Άγιος Ιωάννης Κροστάνδης
 |
Έχει προταθεί αυτό το λήμμα ή τμήμα αυτού του λήμματος, να συγχωνευθεί με το Άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης. (Σχολιάστε) |
Ο Άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης (Ιβάν Ίλιτς Σεργκίγεβ) γεννήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 1829 στο χωριό Σούρα της Ρωσίας και απεβίωσε στις 2 Ιανουαρίου 1909. Ήταν σημαντικός Ρώσος Ορθόδοξος ιερέας, γνωστός τόσο για τις μαζικές εξομολογήσεις και τα πολλά θαύματα[1] που του αποδίδονταν όσο και για τη φιλανθρωπική του δράση. Παράλληλα, υποστήριξε μοναρχικές και ακροδεξιές απόψεις, ενώ κατηγορήθηκε για αντισημιτισμό.[2] Η φήμη του, ωστόσο, εκτεινόταν σε όλη τη Ρωσία, και το έργο του είχε μεγάλη επίδραση στους πιστούς, ιδιαίτερα στις κοινωνικές ομάδες που αναζητούσαν πνευματική καθοδήγηση και βοήθεια.
Παιδική - νεανική ηλικία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης, γεννημένος ως Ιβάν Ίλιτς Σεργκίγεβ, προέρχονταν από μια ταπεινή οικογένεια με μακρά παράδοση κληρικών. Ο πατέρας του εργαζόταν ως ψάλτης στην τοπική εκκλησία και, παρόλο που οι γονείς του τον έστειλαν σε ενοριακό σχολείο, η αρχική του πρόοδος στη μάθηση ήταν αργή και δύσκολη. Σύμφωνα με τις προσωπικές του αναμνήσεις, ο Ιωάννης αντιμετώπιζε σοβαρές δυσκολίες στη μελέτη, που τον έκαναν να νιώθει απογοητευμένος. Ωστόσο, μέσα από ειλικρινή προσευχή και θρησκευτική αφοσίωση, ένιωσε μια εσωτερική αλλαγή και ανέπτυξε μεγάλο ζήλο για τη μάθηση. Η αλλαγή αυτή ήταν καθοριστική για τη μετέπειτα πορεία του. Σύντομα ξεχώρισε ως κορυφαίος μαθητής στο σχολείο και συνέχισε να φοιτά στην ιερατική σχολή, όπου διακρίθηκε για την ευσυνειδησία και την αφοσίωσή του. Η επιτυχία του αυτή του επέτρεψε να εισαχθεί στη Θεολογική Ακαδημία της Αγίας Πετρούπολης, ένα από τα σημαντικότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της εποχής, στην πρωτεύουσα της Ρωσίας. Παρά τις προκλήσεις, αποφοίτησε το 1855[3] ως ο 35ος από τους 39 φοιτητές, επιτυγχάνοντας έτσι ένα σημαντικό ορόσημο στην πνευματική και ακαδημαϊκή του πορεία.
Ιερατική πορεία και έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Άγιος Ιωάννης ξεκίνησε την ιερατική του πορεία με μεγάλη αφοσίωση και προσφορά, αναλαμβάνοντας το καθήκον του ιερέα στην πόλη Κρονστάνδη, που αργότερα θα τον αναδείξει σε μια από τις πιο λαμπρές μορφές της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ήταν ιδιαίτερα γνωστός για το πάθος του στη λειτουργική ζωή, τη φιλανθρωπία του και την ικανότητά του να προσεγγίζει και να ενθαρρύνει τους πιστούς. Η βαθιά του πίστη, η οποία εκφραζόταν μέσα από τις ακατάπαυστες προσευχές και τη διδασκαλία του, καθώς και οι φήμες για τα θαύματα που συνδέονταν με το όνομά του, τον ανέδειξαν σε σημαντική προσωπικότητα της εποχής του.
Ως ιερέας στον καθεδρικό ναό του Αγίου Ανδρέα στην Κρονστάνδη, ο Ιωάννης υιοθέτησε ένα ιδιότυπο και προσωπικό στιλ λατρείας, προσπαθώντας να τελεί τη θεία λειτουργία καθημερινά και προτρέποντας τους πιστούς να εξομολογούνται συχνά. Αυτές οι πρακτικές προκάλεσαν αντιδράσεις, ειδικά από τις εκκλησιαστικές αρχές, καθώς πολλές από τις ενέργειές του θεωρήθηκαν αμφιλεγόμενες, ακόμη και αιρετικές από κάποιους.
