Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αδόλφος Φρειδερίκος Μούνκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αδόλφος Φρειδερίκος Μούνκ
Πίνακας του Μόνκ του έτους 1799 του ζωγράφου Τζόνας Φόρσλουντ.
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Αδόλφος Φρειδερίκος, Κόμης Μούνκ (Σουηδικά: Adolf Fredrik, Count Munck) (28 Απριλίου 1749 - 18 Ιουλίου 1831), ήταν Σουηδός και Φινλανδός ευγενής την εποχή της Βασιλείας των Γουσταύων. Το οικογενειακό του όνομα μερικές φορές δίνεται ανακριβώς ως «Μούνκ της Φούλκιλας» επειδή ο πατέρας του σφετερίστηκε τον τίτλο αυτής της οικογένειας στη Σουηδική Εθνοσυνέλευση, αλλά, στην πραγματικότητα, χωρίς να έχει γενεαλογική αιτιολογία.

Ο Αδόλφος Φρειδερίκος Μούνκ ήταν γιος του Ανδρέα Ερρίκου Μούνκ (1720 - 4 Σεπτεμβρίου 1779) και της Χεδβίγης Τζουλιάνας Ράϊτ (1729 - 30 Δεκεμβρίου 1808). Οι γονείς του παντρεύτηκαν στο ξωκκλήσι της Μίκκελης στην Φιλανδία στις 15 Νοεμβρίου του 1747. Το ζευγάρι αρχικά ζούσε στην αγροικία του δεύτερου υπολοχαγού της Τάρκιας, το οποίο ήταν μέρος του αρχοντικού Ράντακουλα, στη Μίκκελη, και αυτή ήταν η γενέτειρα του γιου τους Αδόλφου Φρειδερίκου. Είχαν συνολικά δέκα παιδιά, έξι από τα οποία έζησαν έως την ενήλικη ηλικία.

Ο Αδόλφος Φρειδερίκος Μούνκ μπήκε στη Σουηδική βασιλική αυλή, και έγινε γρήγορα στενός φίλος του βασιλιά, Γουσταύου Γ’. Μάλιστα έγινε διαβόητος για τις ερωτικές του σχέσεις. Μεταξύ των ερωμένων του, ήταν η Άννα Σοφία Ράμστρομ, η υπηρέτρια της βασίλισσας.[1] Το 1775, ο Βασιλιάς Γουσταύος, ισχυριζόμενος ότι ήταν σεξουαλικά άπειρος [2][3] προσέλαβε τον Μούνκ ως εκπαιδευτή, για να τον βοηθήσει να συμφιλιωθεί με τη σύζυγο του, βασίλισσα Σοφία Μαγδαληνή, διδάσκοντας το ζευγάρι πως να ολοκληρώσει τον γάμο του.[4][5] Προς αυτό τον σκοπό, ο Μούνκ, χρησιμοποίησε την ερωμένη του Άννα Σοφία Ράμστρομ,[6] για να επικοινωνήσει με την Ίνγκριντ Μαρία Γουένερ. Στην ουσία ήθελε να της αναθέσει να ενημερώσει την Βασίλισσα Σοφία Μαγδαληνή για την επιθυμία του άντρας της. Ο λόγος που επιλέχτηκε η Γουένερ για αυτή την αποστολή ήταν επειδή ήταν παντρεμένη, αλλά κυρίως επειδή ήταν η έμπιστη καμαριέρα της βασίλισσας. Όταν έφτασε η ώρα να συνευρεθεί το βασιλικό ζεύγος, ο Φρειδερίκος Μούνκ και η Ράμστρομ βρίσκονταν σε ένα δωμάτιο κοντά στην κρεβατοκάμαρα, ώστε να είναι έτοιμοι να βοηθήσουν αν αυτό κρινόταν απαραίτητο. Πράγματι ο Αδόλφος Φρειδερίκος Μούνκ κλήθηκε στην κρεβατοκάμαρα κάποιες φορές. Στα γραπτά του αρχεία, τα οποία διατηρούνται στα Εθνικά Αρχεία της Σουηδίας, ο ίδιος ο Μούνκ αναφέρει ότι για να πετύχει αυτό που του ανατέθηκε, ήταν υποχρεωμένος να αγγίξει το ζευγάρι σωματικά.[7]

