Τζορτζ Μπεστ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζορτζ Μπεστ

1976
Προσωπικές πληροφορίες
Ημερ. γέννησης22 Μαΐου 1946
Τόπος γέννησηςΜπέλφαστ, Βόρεια Ιρλανδία
Ημερ. θανάτου25 Νοεμβρίου 2005 (59 ετών)
Τόπος θανάτουΛονδίνο, Αγγλία
Ύψος1,75 μ.
ΘέσηΜέσος
Νούμερο φανέλας11
Ομάδες νέων
1961–1964Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
Επαγγελματική καριέρα*
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.†(Γκ.)†
1963–1974Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ361(137)
1974→Τζιούις Γκιλντ0(0)
1974→Ντάνστεϊμπλ Τάουν ΦΚ (D/R)0(0)
1975Στόκπορτ Κάουντι ΦΚ3(2)
1975–1976Κορκ Σέλτικ3(0)
1976Λος Άντζελες Άζτεκς23(15)
1976–1977Φούλαμ ΦΚ42(8)
1977–1978Λος Άντζελες Άζτεκς32(12)
1978–1979Φορτ Λόντερντεϊλ Στράικερς28(6)
1979–1980Χιμπέρνιαν ΦΚ17(3)
1980–1981Σαν Χοσέ Έρθκουεϊκς56(21)
1982Σι Μπι0(0)
1982–1983ΑΦΚ Μπόρνμουθ5(0)
1983Μπρίσμπειν Λάιονς4(0)
1984Τόμπερμορ Γιουνάιτεντ ΦΚ1(0)
Σύνολο575(204)
Εθνική ομάδα
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.†(Γκ.)†
1964–1977Βόρεια Ιρλανδία37(9)
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).

Ο Τζορτζ Μπεστ (George Best, 22 Μαΐου 1946 – 25 Νοεμβρίου 2005) ήταν Βορειοϊρλανδός ποδοσφαιριστής. Αγωνιζόταν ως πλάγιος και επιθετικός μέσος, έγινε παγκόσμια γνωστός για την καριέρα του στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και αναδείχθηκε σε έναν από τους καλύτερους όλων των εποχών.[1][2][3] Ψηφίστηκε 16ος καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα στις εκλογές της IFFHS.[4]

Ονομάστηκε Ευρωπαίος Ποδοσφαιριστής της Χρονιάς το 1968. Οι τεχνικές του ικανότητες ήταν εξαιρετικές, ενώ αρκετοί ειδικοί τον θεωρούν ως ένα από τους καλύτερους ντριμπλέρ στην ιστορία του αθλήματος. Υπήρξε το πρώτο είδωλο του αθλήματος στη Μεγάλη Βρετανία που ξεπέρασε κατά πολύ τα συνήθη ποδοσφαιρικά όρια. Τα σοβαρά προβλήματα αλκοολισμού που αντιμετώπιζε σε όλη την ενήλικη ζωή του τελικά τον οδήγησαν στον θάνατο.[5]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στις 22 Μαΐου 1946 στο Μπέλφαστ στη Βόρεια Ιρλανδία. Στην ηλικία των 15 ξεκίνησε στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, που τον έφερε ένας κυνηγός ταλέντων του σωματείου, ο οποίος τον είδε να παίζει για μια ομάδα ερασιτεχνικού της πόλης του. Οι πρώτες εντυπώσεις του ίδιου δεν ήταν οι καλύτερες και ο ταλαντούχος έφηβος επέστρεψε στο πατρικό του. Ο προπονητής Ματ Μπάσμπι έγραψε στον πατέρα του έφηβου ότι τον ήθελαν πάλι πίσω. Ο Μπεστ επέστρεψε και το 1963, σε ηλικία 17 ετών και 4 μηνών, έκανε το ντεμπούτο του ως επαγγελματίας. Είδωλό του ήταν ο Αλφρέδο Ντι Στέφανο.[2][6][7] Ήταν λεπτός και ελαφρύς, είχε μεγάλη ταχύτητα, άριστο έλεγχο της μπάλας και δυνατότητα να αγωνίζεται σε περισσότερες από μία θέσεις με εξαιρετική ποιότητα.[8][9] Ο σύλλογος εξακολουθούσε να ζει σε θλίψη από το αεροπορικό δυστύχημα του 1958. Ορισμένα μέλη της εξαιρετικής νεανικής ομάδας που γοήτευσε το αγγλικό ποδόσφαιρο στη δεκαετία του 1950, τα Μωρά του Μπάσμπι, προσπαθούσαν να επαναφέρουν το σύλλογο με πρώτο από όλους τον Μπάσμπι που ήταν από τους επιζήσαντες.[5][7]

