Republic F-84F Thunderstreak

F-84F Thunderstreak RF-84F Thunderflash
F-84F Thunderstreak
Περιγραφή^[1]
Αποστολή	Μαχητικό Αεροσκάφος Δίωξης - Βομβαρδισμού Φωτοαναγνωριστικό Αεροσκάφος
Πλήρωμα	1
Κατασκευαστής	Republic Aviation
Διαστάσεις
Μήκος	13,23 m
Εκπέτασμα	10,25 m
Ύψος	4,39 m
Επιφάνεια πτέρυγας	30 m²
Βάρος
Μέγιστο απογείωσης	12.701 kg
Πηγή ισχύος
Κινητήρες	1× Wright J-65-W-3
Επιδόσεις
Μέγιστη ταχύτητα	1.119 km/h (695 mph)
Αυτονομία	1.304 km
Μέγιστο ύψος	14.000 m
Οπλικό φορτίο
Πυροβόλα	6 πυροβόλα Browning M3 των .50 in (12.7 mm)
Οπλικό φορτίο	Μέχρι 6,000 lb (2,727 kg) ρουκετών και βομβών, συμπεριλαμβανομένης της πυρηνικής βόμβας Mark 7

Το Republic F-84F Thunderstreak είναι Αμερικανικό μαχητικό αεροσκάφος δίωξης και βομβαρδισμού με οπισθοκλινείς πτέρυγες, κατασκευασμένο από τη Republic Aviation. Αποτελεί έκδοση του F-84 Thunderjet παρόλο που το F-84F είναι ένα εντελώς νέο σχέδιο. Το RF-84F Thunderflash αποτελεί τη φωτοαναγνωριστική του έκδοση.

Σχεδίαση και Εξέλιξη

Το 1949 η Republic παρουσίασε μία έκδοση του F-84 με οπισθοκλινείς πτέρυγες, ελπίζοντας να του προσδώσει επιδόσεις ανάλογες με του F-86. Έτσι στο τελευταίο F-84E παραγωγής τοποθετήθηκε οπισθοκλινές ουραίο τμήμα, νέες πτέρυγες με οπισθοκλινή γωνία 38,5 μοιρών και κινητήρα J35-A-25 που παρήγαγε 23.58 kN ώσης^[2].

Το αεροσκάφος, με την ονομασία XF-96A, πέταξε πρώτη φορά στις 3 Ιουνίου 1950 με πιλότο τον Otto P. Haas. Παρόλο που το αεροσκάφος ήταν ικανό να αναπτύξει ταχύτητα 602 κόμβων (693 mph, 1,115 km/h), οι διαφορές στις επιδόσεις του σε σχέση με το F-84E θεωρήθηκαν μικρές^[2]. Ανεξάρτητα όμως από αυτό, τον Ιούλιο του 1950, δόθηκε παραγγελία για την κατασκευή του, με την ονομασία F-84F Thunderstreak. Η ονομασία F-84 διατηρήθηκε γιατί το μαχητικό αναμενόταν να είναι μια χαμηλού κόστους βελτιωμένη έκδοση του ευθείας πτέρυγας Thunderjet, με πάνω από το 55% ομοιομορφία στην κατασκευή^[2]. Παράλληλα η Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία κανόνισε την κατασκευή στις ΗΠΑ του Βρετανικού κινητήρα Armstrong Siddeley Sapphire, με τον κωδικό Wright J65, με την ελπίδα ότι ένας ισχυρότερος κινητήρας θα βελτίωνε τις επιδόσεις σε μεγάλο υψόμετρο. Προκειμένου να χωρέσει ο μεγαλύτερος κινητήρας τα αεροσκάφη έφεραν κάθετα μεγεθυσμένη άτρακτο, δίνοντας στην εισαγωγή αέρα οβάλ σχήμα. Καθυστερήσεις όμως στην παραγωγή του F-84F ανάγκασαν την Αμερικανική αεροπορία να παραγγείλει F-84G, ως ενδιάμεση λύση^[2].

