Αποτοξίνωση

Αποτοξίνωση ονομάζεται η φυσική ή φαρμακευτική απομάκρυνση τοξικών ουσιών από ζωντανό οργανισμό, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπινου σώματος, η οποία πραγματοποιείται κυρίως από το ήπαρ. Επιπλέον, μπορεί να αναφέρεται στην περίοδο απουσίας από τα ναρκωτικά όπου αποκαθίσταται η Ομοιόσταση μετά από μακροχρόνια χρήση μιας εθιστικής ουσίας. Στην ιατρική, η αποτοξίνωση μπορεί να επιτευχθεί με την απολύμανση της κατάποσης δηλητηρίου και τη χρήση αντιδότων καθώς και με τεχνικές όπως η αιμοκάθαρση και (σε περιορισμένο αριθμό περιπτώσεων) η θεραπεία χηλίωσης.

Τα προγράμματα ενδονοσοκομειακής αποτοξίνωσης βραχείας διάρκειας χρησιμεύουν στις περιπτώσεις όπου απαιτείται ιατρικά υποβοηθούμενη αποτοξίνωση, ώστε να αντιμετωπιστούν πρωτίστως τα σωματικά και δευτερευόντως τα ψυχολογικά συμπτώματα από τη διακοπή κάποιας εθιστικής ουσίας. Κατά τη φάση αυτή συχνά χρησιμοποιείται φαρμακοθεραπεία για ανακούφιση από τα στερητικά συμπτώματα,προσφέρεται ψυχοκοινωνική υποστήριξη και δρομολογείται η δεύτερη και μακροχρόνια φάση της διαδικασίας απεξάρτησης. Η φαρμακοθεραπεία που χρησιμοποιείται εξαρτάται από την ουσία χρήσης που διακόπτεται. Μπορεί να ακολουθήσει χορήγηση φαρμάκων που βοηθούν στην απεξάρτηση, όπως τα υποκατάστατα των οπιοειδών και τα χρησιμοποιούμενα φάρμακα για την απεξάρτηση από το αλκοόλ (ναλτρεξόνη, δισουλφιράμη, ακαμπροστάτη, ναλμεφένη). Οι ουσίες που χορηγούνται στις δομές υποκατάστασης ανήκουν σε δύο κατηγορίες : αγωνιστές των οπιοειδών, όπως η μεθαδόνη και η βουπρενορφίνη και οι ανταγωνιστές των οπιοειδών, όπως η ναλαξόνη και η ναλτρεξόνη.

Πολλοί επαγγελματίες εναλλακτικής ιατρικής προωθούν διάφορα είδη αποτοξίνωσης όπως οι δίαιτες αποτοξίνωσης. Το Sense about Science, ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, καθόρισε ότι οι περισσότεροι τέτοιοι ισχυρισμοί για τη διατροφική «αποτοξίνωση» δεν έχουν κανένα αποδεικτικό στοιχείο.

Το ήπαρ και τα νεφρά είναι φυσικά ικανά για αποτοξίνωση, όπως και οι ενδοκυτταρικές (συγκεκριμένα, η εσωτερική μεμβράνη των μιτοχονδρίων ή στο ενδοπλασματικό δίκτυο των κυττάρων) πρωτεΐνες ή τα ένζυμα CYP.