Αγκουσελιανά Ρεθύμνης
Συντεταγμένες: 35°14′20.92″N 24°26′9.51″E / 35.2391444°N 24.4359750°E
Αγκουσελιανά | |
---|---|
Διοίκηση | |
Χώρα | Ελλάδα |
Περιφέρεια | Κρήτη |
Περιφερειακή Ενότητα | Ρεθύμνης |
Δήμος | Αγίου Βασιλείου |
Δημοτική Ενότητα | Φοίνικα |
Δημοτική Κοινότητα | Αγκουσελιανών |
Γεωγραφία | |
Νομός | Ρεθύμνης |
Υψόμετρο | 350 μέτρα |
Πληθυσμός | |
Μόνιμος | 217 |
Έτος απογραφής | 2021 |
Πληροφορίες | |
Ταχ. κώδικας | 740 53 |
Σχετικά πολυμέσα | |
Τα Αγκουσελιανά είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Αγίου Βασιλείου,[1] στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης.
Γενικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα Αγκουσελιανά είναι χτισμένα σε μια μικρή πεδιάδα που ενώνεται με τον κάμπο της Κοξαρέ, 24 χλμ νοτιοδυτικά του Ρεθύμνου, σε υψόμετρο 350 μέτρων.[2] Βόρεια του οικισμού βρίσκεται ο λόφος Κεφάλα, ενώ στα νότια βρίσκονται τα Ατσιπαδιανά Όρη. Παλαιότερα, με την καποδιστριακή διοικητική διαίρεση αποτελούσαν, μαζί με το χωριό Παλαιόλουτρα, το δημοτικό διαμέρισμα Αγκουσελιανών του δήμου Φοίνικα.[3] Οι κάτοικοι του οικισμού ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Πλησίον των Αγκουσελιανών βρίσκεται το σπήλαιο Νεραϊδότρυπα.
Η κύρια εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Εκκλησιαστικά αποτελεί ενορία που υπάγεται στην Α΄ Αρχιερατική περιφέρεια της Ιεράς Μητροπόλεως Λάμπης, Συβρίτου και Σφακίων.
Ιστορικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στην ευρύτερη περιοχή έχουν βρεθεί θραύσματα κεράτων που ανήκουν σε κερατοστεγείς τάφους καθώς και αγγεία χρονολογούμενα στην ελληνιστική και τη ρωμαϊκή εποχή.[3] Σύμφωνα με μια εκδοχή, ο οικισμός, ο οποίος φαίνεται να δημιουργήθηκε επί Τουρκοκρατίας[4], έλαβε το όνομά του από κάτοικο που εγκαταστάθηκε στο χωριό από τον Κουσέ Ηρακλείου (Κουσελιανός - Αγκουσελιανός - Αγκουσελιανά).[3] Σύµφωνα µε τα ελλιπή στοιχεία της απογραφής του 1834, οι μουσουλμάνοι αποτελούσαν τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού του χωριού[5] (208 μουσουλμανικές οικογένειες έναντι 50 χριστιανικών[6]). Το 1868, κατά την περίοδο της Κρητικής Επανάστασης του 1866 - 1869, τα Αγκουσελιανά αποτέλεσε βάση των οθωμανικών στρατευμάτων που επιχειρούσαν εναντίον των Ελλήνων επαναστατών που κατείχαν το νότιο τμήμα του νομού Ρεθύμνης.[7]
To 1881 ο οικισμός υπαγόταν στο δήμο Λάμπης της επαρχίας Αγίου Βασιλείου και είχε 134 κατοίκους[8], ενώ το 1894, σύμφωνα με εκτίμηση του αξιωματικού του ελληνικού στρατού, Νικόστρατου Καλομενόπουλου, στο χωριό ζούσαν 30 ελληνικές οικογένειες.[9]
Από τα Αγκουσελιανά καταγόταν ο οπλαρχηγός και μακεδονομάχος Στυλιανός Κλειδής (1870 - 1912).[10] Επίσης ο Μαμαλάκης Ιωαν. Γεώργιος ένας από τους 200 εκτελεσθέντες στην Καισαριανή από τους Ναζί στις 1/5/1944.[11] και Μαμαλάκης Στυλιανός δήμαρχος Αγίου Δημητρίου Αττικής Κάτοικοι του χωριού συμμετείχαν ενεργά στις επαναστάσεις του νησιού από το 1866 και μετά [6], καθώς και στη μάχη της Κρήτης, ενώ αργότερα μερίμνησαν για την προστασία και τη φυγάδευση στρατιωτών των συμμαχικών δυνάμεων που είχαν αποκοπεί στο νησί.[3][12]
Απογραφές πληθυσμού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Απογραφή | 1881 | 1900 | 1913 | 1920 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Πληθυσμός | 134[8] | 170[13] | ; | ; | 197[14] | 242[14] | 243[14] | 268[14] | 214[14] | 221[14] | 227[14] | 261[15] | 213[16] |
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2022.