Η παραγωγή σύντομα αντιμετώπισε προβλήματα, καθώς η αρχική πρόβλεψη για 55% ομοιομορφία στην κατασκευή αποδείχθηκε εσφαλμένη και μόνο το 15% των εργαλείων μπορούσε να χρησιμοποιηθεί^[2]. Επιπλέον, το F-84F χρησιμοποιούσε πρεσαριστούς ορθοστάτες για τα φτερά και τα πλευρά της ατράκτου. Εκείνη την περίοδο μόνο τρία πιεστήρια σε ολόκληρες τις Ηνωμένες Πολιτείες είχαν την ικανότητα να τα κατασκευάσουν, όμως η προτεραιότητα δινόταν στην κατασκευή των τμημάτων του βομβαρδιστικού B-47 Stratojet^[2]. Ο κινητήρας YJ65-W-1 θεωρούνταν παλιός και ο βελτιωμένος κινητήρας J65-W-3 δεν θα ήταν διαθέσιμος για χρήση μέχρι το 1954. Όταν το πρώτο F-84F παραγωγής πέταξε στις 22 Νοεμβρίου 1952 διέφερε από τα αεροσκάφη δοκιμών, φέροντας καλύπτρα που άνοιγε προς τα πάνω και πίσω, αντί να σύρεται προς τα πίσω, και αερόφρενα τοποθετημένα στα πλαϊνά της ατράκτου αντί κάτω από το αεροσκάφος^[2]. Παράλληλα το αεροσκάφος δεν θεωρούνταν έτοιμο για επιχειρησιακή χρήση λόγω προβλημάτων ελέγχου και σταθερότητας. Τα πρώτα αεροσκάφη εμφάνιζαν προβλήματα απώλειας στήριξης με απότομη ανόρθωση της μύτης (αγγλ. pitch-up), εγγενές χαρακτηριστικό της οπισθοκλινούς πτέρυγας, και στα F-84F-25-RE υιοθετήθηκαν ολοκινούμενες ουραίες πτέρυγες. Σε κάποια αεροσκάφη τοποθετήθηκαν αεροδυναμικά πτερύγια για τη βελτίωση του ελέγχου σε υψηλές ταχύτητες. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν να κηρυχθεί το F-84F επιχειρησιακό στις 12 Μαΐου του 1954^[2].

Επιχειρησιακή Ιστορία

Το πρόγραμμα επιχειρησιακών δοκιμών (Project Run In) ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 1954, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι το αεροσκάφος πληρούσε τις προϋποθέσεις της Αμερικανικής Αεροπορίας και ήταν καλύτερο από το F-84G. Όμως συνεχείς αστοχίες και βλάβες των κινητήρων είχαν ως αποτέλεσμα την καθήλωση ολόκληρου του στόλου των F-84F στις αρχές του 1955. Επιπλέον, ο κινητήρας J65 έσβηνε κατά τη διάρκεια πτήσεων με βροχή ή χιόνι^[2]. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών των καθυστερήσεων η επιχειρησιακή υπηρεσία του F-84F διήρκεσε από την ένταξή του σε υπηρεσία το 1954 μέχρι το 1958. Η αυξανόμενη ένταση όμως στη Γερμανία το 1961, κατά την κατασκευή του τείχους του Βερολίνου, είχε ως αποτέλεσμα την επανενεργοποίηση του στόλου των F-84F. Το 1962 ο στόλος καθηλώθηκε εκ νέου εξαιτίας διάβρωσης στις επιφάνειες ελέγχου, γεγονός που απαιτούσε συνολικά 1800 εργατο-ώρες για κάθε αεροσκάφος, ώστε να καταστεί πλήρως επιχειρησιακό^[2]. Το αεροσκάφος αποσύρθηκε οριστικά από την Αμερικανική Αεροπορία το 1964, ενώ τα αεροσκάφη της Αμερικανικής Αεροπορικής Εθνοφρουράς αποσύρθηκαν το 1971, λόγω διάβρωσης.

