)
Τμήμα Επιστημών του Παρισιού
λύκειο Ανρί-Πουανκαρέ
Πολυτεχνική Σχολή (από 1873)
Πανεπιστήμιο του Παρισιού[11]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός
φιλόσοφος
αστρονόμος
φυσικός
μηχανικός
φιλόσοφος της επιστήμης
τοπολόγος
διδάσκων πανεπιστημίου
συγγραφέας[12]
πολυμαθής
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Παρισιού
Πολυτεχνική Σχολή
Αξιοσημείωτο έργοLa Science et l'Hypothèse / Henri Poincaré
Οικογένεια
ΣύζυγοςΖαν-Λουίζ Πουλέν ντ'Ανεσί
ΤέκναΖαν Πουανκαρέ
Léon Poincaré
ΓονείςÉmile-Léon Poincaré
ΑδέλφιαAline Boutroux
ΣυγγενείςNicolas Poincaré (δισέγγονος), Ραϊμόν Πουανκαρέ (male pure masculine first cousin) και Lucien Poincaré (male pure masculine first cousin)
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΓαλλοπρωσικός πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρόεδρος (1886, Μαθηματική Εταιρεία της Γαλλίας)
πρόεδρος (1900, Μαθηματική Εταιρεία της Γαλλίας)
24η έδρα της Γαλλικής Ακαδημίας (1908–1912)[13]
πρόεδρος (Ιανουάριος 1906 – Δεκέμβριος 1906, Γαλλική Ακαδημία Επιστημών)[14]
ΒραβεύσειςΒραβείο Πονσελέ (1885)
βραβείο Συλβέστερ (1901)
Ταξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής
Χρυσό Μετάλλιο της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας (1900)
Μετάλλιο Μπρους (1911)[15]
βραβείο Μπόγιαϊ (1905)
Μετάλλιο Ματεούτσι (1905)[16]
Τάγμα του Πολικού Αστέρα (1905)[17]
γενικός διαγωνισμός
αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (26  Απριλίου 1894)[18]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ζυλ Ανρί Πουανκαρέ (γαλλ. Jules Henri Poincaré‎‎, 29 Απριλίου 1854 – 17 Ιουλίου 1912) ήταν ένας από τους κορυφαίους Γάλλους μαθηματικούς και θεωρητικούς φυσικούς, καθώς και φιλόσοφος της επιστήμης. Ο Πουανκαρέ γεννήθηκε στις 29 Απριλίου 1854 στην πόλη Νανσύ της Γαλλίας και πέθανε στις 17 Ιουλίου 1912 στο Παρίσι. Συχνά περιγράφεται ως πολυμαθής, και στον κόσμο των μαθηματικών είναι γνωστός ως ο «τελευταίος πανεπιστήμονας»,[19] καθώς διέπρεπε σε όλα τα επιστημονικά πεδία τα οποία υπήρχαν στη διάρκεια της ζωής του.

Ο άνθρωπος Πουανκαρέ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πουανκαρέ ήταν μύωψ, ιδιαίτερα αφηρημένος και αδέξιος.[20] Είναι χαρακτηριστικό πως οι σύγχρονοί του τον αποκαλούσαν αμφιδέξιο, με την έννοια ότι είχε κακές επιδόσεις τόσο με το αριστερό όσο και με το δεξί χέρι. Στο σχολείο κατάφερε να βαθμολογηθεί με μηδέν στο σχέδιο. Ωστόσο όλες οι παραπάνω αδυναμίες του αναπληρώνονταν και με το παραπάνω από τη μαθηματική του μεγαλοφυΐα και την ευρυμάθεια που τον διέκρινε. Ο δάσκαλός του Elliot a Liard έγραψε το 1872: «Έχω στην τάξη μου ένα τέρας των μαθηματικών, τον Ανρί Πουανκαρέ».[21]

Το έργο του

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πουανκαρέ δημοσίευσε το πρώτο του άρθρο στο περιοδικό Nouvelles Annales des Mathematiques σε ηλικία 19 ετών. Συνολικά συνέγραψε τουλάχιστον 30 βιβλία και 500 ερευνητικές εργασίες - άρθρα. Ίσως ήταν ο τελευταίος μαθηματικός με ευρύτατο πεδίο ενασχόλησης, ώστε οι διαλέξεις του στη Σορβόνη να ποικίλλουν σε ευρύτατη γκάμα θεμάτων. Ο Πουανκαρέ, εκτός από τη σημαντική του προσφορά στο αμιγώς μαθηματικό πεδίο, συνεισέφερε στην οπτική, τον ηλεκτρισμό, την ελαστικότητα, τη θερμοδυναμική, την κβαντική θεωρία τη σχετικότητα και την κοσμολογία. Ο Πουανκαρέ υπήρξε και σημαντικός εκλαϊκευτής της επιστήμης. Χαρακτηριστικά στο βιβλίο του Η Αξία της Επιστήμης έλεγε:

Αν η φύση δεν ήταν όμορφη, δεν θα άξιζε τον κόπο να την γνωρίσουμε. Κι αν δεν άξιζε τον κόπο να τη γνωρίσουμε τη φύση, τότε δεν θα άξιζε να ζούμε

Με την εκλογή του ως μέλους του τμήματος λογοτεχνίας του Γαλλικού Ινστιτούτου τιμήθηκε για την πολυποίκιλη προσφορά του στην επιστήμη.

