Έττορε Μπουγκάτι
| Έττορε Μπουγκάτι | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ettore Bugatti (Ιταλικά) |
| Γέννηση | 15 Σεπτεμβρίου 1881[1] Μιλάνο[2] |
| Θάνατος | 21 Αυγούστου 1947[3][1] Παρίσι[4] |
| Αιτία θανάτου | καρκίνος |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
| Τόπος ταφής | Dorlisheim, Κοιμητήριο του Περ-Λασαίζ (48°51′37″ s. š., 2°23′57″ v. d.) και Bugatti's tomb |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ιταλία (1946–1947) Βασίλειο της Ιταλίας (1882–1946) Γαλλία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γαλλικά[3] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μηχανικός οδηγός αγώνων αυτοκινήτου εφευρέτης καινοτόμος επιχειρηματίας βιομήχανος |
| Περίοδος ακμής | 1898 - 1947 |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Ζαν Μπουγκάτι |
| Γονείς | Carlo Bugatti |
| Αδέλφια | Rembrandt Bugatti |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Έττορε Άρκο Ιζιντόρο Μπουγκάτι (ιταλικά: Ettore Arco Isidoro Bugatti, Μιλάνο 15 Σεπτεμβρίου 1881 - Παρίσι 21 Αυγούστου 1947) ήταν Ιταλικής καταγωγής, που πολιτογραφήθηκε Γάλλος, σχεδιαστής και κατασκευαστής αυτοκινήτων. Είναι γνωστός για την ίδρυση και οργάνωση της εταιρείας κατασκευής αυτοκινήτων, που φέρει το όνομά του: Automobiles E. Bugatti.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Έττορε Μπουγκάτι γεννήθηκε στο Μιλάνο στις 15 Σεπτεμβρίου 1881.[5][6] Καταγόταν από οικογένεια καλλιτεχνών.[7] Ο παππούς του, Τζιοβάννι Λουίτζι Μπουγκάτι (1823 - 1880) ήταν γνωστός γλύπτης και αρχιτέκτονας[7]. Πατέρας του ήταν ο Κάρλο Μπουγκάτι (1856 - 1940), διακεκριμένος σχεδιαστής επίπλων και κοσμημάτων, και μητέρα του η Τερέζα Λοριόλι (Teresa Lorioli), την οποία ο Κάρλο νυμφεύτηκε το 1880.[7] Απέκτησαν τέσσερα παιδιά: Την Ντεϊανίτσε (Dejanice) τον Έττορε, τον Ρέμπραντ και τον Φραντσέσκο. Ο Ρέμπραντ Μπουγκάτι ήταν διακεκριμένος γλύπτης. Η θεία του, Λουιτζία Μπουγκάτι (Luigia Bugatti) ήταν σύζυγος του ζωγράφου Τζιοβάννι Σεγκαντίνι (Giovanni Segantini)[8][7]
Ο πατέρας του Έττορε πίστευε ότι - και επιθυμούσε - ο νεαρός γιος του θα ακολουθούσε καλλιτεχνική σταδιοδρομία, όμως ο μικρός Έττορε έδειξε από νωρίς μια κλίση προς τη μηχανολογία και σε ηλικία 17 ετών εισήλθε, ως μαθητευόμενος, στη μικρή βιομηχανία κατασκευής δικύκλων και τρικύκλων οχημάτων Prinetti & Stucchi, όπου δεν άργησε να σχεδιάσει το πρώτο του τρίκυκλο, που χρησιμοποιούσε δύο κινητήρες "De Dion". Ακολούθησε η σχεδίαση του πρώτου του αυτοκινήτου το 1900, το οποίο χρηματοδότησε ο κόμης Γκουλινέλλι (Gulinelli) της Φερράρα. Η κατασκευή αυτή ήταν τόσο αξιοπρόσεκτη, που κέρδισε το πρώτο βραβείο (Grand Prix) και μετάλλιο από το γαλλικό "Automobile Club στην πασίγνωστη, τότε, έκθεση του Μιλάνου (Mostra Internazionale di Allevamento e Sport) του 1901.[7][9]
Τα σχέδια του Μπουγκάτι τράβηξαν την προσοχή του βαρώνου ντε Ντίτριχ (de Dietrich), ο οποίος του πρότεινε να τον προσλάβει στο εργοστάσιο κατασκευής αυτοκινήτων που διέθετε στο Νίντερμπρον (Niederbronn) και να σχεδιάζει αυτοκίνητα για λογαριασμό του. Ο γαλλοπρωσικός πόλεμος είχε αφήσει τον ντε Ντίτριχ με δύο εργοστάσια αυτοκινήτων σε διαφορετικές χώρες: Το Νίντερμπρον, στο οποίο και μετακινήθηκε ο Μπουγκάτι, αποδεχόμενος την πρόσκληση, βρισκόταν στην Αλσατία, η οποία αποτελούσε τμήμα της Γερμανίας από το 1871 και πέρασε στην κατοχή της Γαλλίας το 1919. Την περίοδο 1902 - 1904 η ντε Ντίτριχ κατασκεύασε τα μοντέλα "Type 3/4" και "Type 5/6/7", τα οποία ονόμαζε "Ντε Ντίτριχ, με άδεια Μπουγκάτι".