Ο δρόμος προς τη δόξα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην πρώτη του αγωνιστική περίοδο, ο Μπεστ συμμετείχε στον τίτλο του Κυπέλλου Αγγλίας. Καθιερώθηκε ως βασικός τη δεύτερη χρονιά του στην ομάδα και δεν θα χρειαζόταν πολύς χρόνος για να εκτοξευτεί το ταλέντο του: σχημάτισε ένα θρυλικό τρίο με τον Άγγλο Μπόμπι Τσάρλτον (άλλο επιζώντα) και το Σκωτσέζο Ντένις Λόου.[10][11][12] Με αυτούς ήταν πρωταθλητής Αγγλίας το 1965, ο έκτος τίτλος στην ιστορία του συλλόγου στο πρωτάθλημα. Εκεί άρχισε η πιο παραγωγική του πορεία έως το 1972 καθώς συνέχισε να σκοράρει και να θέτει στόχους για την ομάδα. Τα γκολ του Μπεστ έχουν μείνει στη μνήμη όσων τα είδαν για την ομορφιά τους και τον τολμηρό τρόπο που έπρεπε να περάσει έναν αντίπαλο (ή όσους χρειαζόταν από αυτούς) πριν σκοράρει, αλλά η ντρίμπλα του ήταν που πραγματικά ενθουσίαζε τον κόσμο.[8] Σε μια εποχή λασπωμένων γηπέδων και σκληρών τάκλιν, ο Μπεστ φαινόταν να γλιστράει ανάμεσα στους αντιπάλους και να κάνει πράγματα με μια μπάλα που κανείς άλλος δεν μπορούσε. Ικανός να παίξει είτε στα άκρα, μπροστά ή πίσω από τον κεντρικό επιθετικό, στο απόγειο των ικανοτήτων του ήταν σχεδόν ασταμάτητος.[13]

Συμμετέχοντας στο Κύπελλο Πρωταθλητριών το 1966, η Γιουνάιτεντ πέρασε στους προημιτελικούς με την ισχυρή Μπενφίκα, ένα σωματείο που η ομάδα βάσης ήταν η δύο φορές πρωταθλήτρια της διοργάνωσης το 1961 και το 1962. Μετά από μια νίκη 3–2 στο Ολντ Τράφορντ, στη ρεβάνς ο Μπεστ σε δώδεκα λεπτά είχε ήδη σκοράρει δύο φορές. Οι κόκκινοι διάβολοι έφτασαν στο 5–1 (μαζί με το τρίτο του γκολ). Την επόμενη μέρα, η πορτογαλική εφημερίδα A Bola τον χαρακτήρισε The Fifth Beatle (το πέμπτο σκαθάρι).[14][15] Το όνειρο για το ευρωπαϊκό τρόπαιο όμως αυτή τη χρονιά θα τελείωνε στα ημιτελικά.[16]

Η ζωή του Μπεστ εκτός γηπέδου ήταν από την τότε περίοδο άστατη, συχνά με όμορφες γυναίκες και με αυτοκίνητα τελευταίου τύπου, προκαλώντας υστερία στους εφήβους κυρίως μαζί με τα μακριά μαλλιά του, σαν παρουσία καρδιοκατακτητή.[17][18] Μια τέτοια μποέμικη συμπεριφορά τον οδήγησε στον αλκοολισμό, συχνά καθυστερούσε ή δεν συμμετείχε στις προπονήσεις, τακτική που οδήγησε σε πολλαπλά πρόστιμα και ποινές από τη διοίκηση του συλλόγου. Παρόλα αυτά, η ιδιαίτερη ικανότητά του να παραβιάζει τις άμυνες και τα μεγάλα χαρίσματά του εξαντλούσαν τη φαντασία του τύπου, που σε κάθε ευκαιρία έψαχνε ένα νέο επίθετο για να τον χαρακτηρίσει.[19][20] Υπήρξε ο πρώτος μεγάλος αστέρας των Μ.Μ.Ε. του ποδοσφαίρου στη Μεγάλη Βρετανία.[21] Αφού επέστρεψε από μία από τις 28 ημέρες της τιμωρίας του, σημείωσε τα έξι γκολ της νίκης 8–2 επί της Νορθάμπντον.[5][22][23]

