Αέλα της Νορθουμβρίας
| Αέλα της Νορθουμβρίας | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ælla (Αγγλικά) |
| Γέννηση | 8ος αιώνας |
| Θάνατος | 21 Μαρτίου 867 Γιορκ |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βασίλειο της Νορθούμπρια |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Αγγλικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Οικογένεια | |
| Αδέλφια | Όσμπερτ της Νορθουμβρίας[1] |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | βασιλιάς της Νορθουμβρίας (Δεκαετία του 860 – 867) |
Ο Αέλα της Νορθουμβρίας (Ælla of Northumbria, πέθανε στις 21 Μαρτίου 867) ήταν βασιλιάς της Νορθουμβρίας τον 9ου αιώνα. Οι πηγές για την ιστορία της Νορθουμβρίας την περίοδο αυτή είναι περιορισμένες συνεπώς δεν γνωρίζουμε την περίοδο της βασιλείας του και την χρονολογία που ανέβηκε στον θρόνο. Το Αγγλοσαξωνικό χρονικό και διάφορες άλλες πηγές από την Σκανδιναβία όπως τα Νορβηγικά Σάγκας αναφέρουν ότι ο Αέλα συνέλαβε τον θρυλικό ήρωα των Βίκινγκ Ράγκναρ Λόθμπροκ και τον θανάτωσε σε έναν λάκκο με φίδια. Η εισβολή των Βίκινγκ στην Νορθουμβρία (866) πραγματοποιήθηκε από τους γιους του Ράγκναρ σαν αντίποινα για την θανάτωση του πατέρα τους όπως αναφέρεται στο έργο "η ιστορία των γιων του Ράγκναρ". Οι Νορβηγικές πηγές γράφουν ότι οι γιοι του Ράγκναρ θανάτωσαν τον Αέλα με έναν αετό αίματος, οι Αγγλοσαξονικές πηγές αντίθετα γράφουν ότι ο Αέλα έπεσε σε μάχη στην Γιορκ στις 21 Μαρτίου 867. Ο Αέλα έγινε βασιλιάς μετά την εκθρόνιση του Όσμπερτ της Νορθουμβρίας, το γεγονός ενώ χρονολογείται παραδοσιακά την περίοδο 862 - 863 οι κατάλογοι των βασιλέων της Νορθουμβρίας μεταφέρουν την αρχή της βασιλείας του το αργότερο το 866.[2] Ο Συμεών του Νταρχάμ αναφέρει επιπλέον ότι ο Αέλα έκανε κατάσχεση από εδάφη τα οποία ανήκαν στην εκκλησία.[3] Ο Αέλα περιγράφεται στις περισσότερες πηγές σαν τυραννικός και άδικος βασιλιάς ενώ μια πηγή τον καταγράφει σαν αδελφό του Όσμπερτ.[4][5]
Ήττα από τους Βίκινγκ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο μεγάλος στρατός των Βίκινγκ στρατοπέδευσε στην Νορθουμβρία στα μέσα του 866 και κυρίευσε την Γιορκ στις 21 Νοεμβρίου.[6] Τα γεγονότα που ακολούθησαν αναφέρονται από ιστορικούς όπως ο Συμεών του Νταρχάμ, ο Ασσέρ και ο Έθελγουιρντ με διαφορετικές λεπτομέρειες, σύμφωνα με την "Αγγλική Βασιλική Ιστορία" ο Όσμπερτ και ο Αέλα μπροστά στον κίνδυνο της επίθεσης των Δανών συμμάχησαν με την υποστήριξη και των υπόλοιπων ευγενών της Νορθουμβρίας. Ο Όσμπερτ και ο Αέλα ένωσαν τους στρατούς τους και έφτασαν στην πόλη της Γιορκ στις 21 Μαρτίου 867.[7] Οι Βίκινγκ αρχικά έδωσαν την εντύπωση ότι φοβήθηκαν και δραπέτευσαν με αποτέλεσμα οι Νορθούμβριοι να πάρουν θάρρος και να τους επιτεθούν έκαναν όμως μεγάλο λάθος επειδή οι Βίκινγκ απεδείχθησαν ισχυρότεροι. Οι Νορθούμβριοι πολέμησαν πολύ σκληρά μέχρι την στιγμή που ο Όσμπερτ, ο Αέλα και το μεγαλύτερο τμήμα του στρατού τους έπεσαν στην μάχη, όσοι επέζησαν αναγκάστηκαν να κλείσουν ειρήνη με τους Δανούς.[4]
Μετά την νίκη τους οι Βίκινγκ διόρισαν υποτελή βασιλιά τον Εγβέρτο Α΄ της Νορθουμβρίας.[8] Τα Αγγλο-Νορμανδικά γενεαλογικά δέντρα αναφέρουν ότι ο Αέλα είχε μια κόρη την Έθελθριθ μέσω της οποίας ήταν παππούς του Ίντγουλφ του Μπάμπουργκ "βασιλιά των βόρειων Άγγλων" που πέθανε το 913.[9] Το Αγγλοσαξωνικό χρονικό δεν καταγράφει τα ονόματα των ηγετών των Βίκινγκ αλλά αναφέρει ότι ο "Χίνγκουαρ και ο Χούμπα" πιθανότατα ο Άιβαρ ο Ασπόνδυλος και ο Ούμπα εκτέλεσαν τον Έντμουντ της Ανατολικής Αγγλίας.[10] Ο Ούμπα επίσης ονομάζεται αρχηγός του στρατού στην Νορθουμβρία από τον Άμπο του Φλερύ και από την "Ιστορία του Σάνκτο Καθμπέρτο", ο Συμεών του Νταρχάμ κατονομάζει επίσης τους αρχηγούς του στρατού των Βίκινγκ.[11]
