Μετάβαση στο περιεχόμενο

Άλντους Χάξλεϋ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άλντους Χάξλεϊ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Aldous Huxley (Αγγλικά)
Γέννηση26  Ιουλίου 1894[1][2][3]
Γκοντάλμινγκ
Θάνατος22  Νοεμβρίου 1963[1][2][3]
Λος Άντζελες[4]
Αιτία θανάτουΚαρκίνος του λάρυγγα
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςCompton Village Cemetery[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
ΘρησκείαΙνδουισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[6][7]
Γαλλικά[8]
ΣπουδέςΚολέγιο Μπέλιολ[9]
Κολέγιο Ήτον[9]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής
μυθιστοριογράφος
φιλόσοφος
σεναριογράφος[10][11]
καθηγητής πανεπιστημίου
συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας
πεζογράφος
ΕργοδότηςÉcrits de Paris
Πανεπιστήμιο Ντιουκ
Αξιοσημείωτο έργοΘαυμαστός καινούργιος κόσμος
Time Must Have a Stop
The Art of Seeing
Brave New World Revisited
The Doors of Perception
The Perennial Philosophy
Island
Heaven and Hell
After Many a Summer
Ends and Means
The Devils of Loudun
Grey Eminence
Ο πίθηκος και η αλήθεια
Antic Hay
Beyond the Mexique Bay
Crome Yellow
Eyeless in Gaza
Literature and Science
Music at Night
Science, Liberty and Peace
The Crows of Pearblossom
The Genius and the Goddess
Those Barren Leaves
Who Are We?
Point Counter Point
Επηρεάστηκε απόHans Vaihinger[12]
Οικογένεια
ΣύζυγοςLaura Huxley (1956–1963)[13]
Maria Huxley (1919–1955)[13]
ΣύντροφοςNancy Cunard[14]
Mary Hutchinson[15]
ΤέκναMatthew Huxley[13]
ΓονείςLeonard Huxley[13] και Julia Huxley[16][13]
ΑδέλφιαΆντριου Χάξλεϋ
Τζούλιαν Χάξλεϊ[13]
[Noel] Trevenen Huxley[13]
Margaret Arnold Huxley[13]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Τζέιμς Τέιτ Μπλακ Μεμόριαλ (1939)
Ιστότοπος
www.huxley.net
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Άλντους Χάξλεϋ και Άλντους Χάξλεϊ[17][18][19][20][21][22][23] (αγγλικά: Aldous Leonard Huxley, 26 Ιουλίου 1894 – 22 Νοεμβρίου 1963) ήταν Άγγλος μυθιστοριογράφος και σατιρικός συγγραφέας.

Οικογένεια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άλντους Χάξλεϋ γεννήθηκε στο Godalming στην επαρχία Σάρεϊ της Αγγλίας. Η οικογένειά του παρουσιάζει γενικότερο ενδιαφέρον γιατί από τους κόλπους της αναδείχτηκαν πολλοί αξιόλογοι επιστήμονες, γιατροί, λογοτέχνες και εκπαιδευτικοί. Παππούς του ήταν ο διάσημος Τόμας Χάξλεϋ βιολόγος και αγνωστικιστής ο οποίος υπήρξε και ενεργός υποστηρικτής του Δαρβίνου, εξού και το παρατσούκλι του "το μπουλντόγκ του Δαρβίνου" (Darwin's Bulldog). Ο Άλντους ήταν το τρίτο παιδί του Λέοναρντ Χάξλεϋ και της Τζούλια Άρνολντ. Ο πατέρας του ήταν συγγραφέας και εκδότης του περιοδικού Cornhill Magazine. Η μητέρα του εκπαιδευτικός η οποία το 1902 ίδρυσε το σχολείο Prior's Field School. Ο μεγαλύτερος αδελφός του, ο Τζούλιαν Χάξλεϋ (γεν. 1887), ήταν βιολόγος, φιλόσοφος, εκπαιδευτικός και συγγραφέας που συνέβαλε στην ανάπτυξη της εμβρυολογίας και της μελέτης της συμπεριφοράς και της εξέλιξης. Διετέλεσε επίσης πρώτος γενικός διευθυντής της Ουνέσκο (1946-1948) και ιδρυτικό στέλεχος του WWF. Ο μεσαίος κατά σειρά αδελφός του, Νόελ Τρεβέλυαν Χάξλεϋ (γεν. 1891) αυτοκτόνησε σε ηλικία 23 ετών. Ο Σερ Άντριου Χάξλεϋ (γεν.1917), ετεροθαλής αδελφός του, πήρε το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής το 1963.[24].