Κατά τη διάρκεια της εργασίας του στην Ντε Ντίτριχ ο Μπουγκάτι συνάντησε τον Εμίλ Ματίς (Émile Mathis), με τον οποίο ανέπτυξε στενή φιλία. Το 1904 οι Μπουγκάτι και Ματίς έφυγαν από την Ντε Ντίτριχ και κατασκεύασαν δικά τους οχήματα με την επωνυμία "Mathis-Hermes (Licence Bugatti)"[10] . Η συνεργασία τους διήρκεσε ως το 1906, οπότε οι δύο συνεταίροι αποφάσισαν να ακολουθήσουν χωριστούς δρόμους. Ο Μπουγκάτι δημιούργησε ένα "κέντρο ερευνών στο Ίλλκιρχ-Γκραφενστάντεν (Illkirch-Graffenstaden), σήμερα προάστιο του Στρασβούργου. Εκεί κατασκεύασε μερικά πρωτότυπα σε στενή συνεργασία με την Ντόιτς (Deutz), εταιρεία που έδρευε στην Κολωνία.
Το 1907 ήταν σημαντικό έτος για τη ζωή του Μπουγκάτι: Νυμφεύτηκε την Μπάρμπαρα Μαρία Τζουζεπίνα Μασκέρπα (Barbara Maria Giuseppina Mascherpa), με την οποία απέκτησαν δύο γιους και δύο κόρες. Την 1η Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους, ο Μπουγκάτι υπέγραψε συμβόλαιο με την ως τότε συνεργάτιδά του εταιρεία Ντόιτς (Gasmotoren-Fabrik Deutz), στο εργοστάσιο της οποίας, στο Μύλχαϊμ της Κολωνίας δημιούργησε ένα ιδιαίτερα ελαφρύ αυτοκίνητο βάρους 300 μόνον κιλών, με τετρακύλινδρο οκταβάλβιδο κινητήρα 1.100 κ. εκ. και ανώτατη ταχύτητα 80 km/h),[10] το οποίο ύστερα από λίγο διάστημα άρχισε να κατασκευάζει υπό τη δική του επωνυμία. Δύο χρόνια αργότερα, όμως, τερμάτισε πρόωρα το συμβόλαιό του με την Ντόιτς, στην οποία είχε αναλάβει καθήκοντα επικεφαλής παραγωγής και, με τα χρήματα της αποζημίωσής του εκμίσθωσε ένα εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο χρωμάτων στο Μολζέμ (Μολσχάιμ, Molsheim) της Αλσατίας (την εποχή εκείνη ανήκε στη Γερμανία). Εκεί ξεκίνησε την παραγωγή του μοντέλου Τ13, την οποία επεξέτεινε τα επόμενα χρόνια. Ταυτόχρονα ανέλαβε την εξέλιξη του μοντέλου "Bébé" της Πεζώ, ενώ άδειες για χρήση σχεδιαστικών καινοτομιών του Μπουγκάτι αγοράστηκαν από τις εταιρείες Rabag (στο Ντίσελντορφ), Diatto (στο Τορίνο) και Crossley (στο Μάντσεστερ).[9] Η εταιρεία του, την οποία ονόμασε "Automobiles E. Bugatti", έγινε γνωστή για ορισμένα από τα ταχύτερα, πλέον πολυτελή και τεχνολογικά προηγμένα αυτοκίνητα της εποχής της. Η εξαιρετική μηχανική σχεδίαση και κατασκευή των Μπουγκάτι έφερε και την πρώτη επιτυχία, καθώς το αυτοκίνητο κέρδισε πρώτο Γκραν Πρι του Μονακό.
Το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου επηρέασε σημαντικά την Μπουγκάτι, καθώς ο Έττορε αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις εγκαταστάσεις του στην Αλσατία. Επιδόθηκε στην κατασκευή κινητήρων αεροσκαφών, μεταξύ των οποίων και ο δεκαεξακύλινδρος κινητήρας γνωστός ως U-16, ο οποίος έγινε γνωστός ως King-Bugatti, όμως ποτέ δεν παράχτηκε σε μεγάλους αριθμούς και τοποθετήθηκε σε ελάχιστα αεροσκάφη.[11]
Κατά τη διάρκεια της περιόδου του μεσοπολέμου, ο Μπουγκάτι έκλεισε ένα συμβόλαιο με τη γαλλική κυβέρνηση με στόχο την κατασκευή του Model 100, ενός αεροσκάφους που είχε σχεδιάσει ο Λουί ντε Μονζ (Louis de Monge) και χρησιμοποιούσε δύο κινητήρες Μπουγκάτι τύπου 50Β. Το συμβόλαιο δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, καθώς ξέσπασε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Λίγο πριν την έλευση του πολέμου και στη Γαλλία, στις 11 Αυγούστου 1939, ο Μπουγκάτι έχασε τον γιο του, Ζαν Μπουγκάτι, στις δοκιμές μιας αγωνιστικής Bugatti Type 57 σε πίστα κοντά στο Μολζέμ. Ύστερα από αυτό το γεγονός η εταιρεία άρχισε να φθίνει. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, το εργοστάσιο στο Μολζέμ καταστράφηκε ολοσχερώς. Ο Μπουγκάτι, ενώ συνέχιζε να σχεδιάζει νέα μοντέλα αυτοκινήτων, προγραμμάτισε την κατασκευή νέου εργοστασίου στο Λεβαλουά (Levallois) κοντά στο Παρίσι.