Ιστορικές αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι "Ιστορίες των γιων του Ράγκναρ" αναφέρουν ότι οι γιοι οι Ράγκναρ Λόθμπροκ, Μπγερν ο Σιδηρόπλευρος, Σίγκουρντ ο Φιδομάτης, Άιβαρ ο Ασπόνδυλος και Ούμπα πολιόρκησαν την Γιορκ (866) για να εκδικηθούν τον θάνατο του πατέρα τους και θανάτωσαν τον Αέλα.[12] Το Αγγλοσαξωνικό χρονικό αναφέρει αντίστοιχα ότι ο Αέλα και ο Όσμπερτ βρήκαν μαζί τον θάνατο στο ίδιο σημείο.[13] Ο Άιβαρ ο Ασπόνδυλος ο οποίος κατέχει σημαντικό ρόλο τόσο στις Σκανδιναβικές όσο και στις Αγγλοσαξονικές πηγές σχετίζεται με τον Ίμαρ βασιλιά του Δουβλίνου ο οποίος αναφέρεται στα Ιρλανδικά Χρονικά. Ο ιστορικός Ντόροθυ Ουιτλοκ (1901 - 1982) σημειώνει για τον Ίμαρ ότι "δεν ταυτίζεται απαραίτητα με τον γιο του Ράγκναρ, το όνομα δεν ήταν ασυνήθιστο".[14]
Ο Χέκτορ Μπόες (1465 - 1536) γράφει ότι οι δυο πρίγκιπες από την Νορθουμβρία Όσμπερτ και Αέλα κατέλαβαν το κάστρο του Στέρλινγκ.[15] Ο Αέλα ήταν πρωταγωνιστής στην ταινία "Οι Βίκινγκ" (1958) με τον ηθοποιό Φρανκ Θρινγκ (1926 - 1994).[16] Ένας τηλεοπτικός χαρακτήρας που βασίστηκε στον Αέλα παίχτηκε στην δραματική τηλεοπτική σειρά "Βίκινγκ" (2013) με πρωταγωνιστή τον ηθοποιό Άιβαν Κέι (γεν.1961).[17] Η τηλεοπτική σειρά δεν παρουσιάζει σφετερισμό του θρόνου από τον Αέλα, τον εμφανίζει να είναι νόμιμα βασιλιάς στην Νορθουμβρία περισσότερο από 15 χρόνια και εκτελέστηκε με αιματηρό τρόπο σε μάχη. Ένα ιστορικό μυθιστόρημα του συγγραφέα Μπέρναρντ Κόρνγουελ (γεν. 1944) με τίτλο "το τελευταίο βασίλειο" εμφανίζει τον Αέλα στην αρχή του έργου ο οποίος μαζί με τον Όσμπερτ βρισκόταν επικεφαλής του στρατού της Νορθουμβρίας που δέχτηκε επίθεση από τους Δανούς στην Γιορκ, η μάχη ήταν καταστροφική για την Νορθουμβρία και ο ίδιος ο Αέλα σκοτώθηκε.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Prosopography of Anglo-Saxon England»
- ↑ Kirby, p. 196.
- ↑ Symeon of Durham, p. 654.
- ↑ 4,0 4,1 Symeon of Durham, p. 470.
- ↑ Kirby, p. 197.
- ↑ Higham, pp. 178–179; ASC s.a. 867.
- ↑ Dated by Symeon of Durham, p. 654.
- ↑ Higham, p.179.
- ↑ McGuigan, pp. 24–25.
- ↑ ASC, s.a. 870.
- ↑ Symeon of Durham, p. 654. Whitelock, p. 227, discusses the leaders of the Great Army in various sources.
- ↑ Whitelock, p. 225ff.
- ↑ ASC, s.a. 867.
- ↑ Whitelock, p. 227.
- ↑ Nimmo, William; Gillespie, Robert (1880). The history of Stirlingshire. Glasgow: Thomas D. Morison. pp. 63–64. Retrieved 7 April 2017.
- ↑ http://www.imdb.com/title/tt0052365/
- ↑ http://www.imdb.com/title/tt2306299/
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Symeon of Durham; J. Stevenson, translator (1855). "The Historical Works of Simeon of Durham". Church Historians of England, volume III, part II. Seeley's. Retrieved 2007-01-27.
- Kirby, D.P., The Earliest English Kings. London: Unwin, 1991.
- Higham, N.J., The Kingdom of Northumbria AD 350-1100. Stroud: Sutton, 1993.
- McGuigan, Neil (2015). "Ælla and the descendants of Ivar: politics and legend in the Viking Age". Northern History. 52 (1): 20–34. doi:10.1179/0078172X14Z.00000000075. Retrieved 7 June 2015.
- Pagan, H. E. (1969). "Northumbrian numismatic chronology in the ninth century" (PDF). British Numismatic Journal. 38: 1–15. Retrieved 7 June 2015.
- Whitelock, Dorothy (1969). "Fact and Fiction in the Legend of St. Edmund". Proceedings of the Suffolk Institute of Archaeology 31. Archived from the original on 2006-09-04. Retrieved 2007-01-27.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  | Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Ælla of Northumbria της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες). |