Σπουδές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1904 μπαίνει στο προπαρασκευαστικό σχολείο Hillside School, όπως γινόταν και με πολλά άλλα παιδιά της κοινωνικής τάξης του. Το 1908 γράφεται στο Κολλέγιο Ήτον. Τότε προσβάλλεται από κερατίτιδα και τυφλώνεται. Το όνειρό του να γίνει κι αυτός επιστήμονας παίρνει τέλος. Ωστόσο αντιμετωπίζει το δυστυχές αυτό γεγονός με τρόπο αξιοθαύμαστο. Μαθαίνει τη μέθοδο Μπράιγ και επίσης βρίσκει κάποια παρηγοριά στο πιάνο στο οποίο είχε ήδη αποκτήσει ιδιαίτερη ικανότητα. Την ίδια χρονιά πεθαίνει η μητέρα του. Από το 1913 φοιτά στο Balliol College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.

Στα φοιτητικά του χρόνια και με την μερική αποθεραπεία της τυφλότητάς του, ο Αλντους Χάξλεϋ αναδεικνύεται σε έναν ευφυή και προσηνή νέο, με πολύ καλό παρουσιαστικό, πρόθυμο για συζητήσεις και συνέργειες στη φιλολογική ζωή του Πανεπιστημίου. Εκεί έμαθε πολύ καλά τα Γαλλικά (και τον γαλλικό πολιτισμό) και απέκτησε άνεση με τα Λατινικά, τα Ιταλικά, τα Ισπανικά και τα Γερμανικά. Τότε εκδόθηκε και η πρώτη ποιητική συλλογή του The Burning Wheel. (Ο Χάξλεϋ ασχολήθηκε με την ποίηση για δέκα χρόνια περίπου και μετά την εγκατέλειψε για να επιδοθεί στη συγγραφή μυθιστορημάτων και δοκιμίων). Λίγο πριν το τέλος των σπουδών του γνωρίζει τη λαίδη Ottoline Morrell, στο φιλολογικό σαλόνι της οποίας σύχναζαν πρόσωπα όπως ο Ντ. Χ. Λώρενς, ο Μπέρτραντ Ράσελ, η Κάθριν Μάνσφιλντ και ο Τζον Μίντλετον Μάρεϋ. Ο Α.Χ. κερδίζει εύκολα μια θέση στον κύκλο τους. Είναι πιθανόν το σπίτι στο Garsington και η λαίδη Ottoline Morell να αποτέλεσαν το μοντέλο για την πρώτη νουβέλα του Crome Yellow. Εκεί επίσης γνώρισε και ερωτεύτηκε την πρώτη του γυναίκα Maria Nys, που ήταν Βελγίδα πρόσφυγας.[εκκρεμεί παραπομπή][25][26]

Βίος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άλντους Χάξλεϋ αποφοίτησε από την Οξφόρδη με διάκριση και άρχισε να ψάχνει τρόπους βιοπορισμού του. Το 1917 δούλεψε για λίγους μήνες στο Γραφείο Πολέμου και το 1918 δίδαξε στο Ήτον. Πηγαίνει στο Λονδίνο όπου αρχίζει να δημοσιογραφεί σε λογοτεχνικές στήλες, όπως στην Athenaeum που εξέδιδε ο Τζ.Μ.Μάρεϋ. Κάποια από τα άρθρα αυτά εκδόθηκαν το 1923 στη συλλογή On The Margin. Το 1918 παντρεύεται την αγαπημένη του Μαρία Νις και δύο χρόνια αργότερα γεννιέται ο γιος τους Μάθιου. Ο γάμος του ήταν επιτυχημένος παρόλο που η κ. Χάξλεϋ δεν ήταν λογοτέχνης, βοηθούσε όμως πάρα πολύ, δακτυλογραφούσε τα χειρόγραφα του άντρα της καθώς και φίλων του και ήταν πολύ καλή οικοδέσποινα σε όλα τα μέρη όπου έζησαν μαζί. Μετά τα Crome Yellow και Antic Hey ο Χάξλεϋ έγινε αρκετά γνωστός οπότε εγκατέλειψε την δημοσιογραφία και το Λονδίνο για πιο ηλιόλουστους τόπους.[εκκρεμεί παραπομπή][27]

