Ανάκτορο της Καζέρτα
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Ανάκτορο της Καζέρτα | |
|---|---|
| Reggia di Caserta | |
 | |
 | |
 | |
| Είδος | mountain park, βασιλική κατοικία, εθνικό μουσείο, βασιλική καθέδρα, πολιτισμική κληρονομιά, μουσείο τέχνης[1][2], μουσείο μοντέρνας τέχνης[1], Ιταλικό εθνικό μουσείο[1], θρησκευτικό μουσείο[3], Istituto museale ad autonomia speciale και Museum of the Italian Ministry of Culture[2] |
| Αρχιτεκτονική | μπαρόκ αρχιτεκτονική |
| Διεύθυνση | Piazza Carlo di Borbone, Piazza Carlo di Borbone 1, 81100 Caserta[1] και Piazza Carlo Di Borbone 1, 81100 Caserta[2] |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 41°4′12″N 14°19′33″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Καζέρτα[1] |
| Χώρα | Ιταλία[2] |
| Έναρξη κατασκευής | 20 Ιανουαρίου 1752[4] |
| Ολοκλήρωση | 1774 |
| Ιδιοκτήτης | Ιταλία |
| Όροφοι | 5 |
| Αρχιτέκτονας | Λουίτζι Βανβιτέλλι[5] |
| Χρηματοδότης | Οίκος των Βουρβόνων-Δύο Σικελιών |
| Ιστότοπος | |
| Επίσημος ιστότοπος | |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
To Βασιλικό ανάκτορο της Καζέρτα, ιταλικά: Reggia di Caserta, είναι πρώην βασιλική κατοικία στην Καζέρτα, η οποία οικοδομήθηκε από τον κλάδο των Βουρβόνων-Ισπανίας, που ήταν βασιλείς της Νάπολης, ως κύρια κατοικία τους. Οι άλλες επίσημες βασιλικές κατοικίες στην περιοχή της Νάπολης, όπου χρησιμοποιούνταν από τη δυναστεία των Βουρβόνων, βρίσκονται στο κέντρο της Νάπολης, στο Καποντιμόντε και στο Πόρτιτσι.
Είναι ένα από τα μεγαλύτερα ανάκτορα που ανεγέρθηκαν στην Ευρώπη κατά τον 18ο αι. Το 1997 το ανάκτορο χαρακτηρίστηκε τοποθεσία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ με τη διατύπωση ότι "είναι το κύκνειο άσμα της θεαματικής Μπαρόκ τέχνης, από την οποία υιοθέτησε όλες τις οφθαλμαπάτες ενός πολυδιάστατου χώρου". Με αριθμητικούς όρους, είναι το μεγαλύτερο του κόσμου, όγκου 2.000.000 κ.μ. και έκτασης 235.000 τ.μ.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η οικοδόμηση ξεκίνησε το 1752 για τον Κάρολο Ζ΄ της Νάπολης και Ε΄ της Σικελίας. Συνεργάστηκε στενά με τον αρχιτέκτονά του Λουίτζι Βανβιτέλλι· όταν είδε το τεράστιο σχέδιό του, ο βασιλιάς συγκινήθηκε. Πάντως δεν έμεινε ούτε μία βραδιά εκεί, καθώς το 1759 έγινε ο Κάρολος Γ΄ της Ισπανίας. Το σχέδιο συνεχίστηκε εν μέρει από τον γιο και διάδοχό του Φερδινάνδο Α΄ των Δύο Σικελιών.
Το πολιτικό και κοινωνικό πρότυπο για το ανάκτορο του Βανβιτέλι ήταν αυτό των Βερσαλιών, το οποίο αν και διαφορετικό σε μορφή και διάταξη, λύνει το όμοιο πρόβλημα του να συγκεντρώσει και να παράσχει στον ηγεμόνα την Αυλή και την Κυβέρνηση σε ένα ογκώδες κτήριο, με την κοινωνική δομή μίας μικρής πόλης. Αυτό ήταν μέρος της όλης σύλληψης του ανακτόρου, όταν προτάθηκε αρχικά από τον Μάριο Τζοφφρέντο το 1750.
