Αμπελώνας Ηλείας
Συντεταγμένες: 37°43′43″N 21°27′51″E / 37.72861°N 21.46417°E
| Αμπελώνας | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα[1] |
| Περιφέρεια | Δυτικής Ελλάδας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ηλείας |
| Δήμος | Πύργου |
| Δημοτική Ενότητα | Πύργου |
| Γεωγραφία | |
| Υψόμετρο | 120 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 401 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 27100 |
| Τηλ. κωδικός | +30 26210 |
Ο Αμπελώνας (πρώην Ρώμεσι[2] και εναλλακτικά Ρομέσι[3]) είναι πεδινό χωριό της Ηλείας. Σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει πληθυσμό 519 κατοίκων[4].
Γενικά και ιστορικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Αμπελώνας βρίσκεται βόρεια του Πύργου σε απόσταση 8 χλμ. περίπου από το κέντρο της πόλης, κτισμένος σε υψόμετρο 120 μέτρων[5][6]. Από τη δυτική πλευρά του χωριού περνάει ο Ιάρδανος ποταμός. Οι κάτοικοι του Αμπελώνα ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και λιγότερο με τη κτηνοτροφία, καλλιεργώντας σταφίδα, αμπέλια και ελιές[7].
Η πρώτη γραπτή αναφορά για το χωριό είναι του 1461 και η παλιά του ονομασία Ρώμεσι[8]. Την περίοδο της Β΄ Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο αναφέρεται γραπτά να ανήκει στο 4ο Τερριτόριο Γαστούνης ως Romessi.[9] Μετά την απελευθέρωση, το 1835, αναφέρεται επίσημα να προσαρτάται στον τότε δήμο Μυρτιάς ενώ το 1912 με το ΦΕΚ 256Α - 28/08/1912 ορίστηκε έδρα της νεοϊδρυθείσας κοινότητας Ρωμεσίου. Το 1959 με βάση το ΦΕΚ 5Α - 07/01/1959 μετονομάστηκε σε Αμπελών[2]. Σύμφωνα με το Σχέδιο Καλλικράτης μαζί με το Κουζούλι και τα Ροζέϊκα αποτελούν την τοπική κοινότητα Αμπελώνος που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Πύργου του Δήμου Πύργου[4].
Από τον Αμπελώνα κατάγεται ο Έλληνας παλαίμαχος ποδοσφαιριστής και πρωταθλητής Ευρώπης, Γιώργος Καραγκούνης[10] και ο δημοσιογράφος Άκης Παυλόπουλος.
Απογραφές πληθυσμού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Απογραφή | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 623[6] | 728[6] | 755[3] | 734[3] | 608[6] | 587[6] | 677[6] | ; | 519[4] |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
- ↑ 2,0 2,1 «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2020.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς, Εταιρεία Εγκυκλοπαιδικών Εκδόσεων, Αθήναι 1963, τόμος 2ος, σελ. 763.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10737 (σελ. 263 του pdf)
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 261, τομ. 3.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Μιχαήλ Σταματελάτος, Φωτεινή Βάμβα-Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σελ. 68.
- ↑ «Αμπελών». academyofathens.gr. Ακαδημία Αθηνών. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Αμπελώνας: Ένα χωριό γεμάτο ζωή και …προβλήματα». PatrisNews - Εφημερίδα Πατρίς Ηλείας. 6 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2020.
- ↑ «Κωνσταντίνος Ντόκος, "Breve descrittione del Regno di Morea. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β΄ Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο;", Εώα και Εσπέρια, 1 (1993)» (PDF). σελ. 28 του pdf.
- ↑ Κουρκούμπας, Τάσος (14 Οκτωβρίου 2012). «ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΣ Οι «τυπάρες» δεν μετρούν, νιώθουν». makthes.gr. Μακεδονία. Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2020.