Το 1967 ήρθε ένας νέος αγγλικός τίτλος πρωταθλήματος. Ο τρίτος έφτασε το 1968: ο Μπεστ τερμάτισε το πρωτάθλημα ως πρώτος σκόρερ με 28 γκολ,[24] αλλά ο τίτλος πήγε στην αντίπαλο Μάντσεστερ Σίτι με δύο βαθμούς διαφορά. Σε μια νέα ευκαιρία στην Ευρώπη, η Γιουνάιτεντ αντιμετώπισε ξανά τη Μπενφίκα, αυτή τη φορά στον τελικό, που έγινε στο Γουέμπλεϊ. Ο Μπεστ σημείωσε το τρίτο γκολ στην νίκη με 4–1 ντριμπλάροντας ολόκληρη την άμυνα, καθιστώντας την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ την πρώτη αγγλική ομάδα που κατάφερε να κερδίσει το σημαντικότερο τρόπαιο της ευρωπαϊκής ηπείρου στην καλύτερη περίοδο της ιστορίας της.[25][26][27] Κέρδισε επίσης το βραβείο ποδοσφαιριστή της χρονιάς FWA.[28]

Στο τέλος αυτής της σεζόν, έλαβε το βραβείο της Χρυσής Μπάλας ως ο καλύτερος Ευρωπαίος παίκτης της χρονιάς. Μέχρι σήμερα, είναι ο μόνος Ιρλανδός που έχει απονεμηθεί το βραβείο.[29] Το 1971 ήταν τρίτος στο ίδιο βραβείο.[30] Στο σύλλογο σημείωσε 179 τέρματα σε 470 επίσημα παιχνίδια και ήταν ο πρώτος σκόρερ της ομάδας σε έξι διαδοχικές περιόδους.[9][31]

Η φθίνουσα πορεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ακολουθήσε η περίοδος της φθοράς: συχνά στις κοινωνικές στήλες, και η Γιουνάιτεντ πέρασε πέντε χρόνια χωρίς τίτλο στο αγγλικό πρωτάθλημα, μέχρι που κατάφερε προσωρινά να βρεθεί στην κορυφή την περίοδο 1971–72. Η ζωή του Μπεστ συζητούνταν όλο και περισσότερο με κάθε λεπτομέρεια από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, που τον αντιμετώπιζαν ως διασημότητα, σαν μουσικός ή πολιτικός.[32][33] Στο σπίτι του λεωφορεία ξεφόρτωναν τους τουρίστες στις πύλες αυτού που είχε γίνει το πιο διάσημο σπίτι στην Αγγλία. Το προσωπικό έκανε πικ-νικ στον κήπο και οι άνθρωποι ψαρεύαν χρυσόψαρα στην τεχνητή λίμνη του.[14] «Είμαι ο τύπος που πήρε το ποδόσφαιρο από τις εσωτερικές σελίδες στο εξώφυλλο των εφημερίδων», δήλωσε σύμφωνα με πληροφορίες. Περισσότερα από 40.000 γράμματα κατέφθαναν κάθε μήνα στο σπίτι του από θαυμαστές. Οι φανέλες του γινόταν ανάρπαστες και μια κερδοφόρα επιχείρηση είχε στηθεί γύρω από το όνομα του.[34]

Ο Μπεστ δεξιά σε προσπάθειά του αγωνιζόμενος με την ομάδα του Λος Άντζελες εναντίον των Νιου Γιορκ Κόσμος το 1976

