Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αμεντέο της Σαβοΐας-Αόστας (1898-1942)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αμεντέο
δούκας της Αόστας
Περίοδος1931-1942
ΠροκάτοχοςΕμμανουήλ Φιλιβέρτος
ΔιάδοχοςΑϊμόνε (1900-1948)
αντιβασιλιάς της Ιταλικής Α. Αφρικής
Περίοδος1937-1941
Γέννηση21 Οκτωβρίου 1898 (1898-10-21)
Τορίνο, Ιταλία
Θάνατος3 Μαρτίου 1942 (43 ετών)
Ναϊρόμπι, Κένυα
ΣύζυγοςΆννα της Ορλεάνης
ΕπίγονοιΜαργαρίτα
Μαρία-Χριστίνα
ΟίκοςΣαβοΐας-Αόστας
ΠατέραςΕμμανουήλ Φιλιβέρτος
ΜητέραΕλένη της Ορλεάνης
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Αμεδαίος Β΄, ιταλ. Amedeo, (21 Οκτωβρίου 1898 - 3 Μαρτίου 1942) από τον Οίκο της Σαβοΐας ήταν 3ος δούκας της Αόστης. Πολέμησε για την κατάκτηση της Λιβύης από τους Ιταλούς και έγινε αντιβασιλιάς της Ιταλικής Ανατολικής Αφρικής. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κατέλαβε τις γύρω Βρετανικές κτήσεις, αλλά πολιορκήθηκε και παραδόθηκε στους Βρετανούς· απεβίωσε αιχμάλωτός τους.

Ο Αμεντέο-Ουμπέρτο-Ιζαμπέλα-Λουίτζι-Φιλίππο-Μαρία-Τζιουζέπε-Τζιοβάνι γεννήθηκε στο Τορίνο και ήταν γιος του Εμμανουήλ-Φιλιβέρτου 2ου δούκα της Αόστης και της Ελένης της Ορλεάνης, κόρης του Φιλίππου κόμη του Παρισιού. Από τη γέννησή του είχε τον τίτλο του δούκα της Απουλίας. Ήταν υψηλός άνδρας, 1,98 μ. και του έκαναν λογοπαίγνιο με την προσφώνηση «Υψηλότατε».

Σπούδασε στο Κολλέγιο Ήτον του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και απέκτησε αγγλικούς τρόπους: μιλούσε αγγλικά της Οξφόρδης και του άρεσε το κυνήγι της αλεπούς και το πόλο. Κατατάχθηκε στο Βασιλικό Στρατό και πολέμησε στο Πυροβολικό κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου διακρίθηκε. Έπειτα ταξίδεψε το 1921 στην Αφρική, αφήνοντας το στρατό, αλλά επέστρεψε το 1932 στην Αεροπορία. Υπηρέτησε στη Λιβύη, όπου με τους συντρόφους του πιλότους παρενοχλούσαν τους Σενούσι του Ομάρ Μουκτάρ[1], ώσπου τους ανάγκασαν να διαφύγουν στην Αίγυπτο.[2] Το 1932 επετεύχθη ειρήνη.

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Ιταλο-Αβυσσηνιακού Πολέμου η Ιταλία κατέκτησε την Αιθιοπία και το 1937 ο στρατηγός Ροντόλφο Γκρατσιάνι αντικαταστάθηκε από τον Αμεδαίο Β΄ που ορίστηκε αντιβασιλιάς και γενικός διοικητής της Ιταλικής Ανατολικής Αφρικής. Ήταν αρχηγός του Στρατού στην Ερυθραία, Αιθιοπία και Ιταλική Σομαλία.

Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιούνιο του 1940 η Ιταλία κήρυξε τον πόλεμο στη Βρετανία και τη Γαλλία. Ο Αμεδαίος Β΄ ήταν διοικητής των Ιταλικών Δυνάμεων, που αρχικά προωθήθηκαν στο Σουδάν, στην Κένυα και στη Βρετανική Σομαλία.[3] Τον Ιανουάριο του 1941 η Βρετανία άρχισε αντεπίθεση. Στις 31 Ιανουαρίου ο Αμεδαίος Β΄ είχε 67 αεροσκάφη και λίγα καύσιμα. Οι Ιταλοί, αφού αντιστάθηκαν όλο το Φεβρουάριο και το Μάρτιο, ηττήθηκαν στο Κερέν της Ερυθραίας[4] και γρήγορα έχασαν την υπόλοιπη Ερυθραία. Επειδή οι προμήθειες λιγόστευαν και δεν περίμενε νέες, συγκέντρωσε τις δυνάμεις του σε 5 οχυρά της ΒΔ Αιθιοπίας και τέθηκε επικεφαλής 7.000 Ιταλών σε ένα από αυτά, το Άμπα Αλάγκι. Με οριακά αποθέματα νερού περικυκλώθηκε από 9.000 Βρετανούς της Κοινοπολιτείας και περισσότερους από 20.000 ατάκτους Αιθίοπες, οπότε παραδόθηκε στις 18 Μαΐου 1941. Λόγω της γενναίας αντίστασης, οι Βρετανοί έκαναν την παράδοση με τιμές πολέμου.[5][6]

Ο Αμεδαίος Β΄ κρατήθηκε ως αιχμάλωτος πολέμου σε στρατόπεδο στο Ναϊρόμπι της Κένυας. Μετά τον εγκλεισμό του ασθένησε από φυματίωση και ελονοσία και απεβίωσε τον Μάρτιο του 1942,[7] πριν τη λήξη του Πολέμου. Επειδή δεν είχε άρρενες απογόνους, τον διαδέχθηκε ο νεότερος αδελφός του Αϊμόνε ως 4ος δούκας της Αόστης, ο οποίος στις 18 Μαΐου 1941 είχε εκλεγεί βασιλιάς της Κροατίας.

Τον εκτιμούσαν για τους υψηλούς τρόπους του. Εγκαταλείποντας την Αντίς-Αμπέμπα άφησε σημείωμα στους Βρετανούς ευχαριστώντας τους εκ των προτέρων για την προστασία τους στις γυναίκες και τα παιδιά. Ο υπουργός των Εξωτερικών της Ιταλίας Γκαλεάτσο Τσάνο έγραψε γι' αυτόν όταν απεβίωσε, ότι «έφυγε ένας πρίγκιπας απλός στους τρόπους, με ευρύτητα σκέψης και ανθρώπινος». Όταν ο Χαϊλέ Σελασιέ εξορίστηκε, ο Αμεδαίος Β΄ έδειξε σεβασμό και φροντίδα για την προσωπική περιουσία που άφησε, κάτι που εντυπωσίασε τον αυτοκράτορα της Αιθιοπίας. Όταν αργότερα το 1953 ο Χαϊλέ Σελασιέ επισκέφθηκε επίσημα την Ιταλία, θέλησε να καλέσει τη χήρα του για τσάι σε μία χειρονομία ευχαριστίας, αλλά όταν ενημερώθηκε ότι αυτό θα προσέβαλλε τη νεοσύστατη Δημοκρατία, το ακύρωσε. Κάλεσε στα μέσα της δεκαετίας του 1950 τον ανιψιό εκείνου Αμεντέο της Σαβοΐας-Αόστας, τον λεγόμενο «δούκα της Αόστας» στην Αιθιοπία και τον δέχθηκε με όλο το πρωτόκολλο.

Το 1927 στη Νάπολη νυμφεύτηκε την εξαδέλφη του Άννα της Ορλεάνης, κόρη του Ιωάννη δούκα του Γκιζ και απέκτησαν τέκνα:

  1. Time Magazine, Muktar
  2. Time Magazine, Peace in Libya
  3. Time Magazine, War Without Water
  4. Time Magazine, Last Act in East Africa
  5. Fuller, J.F.C. (1993). The Second World War, 1939-45 : a strategical and tactical history. New York: Da Capo Press. p. 102. ISBN 9780306805066.
  6. Time Magazine Aosta on Alag?
  7. Time Magazine, Died. Prince Amedeo di Savoia, Duke of Aosta