Έργο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το περιφημότερο έργο του είναι ο Θαυμαστός καινούργιος κόσμος, μια εφιαλτική, προφητική ενατένιση ενός τέλειου τεχνοκρατικά πολιτισμού μίας μελλοντικής κοινωνίας που βασίζεται στον φυσικό και ψυχολογικό καταναγκασμό. Η απαισιόδοξη φουτουριστική φαντασία του Άλντους Χάξλεϋ, που με τον Θαυμαστό καινούριο κόσμο έφτασε στο αποκορύφωμά της, χάρισε στη λογοτεχνία επιστημονικής φαντασίας του 20ου αιώνα μερικές από τις πιο σημαντικές στιγμές της[28].

Γνωστός είναι επίσης και για το έργο του Το νησί (1962), ένα οικολογικό και ανθρωπιστικό μανιφέστο το οποίο θεωρείται προπομπός του κινήματος των χίπις.

Έργα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μυθιστορήματα
  • Crome yellow (Κίτρινο κρόουμ / Ο κίτρινος πύργος, 1921)
    —μτφ. Μαρία Βακαλοπούλου (εκδ. "Νεφέλη", 1986)
    —μτφ. Μερόπη Οικονόμου (εκδ. "Κάκτος", 1991)
  • Antic hay (Κολασμένος χορός, 1923)
    —μτφ. Τζένη Γαβαλάκη (εκδ. "Αστάρτη", 1993)
  • Those barren leaves (Αυτά τα γυμνά φύλλα, 1925)
    —μτφ. Μερόπη Οικονόμου (περιοδικό «Νέα Εστία», τεύχος 1044 / 1 Ιανουαρίου 1971 έως τεύχος 1088 / 1 Νοεμβρίου 1972 και σε βιβλίο από τις εκδ, Δίφρος, 1988)
  • Point counter point (Κοντραπούντο / Αντίστιξη, 1928)
    —μτφ. Βασίλης Καζαντζής (εκδ. "Πάπυρος", 1975 - σειρά "ΒΙΠΕΡ")
    —μτφ. Νίκος Σταμπάκης (εκδ. "Μέδουσα", 2014)
  • The rest cure (Αναγκαστική ανάπαυση, 1930)
    —μτφ. Ιουλιέττα Ράλλη (εκδ. "Γράμματα", 1983)
  • After the fireworks (Μετά τα πυροτεχνήματα, 1930)
    —μτφ. Μιμίκα Κρανάκη (εκδ. "Οι φίλοι του βιβλίου", 1946)
  • The Gioconda smile (Το χαμόγελο της Τζοκόντα, 1932)
    —μτφ. Εύη Μακρυγιάννη (εκδ. "Απόπειρα", 1992)
  • Brave new world (Θαυμαστός καινούριος κόσμος, 1932)
—μτφ. Βασίλης Καζαντζής (εκδ. "Πάπυρος", 1971 - σειρά "ΒΙΠΕΡ")
—μτφ. Μανώλης Χαιρετάκης (εκδ. "Γρηγόρης", 1971)
—μτφ. Ελένη Κυπραίου (εκδ. "Κάκτος", 1980)
—μτφ. Βασίλης Τομανάς (εκδ. "Πασχάλης", 1984)
—μτφ. Ανδρέας Αποστολίδης (εκδ. "Μέδουσα", 1991)
  • Eyeless in Gaza (Αόμματος στην Γάζα, 1936)
    —μτφ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου ως «Ο τυφλός λυτρωτής» (εκδ. "Scripta", 2004)
  • After many a summer (Μετά από πολλά καλοκαίρια, 1939)
    —μτφ. Γιούρι Κοβαλένκο (εκδ. "Άγκυρα", 1978)
    —μτφ. Ελένη Μαύρου (εκδ. "Νεφέλη", 1983)
  • Time must have a stop (Ο χρόνος πρέπει να κάνει μια στάση, 1944)
  • Ape and essence (Ο πίθηκος και η αλήθεια, 1948)
—μτφ. Μανόλης Κορνήλιος (εκδ. "Πάπυρος", 1974 - σειρά "ΒΙΠΕΡ")
—μτφ. Νίκος Β. Αλεξίου (εκδ. "Ελεύθερος Τύπος", 1986)
  • The genius and the goddess (Ο μεγαλοφυής και η θεά, 1955)
—μτφ. Ροζίτα Σώκου (εκδ. "Γαλαξίας", 1961)
  • Island (Το νησί, 1962)
—μτφ. Αντώνης Αϊδίνης (εκδ. "Κάκτος", 1984)
Δοκίμια (επιλογή)
  • Music at night (Μουσική τη νύχτα, 1931)
  • Ends and means (Σκοποί και μέσα, 1937)
  • The doors of perception (Οι πύλες της αντίληψης, 1954)
—μτφ. Λεωνίδας Κανδηλίδης (εκδ. "Κάκτος", 1981)
  • Heaven and Hell (Ουρανός και κόλαση, 1956)
  • Brave New World Revisited (Επιστροφή στον «Θαυμαστό καινούριο κόσμο», 1958)
  • Literature and Science (Λογοτεχνία και επιστήμη, 1963)

