Αβαρίκος Αιτωλοακαρνανίας
Συντεταγμένες: 38°31′47″N 21°42′12″E / 38.52972°N 21.70333°E
| Αβαρίκος | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Δυτικής Ελλάδας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Αιτωλοακαρνανίας |
| Δήμος | Θέρμου |
| Δημοτική Κοινότητα | Αβαρίκου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Στερεά Ελλάδα |
| Νομός | Αιτωλοακαρνανίας |
| Υψόμετρο | 330 |
| Έκταση | 15,215 (η κοινότητα) |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 154 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Πλατύπορο |
| Ταχ. κώδικας | 30 008 |
| Τηλ. κωδικός | +26440 |
| http://www.avarikos.com/ | |
Ο Αβαρίκος είναι χωριό και έδρα της ομώνυμης τοπικής κοινότητας, του δήμου Θέρμου, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Αιτωλοακαρνανίας, στην περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης.[1][2] Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία Τριχωνίδας του νομού Αιτωλοακαρνανίας, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Στερεάς Ελλάδας.[3][4]
- Η παλαιότερη ονομασία του οικισμού ήταν Πλατύπορο.[3]
Γεωγραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Αβαρίκος είναι ημιορεινό χωριό στο ανατολικοκεντρικό τμήμα του νομού Αιτωλοακαρνανίας. Βρίσκεται ανατολικά της Τριχωνίδας και στις ανατολικές πλαγιές της κορυφής «Προφήτης Ηλίας» (614 μ.), σε τοποθεσία που δεσπόζει στην πεδιάδα του ποταμού Εύηνου και σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 330. Απέχει 65 χλμ. περίπου ΒΑ. του Μεσολογγίου.[3][4][5][6][7]
Τοπική κοινότητα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η τοπική κοινότητα Αβαρίκου έχει χαρακτηριστεί ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός, με έκταση 15,215 χμ² (2011). Περιλαμβάνει και τον οικισμό Πίνη.[1]
Πληθυσμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1991 | 240 (259) |
| 2001 | 189 (201) |
| 2011 | 215 (236) |
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1961 | 469 (597) |
| 1971 | 338 (387) |
| 1981 | 277 (294) |
| 1991 | 283 (307) |
| 2001 | 241 (255) |
| 2011 | 215 (236) |
(σε παρένθεση ο πληθυσμός της τοπικής κοινότητας)
Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1835 και ορίστηκε έδρα του δήμου Παμφίας του, τέως, νομού Ακαρνανίας & Αιτωλίας. Το 1912 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Το 1928 μετονομάστηκε σε Πλατύπορο και, το 1955, πάλι σε Αβαρίκος. Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 ο οικισμός αποσπάστηκε από την κοινότητα Αβαρίκου και προσαρτήθηκε στο δήμο Θέρμου.[2]
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ίδρυση του χωριού σχετίζεται άμεσα με το ομώνυμο χωριό Αβαρίκος του Σουλίου, αλλά υπάρχουν δύο εκδοχές : σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, πολλοί από τους Βλαχικής καταγωγής κατοίκους, επειδή δεν άντεχαν την τουρκική φορολογική καταπίεση, αποφάσισαν να έλθουν στην Αιτωλοακαρνανία και να εγκατασταθούν στην τωρινή θέση. Επειδή ο ποταμός Φ(ε)ίδαρης (Εύηνος) σχημάτιζε εκεί ένα πλατύ άνοιγμα (πόρο), το χωτιό ονομάστηκε αρχικά Πλατύπορο. Οι περισσότερες από τις πρώτες αυτές οικογένειες παρέμειναν στον Αβαρίκο και ασχολήθηκαν κυρίως με την αμπελοκαλλιέργεια, όπως ο Μάνεσης στο σημερινό οροπέδιο Μάνεση Αμπέλια. Επίσης οικοδόμησαν την εκκλησία της Αγ. Μαρίνας το 1648, προστάτιδας των βλαχοποιμένων. Κάποιες άλλες οικογένειες έφυγαν για την ορεινή Ναυπακτία.
Σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, όταν ο Αλή Πασάς κατέστρεψε τον Αβαρίκο Σουλίου το 1804, το χωριό δεν ξανακτίστηκε και, κάποιοι κάτοικοι –έντεκα οικογένειες περίπου- ήλθαν στη σημερινή θέση και ίδρυσαν τον Αβαρίκο Αιτωλοακαρνανίας.[11]
Από τον Αβαρίκο καταγόταν ο αγωνιστής της Επανάστασης του 1821, Ιωάννης (Γιαννάκης) Κωστόπουλος ή Αβαρικιώτης, ο οποίος πήρε μέρος σε πολλές μάχες με το βαθμό του χιλίαρχου, μεταξύ των οποίων στην Έξοδο του Μεσολογγίου. Επίσης, ο Αβαρίκος ήταν ο τόπος συνάντησης των πιο γνωστών οπλαρχηγών της Ρούμελης (Μπότσαρη, Καραϊσκάκη, κ.α.).[4] Κατά το αντικυβερνητικό κίνημα του 1844, στον Αβαρίκο οχυρώθηκε ο Θεοδωράκης Γρίβας με 2000 οπαδούς του.[3] (βλ. και Ιστορία της Ακαρνανίας)
Πολλοί από τους κατοίκους του χωριού πήραν μέρος στη Εθνική Αντίσταση (1941-44), τόσο με τον ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, όσο και με τον ΕΔΕΣ, όπως ο Α. Παπαϊωάννου (Καπετάν Δίας) και ο Γ .Κ .Αβαρικιώτης. Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, στον Αβαρίκο ξεχειμώνιαζαν πολλοί βλάχοι, όπως οι Κουκαίοι από τον Μπερίκο και οι Νακαίοι από τον Πλάτανο.[11]
Αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στο κέντρο του οικισμού
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
- ↑ 2,0 2,1 https://www.eetaa.gr/metaboles/oikmet_details.php?id=10189
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 ΠΛ 1:16
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 ΠΛΜ 1:55
- ↑ Εκδόσεις «Ελλάδα»
- ↑ «Διακοπές», σ. 720
- ↑ Google Earth
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
- ↑ 11,0 11,1 από άρθρο του Κώστα Δ. Μαραγιάννη στο avaricos.com
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 (ΠΛΜ)
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 (ΠΛ)
- Εγκυκλοπαίδεια Δομή, 2002-4
- Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (εκδ. Βαρελάς)
- Περιοδικό «Διακοπές», εκδ. Δ.Ο.Λ., 2010
- eetaa.gr
- Google Earth