Αμφιδρόμια

Στην αρχαιότητα αμφιδρόμια ονομαζόταν η μετά τον τοκετό τελετή του καθαρμού. Επειδή, τόσο η γέννηση όσο και ο θάνατος αποτελούσαν γεγονότα, που συνδέονταν κατά τις τότε αντιλήψεις με την ακαθαρσία, η οποία έπρεπε αμέσως να εξαλειφθεί. Έτσι, μετά το τοκετό εκτός της λεχώνας, του βρέφους και της μαίας έπρεπε να καθαρθούν και όλοι εκείνοι, που ήλθαν με αυτούς σε επαφή, καθώς μόνο τότε είχαν δικαίωμα να πλησιάσουν άλλους ανθρώπους.

Την πέμπτη ημέρα μετά τον τοκετό, αφού καθαρίζονταν και ο οίκος, τοποθετούσαν στην εξώθυρα στέφανο από κλάδο ελιάς, αν το βρέφος ήταν αγόρι ή μάλλινη ταινία κομψά δεμένη, αν ήταν κορίτσι, (στέφανον εκφέρει Ησύχιος). Κατόπιν, άρχιζε η τελετή του γενικού καθαρμού. Το βρέφος, πιθανώς στην αγκαλιά της τροφού, περιφέρονταν γρήγορα γύρω από την εστία της οικίας (εξ ου και η ονομασία «αμφιδρόμια»), την οποία παρακολουθούσαν εν πομπή και όλοι οι παρευρισκόμενοι συγγενείς. Μετά από αυτό, την 7η μέρα, γιορτάζονταν αι εβδόμαι, ή κατ' άλλους την 10η μέρα (δεκάτην θύειν εστιάν Ισαίος) ή γενέθλια θύειν, όπου και ονομάτιζαν το βρέφος. Στη συνέχεια ακολουθούσαν θυσίες και συμπόσια στα οποία συμμετείχαν οι συγγενείς και φίλοι της οικογένειας, όπου και πρόσφεραν διάφορα δώρα χωρίς να εξαιρούνται από την τελετή και οι δούλοι της οικίας.

Κατά τον Ησύχιο, το όνομα στο βρέφος δινόταν την ημέρα των αμφιδρομίων. Στις αναπαραστάσεις των αμφιδρομίων των αρχαίων καλλιτεχνών περιλαμβάνεται παρόμοια σχετικά με τη γέννηση του Διονύσου: μια μαινάδα και ένας σάτυρος κρατούν κάνιστρο, όπου αναπαύεται βρέφος, το οποίο φαίνεται να περιφέρουν με κινήσεις γρήγορες ή χορευτικές.