Η διαρρύθμιση του ανακτόρου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το ανάκτορο έχει 5 επίπεδα, 1.200 δωμάτια μεταξύ των οποίων δύο ντουζίνες διαμερίσματα υπηρεσιών του κράτους, μία μεγάλη βιβλιοθήκη και ένα θέατρο κατά το πρότυπο του Θεάτρου σαν Κάρλο της Νάπολης. Μία μνημειώδης λεωφόρος 20 χλμ. από το ανάκτορο προς την πόλη σχεδιάστηκε, αλλά δεν πραγματοποιήθηκε.
Το κτήριο έχει ορθογώνια κάτοψη διαστάσεων 247 μ. Χ 184 μ. και οι τέσσερις πλευρικές πτέρυγες του ορθογωνίου ενώνονται στο εσωτερικό του από δύο κάθετες μεταξύ τους πτέρυγες· έτσι σχηματίζονται τέσσερις αυλές. Κάθε επίπεδο είναι επιφάνειας 47.000 τ.μ. και συνολικά τα πέντε επίπεδα είναι 235.000 τ.μ.
Με όγκο 2.000.000 κ.μ. είναι το μεγαλύτερο ανάκτορο του κόσμου, υπερέχοντας κατά πολύ των άλλων σε όγκο.
Από όλα τα βασιλικά ενδιαιτήματα που εμπνεύστηκαν από τις Βερσαλίες, το ανάκτορο της Καζέρτα είναι αυτό, που φέρει τη μεγαλύτερη ομοιότητα στο πρωτότυπο: η πρόσοψη έχει μάκρος και είναι ομοιόμορφη· διασπάται ελαφρά μόνο στο κέντρο και στα άκρα, που προεξέχουν. Στην κορυφή, η πρόσοψη έχει μία συνεχόμενη σειρά από ατρακτοειδείς κιονίσκους (μπαλούστρα), ως περίφραγμα της στέγης. Όπως και στις Βερσαλίες, ένα μεγάλο υδραγωγείο κατασκευάστηκε για να φέρει τεράστιες ποσότητες νερού για τους πίδακες. Σχεδιάστηκε με την ίδια φιλοδοξία: να προβάλει το μεγαλείο και τη δύναμη της απόλυτης μοναρχίας των Βουρβόνων. Μία ιδιαιτερότητα εδώ είναι, ότι επάνω από τον πρώτο, βασιλικό όροφο (piano reale), ο δεύτερος όροφος είναι εξίσου μεγαλόπρεπος. Τα αλλεπάλληλα σαλόνια (enfilades), στοιχεία του ύστερου Μπαρόκ, ήταν η έδρα της κυβέρνησης και η επίδειξη του εθνικού πλούτου. Η Καζέρτα ήταν το καταφύγιο από τους φατριασμούς και τον θόρυβο της πρωτεύουσας, όπως ο ι Βερσαλίες ελευθέρωσαν τον Λουδοβίκο ΙΔ΄ από το Παρίσι. Για σύγκριση, η Καζέρτα έχει περισσότερες από 40 μνημειώδεις αίθουσες πλήρως διακοσμημένες με νωπογραφίες, όταν οι Βερσαλίες αριθμούν μόνο 22 τέτοιες.
Το πάρκο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο κήπος είναι ένα τυπικό παράδειγμα της προοπτικής θέας (vista) και εκτείνεται για 120 εκτάρια, εν μέρη σε λοφώδες έδαφος. Η αρχιτεκτονική του είναι επίσης εμπνευσμένη από τις Βερσαλίες. Το πάρκο αρχίζει από την πίσω, βόρεια πρόσοψη του κτηρίου και είναι εκατέρωθεν μίας μακράς σειράς από αλλεπάλληλους καταρράκτες. Στο άνω μέρος σχεδιάστηκε το 1780 ένας Αγγλικός κήπος από τον Κάρλο Βανβιτέλλι και τον Τζον Γκράεφερ, Γερμανό βοτανολόγο, φυτοκόμο και σχεδιαστή φυτειών, που εκπαιδεύτηκε στο Λονδίνο. Είναι ένα από τα πρώτα δείγματα των Αγγλικών κήπων στην ηπειρωτική Ευρώπη με το χαριτωμένο, φυσιολατρικό στυλ του Καπαμπίλιτυ Μπράουν.
