Μετάβαση στο περιεχόμενο

Φατάχ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Αλ Φατάχ)
Φατάχ
فتح
ΗγέτηςΜαχμούντ Αμπάς
ΙδρυτήςΓιάσερ Αραφάτ
Ίδρυση1965
ΈδραΡαμάλα, Δυτική Όχθη
ΙδεολογίαΕθνικισμός
Σοσιαλδημοκρατία
Λύση-δύο-κρατών
Κοσμικισμός
Πολιτικό φάσμαΚεντροαριστερά
Ευρωπαϊκή προσχώρησηΕυρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα (παρατηρητής)
Διεθνής προσχώρησηΣοσιαλιστική Διεθνής
Προοδευτική Συμμαχία
Νομοθετικό Συμβούλιο
45 / 132
Ιστότοπος
fatehmedia.ps
Πολιτικό σύστημα Παλαιστίνης
Πολιτικά κόμματα
Εκλογές

Η Φατάχ (αραβικά: فتح, και έναρθρα Αλ-Φατάχ) είναι εθνικιστικό και σοσιαλδημοκρατικό πολιτικό κόμμα στο Κράτος της Παλαιστίνης που ιδρύθηκε το 1958 από Παλαιστίνιους παλαίμαχους των αραβο-ισραηλινών συγκρούσεων του 1948 και 1956. Μεταξύ των ιδρυτών της ήταν ο Γιασέρ Αραφάτ, ο Αμπού Αλή Ιγιάντ, ο Αμπού Τζιχάντ κ.ά. Σήμερα αποτελεί μια πολυκομματική συνομοσπονδία των Παλαιστινίων, συγκροτούμενη από την Κεντρική Επιτροπή με αρμοδιότητα εκτελεστικής εξουσίας και το Επαναστατικό Συμβούλιο ως κύριο νομοθετικό σώμα. Η έδρα της Φατάχ βρίσκεται στη Ραμάλα. Η Φατάχ συμμετέχει ως "μέλος παρατηρητής" στη Σοσιαλιστική Διεθνή, ενώ αποτελεί το αντίπαλο κόμμα της ισλαμιστικής Χαμάς στη Παλαιστινιακή Εθνική Αρχή.

Το όνομα Φατάχ αποτελεί αρκτικόλεξο κατ΄ αντιστροφή των λέξεων Ταχρίρ Φιλαστίν που σημαίνει Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, ταυτιζόμενο με τον όρο Φατάχ που αναφέρεται στη 48η Σούρα του Κορανίου, με συνειρμούς στη κατάκτηση της Μέκκας και την εξάπλωση του Ισλαμισμού, λαμβάνοντας έτσι και θρησκευτική διάσταση.

Από το 1958 και μέσα σ΄ ένα σύντομο χρονικό διάστημα η οργάνωση αυτή με μια εθνικιστική ιδεολογία αλυτρωτισμού άρχισε ν΄ αναπτύσσεται ιδιαίτερα εντυπωσιακά με μία στρατιωτική δομή καταδρομέων αποφασισμένων να προσφέρουν ακόμα και τη ζωή τους στο μεγάλο ένοπλο πλέον αγώνα για την απελευθέρωση των εδαφών τους. Έτσι την τελευταία ημέρα του 1964, στις 31 Δεκεμβρίου εξετέλεσαν την πρώτη στρατιωτική καταδρομική επιχείρηση ανατινάζοντας μία ισραηλινή αρδευτική εγκατάσταση, αναλαμβάνοντας την ευθύνη της πράξης της με ανακοίνωση που εξέδωσε την επομένη. Αυτή η αντιπαλότητα ήλθε να προστεθεί στο γενικότερο αναβρασμό της περιοχής.

Αμέσως μετά τον Πόλεμο των έξι ημερών του 1967 όπου η κατάσταση για τους Παλαιστινίους επιδεινώθηκε ακόμα περισσότερο, το ίδιο έτος, η οργάνωση Φατάχ εντάχθηκε στην Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης ενώ παράλληλα ξεκίνησε να επεκτείνεται στρατολογώντας εθελοντές Άραβες και από άλλες αραβικές χώρες δημιουργώντας ειδικά στρατόπεδα εκπαίδευσης ανορθόδοξου πολέμου. Έτσι το 1968 η Φατάχ είχε αναδειχθεί σε μία από τις ισχυρότερες δυνάμεις των Παλαιστινίων κερδίζοντας την εύνοια πολλών Αράβων ηγετών. Το γεγονός αυτό υπήρξε και το βασικό αίτιο της αιφνίδιας επίθεσης των Ισραηλινών δυνάμεων στη τότε έδρα της Φατάχ, στο χωριό Καραμέχ της Ιορδανίας στις 21 Μαρτίου του 1968, όπου και ακολούθησε η ομώνυμη μάχη στην οποία και φονεύτηκαν 150 Παλαιστίνιοι μαχητές, 29 Ισραηλινοί και 20 Ιορδανοί. Το δε επεισόδιο αυτό αν και έληξε με την επέμβαση των ιορδανικών ενόπλων δυνάμεων και αρμάτων μάχης όπου και απωθήθηκαν οι ισραηλινές δυνάμεις, στην ουσία αποτέλεσε σταθμό στη γενικότερη απήχηση όχι μόνο στον αραβικό κόσμο αλλά και στη διεθνή κοινή γνώμη.