Το 1972 δήλωσε ότι αποσύρετε από το ποδόσφαιρο, αλλά επέστρεψε στην επόμενη προετοιμασία, μέχρι που έφυγε από το σύλλογο το 1973 στη μέση μιας χρονιάς που θα οδηγήσει στον υποβιβασμό.[32] Έπαιξε για μικρό χρονικό διάστημα στην ασήμαντη Ντάνστεϊμπλ Τάουν ΦΚ. Την επόμενη χρονιά, πήγε στην πολύ μεγαλύτερη Στόουκπορτ Κάουντι. Τότε, βίωσε τις απειλές από τρομοκράτες του ΙΡΑ με την ιδιότητα του προτεστάντη. Η αδερφή του πυροβολήθηκε ακόμη και στο πόδι σε μια επίθεση. Είναι ενδιαφέρον ότι από την Στόουκπορτ θα πάει σε μια καθολική ομάδα, την Κορκ Σέλτικ, από την ίδια τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Θα παίξει και σε άλλο σύλλογο των Καθολικών αργότερα, τη Χιμπέρνιαν της Σκωτίας. Ο Μπεστ επανεμφανίστηκε στην αγγλική ελίτ όταν πέρασε μια εποχή στη Φούλαμ ΦΚ, όπου έπαιξε μαζί με τον Μπόμπι Μουρ. Αλλά αποφάσισε να φύγει στις Ηνωμένες Πολιτείες, προσπαθώντας να κρύψει τη φθορά του. Η Φούλαμ κάλεσε την FIFA να τον τιμωρήσει, κατηγορώντας τον ότι είχε μεταγραφεί παράνομα στις ΗΠΑ.[35] Αν και στη Βόρεια Αμερική ήρθε να παίξει δίπλα στους Γκερντ Μίλερ και Τεόφιλο Κουμπίγιας στους Φορτ Λόντερντεϊλ Στράικερς, έπαιξε ακόμα και για την ομάδα της Φορντ Πρίζον, όπου φυλακίστηκε για οκτώ εβδομάδες για οδήγηση ενώ ήταν μεθυσμένος και χτύπησε αστυνομικό.[36]

Το 1979 δημοσιοποίησε την ανάκαμψη του ως αθλητή και ως άνθρωπου, προσφέροντας τις υπηρεσίες του σε οποιαδήποτε ομάδα έδειχνε ενδιαφέρον. Πήγε στη Σάουθεντ Γιουνάιτεντ, της τρίτης αγγλικής κατηγορίας, αλλά δεν τον απελευθέρωσε η Φούλαμ, η οποία ήταν ακόμα ιδιοκτήτης του δελτίου του Μπεστ. Στη συνέχεια, κατάφερε να πάει στη Χιμπέριαν αλλά τα προβλήματα με τον αλκοολισμό συνεχίστηκαν και θα τον αναγκάσουν να εκδιωχθεί από την ομάδα το 1980.[37] Το 1982, ενώ έπαιζε στη Σαν Χοσέ της Καλιφόρνια ο σύλλογος ανέστειλε το συμβόλαιο και εισήλθε σε πρόγραμμα αποκατάστασης από το αλκοόλ. Επιχειρηματικές δραστηριότητες που ανέπτυξε (μπουτίκ μόδας, κομμωτήρια, ταξιδιωτικό γραφείο και νυχτερινά κέντρα) απέτυχαν.[38] Στα μέσα του 1983, ήδη πατέρας ενός παιδιού άρχισαν και τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα από την πολυδάπανη ζωή του: το δικαστήριο του Λονδίνου ανακοίνωσε το οικονομικό εμπάργκο του παίκτη, λόγω χρεών σε εμπορικά καταστήματα, μπαρ και μεμονωμένους πιστωτές.

Στα 38 του το 1984, αποχώρησε οριστικά, δεν ήταν πλέον παρά η σκιά του ελπιδοφόρου ποδοσφαιριστή της δεκαετίας του 1960.[14]

Διεθνής καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπεστ χρίστηκε διεθνής το 1964 και αγωνίστηκε συνολικά 37 φορές με την ομάδα της Βόρειας Ιρλανδίας σημειώνοντας 9 γκολ.[39] Συμμετείχε στην προκριματική φάση τριών Παγκοσμίων Κύπελλων (1966, 1970 και 1974) αλλά η Ουαλία δεν κατάφερε να προκριθεί.[40] Δεν αγωνίστηκε ποτέ ούτε και Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, αφού η δυναμικότητα της ομάδας ήταν περιορισμένη.