Η σχέση του Μπουγκάτι με τους πελάτες του ήταν κάπως εκκεντρική: Όταν ο ιδιοκτήτης μιας Μπουγκάτι 35 τού παραπονέθηκε ότι το αυτοκίνητο αντιμετώπιζε προβλήματα εκκίνησης τα παγωμένα πρωινά, ο Μπουγκάτι τον κεραυνοβόλησε λέγοντας: "Κύριε! Εφόσον μπορείτε να διαθέτετε χρήματα για να αγοράσετε μια 35, ασφαλώς διαθέτετε χρήματα και για θερμαινόμενο γκαράζ!"[12]. Όταν κάποιος άλλος του παραπονέθηκε για προβληματικά φρένα, τού απάντησε: "Κύριε! Οι Μπουγκάτι έγιναν για να τρέχουν, όχι για να σταματούν!".
Προσωπική ζωή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Μπουγκάτι νυμφεύτηκε, το 1907, τη Μπάρμπαρα Μασκέρπα (Barbara Maria Giuseppina Mascherpa)[13] με την οποία απέκτησαν τέσσερα παιδιά: την L'Ébé (1903), την Lidia το 1907, τον Ζαν (Jean) το 1909 και τον Ρολάν (Roland) το 1922.[8]. Η Μπάρμπαρα απεβίωσε το 1944 και ο Μπουγκάτι ξαναπαντρεύτηκε το 1946 με την Geneviève Marguerite Delcuze, με την οποία είχαν ήδη αποκτήσει μια κόρη, την Thérèse το 1942 και τον Μισέλ (Michel) το 1945.
Θάνατος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Μπουγκάτι απεβίωσε στο Αμερικανικό Νοσοκομείο του Νεϊγί στα τέλη του καλοκαιριού του 1947. Καθώς το τελευταίο διάστημα υπέφερε από μερική απώλεια των νοητικών του ικανοτήτων, είχε εγκατασταθεί κατά τους τελευταίους μήνες της ζωής του στο διαμέρισμα της οδού Μπουασιέ (rue Boissière) του Παρισιού, το οποίο είχε αποκτήσει ήδη από το 1916. Πιθανότατα δεν είχε καν αντιληφθεί ότι η ακίνητη περιουσία που κατείχε στην Αλσατία, η οποία μετά την απελευθέρωση είχε κατασχεθεί, λόγω της ιταλικής του καταγωγής, του αποδόθηκε εκ νέου με απόφαση δικαστηρίου στις 20 Ιουνίου 1947. Ο Μπουγκάτι απεβίωσε μόλις δύο μήνες αργότερα, στις 21 Αυγούστου, χωρίς όμως να έχει ανακτήσει επαφή με το περιβάλλον.[13]
Ο Μπουγκάτι τάφηκε στον οικογενειακό τάφο του κοιμητηρίου του Ντορλιζέμ (Dorlisheim), κωμόπολης κοντά στο Ντολζέμ της Αλσατίας.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 0012723.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 3,0 3,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11963181x. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Treccani.it, Enciclopedia Italiana, Bugatti, Ettore
- ↑ Kay Hottendorff, Ard op de Weegh, The Fate of the Sleeping Beauties, Veloce Publishing Ltd, 15 Οκτ 2010 - 160 σελίδες στο Google Books, σελ. 38
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Barry Eaglesfield, Bugatti - The Designer the Inventions, Ideas, Thoughts & Follies of Ettore Bugatti, Brooklands Books, 14 Μαΐ 2013 - 345 σελίδες στα Google Books
- ↑ 8,0 8,1 Jonathan Wood, Bugatti, The Man and the Marque, The Crowood Press, 1992. ISBN 978-1-85223-364-8.
- ↑ 9,0 9,1 «Bugatti.com Ettore Bugatti - Automobile Pioneer and Legend». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2014.
- ↑ 10,0 10,1 Dizionario Biografico degli Italiani - Volume 15 (1972)
- ↑ «The Bugatti Review». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Ken Purdy, The Bugatti, Boy's Life, Ιαν. 1966, σελ. 13
- ↑ 13,0 13,1 "Automobilia". Toutes les voitures françaises 1947 (Salon de Paris: Octobre 1946) (Paris: Histoire & collections). Nr. 4: Page 15. 1997
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Επίσημη ιστοσελίδα της αυτοκινητοβιομηχανίας (Γερμανικά) \ (Αγγλικά) \ (Γαλλικά)