Το δεύτερο πρωτότυπο YF-84F κατασκευάστηκε με τις εισαγωγές αέρα του κινητήρα στη βάση των πτερύγων, που όμως δεν υιοθετήθηκαν λόγω απώλειας ώσης. Αυτή η διάταξη όμως επέτρεπε την τοποθέτηση φωτογραφικών μηχανών και καμερών στο ρύγχος και έτσι το σχέδιο αυτό χρησιμοποιήθηκε για τη φωτοαναγνωριστική έκδοση του F-84F, το RF-84F Thunderflash. Το πρώτο YRF-84F ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 1952^[2]. Διατηρούσε τέσσερα πυροβόλα και μπορούσε να μεταφέρει δεκαπέντε κάμερες. Μεταξύ των άλλων συστημάτων διέθετε αυτοματοποιημένα χειριστήρια για τον έλεγχο παραμέτρων φωτός, ταχύτητας και υψομέτρου των φωτογραφικών μηχανών, ένα περισκοπικό φακό για την καλύτερη οπτική αναγνώριση του στόχου από τον πιλότο και συσκευή εγγραφής φωνής ώστε ο πιλότος να μπορεί να μαγνητοφωνεί τις παρατηρήσεις του. Παρόλα αυτά το αεροσκάφος εμφάνιζε τα ίδια προβλήματα με το F-84F και κατέστη επιχειρησιακό τον Μάρτιο του 1954, για να αποσυρθεί το 1957 και να επανενεργοποιηθεί το 1961. Τα αεροσκάφη της Αμερικανικής Αεροπορικής Εθνοφρουράς αποσύρθηκαν το 1972^[2]. Πολλά τροποποιημένα RF-84F χρησιμοποιήθηκαν στο πρόγραμμα FICON.

Πετώντας με το Thunderstreak

Τα F-84F αντιμετώπιζε τα ίδια προβλήματα επιδόσεων στην απογείωση με το ευθείας πτέρυγας F-84 Thunderjet, παρόλο που διέθετε δυνατότερο κινητήρα. Στην πραγματικότητα όμως σχεδόν 3.11 kN ώσης (το 10% της συνολικής ώσης) χανόταν εξαιτίας της κλίσης υπό την οποία ήταν τοποθετημένος ο κινητήρας. Σε συνθήκες υψηλών θερμοκρασιών το αεροσκάφος χρειαζόταν 2.285 μέτρα διαδρόμου για να απογειωθεί^[3]. Η τυπική ταχύτητα απογείωσης ήταν 160 κόμβοι (185 mph, 300 km/h)^[3]. Όπως και το Thunderjet, το Thunderstreak είχε προβλέψιμα πτητικά χαρακτηριστικά εντός των ορίων των επιδόσεών του. Όπως και ο προκάτοχός του όμως εμφάνιζε επιταχυνόμενη απώλεια στήριξης, που πιθανόν να οδηγούσε σε αποκόλληση των πτερύγων από την άτρακτο. Επιπλέον η έξοδος από περιδίνηση ήταν πρακτικά αδύνατη με το F-84F, με την εγκατάλειψη του αεροσκάφους από τον πιλότο να είναι η μόνη επιλογή σε υψόμετρο μικρότερο των 10000 ποδών (3000 μέτρα)^[3].

Με την εμφάνιση του F-105 Thunderchief, το F-84F Thunderstreak έγινε γνωστό ως «Η μητέρα του Thud» (Thud's Mother)^[3].

Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 τα F-84F είχαν αντικατασταθεί από το F-100 Super Sabre και τα RF-84F από τα RF-101 Voodoo στην Αμερικανική Αεροπορία και είχαν προωθηθεί για χρήση στην αεροπορική εθνοφρουρά. Τα αεροσκάφη της Αμερικανικής Αεροπορικής Εθνοφρουράς αποσύρθηκαν το 1971. Τα τρία RF-84F της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας που αποσύρθηκαν το 1991 ήταν τα τελευταία επιχειρησιακά F-84.

Ο συγγραφέας Ρίτσαρντ Μπαχ, ο οποίος αργότερα έγραψε το βιβλίο «Ο Γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον» (Jonathan Livingston Seagull), υπήρξε πιλότος της Εθνοφρουράς με αεροσκάφη F-84F και υπηρέτησε στην Ευρώπη. Το πρώτο του βιβλίο «Ξένος στο Έδαφος» (Stranger to the Ground) περιγράφει με μεγάλη λεπτομέρεια πως ήταν η πτήση με το Thunderstreak.

