Βουργαρέλι
Συντεταγμένες: 39°22′20″N 21°10′54″E / 39.37222°N 21.18167°E
| Βουργαρέλι | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Ηπείρου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Άρτας |
| Δήμος | Κεντρικών Τζουμέρκων |
| Δημοτική Ενότητα | Αθαμανίας |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Άρτας |
| Υψόμετρο | 775 μέτρα |
| Έκταση | 5 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 296 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Δροσοπηγή |
| Ταχ. κώδικας | 470 45 |
| Τηλ. κωδικός | 2685 |
| https://www.vourgarelinet.gr/ | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Το Βουργαρέλι είναι οικισμός της Ηπείρου στην Περιφερειακή Ενότητα Άρτας[1][2][3] και από το 2010 έδρα του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων[4].
Γενικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Βουργαρέλι βρίσκεται στους νότιους πρόποδες των Αθαμανικών Ορέων (Τζουμέρκα) σε υψόμετρο 760 μέτρα.[1] Απέχει 58 χλμ. ΒΑ. από την Άρτα, 85 χλμ. Ν._ΝΑ. από τα Γιάννενα και 95 χλμ. ΝΔ. από τα Τρίκαλα.[5] Είναι αμφιθεατρικά κτισμένο ανάμεσα στους λόφους του Προφήτη Ηλία (ανατολικά) και της Ομάλης (δυτικά) οι οποίοι είναι κατάφυτοι από έλατα και πεύκα ενώ η γύρω περιοχή είναι γεμάτη από τρεχούμενα νερά.[6][7] Στο χωριό υπάρχει κέντρο υγείας, καθώς και όλες οι σχολικές βαθμίδες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όπως νηπιαγωγείο, δημοτικό, γυμνάσιο και λύκειο.
Διοικητικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αναφέρεται επίσημα, μετά την Επανάσταση του 1821, το 1883 ως Βουργαρέλιον στο ΦΕΚ 126Α - 02/04/1883 να ορίζεται έδρα του τότε νεοϊδρυθέντα δήμου Θεοδωρίας. Το 1951 με το ΦΕΚ 81Α - 21/03/1951 μετονομάστηκε σε Δροσοπηγή ενώ το 1980 με το ΦΕΚ 100Α - 30/04/1980 μετονομάστηκε και πάλι σε Βουργαρέλι. Το 1997 σύμφωνα με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 (σχέδιο Καποδίστριας) ορίστηκε έδρα του Δήμου Αθαμανίας και το 2010 με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 (σχέδιο Καλλικράτης) έδρα του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων.[4]
Σύμφωνα με το πρόγραμμα «Καλλικράτης» και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι, μαζί με το Γιαννίτσι, τον Κάμπο, το Κουβέλι, την Ομαλή, το Παλαιοχώρι και τους Σκιαδάδες αποτελούν την Κοινότητα Βουργαρελίου,[8] που ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Αθαμανίας του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 53 κατοίκους.[9]
Πληθυσμιακά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι απογραφές πληθυσμού μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο είναι:
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1951 | 428[10]* |
| 1961 | 445[11]* |
| 1971 | 594[12]* |
| 1981 | 629[13] |
| 1991 | 590[14] |
| 2001 | 449[15] |
| 2011 | 301 |
| 2021 | 296 |
* απογράφεται ως Δροσοπηγή
Αξιοθέατα της περιοχής
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Τα ερείπια αρχαίας ακρόπολης στην τοποθεσία "Παλαιοχώρι-Τσούκα", τα οποία χρονολογούνται από το 100 π.Χ. Η περιοχή έχει χαρακτηριστεί ως αρχαιολογικός χώρος και ιστορικό διατηρητέο μνημείο (ΥΑ 15794/19-12-1961 - ΦΕΚ 35/Β/2-2-1962).[3]
- Η βυζαντινή «Κόκκινη Εκκλησιά», η οποία βρίσκεται εντός του χωριού και χρονολογείται, περίπου, στο 1280, γνωστή επίσης ως «Παναγία Βελλάς», καθώς αποτελούσε μετόχι της Μονής Βελλάς.[16] Έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικά διατηρητέο μνημείο (ΥΑ 103617/4350/24-12-1957 - ΦΕΚ 12/Β/17-1-1958).[3]
- Η Μονή Αγίου Γεωργίου, η οποία ιδρύθηκε στις αρχές του 18ου αιώνα, σε άριστη κατάσταση και το εσωτερικό του ναού κατάγραφο από τοιχογραφίες του 1714. Εδώ ύψωσαν τη σημαία της επανάστασης του 1821 οι οπλαρχηγοί των Τζουμέρκων και των Ραδοβυζίων.[17] Έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικά διατηρητέο μνημείο (ΥΑ 103617/4350/24-12-1957 - ΦΕΚ 12/Β/17-1-1958).[3]
- Η πλατεία Βουργαρελίου
- Οι πέτρινη βρύσες «Αρχόντω» και «Κρυστάλλω»
- Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, ο οποίος είναι και ο ενοριακός ναός του χωριού. Με την σημερινή της μορφή κτίστηκε στα 1951-52. Στην ίδια θέση υπήρχε η παλιά εκκλησία του χωριού που κάηκε από τους Γερμανούς το 1943.[3]
- Ο παραδοσιακός οικισμός Σελιό[18]
- Η πηγή Λεπτοκαριάς
- Τα «Λουτρά Καπετάνιου»[19]
- Το πέτρινο γεφύρι στην τοποθεσία "Καμάρα" και τον χείμαρρο Γλούμπαρη, το οποίο χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο (ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/4913/44721/6-9-2000 - ΦΕΚ 1183/Β/25-9-2000) καθώς και το μονότοξο πέτρινο γεφύρι στον χείμαρρο Κοραή. Μονότοξο που και αυτό έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο (ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/4992/13-5-1998 - ΦΕΚ 545/Β/3-6-1998).[3]
Αθλητισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στην περιοχή βρίσκεται το Δημοτικό Στάδιο Κεντρικών Τζουμέρκων (Βουραρελίου)[20] και οι εγκαταστάσεις του Ιππικού Αθλητικού Ομίλου (ΙΑΟΠΑ). Στο χωριό εδρεύει και το αθλητικό σωματείο Α.Ο. Τζουμέρκων.