- ↑ «Προορισμός ΑΓΚΟΥΣΕΛΙΑΝΑ (Χωριό) ΡΕΘΥΜΝΟ - Greek Travel Pages». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2022.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Δήμος Αγίου Βασιλείου: Αγκουσελιανά Αρχειοθετήθηκε 2015-01-24 στο Wayback Machine..
- ↑ Μαρίνος Σαρηγιάννης, Ο ναχιγές Αγίου Βασιλείου μετά την οθωμανική κατάκτηση στο συλλογικό, Πρακτικά του Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου «Η επαρχία Αγίου Βασιλείου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα: Περιβάλλον - Αρχαιολογία - Ιστορία - Κοινωνία» (Σπήλι - Πλακιάς 19-23 Οκτωβρίου 2008), τ. Γ1: Τουρκοκρατία - Νεότεροι Χρόνοι, Ρέθυμνο 2014, σελ. 15.
- ↑ Μαρίνος Σαρηγιάννης, Ρέθυμνο 2014, σελ. 34.
- ↑ 6,0 6,1 Κρυοβρυσανάκης, Λευτέρης (21 Ιουλίου 2015). «Αγκουσελιανά Αγ. Βασιλείου». rethnea.gr. Ρεθεμνιώτικα Νέα. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2016.
- ↑ Ιωάννου Π. Μαμαλάκη, Η Κρητική Επανάστασις του 1866 - 1869, Ιστορική Λαογραφική και Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης, Χανιά 1983, σελ. 379.
- ↑ 8,0 8,1 Κρήτης Ανθρωπογεωγραφία, τόμος Β', Ένθετο εφημερίδας Πατρίς, Φεβρουάριος 2008, σελ 131.
- ↑ Κρήτης Ανθρωπογεωγραφία, 2008, σελ 148.
- ↑ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΣΟΒΟΥ: Κρήτες αγωνιστές
- ↑ Οι 200 της Καισαριανής (μια μελέτη του Spiridione)
- ↑ Εμμανουήλ Χαλκιαδάκης, Η Μάχη της Κρήτης στο Ρέθυμνο: η συμβολή της επαρχίας Αγίου Βασιλείου και της Μονής Πρέβελη στην ασφαλή αποχώρηση των βρετανικών στρατευμάτων στο συλλογικό,' 'Πρακτικά του Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου « Η πρώην επαρχία Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου από την αρχαιότητα έως σήμερα Περιβάλλον - Αρχαιολογία - Ιστορία - Κοινωνία» (Σπήλι - Πλακιάς 19-23 Οκτωβρίου 2008), τ. Γ2, Ρέθυμνο 2014, σελ. 230.
- ↑ Κρήτης Ανθρωπογεωγραφία, 2008, σελ. 166.
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 Σταματελάτος Μιχαήλ - Βαμβά Σταματελάτου Φωτεινή, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σελ 40.
- ↑ Απογραφή 2001, σελ 278.
- ↑ Δήμος Αγ. Βασιλείου - Απογραφή 2011 Αρχειοθετήθηκε 2013-01-08 στο Wayback Machine..
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica" τομ.2ος, σελ.37.