Αυτή η «βοήθεια» είχε ως αποτέλεσμα τη γέννηση του μελλοντικού βασιλιά Γουσταύου Δ’ Αδόλφου το 1778. Ωστόσο, έγινε και αιτία για να ξεσπάσει ένα μεγάλο σκάνδαλο όταν έγιναν γνωστά τα γεγονότα. Ο Φρειδερίκος Μούνκ άρχισε να μιλάει για το ζήτημα, παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως τον εραστής του βασιλιά και της βασίλισσας. Όταν είχε γίνει πλέον γνώστη η συμμέτοχη του στη συμφιλίωση του βασιλικού ζευγαριού, άρχισαν σύντομα να κυκλοφορούν οι φήμες ότι ο Μούνκ ήταν ο πραγματικός πατέρας του παιδιού της Βασίλισσας Σοφίας Μαγδαληνής.[2]

Το 1786, όλα αυτά χρησιμοποιήθηκαν από την πολιτική αντιπολίτευση ως αντικείμενο κατηγοριών, και το 1789,[8] ισχυρίστηκαν ότι ολόκληρο το Έθνος γνώριζε τη φήμη ότι ο Βασιλιάς ζήτησε από τον Mούνκ να αφήσει την βασίλισσα έγκυο.[9] Το σκάνδαλο πήρε όμως ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις, όταν κάποια φυλλάδια που παρουσίαζαν το θέμα, δημοσιεύτηκαν σε όλη τη Στοκχόλμη.[10]

Υπήρξε επίσης μια φήμη για έναν μυστικό γάμο μεταξύ του Μούνκ και της βασίλισσας.[11] Η ιστορία περιγράφτηκε από την νύφη του βασιλιά, Χεδβίγη Ελισάβετ Καρλόττα του Χόλσταϊν-Γκόττορπ, ως εξής: «Το 1775, όταν ο γάμος μεταξύ του Βασιλιά και της γυναικάς του δεν οδήγησε στην γέννηση διαδόχου, ο βασιλιάς ζήτησε από τη βασίλισσα να βρει έναν εραστή για να δώσει στον Θρόνο έναν κληρονόμο. Όταν αρνήθηκε αυτήν την πρόταση, ο Γουσταύος ήθελε να συμφιλιωθούν και επέλεξε τον Μούνκ ως μεσολαβητή με τη σκέψη ότι η βασίλισσα θα τον έβρισκε ελκυστικό, καθώς φαινόταν να της αρέσει η παρέα του και μάλιστα έμοιαζαν και εμφανισιακά. Όταν ο Μούνκ αποκάλυψε την αληθινή επιθυμία του Βασιλιά και της ζήτησε να συναινέσει για χάρη του κράτους, εκείνη αρνήθηκε ξανά. Τότε ο βασιλιάς χώρισε κρυφά τη βασίλισσα και την πάντρεψε με τον Μούνκ σε μια μυστική τελετή που διεξήγαγε ο Τζόχαν Γουίνγκαρντ.[12]Ο μόνος μάρτυρας για αυτόν τον γάμο, εκτός από τον Μούνκ, τον βασιλιά και τη βασίλισσα, ήταν ο Γουίνγκαρντ, ο οποίος προς έκπληξη όλων, διορίστηκε επίσκοπος του Γκέτεμποργκ, παρά το νεαρό της ηλικίας του. Επιπλέον, η Άννα Σοφία Ράμστρομ, παραιτήθηκε από τη θέση της στο παλάτι και αργότερα δηλητηριάστηκε. Ωστόσο οι συνθήκες γύρω από το θάνατο της δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ. Παρόλα αυτά φημολογείται έντονα ότι η Ράμστρομ αναγκάστηκε να παραιτηθεί το 1779, λόγω της ζήλιας της Βασίλισσας, αφού υπό τον όρο ότι θα ήταν σιωπηλή για τη σχέση μεταξύ του Μούνκ και της βασίλισσας, είχε λάβει σύνταξη.»[13]