Kατά τον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε τον Σεπτέμβριο του 1969 στην Ιορδανία, ο ιορδανικός στρατός συνέτριψε τους Παλαιστίνιους Φενταγίν μεταξύ των οποίων υπήρχαν και μαχητές της Φατάχ. Δύο χρόνια αργότερα του επεισοδίου αυτού, τον Ιούλιο του 1971, στην προσπάθεια των Παλαιστινίων να δημιουργήσουν κράτος εν κράτει μέσα στην Ιορδανία, ο Βασιλεύς της Ιορδανίας Χουσεΐν κήρυξε στρατιωτικό νόμο και οι ιορδανικές ένοπλες δυνάμεις προχωρώντας σε εκκαθαρίσεις σκότωσαν περίπου 3.000 Παλαιστινίους μεταξύ των οποίων και το ιδρυτικό στέλεχος της Φατάχ τον Αμπού Αλή Ιγιάντ. Τελικά επήλθε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Γιασέρ Αραφάτ και Χουσεΐν ενώ 2.000 περίπου μαχητές της Φατάχ διέφυγαν στη Συρία. Συνέπεια του γεγονότος αυτού ήταν να δημιουργηθεί ο διαβόητος Μαύρος Σεπτέμβρης (Αϊλουλά Ασουάντ) ή Σεπτέμπερ Αλ Ασουάντ) ένα ακραίο μαχητικό σώμα το οποίο μετά και την διακήρυξή τον Νοέμβριο του 1971, σε αντίποινα, στις 28 Νοεμβρίου εκτέλεσε τον πρωθυπουργό της Ιορδανίας Ουασφί Αλ Ταλ, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για μια γενικευμένη τρομοκρατική δράση, με τη μεγαλύτερη τη Σφαγή του Μονάχου τον Σεπτέμβριο του 1972 όπου δολοφόνησε 11 Ισραηλινούς στους Ολυμπιακούς του Μονάχου, όταν η τότε πρωθυπουργός του Ισραήλ αρνήθηκε να ενδώσει σε αίτημα απελευθέρωσης Παλαιστινίων ομήρων.

Σημειώνεται ότι από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 η Φατάχ αποτελώντας την πλουσιότερη και μεγαλύτερη μαχητική οργάνωση είχε θέσει πλέον υπό τον έλεγχό της γενικότερα και την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ). Ο δε εξοπλισμός των μαχητών της γινόταν από πολλά κράτη που επιχειρούσαν και πολιτική ιδεολογική διείσδυση μεταξύ των οποίων ήταν η Σοβιετική Ένωση, η Συρία, το Πακιστάν, το Ιράκ, η Λιβύη, η Υεμένη κ.ά., παραχωρώντας μάλιστα οι τελευταίες και στρατόπεδα εκπαίδευσης.

Ακολούθως η εισχώρηση της Φατάχ στο Λίβανο έπαιξε ιδιαίτερο ρόλο στο εμφύλιο πόλεμο του Λιβάνου όταν τότε Μαρωνίτες φαλαγγίτες επέδραμαν εναντίον λεωφορείου εκπαιδευόμενων μαχητών της Φατάχ τον Απρίλιο του 1975 ενώ λίγο αργότερα χριστιανοί πολιτοφύλακες σκορπούν το θάνατο σε στρατόπεδο προσφύγων Παλαιστινίων σκοτώνοντας 1000 περίπου εξ αυτών με συνέπεια ν΄ ακολουθήσει μια σειρά ένοπλων συγκρούσεων μέσα σε πόλεις του Λιβάνου με τεράστιες καταστροφές, που είχαν ως κατάληξη την λεγόμενη σφαγή του Τελ Αλ Ζάταρ (12 Αυγούστου του 1976) όπου ο λιβανικός στρατός κατέστρεψε το ομώνυμο στρατόπεδο των Παλαιστινίων σκοτώνοντας περίπου, κατ΄ εκτίμηση, 2.000 Παλαιστίνιους. Σημειώνεται ότι την εποχή του εμφυλίου πολέμου του Λιβάνου η αεροπορική εταιρεία Μέσης Ανατολής (Μιντλ Ιστ Ερ Λάινς) είχε μεταφέρει το στόλο της στο Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών στην Ελλάδα.

Δύο χρόνια αργότερα το 1978 η οργάνωση της Φατάχ ξεκινά τις προσβολές ισραηλινών στόχων με συνέπεια το Ισραήλ να εισβάλει στο Λίβανο, ενέργεια που θα επαναλάβει και το 1982, όπου η Φατάχ μετέφερε την έδρα της στη Τύνιδα (Τυνησία).

Το 1983 ξεκίνησε μια εσωτερική διένεξη αντιμαχομένων φατριών της Φατάχ εξέλιξη της οποίας ήταν να αναδειχθεί μια περισσότερο αποφασιστική ηγεσία στην οποία ο Αραφάτ αποτελούσε μέλος αυτής. Δέκα χρόνια αργότερα το 1993 μετά από μια σειρά μυστικών επαφών με την πρωτοβουλία της κυβέρνησης της Νορβηγίας υπογράφηκε στην Ουάσιγκτον συμφωνία πενταετούς ισχύος βάσει της οποίας οι Ισραηλινοί παραχωρούσαν υπό τον Γιασέρ Αραφάτ αυτονομία στη λωρίδα της Γάζας και την Ιεριχώ.

Τον Γιασέρ Αραφάτ, μετά το θάνατό του το 2004, διαδέχθηκε ο μέχρι τότε γραμματέας Φαρούκ Καντούμι, ενώ από το 2005 πρόεδρος είναι ο Μαχμούτ Αμπάς.

  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica, τομ. 59ος, σελ. 198
  • Seale, Patrick (1992). Abu Nidal: ένα όπλο για μίσθωση . Random House. ISBN 0-679-40066-4 .

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]