Έλυ

Έλι
Έλι 52°23′53″N 0°15′44″E
Χώρα	Ηνωμένο Βασίλειο
Διοικητική υπαγωγή	East Cambridgeshire
Έκταση	23 τετραγωνικό μίλι
Πληθυσμός	20.256 (2011)
Ταχ. κωδ.	CB6 και CB7
Τηλ. κωδ.	01353
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα

Το Έλυ (αγγλικά: Ely, προφ. «ήλυ») είναι πόλη στην κομητεία Κέιμπριτζσερ της Αγγλίας, περί τα 23 χιλιόμετρα βόρεια-βορειοανατολικά του Κέιμπριτζ και 129 από το Λονδίνο (οδική απόσταση). Ο πληθυσμός της είναι 20.256 κάτοικοι (απογραφή του 2011). Είναι μία από τις αρχαιότερες πόλεις της Αγγλίας, καθώς αναφέρεται ότι η Αγία Εθελδρέδη (Æthelthryth) ίδρυσε αββαείο εκεί το έτος 673 μ.Χ..

Το αββαείο καταστράφηκε το 870 από Δανούς εισβολείς και ξαναχτίστηκε το 970. Αργότερα, το 1083, άρχισε η ανέγερση του ιστορικού καθεδρικού ναού της πόλεως από έναν Νορμανδό ηγούμενο, τον Συμεών, συγγενή του βασιλιά Γουλιέλμου του Κατακτητή. Η ανέγερση συνεχιζόταν μέχρι τη διάλυση του αββαείου το 1539 κατά την αγγλική Μεταρρύθμιση. Ο ναός αναστηλώθηκε μεταξύ του 1845 και του 1870 από τον αρχιτέκτονα σερ Τζωρτζ Γκίλμπερτ Σκοτ. Ως έδρα μητροπολίτη (επισκοπής), η Έλυ θεωρείτο πόλη αυτοδικαίως, αλλά μόλις το 1974 της δόθηκε επισήμως ο τίτλος της πόλεως με βασιλικό διάταγμα.

Η πόλη είναι κτισμένη πάνω σε μια «νησίδα» αργιλώδους πετρώματος εκτάσεως 60 τετραγωνικών χιλιομέτρων, η οποία αποτελεί την υψηλότερη (26 μέτρα υψόμετρο) περιοχή στα Φενς, δηλαδή στη βαλτώδη παραλιακή πεδιάδα της ανατολικής Αγγλίας. Ποτάμια με αρκετό νερό τροφοδοτούσαν τα Φενς και διατηρούσαν τους βάλτους μέχρι που άρχισε η αποξήρανσή τους τον 17ο αιώνα. Υπάρχουν δύο «Περιοχές Ειδικού Επιστημονικού Ενδιαφέροντος (SSSI) στα προάστια της Έλυ: ένας λάκκος λήψεως πηλού και ένα από τα καλύτερα διατηρούμενα παραδείγματα μεσαιωνικής κυματιστής καλλιέργειας (ridge and furrow) σε ολόκληρη τη Βρετανία.

Η οικονομία της περιοχής είναι κυρίως αγροτική. Πριν από την αποξήρανση των βάλτων, η ετήσια κοπή κλαδιών ιτιάς (Salix viminalis) για την κατασκευή καλαθιών και των βούρλων, όπως και η εξαγωγή τύρφης, αποτελούσαν σημαντικές ασχολίες, όπως και το ψάρεμα χελιών (από τα οποία προέρχεται πιθανώς και το όνομα της πόλεως: eel → eely → Ely) και το κυνήγι πουλιών. Η πόλη αποτελούσε το κέντρο της παραγωγής πήλινων αντικειμένων για περισσότερους από 7 αιώνες. Μία ρωμαϊκή οδός, η οδός Akeman, διασχίζει την πόλη. Κατά τα άλλα, μικρές ενδείξεις της ρωμαϊκής εποχής υπάρχουν στον οικισμό, παρότι υπάρχουν κοντινοί οικισμοί των Ρωμαίων, όπως στα χωριά Λιτλ Θέτφορντ και Στρέταμ. Υπήρχε ένας αμαξιτός δρόμος (όπου μπορούσαν να κυκλοφορούν άμαξες) μεταξύ του Έλυ και του Κέιμπριτζ, ο οποίος βελτιώθηκε το 1769, καθιστάμενος δρόμος με διόδια. Η σημερινή οδός A10 ακολουθεί αρκετά πιστά την ίδια διαδρομή. Το 1986 κατασκευάσθηκε και μία παράκαμψη του Έλυ από τα νοτιοδυτικά. Ο σιδηροδρομικός σταθμός της πόλεως, που κατασκευάσθηκε το 1845, αποτελεί σήμερα σιδηροδρομικό κόμβο, με γραμμές βόρεια προς το Κινγκς Λυν, βορειοδυτικά προς το Πίτερμπρο, ανατολικά προς το Νόριτς, νοτιοανατολικά προς το Ίπσουιτς και νότια προς το Κέιμπριτζ και το Λονδίνο.

Η «Σχολή του Βασιλέως» (King's School), που μετονομάσθηκε το 2012 σε «King's Ely», είναι ένα μικτό ολοήμερο σχολείο στο οποίο δόθηκε βασιλικό καταστατικό από τον Ερρίκο Η΄ το 1541, ενώ το ίδιο το ίδρυμα ισχυρίζεται ότι υπάρχει από το 970 μ.Χ.. Ο Ερρίκος Α΄ της Αγγλίας χάρισε το δικαίωμα διοργανώσεως της ετήσιας πανηγύρεως της Αγίας Εθελδρέδης («Ώντρεϋ» στα σημερινά αγγλικά), που διαρκεί μία εβδομάδα, στον αββά και το κοινόβιο της Έλυ στις 10 Οκτωβρίου 1189. Σήμερα βεβαίως υπάρχουν και ετήσιες εκδηλώσεις όπως η «Γιορτή του Χελιού» τον Μάιο (από το 2004) και μια γιορτή πυροτεχνημάτων στο πάρκο (από το 1974).

Η πόλη είναι «αδελφοποιημένη» με την αρχαιότερη πόλη της Δανίας, το Ρίμπε, από το 1956. Ο ποδοσφαιρικός σύλλογος του Έλυ, το Ely City Football Club, ιδρύθηκε το 1885.

Πηγές

• Blakeman, Pamela: The Book of Ely (περιορ. έκδ. no. 589), Barracuda Books, 1990, ISBN 0-86023-466-5
• Pugh, Ralph B.: A History of Cambridge and the Isle of Ely (The Victoria History of the Counties of England, τόμος IV), Oxford University Press for The University of London Institute of Historical Research, Λονδίνο 1953