Ο Μούνκ πιστεύεται ότι ανταμείφθηκε τόσο από τον βασιλιά όσο και από τη βασίλισσα για την υποστήριξη του. Έλαβε μάλιστα ένα διαμαντένιο δαχτυλίδι και ένα ρολόι με την εικόνα της Σοφίας Μαγδαληνής. Στην συνεχεία διορίστηκε ως Βασιλικός Ιπποκόμος, Ιππότης και Κυβερνήτης της Βασιλικής Τάξης των Σεραφείμ. Επιπλέον, στις 27 Δεκεμβρίου 1778 δήλωσε τον εαυτό του ως Βαρόνο Μούνκ της Φούλκιλας (εισήχθη στο Μητρώο των Ευγενών το 1788, με αριθμό 309), και ως Κόμη Γριβ Μούνκ της Φούλκιλας στις 4 Ιουλίου 1788 (εισήχθη στις 16 Μαΐου 1789 υπό 103). Το 1787, η Σοφία Μαγδαληνή κατέθεσε το ποσό των 50.000 ρίξνταλερς (Σουηδικά νομίσματα) σε έναν λογαριασμό για τον Μούνκ, το οποίο φημολογείται γενικά ότι ήταν ένα «αποχαιρετιστήριο δώρο».[14] Σε αυτό το σημείο, ο Μούνκ είχε ξεκινήσει μια σχέση με την μπαλαρίνα Γιοβάννα Μπάσσι, στην οποία η Σοφία Μαγδαληνή έδειχνε μεγάλη αντιπάθεια.[15] Ο Βασιλιάς τρομοκρατήθηκε όταν άκουσε ότι η βασίλισσα είχε κάνει αυτή την κατάθεση και προσπάθησε να εμποδίσει να γίνει δημόσια γνώστη η συναλλαγή, αλλά δεν τα κατάφερε.[15] Ωστόσο, ο Μούνκ συνέχισε να χρησιμοποιείται ως μεσολαβητής και αγγελιοφόρος μεταξύ του Βασιλιά και της Βασίλισσας, ειδικά κατά τη διάρκεια συγκρούσεων τους.

Είναι ενδιαφέρον όμως ότι ένα παιδί της Γιοβάννα Μπάσσι, που φημολογείται ότι είναι το παιδί του Μούνκ, είχε μια ισχυρή ομοιότητα με τον Πρίγκιπα.[16]

Όλες αυτές οι φήμες όμως, και οι ισχυρισμοί γύρω από την υπόθεση του Μούνκ είχαν μακροχρόνιες συνέπειες. Συγκεκριμένα, μετά την καθαίρεση του Γουσταύου Δ’ Αδόλφου από την Βασιλεία το 1809, το κόμμα των Γουσταύων προσπάθησε τα έτη 1809 και το 1810 να κάνει τον γιο του, επόμενο διάδοχο του θρόνου της Σουηδίας, αλλά οι προσπάθειες τους έπεσαν στο κενό. Η Σουηδή πριγκίπισσα , Χεδβίγη Ελισάβετ Καρλόττα του Χόλσταϊν-Γκόττορπ, βασίλισσα το 1809, είχε κυρίαρχο ρόλο στην υποστήριξη του κόμματος των Γουσταύων. Επισκεπτόταν συχνά την πρώην βασίλισσα Φρειδερίκη στην κατ 'οίκον φυλακή της και εργαζόταν για να αναγνωριστεί ο πρίγκιπας Γουσταύος ως κληρονόμος του θρόνου. Έγραψε για αυτό το ζήτημα στα ημερολόγια της: «Κατά την διάρκεια ενός δείπνου, ο στρατηγός Τζωρτζ Άντλερσπεαρ μου είπε ότι ο Ζαν Μπατίστ Μπερναντότ είχε ρωτήσει αν εγώ έχω κάποιο πρόβλημα, και ενδιαφέρθηκε για το θέμα όταν έμαθε ότι δεν είχα. Είπε ότι ο θρόνος είχε ήδη κληρονόμο τον γιο του πρώην βασιλιά. Ο Άντλερσπεαρ αναστατώθηκε και εξέφρασε την άποψη του κόμματος του. Δηλαδή ανέφερε ότι κανένας από  υποκινητές του πραξικοπήματος [εναντίων του κόμματος των Γουσταύων] δεν θα δεχόταν να γίνει αυτό το παιδί Βασιλιάς, διότι τότε θα έπαιρνε εκδίκηση από όλους τους όταν θα ανέβαινε στον θρόνο. Επομένως εκείνοι για να το αποτρέψουν αυτό, θα αναγκάζονταν να φέρουν στην επιφάνεια την παλιά φήμη που υποστήριζε ότι ο πατέρας του, Γουσταύος Δ’ Αδόλφος ήταν στην πραγματικότητα παράνομος γιος της Βασίλισσας Σοφίας Μαγδαληνής και του Κόμη Αδόλφου Φρίντρικ Μούνκ της Φούλκιλα».[17]

Εξορία και Θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Έπαυλη Μασσόνι στη Μάσσα της Ιταλίας, όπου ο Αδόλφος Φρειδερίκος Μούνκ έζησε ως εξόριστος μέχρι το 1828.