Τα F-84F και RF-84F σε Ελληνική Υπηρεσία

Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία παρέλαβε τα πρώτα F-84F Thunderstreak τον Ιανουάριο του 1957, τα οποία εντάχθηκαν στις 335 και 336 Μοίρες Δίωξης Βομβαρδισμού στη Λάρισα. Συνολικά παρελήφθησαν περισσότερα από 150 αεροσκάφη και ο τύπος παρέμεινε σε υπηρεσία 26 χρόνια. Τα F-84F, μαζί με τα F-5 Freedom Fighter, αποτέλεσαν τη ραχοκοκκαλιά της πολεμικής αεροπορίας, μέχρι την έλευση των Mirage F-1, F-4 Phantom II και A-7 Corsair II. Αναλυτικά οι Μοίρες που εξοπλίστηκαν με F-84F ήταν οι:

335 Μοίρα Δίωξης Βομβαρδισμού
336 Μοίρα Δίωξης Βομβαρδισμού
338 Μοίρα Δίωξης Βομβαρδισμού
339 Μοίρα Δίωξης Βομβαρδισμού
340 Μοίρα Δίωξης Βομβαρδισμού
342 Μοίρα Δίωξης Βομβαρδισμού
344 Μοίρα Δίωξης Βομβαρδισμού
345 Μοίρα Δίωξης Βομβαρδισμού
348 Μοίρα Τακτικής Αναγνώρισης

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 άρχισε η σταδιακή απόσυρση των παλαιότερων F-84F. Η τελευταία Μοίρα που απέσυρε το αεροσκάφος ήταν η 344 Μοίρα Δίωξης Βομβαρδισμού τον Αύγουστο του 1978. Παρά την απενεργοποίηση της 344 ΜΔ/Β, ένας μικρός αριθμός αεροσκαφών F-84F χρησιμοποιήθηκε από την 348 Μοίρα Τακτικής Αναγνώρισης (παράλληλα με τη φωτοαναγνωριστική έκδοση RF-84F). Τον Ιούλιο του 1981 η 344 ΜΔ/Β επανενεργοποιείται μέχρι τον Ιούλιο του 1983, οπότε και έχουμε την οριστική απόσυρση του F-84F Thunderstreak. Στις 15 Σεπτεμβρίου 1982 ο τύπος σημαδεύτηκε από ένα θανατηφόρο ατύχημα μέσα στην πόλη της Λάρισας, όταν κατέπεσε ένα, ενώ από τα συντρίμμια σκοτώθηκαν τρεις πολίτες στο έδαφος.

Τον Αύγουστο του 1956 παραλήφθηκε το RF-84F, καθιστώντας την Ελλάδα ως την πρώτη χώρα της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ που εξοπλιζόταν με αυτό το υπερσύγχρονο στην κατηγορία του αεροσκάφος. Τα αεροσκάφη εντάχθηκαν στην 348 Μοίρα Τακτικής Αναγνώρισης και παρέμειναν σε υπηρεσία μέχρι το Μάρτιο του 1991, οπότε και αποσύρθηκαν από την ενεργό δράση.

