Αλ-Μουτί
| αλ-Μουτί | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 914 Βαγδάτη |
| Θάνατος | 12 Οκτωβρίου 974 |
| Χώρα πολιτογράφησης | Χαλιφάτο των Αββασιδών |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Αραβικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός Χαλίφης |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | αλ-Ταΐ |
| Γονείς | αλ-Μουκταντίρ |
| Αδέλφια | αλ-Ραντί αλ-Μουτακί Ισάκ ιμπν αλ-Μουκταντίρ |
| Οικογένεια | Αββασίδες |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Αββασίδης χαλίφης (946–974) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Αμπού Αλ-Κασίμ αλ-Φαντλ ιμπν αλ-Μουκταντίρ (913/4 - Σεπτέμβριος/Οκτώβριος 974), γνωστός περισσότερο με το βασιλικό όνομα αλ-Μουτί λι-λάχ (αραβικά: المطيع لله, ερμηνεύεται ως 'υπάκουος στον Θεό'[1]), ήταν ο 23ος χαλίφης των Αββασιδών στη Βαγδάτη από το 946 έως το 974, που κυβερνούσε υπό την επίβλεψη των Μπουγιδών εμιρών του.
Η βασιλεία του Αλ-Μουτί αντιπροσώπευε το ναδίρ στη δύναμη και την εξουσία του Χαλιφάτου των Αββασιδών. Στις προηγούμενες δεκαετίες η κοσμική εξουσία των χαλιφών είχε συρρικνωθεί στο Ιράκ, και ακόμη και εκεί είχε περιοριστεί από ισχυρούς στρατιωτικούς· με την κατάκτηση της Βαγδάτης από τους Βουγίδες, καταργήθηκε εντελώς. Ο Αλ-Μουτί ανέβηκε στον θρόνο από τους Βουγίδες και η εξουσία του μειώθηκε στην πραγματικότητα σε μια σφραγίδα, με κάποια ίχνη εξουσίας eπάνω σε δικαστικούς και θρησκευτικούς διορισμούς στο Ιράκ. Το ίδιο το γεγονός της υποταγής και της ανικανότητάς του βοήθησε στην αποκατάσταση κάποιας σταθερότητας στον θεσμό του χαλίφη: σε έντονη αντίθεση με τους -με βραχείς βασιλείες και βίαιες αναστατώσεις- προκατόχους του, ο Αλ-Μουτί απολάμβανε μια μακρά και σχετικά ανεπιφύλακτη βασιλεία, και ήταν σε θέση να παραδώσει τον θρόνο στον γιο του αλ-Ταΐ ως 24ο χαλίφη.
Το κύρος του Αλ-Μουτί ως ονομαστικού ηγέτη τού μουσουλμανικού κόσμου, μειώθηκε δραματικά κατά τη διάρκεια της θητείας του. Οι περιφερειακοί ανταγωνιστές των Boυγιδών καθυστέρησαν την αναγνώριση της χαλιφείας του αλ-Μουτί, βλέποντας σε αυτόν μόνο μια μαριονέτα Μπουϊντ, και η αδυναμία του να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις Ρωμαϊκές ανακατακτήσεις, υπέσκαψε τη φήμη του. Το πιο σημαντικό, η άνοδος των Σιιτικών καθεστώτων σε όλη τη Μέση Ανατολή, αμφισβήτησε άμεσα την κυριαρχία των Σουνιτών Αββασιδών. Οι Μπουϊδες ήταν Σιίτες, αλλά διατήρησαν το Χαλιφάτο των Αββασιδών για λόγους σκοπιμότητας. Πιο δυτικά, το διευρυμένο Χαλιφάτο των Φατιμιδών έθεσε άμεση ιδεολογική και πολιτική πρόκληση στους Αββασίδες: κατά τη διάρκεια της βασιλείας τού αλ-Μουτί, οι Φατιμίδες κατέκτησαν την Αίγυπτο και άρχισαν να επεκτείνονται στην Εγγύς Ανατολή, απειλώντας την ίδια τη Βαγδάτη.
Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Bowen 1928, σελ. 392.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Bowen, Harold (1928). The Life and Times of ʿAlí Ibn ʿÍsà, ‘The Good Vizier’. Cambridge: Cambridge University Press. OCLC 386849.
- Brett, Michael (2001). The Rise of the Fatimids: The World of the Mediterranean and the Middle East in the Fourth Century of the Hijra, Tenth Century CE. The Medieval Mediterranean. 30. Leiden, Boston, Köln: Brill. ISBN 90-04-11741-5.
- Busse, Heribert (2004) [1969]. Chalif und Grosskönig – Die Buyiden im Irak (945–1055) [Caliph and Great King – The Buyids in Iraq (945–1055)] (στα German). Würzburg: Ergon Verlag. ISBN 3-89913-005-7.
- Gibb, H. A. R., επιμ. (1960). «Buwayhids or Būyids» (στα αγγλικά). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume I: A–B. Λάιντεν: E. J. Brill, σσ. 1350–1357. ISBN 90-04-08114-3. https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/buwayhids-or-buyids-SIM_1569.
- Πρότυπο:The Buwayhid Dynasty in Iraq
- Güner, Ahmet (2006). «Mutî‘-Lillâh» (στα Turkish). TDV Encyclopedia of Islam, Vol. 31 (Muhammedi̇yye – Münâzara). Istanbul: Turkiye Diyanet Foundation, Centre for Islamic Studies, σσ. 401–402. ISBN 978-975-389-458-6. https://islamansiklopedisi.org.tr/muti-lillah.
- Hanne, Eric J. (2007). Putting the Caliph in His Place: Power, Authority, and the Late Abbasid Caliphate. Madison, New Jersey: Fairleigh Dickinson University Press. ISBN 978-0-8386-4113-2.
- Kennedy, Hugh (2004). The Prophet and the Age of the Caliphates: The Islamic Near East from the 6th to the 11th Century (Second έκδοση). Harlow: Longman. ISBN 978-0-582-40525-7.
- Πρότυπο:Baghdad During the Abbasid Caliphate
- Özaydin, Abdülkerim (2006). «Müstekfî-Bi̇llâh» (στα Turkish). TDV Encyclopedia of Islam, Vol. 32 (el-Münci̇d – Nasi̇h). Istanbul: Turkiye Diyanet Foundation, Centre for Islamic Studies, σσ. 139–140. ISBN 978-975-389-454-8. https://islamansiklopedisi.org.tr/mustekfi-billah.
- Tor, Deborah (2014). «ʿAyyār». Στο: Fleet, Kate; Krämer, Gudrun; Matringe, Denis και άλλοι, επιμ (στα αγγλικά). Encyclopaedia of Islam, THREE. Brill Online.
- Zetterstéen, K. V.; Bosworth, C. E. (1993). «al-Muṭīʿ Li ’llāh». Στο: Bosworth, C. E., επιμ (στα αγγλικά). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume VII: Mif–Naz. Λάιντεν: E. J. Brill, σελ. 799. ISBN 90-04-09419-9.