Το έτος 1791, ο βασιλιάς σκεφτόταν να μεθοδεύσει το δημόσιο διαζύγιο του με την βασίλισσα, εκθέτοντας τον φερόμενο μυστικό της γάμο με τον Mούνκ.[18] Εντούτοις, λίγους μήνες αργότερα ο Μούνκ πιάστηκε να δημιούργει πλαστά χαρτονομίσματα (κατ’ εντολή του βασιλιά) στο παλάτι Ντρότνινγκχόλμ, με την βοήθεια του μηχανικού Κάρολου Άπελκβιστ. Γι' αυτό, ο Γουσταύος Γ’ , στις 12 Μαρτίου του 1972, διέταξε να καταστραφεί το τυπογραφείο. Επειδή όμως φοβόταν ότι ο Mούνκ θα διέρρεε κάτι για αυτή την υπόθεση, σκεπτόταν να τον φυλακίσει στο φρούριο του Μάρστραντ. Παρόλα αυτά, ο Μούνκ προειδοποίησε τον βασιλιά ότι κάποιοι σχεδίαζαν να τον δολοφονήσουν, αλλά ο Γουσταύος δεν του έδωσε σημασία. Τελικά ο βασιλιάς δολοφονήθηκε σε ένα χορό μεταμφιεσμένων στην Όπερα της Στοκχόλμης , στις 16 Μαρτίου του 1972. Μερικές μέρες αργότερα, ο αντιβασιλέας, Δούκας Κάρολος, ζήτησε από τον Μούνκ να του παραδώσει ορισμένα έγγραφα που θα μπορούσαν να καταστρέψουν το βασιλικό σπίτι εάν γινόντουσαν γνωστά.[19] Στις 26 Απριλίου 1792, ο Δούκας τον απέλασε στην Ιταλία. Το 1795, ζήτησε άδεια να επιστρέψει στη Σουηδία, και όταν του την αρνήθηκαν, φέρεται να απείλησε να εκθέσει το πιστοποιητικό γάμου μεταξύ εκείνου και της βασίλισσας.[20] Μερικά χρόνια αργότερα, και συγκεκριμένα το 1816, διορίστηκε ως Κόμης στο Δουκάτο Πάρμας και Πλακεντίας. Ωστόσο, μετά από 30 και πλέον χρόνια εξορίας, πέθανε πολύ φτωχός στις 18 Ιουλίου του 1831 στην Μάσσα της Ιταλίας.[21]