Στις 15 Μαΐου 1971, σημείωσε ίσως το πιο διάσημο «γκολ» της καριέρας του στο Μπέλφαστ εναντίον της Αγγλίας. Καθώς ο Γκόρντον Μπανκς, ο Άγγλος τερματοφύλακας, άφησε την μπάλα στον αέρα για να τη διώξει με τα πόδια, ο Μπεστ κατάφερε να φτάσει πρώτα την μπάλα, στέλνοντάς την ψηλά πάνω από τα κεφάλια των αμυντικών και κατευθύνθηκε προς το κενό τέρμα. Ο Μπεστ ξεπέρασε τον Μπανκς και έστειλε την μπάλα στην κενή εστία, αλλά το γκολ ακυρώθηκε από τον διαιτητή.[41][42] Είχε εκφραστεί υπέρ μιας Ενωμένης Ιρλανδίας σε ποδοσφαιρικό επίπεδο, ώστε η ομάδα να είναι πιο ανταγωνιστική.[43]

Μετά το ποδόσφαιρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2000 στην ψηφοφορία της «FIFA Football family» και των αναγνωστών του περιοδικού «FIFA Magazine» για την ανάδειξη του καλύτερου ποδοσφαιριστή του 20ού αιώνα ο Μπεστ αναδείχθηκε από κοινού (με το Γιόχαν Κρόιφ) πέμπτος.[44] Το 2003 επελέγη ως ο "χρυσός παίκτης" της χώρας για τον εορτασμό των 50 χρόνων της ΟΥΕΦΑ.[45] Ο Μπεστ συνέχισε την άστατη ζωή και μετά το τέλος της καριέρας του και τελικά λόγω κίρρωσης του ήπατος υποβλήθηκε σε επιτυχή μεταμόσχευση το 2002. Όμως ούτε αυτό ήταν αρκετό για να ανακόψει την πορεία προς το θάνατο που ήρθε το 2005.[38] Το τελευταίο του μήνυμα ήταν: «Μη πεθαίνετε σαν κι εμένα. Η κατάστασή μου είναι μια προειδοποίηση σε όλους σας».[46]

Στατιστικά στοιχεία διεθνούς σταδιοδρομίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εθνική ομάδα Έτος Συμμ. Γκολ
Βόρεια Ιρλανδία 1964 6 2
1965 6 1
1966 1 0
1967 1 0
1968 1 1
1969 4 0
1970 4 1
1971 6 4
1972 2 0
1973 1 0
1974 0 0
1975 0 0
1976 2 0
1977 3 0
Σύνολο 37 9

Τίτλοι και διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ

  • Πρωτάθλημα Αγγλίας (2) : 1964–65 , 1966–67
  • Charity Shield (2) : 1965 , 1967
  • Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης : 1968

Ατομικές διακρίσεις

  • Πρώτος σκόρερ Πρωταθλήματος Αγγλίας : 1967–68
  • FWA παίκτης της χρονιάς : 1967–68
  • Χρυσή Μπάλα (Ballon d'Or) : 1968
    • τρίτη θέση 1971
  • Κορυφαίος παίκτης της Βόρειας Ιρλανδίας στα 50 χρόνια της ΟΥΕΦΑ : 2003
  • FIFA 100
  • Golden Foot : 2005
  • PFA Merit Award : 2006
  • PFA Ομάδα του Αγγλικού πρωτάθληματος (1907 to 2007)
  • FWA Tribute Award: 2000
  • IFFHS : 16ος καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα.
  • FIFA διαδικτυακή ψηφοφορία για τον κορυφαίο του 20ού αιώνα : #20
  • FIFA περιοδικό ψηφοφορία για τον κορυφαίο του 20ού αιώνα : #5
  • World Soccer περιοδικό : Οι καλύτεροι παίκτες του 20ού αιώνα : #8