Εκδόσεις

YF-84F: Δύο πρωτότυπα F-84F με οπισθοκλινείς πτέρυγες, αρχικά έφεραν την ονομασία YF-96.
F-84F Thunderstreak: Έκδοση με οπισθοκλινείς πτέρυγες και κινητήρα Wright J65. Τα αεροσκάφη της Τακτικής Αεροπορικής Διοίκησης (Tactical Air Command) εξοπλίστηκαν με Σύστημα Βομβαρδισμού Χαμηλού Υψομέτρου (Low-Altitude Bombing System - LABS) για τη μεταφορά πυρηνικών βομβών. Κατασκευάστηκαν 2,711, τα 1,301 από τα οποία παραδόθηκαν σε χώρες μέλη του NATO κάτω από τα προγράμματα Αμοιβαίας Αμυντικής Βοήθειας under (Mutual Defense Assistance Program - MDAP).
GRF-84F: 25 αεροσκάφη RF-84F τα οποία τροποποιήθηκαν ώστε να μεταφέρονται και εκτοξεύονται από το διαμέρισμα βομβών του βομβαρδιστικού GRB-36F, στα πλαίσια του προγράμματος FICON. Τα αεροσκάφη αργότερα μετονομάστηκαν σε RF-84K.
RF-84F Thunderflash: Φωτοαναγνωριστική έκδοση του F-84F, κατασκευάστηκαν 715.
XF-84H: Δύο F-84F τροποποιημένα σε πειραματικά αεροσκάφη. Κάθε αεροσκάφος έφερε ένα τουρμποπρόπ κινητήρα Allison XT40-A-1, ισχύος 5,850 ίππων, ο οποίος κινούσε μία υπερηχητική έλικα. Λόγω του πολύ υψηλού επιπέδου θορύβου του αεροσκάφους, τα πληρώματα εδάφους αποκαλούσαν το XF-84H Thunderscreech.^[2]
YF-84J: Δύο F-84F τροποποιημένα σε πρωτότυπα YF-84J με μεγενθυμένες εισαγωγές αερα και βαθύτερη άτρακτο ώστε να δέχεται τον κινητήρα General Electric J73. Το YF-84J έφτασε την ταχύτητα των Mach 1.09 σε επίπεδη πτήση στις 7 Απριλίου 1954^[2]. Το πρόγραμμα όμως τερματίστηκε εξαιτίας του υψηλού κόστους της μετατροπής των υπαρχόντων F-84F στην έκδοση -J.

Χρήστες

Παρόμοια Αεροσκάφη

Συγκρίσιμα Αεροσκάφη

Πηγές

Bowers, Peter M. and Angellucci, Enzo. The American Fighter. New York: Orion Books, 1987. ISBN 0-517-56588-9.
Donald, David and Lake, Jon, eds. Encyclopedia of World Military Aircraft. London: AIRtime Publishing, 1996. ISBN 1-880588-24-2.
Forrer, Frits T.The Fun of Flying. Gulf Breeze, Florida: Holland's Glory, 1992. ISBN 0-9714490-3-1.
Keaveney, Kevin. Republic F-84/Swept-Wing Variants (Aerofax Minigraph, No 15). London: Aerofax, 1987. ISBN 0-942548-20-5.
Swanborough, Gordon and Bowers, Peter M. United States Military Aircraft Since 1909. Washington, DC: Smithsonian, 1989. ISBN 0-87474-880-1.
Wagner, Ray. American Combat Planes, Third Enlarged Edition. New York: Doubleday, 1982. ISBN 0-385-13120-8.

Παραπομπές

↑ Dorr, Robert F. and Donald, David. Fighters of the United States Air Force. London: Temple Press Aerospace, 1990. ISBN 0-600-55094-X.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 Knaack, Marcelle Size. Encyclopedia of US Air Force Aircraft and Missile Systems: Volume 1 Post-World War II Fighters 1945-1973. Washington, DC: Office of Air Force History, 1978. ISBN 0-912799-59-5.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 Higham, R. and Williams, C. Flying Combat Aircraft of USAAF-USAF (Vol.2). Rockville, Maryland: Air Force Historical Foundation, 1978. ISBN 0-8138-0375-6.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Republic F-84F Thunderstreak

[1] Dorr, Robert F. and Donald, David. Fighters of the United States Air Force. London: Temple Press Aerospace, 1990. ISBN 0-600-55094-X.

[knaack-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 Knaack, Marcelle Size. Encyclopedia of US Air Force Aircraft and Missile Systems: Volume 1 Post-World War II Fighters 1945-1973. Washington, DC: Office of Air Force History, 1978. ISBN 0-912799-59-5.

[Higham2-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 Higham, R. and Williams, C. Flying Combat Aircraft of USAAF-USAF (Vol.2). Rockville, Maryland: Air Force Historical Foundation, 1978. ISBN 0-8138-0375-6.

[1]

[2]

[3]