Μια από τις σημαντικές πτυχές της ζωής του ήταν η καθημερινή του παρουσία στη θεία λειτουργία. Ο Ιωάννης της Κρονστάνδης θεωρούσε την εξομολόγηση και τη θεία κοινωνία ως κεντρικές πρακτικές για την πνευματική ζωή των πιστών και επέμενε στη συχνή συμμετοχή των ανθρώπων στα μυστήρια. Η ιερατική του διακονία χαρακτηριζόταν από έντονη αίσθηση κοινωνικής προσφοράς, βοηθώντας τους φτωχούς, τους άρρωστους και τους περιθωριοποιημένους της κοινωνίας. Ήταν ευρέως γνωστός για την ευσπλαχνία του και για την παρηγοριά που έδινε στους καταπιεσμένους και απελπισμένους.
Εισήγαγε αρκετές καινοτομίες, όπως η άρση κάποιων απαγορεύσεων για τους συμμετέχοντες στη Θεία Ευχαριστία, επιτρέποντας στις γυναίκες να μεταλαμβάνουν ακόμη και κατά την περίοδο της εμμήνου ρύσεως, κάτι που ήταν συνήθως απαγορευμένο. Αυτές οι αλλαγές δεν έγιναν αποδεκτές με ενθουσιασμό από όλους, ιδιαίτερα από τις εκκλησιαστικές αρχές, οι οποίες ανησυχούσαν για το ότι κάποιες από τις πρακτικές του έμοιαζαν με εκείνες των αιρέσεων. Ωστόσο, το ιδιαίτερο στιλ του τον έκανε δημοφιλή στους νέους ιερείς και του επέτρεψαν να συνεχίσει το έργο του.
Με τον καιρό, γύρω από τον Ιωάννη σχηματίστηκε ένας κύκλος αφοσιωμένων πιστών, κυρίως γυναικών, που επιθυμούσαν να εξομολογούνται και να λαμβάνουν Θεία Ευχαριστία αποκλειστικά από αυτόν. Μερικοί από αυτούς δημιούργησαν την αίρεση των "Ιωαννιτών", με επικεφαλής την πνευματική του κόρη, Ματριόνα Ιβάνοβνα Κισελέβα, η οποία έγινε γνωστή ως «Θεοτόκος». Οι Ιωαννίτες πίστευαν ότι ο κόσμος θα καταστραφεί σύντομα, ίσως μετά την επανάσταση, και ότι μόνο μέσω του Ιωάννη μπορούσαν να σωθούν. Κάποιοι τον έβλεπαν ως προφήτη Ηλία, άλλοι ως Ιησού Χριστό, ενώ άλλοι ως τον ίδιο το Θεό. Διέδιδαν ιστορίες για θαύματα που είχε επιτελέσει και πουλούσαν αντικείμενα και αγιασμό που σχετίζονταν με αυτόν.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1890, ο Ιωάννης είχε αποκτήσει τεράστια φήμη, και χιλιάδες άνθρωποι συνέρρεαν καθημερινά για να τον δουν και να εξομολογηθούν σε αυτόν. Αυτές οι εξομολογήσεις ήταν συχνά έντονες και συνοδεύονταν από δάκρυα και συναισθηματικές αντιδράσεις. [4]Ακόμη και ο Τσάρος Αλέξανδρος Γ΄ τον κάλεσε στο παλάτι, λίγο πριν πεθάνει το 1894. Αν και ο Ιωάννης είχε προηγουμένως ισχυριστεί ότι μπορούσε να αναστήσει νεκρούς, δεν κατάφερε να θεραπεύσει τον Τσάρο.
Η φήμη του Ιωάννη ενισχύθηκε περαιτέρω με τη δημοσίευση μιας επιστολής το 1883, στην οποία 16 άτομα ισχυρίστηκαν ότι είχαν θεραπευτεί χάρη στις προσευχές του. Αυτή η δημοσίευση σε κοσμική εφημερίδα παραβίαζε τους κανόνες της εκκλησίας, καθώς έπρεπε πρώτα να εγκριθεί από τις εκκλησιαστικές αρχές, και οδήγησε σε ένταση με την εκκλησιαστική ηγεσία. Ωστόσο, μετά την επίσκεψή του στον ετοιμοθάνατο Τσάρο, η κριτική προς το πρόσωπό του μειώθηκε.
Ο Ιωάννης, κατά τη διάρκεια της ζωής του, τιμήθηκε ως άγιος από πολλούς πιστούς, οι οποίοι πίστευαν στις θεραπευτικές του ικανότητες.
Σέκτα των Ιωαννιτών και Πνευματική Επιρροή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η φήμη του Ιωάννη μεγάλωσε σε τέτοιο βαθμό που συγκέντρωσε έναν κύκλο φανατικών πιστών[5], κυρίως γυναικών, οι οποίοι ίδρυσαν τη σέκτα των Ιωαννιτών. Αυτοί πίστευαν πως ο Ιωάννης ήταν προφήτης, ακόμα και θεϊκή μορφή, και διέδιδαν ότι είχε αναστηθεί ο ίδιος ή είχε αναστήσει άλλους από τους νεκρούς.