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11908111q. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118555081. Ανακτήθηκε στις 17  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6222snx. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ 5,0 5,1 (Αγγλικά) Find A Grave.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11908111q. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. ↑ CONOR.SI. 7055459.
  8. ↑ YouTube video. 9xEiOb_WvDE.
  9. ↑ 9,0 9,1 «Encyclopædia Britannica». (Αγγλικά) Encyclopædia Britannica Online. Ανακτήθηκε στις 3  Νοεμβρίου 2024.
  10. ↑ (Αγγλικά) www.acmi.net.au. creators/76476.
  11. ↑ (Αγγλικά) HOLLIS. Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. id.lib.harvard.edu/alma/99156828460903941/catalog. Ανακτήθηκε στις 20  Οκτωβρίου 2023.
  12. ↑ journals.openedition.org/resf/1502.
  13. ↑ 13,00 13,01 13,02 13,03 13,04 13,05 13,06 13,07 13,08 13,09 «Kindred Britain»
  14. ↑ Anne de Courcy: «Five Love Affairs and a Friendship» (Αγγλικά)
  15. ↑ «The remarkable relationship of T. S. Eliot and Mary Hutchinson» 2011. σελ. 3,5-15.
  16. ↑ 16,0 16,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  17. ↑ «Άλντους Χάξλεϊ». Διάστιχο. 
  18. ↑ «Μετά από 80 χρόνια κυκλοφορεί βιβλίο που είχε επιμεληθεί ο Άλντους Χάξλεϊ με ζωγραφιές παιδιών κατά τον Ισπανικό Εμφύλιο». LiFO. 18 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2024. 
  19. ↑ Βαϊλάκης, Γιώργος. «Ο «Θαυμαστός καινούργιος κόσμος» του Άλντους Χάξλεϊ γίνεται για πρώτη φορά graphic novel». m.popaganda.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2024. 
  20. ↑ «Άλντους Χάξλεϊ – Θαυμαστός Νέος Κόσμος». Τerrapapers. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2024. 
  21. ↑ «Άλντους Χάξλεϊ». ΕΡΤ. 4 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2024. 
  22. ↑ Παππά, Μαρία (2023). Ασθένεια και θάνατος στην περιοχή των Ιωαννίνων 1913-1940. Ιωάννινα: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. σελ. 6. 
  23. ↑ Ζουμπουλίδης, Σταύρος; Μποβολή, Τζένη (2021). «Τεχνητή Νοημοσύνη: θεωρητικές συζητήσεις, κοινωνικές αναπαραστάσεις και «αναμόχλευση» νομικών αρχών, εννοιών και ρυθμίσεων». Επιθεώρηση Δικαίου Πληροφορικής 2 (1). https://ejournals.lib.auth.gr/infolawj/article/view/8241/8012. 
  24. ↑ Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, έκδοση 1996 "ΤΟ ΒΗΜΑ",τόμος 60
  25. ↑ Aldous Huxley by Harold H. Watts
  26. ↑ Huxley, Aldous (1939). "Biography and bibliography (appendix)". After Many A Summer Dies The Swan. 1st Perennial Classic. Harper & Row. p. 243.
  27. ↑ Raychel Haugrud Reiff (2009). "Aldous Huxley: Brave New World". p. 112. Marshall Cavendish
  28. ↑ Πολλοί και σημαντικοί οι άνθρωποι της τέχνης που φεύγουν, Ιστορικό Λεύκωμα 1963, σελ. 155, Καθημερινή (1997)


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Άλντους_Χάξλεϋ&oldid=10351552"