Τα αναβρυτήρια και οι καταρράκτες γεμίζουν, το καθένα τους, μία λεκάνη (vasca). Ο σχεδιασμός τους και η υδραυλική κατασκευή τους είναι του Λουίτζι Βανβιτέλλι. Οι αλλεπάλληλοι καταρράκτες είναι σε μία μακρά ευθεία, που πάει στον ορίζοντα και αμιλλώνται αυτούς των ανακτόρων του Πέτερχωφ, έξω από της Αγία Πετρούπολη. Η ευθεία τους διακόπτεται κατά διαστήματα από τα αναβρυτήρια:
- της Άρτεμης και του Ακταίωνα. Τα γλυπτά είναι των Πάολο Πέρσικο, Άντζελο Μαρία Μπρουνέλλι και Τομμάζο Σολάρι.
- της Αφροδίτης και του Άδωνη (1770-80).
- των δελφινιών (1773-80).
- του Αιόλου.
- της Δήμητρας.
Ένας μεγάλος αριθμός γλυπτών της κλασικής αρχαιότητας σχεδιάστηκαν από τον Γκαετάνο Σαλομόνε για τους κήπους του βασιλικού ανακτόρου και εκτελέστηκαν από μεγάλες ομάδες τεχνιτών. Σύγχρονοι παρατηρητές έλεγαν, ότι η Καζέρτα υπερείχε όλων των άλλων ανακτόρων της Ευρώπης, περιλαμβανομένων των γλυπτών της, σε ικανότητα και μεγαλοπρέπεια. Αυτό οφείλεται και στη μεγάλη οβάλ πλατεία, μπροστά από τη νότια, κύρια πρόσοψη του κτηρίου.
Τοποθεσία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1997 το ανάκτορο μπήκε στον κατάλογο των τοποθεσιών παγκόσμιας κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ. Σύμφωνα με την αιτιολογία, το ανάκτορο "αν και έχει την ίδια μορφή με άλλα βασιλικά ενδιαιτήματα του 18ου αι., το ανάκτορο ξεχωρίζει για το μεγάλο του σχέδιο, που περιλαμβάνει όχι μόνο το επιβλητικό κτήριο και τον κήπο, αλλά και το γύρω τοπίο και τον σχεδιασμό μίας νέας πόλης γύρω του, σύμφωνα με τις πολεοδομικές απόψεις της εποχής του".
Σκηνικό ταινιών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το κλασικό στυλ του ανακτόρου και η ομοιότητά του με το Βατικανό, το έκαναν τοποθεσία γυρίσματος ταινιών. Έγινε το σκηνικό της ταινίας "Αδύνατη Αποστολή, 3ο μέρος" και του "Καλού πάπα", μίας βιογραφίας του Ιωάννη ΚΒ΄. Επίσης είναι η τοποθεσία του Βασιλικού Ανακτόρου Νάμπου στη σειρά ταινιών "Πόλεμος των Άστρων".
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Indagine sui musei e le istituzioni similari». ISTAT 2020 survey on museums and similar institutions. 2022.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «Indagine sui musei e le istituzioni similari». ISTAT 2022 survey on museums and similar institutions. 2024.
- ↑ Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ιταλίας: ISTAT 2015 survey on museums and similar institutions. 2017. www
.istat .it /it /archivio /167566. - ↑ «The Bourbons of Naples» (Αγγλικά) Faber & Faber. Λονδίνο. 2009. σελ. 80. ISBN-13 978-0-571-24901-5.
- ↑ «The Bourbons of Naples» (Αγγλικά) Faber & Faber. Λονδίνο. 2009. σελ. 79. ISBN-13 978-0-571-24901-5.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]