Βυζαντινο-Βενετικός Πόλεμος (1296-1302)

Ο Βυζαντινο-Βενετικός πόλεμος του 1296-1302 ήταν ένα παρακλάδι του Β΄ Βενετο-Γενουατικού πολέμου του 1294-1999.

Ο Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος απέφυγε ανοικτή ρήξη με τους Βενετούς, στην αντιπαράθεσή τους με τους Γενουάτες.

Το 1296 οι ντόπιοι Γενουάτες κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης κατέστρεψαν τη Βενετική συνοικία και σκότωσαν πολλούς Βενετούς πολίτες. Παρά τη Bυζαντινο-Βενετική ανακωχή του 1285, ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος έδειξε αμέσως υποστήριξη στους Γενουάτες συμμάχους του, συλλαμβάνοντας τους Βενετούς επιζώντες της σφαγής, συμπεριλαμβανομένου του Βενετού βάιλου Marco Bembo.

Η Βενετία απείλησε με πόλεμο τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, απαιτώντας αποζημιώσεις για την προσβολή που υπέστησαν. Τον Ιούλιο του 1296 ο Βενετικός στόλος, υπό τη διοίκηση του Ruggiero Morosini Malabranca, εισέβαλε στον Βόσπορο. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας καταλήφθηκαν διάφορες γενουατικές κτήσεις στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένης της πόλης Φώκαιας. Η γενουατική αποικία του Γαλατά, μετά από τον Κεράτιο κόλπο, απέναντι από τη Ρωμαϊκή πρωτεύουσα, κάηκε επίσης. Ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας όμως προτίμησε σε εκείνο το σημείο να αποφύγει τον πόλεμο.

Ο ανοικτός πόλεμος μεταξύ της Βενετίας και των Ρωμαίων δεν ξεκίνησε παρά μόνο μετά τη Μάχη της Κουρζόλα και το τέλος του πολέμου με τη Γένοβα στη Συνθήκη του Μιλάνου του 1299, που άφησε τη Βενετία ελεύθερη να συνεχίσει τον πόλεμό της εναντίον των Ελλήνων. Ο Βενετικός στόλος, ενισχυμένος από ιδιώτες, άρχισε να καταλαμβάνει διάφορα ρωμαϊκά νησιά στο Αιγαίο Πέλαγος, πολλά από τα οποία είχαν αποσπαστεί από τους Ρωμαίους καθώς κατακτήθηκαν από Λατίνους άρχοντες περίπου είκοσι χρόνια πριν.

Από τον Απρίλιο του 1301 Ρωμαίοι πρέσβεις στάλθηκαν στη Βενετία για να διαπραγματευτούν ειρήνη, αλλά χωρίς επιτυχία. Τον Ιούλιο του 1302 ένας Βενετικός στόλος με είκοσι οκτώ γαλέρες έφθασε εμπρός από την ίδια την Κωνσταντινούπολη και οργάνωσε μία επίδειξη δύναμης: μπροστά στα μάτια των κατοίκων της Ρωμαϊκής πρωτεύουσας, ο ναύαρχος Belletto Giustinian μαστίγωσε τον πληθυσμό της νήσου Πριγκήπου -συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων από τη Μ. Ασία, που είχαν φύγει από την τουρκική προέλαση εκεί- τους οποίους οι Βενετοί είχαν αιχμαλωτίσει.

Αυτό ώθησε τη Ρωμαϊκή κυβέρνηση να προτείνει μία συνθήκη ειρήνης, που υπογράφηκε στις 4 Οκτωβρίου 1302. Σύμφωνα με τους όρους της, οι Βενετοί επέστρεψαν τις περισσότερες από τις κατακτήσεις τους, αλλά κράτησαν τα νησιά Κέα, Σαντορίνη, Σέριφο και Αμοργό, τα οποία διατηρήθηκαν από τους ιδιώτες που τα είχαν καταλάβει. Οι Ρωμαίοι συμφώνησαν επίσης να αποζημιώσουν τους Βενετούς, για τις απώλειες που υπέστησαν κατά τη σφαγή των Βενετών κατοίκων το 1296.

Πηγές

• Loenertz, Raymond-Joseph (1975). Les Ghisi, dynastes vénitiens dans l'Archipel (1207-1390) (στα French). Florence: Olschki. σελίδες 100–103. 
• Loenertz, Raymond-Joseph (1959). «Notes d'histoire et de chronologie byzantines» (στα French). Revue des études byzantines 17: 158–167. doi:10.3406/rebyz.1959.1204. http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/rebyz_0766-5598_1959_num_17_1_1204. 
•  0-521-34157-4
• Norwich, John Julius (2000). Bisanzio. Milan: Mondadori. ISBN 88-04-48185-4. 88-04-48185-4
• ΑΑ. VV. Storia di Venezia, Treccani, 12 τόμοι, 1990-2002