Το πνευματικό του έργο κατέχει κεντρική θέση και στη συλλογή των γραπτών του, ιδιαίτερα στο έργο "Η Ζωή μου εν Χριστώ", μια σειρά από προσωπικές σημειώσεις και πνευματικές στοχαστικές αναζητήσεις, όπου καταγράφει την καθημερινή του εμπειρία με τον Θεό. Μέσα από το έργο του αυτό, οι αναγνώστες έρχονται σε επαφή με την αγάπη του για τη θεία λειτουργία, την προσευχή και την πίστη στη θεία πρόνοια, και αναδεικνύεται η βαθιά του πεποίθηση ότι η χριστιανική ζωή πρέπει να είναι πλήρως προσανατολισμένη προς τη θεία αγάπη.
Παρά την αμφιλεγόμενη φήμη του, ο Ιωάννης δημιούργησε αξιόλογα φιλανθρωπικά έργα, όπως ο "Οίκος της Βιομηχανίας" το 1882 στην Κρονστάνδη. Πρόκειται για φιλανθρωπική οργάνωση, που περιλάμβανε μια εκκλησία, σχολεία για αγόρια και κορίτσια, ορφανοτροφείο, νοσοκομείο, καταφύγιο για άστεγους, καθώς και διάφορα εργαστήρια όπου οι φτωχοί μπορούσαν να εργάζονται και να κερδίζουν χρήματα. Παρείχε, επίσης, δωρεάν γεύματα και φιλοξενούσε χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο. Η φιλανθρωπική του δράση τον έκανε να ξεχωρίζει ως ένας άνθρωπος που προσπάθησε να βοηθήσει τους ανήμπορους και τους αδύναμους.
Τέλος και αγιοποίηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ιωάννης πέθανε το 1909[6], και αμέσως μετά τον θάνατό του άρχισε να τιμάται ως άγιος από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Το 1964, αγιοποιήθηκε από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία και το 1990 από το Πατριαρχείο Μόσχας. Παρά την αμφιλεγόμενη προσωπικότητά του, η επιρροή του και η συμβολή του στην κοινωνία και την Ορθοδοξία παραμένουν αξιοσημείωτες. Ο Άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης θεωρείται [7]μια από τις πιο σημαντικές μορφές της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του 19ου αιώνα, ένας πνευματικός καθοδηγητής που σημάδεψε την εποχή του με το παράδειγμα της ταπεινότητας, της αφοσίωσης και της αγάπης προς τους ανθρώπους. Το 1964 αναγνωρίστηκε επισήμως ως άγιος από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, και η μνήμη του εορτάζεται κάθε χρόνο στις 20 Δεκεμβρίου.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ D. Basil, John (2003). «Nadieszda Kizenko. A Prodigal Saint: Father John of Kronstadt and the Russian People. University Park: The Pennsylvania State University Press, 2000. xiii, 376 pp. $65.00 (cloth); $22.50 (paper).». Canadian-American Slavic Studies 37 (4): 440–441. doi:. ISSN 0090-8290. https://brill.com/view/journals/css/37/4/article-p440_5.xml. «1.D. Basil, John (2003). «Nadieszda Kizenko. A Prodigal Saint: Father John of Kronstadt and the Russian People. University Park: The Pennsylvania State University Press, 2000. xiii, 376 pp. $65.00 (cloth); $22.50 (paper).». Canadian-American Slavic Studies 37 (4): 440–441. doi:10.1163/221023903x00053. ISSN 0090-8290.».
- ↑ McLean, Hugh (1953-02). «Leskov and Ioann of Kronstadt: On the Origins of Polunoscniki». American Slavic and East European Review 12 (1): 93. doi:. https://www.jstor.org/stable/3004258?origin=crossref.
- ↑ Tomsk State University, Tomsk, Russian Federation; Malkova, Alina V. (2019-10-01). «Why Did V. Makanin Not Use the Diary Form in His Underground, or The Hero of Our Time?». Vestnik Tomskogo gosudarstvennogo universiteta (447): 63–72. doi:. http://journals.tsu.ru//vestnik/&journal_page=archive&id=1906&article_id=42875.
- ↑ Marker, Gary; Kizenko, Nadieszda (22/2002). «Father John of Kronstadt and the Russian People». The Slavic and East European Journal 46 (2): 415. doi:. https://www.jstor.org/stable/3086211?origin=crossref.
- ↑ Kizenko, Nadieszda (2000). A prodigal saint: Father John of Kronstadt and the Russian people. Studies of the Harriman Institute. University Park, Pa: Pennsylvania State University Press. ISBN 978-0-271-01976-5.
- ↑ «Orthodox Church in America. (n.d.). The life of Saint John of Kronstadt.».
- ↑ OrthoChristian.com. (2014). St. John of Kronstadt: Saint of communion, saint of confession.