  1. Charlottas, Hedvig Elisabeth (1902) [1775–1782]. Bonde, Carl Carlson, επιμ. Hedvig Elisabeth Charlottas dagbok (στα Σουηδικά). I 1775-1782. Stockholm: P.A. Norstedt & Söners förlag. σελ. 14.  on WorldCat
  2. 2,0 2,1 Lars O. Lagerquist (1976). Sverige och dess regenter under 1000 år (Sweden and its regents during a 1000 years) (in Swedish). AB Sporrong. p. 227. ISBN 91-0-075007-7.
  3. Sten Carlsson· Jerker Rosén (1979). Den svenska historien 10. Gustav III: en upplyst envåldshärskare (The history of Sweden 10. Gustav III: an enlightened despot.) (στα Σουηδικά). Albert Bonniers Förlag AB (Stockholm). σελ. 91. 
  4. Sten Carlsson· Jerker Rosén (1979). Den svenska historien 10. Gustav III: en upplyst envåldshärskare (The history of Sweden 10. Gustav III: an enlightened despot.) (στα Σουηδικά). Albert Bonniers Förlag AB (Stockholm). σελ. 91. ISBN 91-0-042680-6. 
  5. Den svenska historien. Gustavianska tiden 1772-1809 (History of Sweden. The Gustavian Age 1772-1809) (στα Σουηδικά). Albert Bonniers Förlag, Stockholm. 1968. σελ. 95. 
  6. Wilhelmina Stålberg· P. G. Berg (1864). Anteckningar om svenska qvinnor (Notes on Swedish women) (στα Σουηδικά). P. G. Berg, Stockholm. 
  7. Adolf Munck (1960) [March 22, 1779]. «"Forsoningen" med drottningen». Στο: Beth Hennings. Ögonvittnen om Gustav III. 
  8. Annie Mattson (2010). Komediant och riksförrädare. Handskriftcirkulerande smädeskrifter mot Gustav III (Comedian and traitor. Handwritten libels toward Gustav III) (στα Σουηδικά). Edita Västra Aros. σελ. 132. ISBN 978-91-554-7780-6. 
  9. Annie Mattson (2010). Komediant och riksförrädare. Handskriftcirkulerande smädeskrifter mot Gustav III (Comedian and traitor. Handwritten libels toward Gustav III) (στα Σουηδικά). Edita Västra Aros. σελ. 118. ISBN 978-91-554-7780-6. 
  10. Annie Mattson (2010). Komediant och riksförrädare. Handskriftcirkulerande smädeskrifter mot Gustav III (Comedian and traitor. Handwritten libels toward Gustav III) (στα Σουηδικά). Edita Västra Aros. σελ. 143. ISBN 978-91-554-7780-6. 
  11. Charlottas, Hedvig Elisabeth (1923) [1795-1796]. af Klercker, Cecilia, επιμ. Hedvig Elisabeth Charlottas dagbok (στα Σουηδικά). V 1795-1796. Stockholm: P.A. Norstedt & Söners förlag. σελ. 73.  on WorldCat
  12. https://books.google.gr/books?id=7_4nAQAAMAAJ&redir_esc=y
  13. Charlottas, Hedvig Elisabeth (1902) [1775–1782]. Bonde, Carl Carlson, επιμ. Hedvig Elisabeth Charlottas dagbok (στα Σουηδικά). I 1775-1782. Stockholm: P.A. Norstedt & Söners förlag. σελ. 186.  on WorldCat
  14. Charlottas, Hedvig Elisabeth (1903) [1783-1788]. Bonde, Carl Carlson, επιμ. Hedvig Elisabeth Charlottas dagbok (στα Σουηδικά). II 1783-1788. Stockholm: P.A. Norstedt & Söners förlag. σελίδες 156–157.  on WorldCat
  15. 15,0 15,1 Charlottas, Hedvig Elisabeth (1903) [1783-1788]. Bonde, Carl Carlson, επιμ. Hedvig Elisabeth Charlottas dagbok (στα Σουηδικά). II 1783-1788. Stockholm: P.A. Norstedt & Söners förlag. σελ. 157.  on WorldCat
  16. Carin Österberg· Inga Lewenhaupt (1990). Svenska kvinnor: föregångare, nyskapare (Swedish women: Predecessors, pioneers) (στα Σουηδικά). Lund Signum. σελ. 31. ISBN 91-87896-03-6. 
  17. Charlottas, Hedvig Elisabeth (1939) [1807–1811]. af Klercker, Cecilia, επιμ. Hedvig Elisabeth Charlottas dagbok (στα Σουηδικά). VIII 1807-1811. Stockholm: P.A. Norstedt & Söners förlag.  on WorldCat
  18. Charlottas, Hedvig Elisabeth (1923) [1795-1796]. af Klercker, Cecilia, επιμ. Hedvig Elisabeth Charlottas dagbok (στα Σουηδικά). V 1795-1796. Stockholm: P.A. Norstedt & Söners förlag. σελ. 75.  on WorldCat
  19. Charlottas, Hedvig Elisabeth (1923) [1795-1796]. af Klercker, Cecilia, επιμ. Hedvig Elisabeth Charlottas dagbok (στα Σουηδικά). V 1795-1796. Stockholm: P.A. Norstedt & Söners förlag. σελ. 74.  on WorldCat
  20. Charlottas, Hedvig Elisabeth (1923) [1795-1796]. af Klercker, Cecilia, επιμ. Hedvig Elisabeth Charlottas dagbok (στα Σουηδικά). V 1795-1796. Stockholm: P.A. Norstedt & Söners förlag. σελ. 72.  on WorldCat
  21. Νίκουλα Όσκαρ (1991)"Αδόλφος Φρειδερίκος Μούνκς - η άνοδος και η πτώση ενός αγαπημένου αυλικού"(Στα Σουηδικά)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]