Συλλογή φωτογραφιών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Ο Άγιος Γεώργιος Βουλγαρελίου. -
Η βρύση Αρχόντω. -
Η βρύση Κρυστάλλω.
Κλίμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Κλιματικά δεδομένα Βουργαρελίου(2003–2023) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) | 18.4 | 16.7 | 24.5 | 26.0 | 28.9 | 37.1 | 39.9 | 41.0 | 31.8 | 24.6 | 19.0 | 16.2 | 41 |
| Μέση Μέγιστη °C (°F) | 8.0 | 7.9 | 12.4 | 16.4 | 20.1 | 24.0 | 28.0 | 31.5 | 26.8 | 16.7 | 11.4 | 9.9 | 17,76 |
| Μέση Μηνιαία °C (°F) | 5.8 | 6.4 | 6.9 | 8.4 | 9.1 | 14.4 | 15.5 | 16.9 | 13.2 | 9.4 | 7.9 | 4.0 | 9,83 |
| Μέση Ελάχιστη °C (°F) | −2.8 | −1.9 | 0.9 | 3.6 | 6.4 | 8.3 | 9.6 | 10.4 | 9.8 | 6.9 | 3.7 | −2 | 4,41 |
| Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) | −6.1 | −8.7 | −4.8 | −1.3 | 2.9 | 4.0 | 4.9 | 6.1 | −0.6 | −2.1 | −2.4 | −5.7 | −8,7 |
| Βροχόπτωση mm (ίντσες) | 380,5 | 320,1 | 186,4 | 103,4 | 92,6 | 88,1 | 44,8 | 38 | 70,2 | 169,9 | 248,9 | 400,6 | 2,143,5 |
| [εκκρεμεί παραπομπή] | |||||||||||||
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- «Το Βουργαρέλι απο ψηλά» από epirustravel.eu. Πλάνα της περιοχής από drone.
- Λουτρά Καπετάνου στο https://www.youtube.com/.
- Βουργαρέλι - Το χωριό που έγινε προσωρινό καταφύγιο των Σουλιωτών και βομβαρδίστηκε στην Κατοχή από την Μηχανή του Χρόνου.
- Βουργαρέλι: Ένα από τα ωραιότερα ορεινά χωριά των Τζουμέρκων από τον ιστότοπο https://www.travel.gr/.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 15. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 229.
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 8. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 210.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 «ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ». www.dhmosktzoumerkwn.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ 4,0 4,1 «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ «Το Βουργαρέλι» από vourgarelinet.gr. Αρχειοθετήθηκε 15/02/2018. Ανακτήθηκε 31/08/2018.
- ↑ «ΤΟ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ» από vourgarelinet.gr. Αρχειοθετήθηκε 19/10/2016. Ανακτήθηκε 31/08/2018.
- ↑ «Βουλγαρέλι: Το μυστικό χωριό της Άρτας» από arttravel.gr. Αρχειοθετήθηκε 29/01/2018. Ανακτήθηκε 31/08/2018.
- ↑ «Νόμος 4555/2018 - Πρόγραμμα «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ Ι»». e-nomothesia.gr | Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού Απογραφής 2011», σελ. 10584 (σελ. 110 του pdf)
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 33 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 40 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 39 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 48 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 45 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 41 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.
- ↑ Νίκος Καραβασίλης (18 Μαΐου 2018). «Κόκκινη Εκκλησιά: Το στολίδι των Τζουμέρκων». Ναυτεμπορική. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ «Μεταβυζαντινά Μνημεία». www.peartas.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ «Vourgareli - Selio, Βουργαρέλι - Σελιό». Wikiloc | Διαδρομές του Κόσμου. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ «Λουτρά Καπετάνιου (Βουργαρέλι)». Wikiloc | Διαδρομές του Κόσμου. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2024.
- Τα δύο μονότοξα γεφύρια
- ↑ «ΥΠΟΔΟΜΕΣ». www.dhmosktzoumerkwn.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2024.