Το πρόβλημα των τριών σωμάτων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1889 ο Πουανκαρέ έδειξε ότι η πλήρης ανάλυση της κίνησης έστω και τριών σωμάτων (π.χ. του Ήλιου, της Γης και της Σελήνης) με βάση τη νευτώνεια θεωρία παρήγαγε ένα ενδογενώς μη ολοκληρώσιμο σύστημα.[22]:392 Ως εκ τούτου θεμελίωσε τη σημαντική δυσκολία επίλυσης των προβλημάτων της φυσικής με μαθηματική ανάλυση,[22]: 393  ακόμα και για τρία σώματα (πολύ περισσότερο για πάνω από τρία ή για εκατομμύρια) και ανέδειξε τις πρώτες ρωγμές στο Νευτώνειο σύμπαν. Ο αναγωγισμός, ως θεώρηση του κόσμου, απεδείχθη υπεραπλουστευτικός και ανακριβής. Με αφορμή τη ρήση του Νεύτωνα «η φύση ευχαριστιέται με την απλότητα και δεν αγαπάει τη μεγαλοπρέπεια των περιττών αιτίων» ο Πουανκαρέ παρατήρησε:

Πριν από ένα αιώνα ομολογείτο με ειλικρίνεια και διακηρυσσόταν ανοιχτά πως η φύση αγαπάει την απλότητα, αποδείχθηκε όμως ότι η φύση κάνει το αντίθετο σε περισσότερες από μία περιπτώσεις.

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περαιτέρω ανάγνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία στα ελληνικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Galison, Peter (2007). Τα ρολόγια του Αϊνστάιν, Οι χάρτες του Πουανκαρέ. Αθήνα: Κάτοπτρο. ISBN 978-960-6717-10-9. 
  • Hellman, Hal (2010). Μεγάλες έριδες στην ιστορία των μαθηματικών. Μτφρ. Μιχαηλίδης, Τεύκρος. Αθήνα: Αλεξάνδρεια. ISBN 978-960-221-475-6. 
  • Poincaré, Henri (1997). Η αξία της Επιστήμης. Αθήνα: Κάτοπτρο. ISBN 978-960-7023-96-4. 
  • Szpiro, George G. (2009). Η Εικασία του Πουανκαρέ. Αθήνα: Τραυλός. ISBN 978-960-6640-52-0. 
  • Ξηρός, Νίκος (1996). «Henri Poincare: Μια πολύπλευρη διάνοια». Περισκόπιο της Επιστήμης (Ιούλιος-Αύγουστος): 48. 

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. LH//2185/72. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6dz09rs. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Comité des travaux historiques et scientifiques. cths.fr/an/savant.php?id=100204. Ανακτήθηκε στις 17  Αυγούστου 2020.
  5. ↑ 5,0 5,1 (Ιταλικά) www.accademiadellescienze.it. jules-henri-poincare. Ανακτήθηκε στις 1  Δεκεμβρίου 2020.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 119201089. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. ↑ 7,0 7,1 www.landrucimetieres.fr/spip/spip.php?article964. Ανακτήθηκε στις 13  Μαρτίου 2020.
  8. ↑ LIBRIS. Εθνική Βιβλιοθήκη της Σουηδίας. 22  Οκτωβρίου 2012. 42gjlgbn2l24bfh. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  9. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119201089. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  10. ↑ CONOR.SI. 11176291.
  11. ↑ (Αγγλικά) Mathematics Genealogy Project.
  12. ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  13. ↑ Γαλλική Ακαδημία. www.academie-francaise.fr/les-immortels/henri-poincare?fauteuil=24&election=05-03-1908. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουνίου 2022.
  14. ↑ Γαλλική Ακαδημία Επιστημών. www.academie-sciences.fr/archivage_site/academie/membre/. Ανακτήθηκε στις 29  Μαΐου 2022.
  15. ↑ phys-astro.sonoma.edu/brucemedalists/henri-poincar%C3%A9.
  16. ↑ (Αγγλικά) NNDB. 358/000087097. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2018.
  17. ↑ books.google.am/books?id=b1v5nwU1avQC&pg=PA509&lpg=PA509&dq=Poincar%C3%A9+Order+of+the+Polar+Star&source=bl&ots=6TqybiH7o-&sig=hlzNXIB-33tVxF6fX1a2bCae1yk&hl=ru&sa=X&ved=0ahUKEwiHgOzE0d7WAhXTbZoKHcGzDZwQ6AEITDAI#v=onepage&q=Poincar%C3%A9%20Order%20of%20the%20Polar%20Star&f=false.
  18. ↑ «List of Royal Society Fellows 1660-2007». Complete List of Royal Society Fellows 1660-2007. Βασιλική Εταιρεία. σελ. 285.
  19. ↑ Ginoux, J. M.· Gerini, C. (2013). Henri Poincaré: A Biography Through the Daily Papers. World Scientific. doi:10.1142/8956. ISBN 978-981-4556-61-3. 
  20. ↑ Carl, 1968
  21. ↑ O'Connor et al., 2002
  22. ↑ 22,0 22,1 Coveney, Peter· Highfield, Roger. Το βέλος του χρόνου. Κάτοπτρο. ISBN 960-7023-23-4. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ανρί_Πουανκαρέ&oldid=10757323"