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «The New York Times : On Team of All-Time Greats, Pelé Shines Brightest» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2014. 
  2. ↑ 2,0 2,1 «Was Georgie the Best?» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2020. 
  3. ↑ «Οι καλύτεροι ποδοσφαιριστές». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2021. 
  4. ↑ «IFFHS' Century Elections» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2020. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 «Τζορτζ Μπεστ - Ο πέμπτος Beattle και οι ιστορικές του ατάκες - «Μaradona GOOD, Pele BETTER, George BEST»». Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2022. 
  6. ↑ «Τζορτζ Μπεστ». Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2020. 
  7. ↑ 7,0 7,1 «John Roberts: 'George Best was reliable only when there was a football at his feet'» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2021. 
  8. ↑ 8,0 8,1 «THE FLEETING BUT ETERNAL BRILLIANCE OF GEORGE BEST» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2020. 
  9. ↑ 9,0 9,1 «Ranked! The 50 best Manchester United players ever» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2023. 
  10. ↑ «7 GREATEST ATTACKING TRIOS OF ALL TIME» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2020. 
  11. ↑ «MEN, The Fab Three, BBC, MSN & football's greatest ever trios» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2020. 
  12. ↑ «Οι θρυλικές "Αγίες Τριάδες" του ποδοσφαίρου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Φεβρουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2022. 
  13. ↑ «George Best» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις Μαΐου 2024.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 «George Best, soccer's tragic genius» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2023. 
  15. ↑ «7 BEST TEENAGE FOOTBALLERS OF ALL TIME» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Φεβρουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2024. 
  16. ↑ «Manchester United vs Benfica: A fixture with a long history of shaping the English giant's future» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2020. 
  17. ↑ «Best: Playboy of the Western World» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2021. 
  18. ↑ «The 13 coolest footballers of all time (according to us)» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2020. 
  19. ↑ «Δεν υπάρχει άντρας που να μην ζήλεψε τη ζωή του George Best». Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2020. 
  20. ↑ «George Best Τα τσιγάρα, τα ποτά και τα ξενύχτια». Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2020. 
  21. ↑ «Been there, drunk that» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  22. ↑ «On this day: George Best scored six goals» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2020. 
  23. ↑ «GEORGE BEST AND THE SIX-GOAL HAUL THAT SUMMED UP HIS INCOMPARABLE TALENT» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2022. 
  24. ↑ «Football League Div 1 & 2 Leading Goalscorers 1947-92» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2020. 
  25. ↑ «United 4-1 Benfica, 1968: Busby & John Aston, United's most unassuming hero» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2020. 
  26. ↑ «Legends of the European Cup and Champions League» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2023. 
  27. ↑ «As 16 Maiores Seleções do Imortais!» (στα Πορτογαλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2022. 
  28. ↑ «A Tribute To... George Best» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2020. 
  29. ↑ «Every Ballon d'Or winner: A complete list of every men's player to have won the award» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2023. 
  30. ↑ «European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 1971» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2024. 
  31. ↑ «Manchester United : George Best» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2020. 
  32. ↑ 32,0 32,1 «The story of George Best, part two: Star's career changed on and off the pitch in years following European glory» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2020. 
  33. ↑ «Ο George Best ήταν ο καλύτερος». Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2020. 
  34. ↑ ««Το 1969 παράτησα τις γυναίκες και το αλκοόλ. Ήταν τα χειρότερα 20 λεπτά της ζωής μου». Τζορτζ Μπεστ, ο σκόρερ της Μάντσεστερ δεχόταν 40 χιλιάδες γράμματα τον μήνα, αλλά οι καταχρήσεις τον διέλυσαν». Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2020. 
  35. ↑ «RSSSF : George Best» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2020. 
  36. ↑ «George Best in the U.S.: A reality more unbelievable than the myth» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2020. 
  37. ↑ «When Best went to Hibs» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2021. 
  38. ↑ 38,0 38,1 «The New York Times : George Best, Soccer Star and Pop Icon, Is Dead at 59» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2020. 
  39. ↑ «Appearances for Northern Ireland National Team» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2020. 
  40. ↑ «THE 7 BEST FOOTBALLERS WHO NEVER PLAYED IN A WORLD CUP» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Φεβρουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2024. CS1 maint: Unfit url (link)
  41. ↑ «The best of Best» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2024. 
  42. ↑ «Watch: George Best's 'genius' goal that never was against Gordon Banks at Windsor Park» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2024. 
  43. ↑ «Τζορτζ Μπεστ: Η τραγική ιστορία του 5ου "Beatle"». Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2022. 
  44. ↑ «FIFA Player of the Century» (PDF). touri.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 26 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2010. 
  45. ↑ «UEFA : Golden Players take centre stage». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2007. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2020. CS1 maint: Unfit url (link)
  46. ↑ «Τζορτζ Μπεστ: Ο άνθρωπος που... μιλούσε στη μπάλα και θα μπορούσε να είναι ο 5ος των Beatles!». Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Τζορτζ_Μπεστ&oldid=10580892"