Αρχέστρατος
| Αρχέστρατος | |
|---|---|
 Εξώφυλλο της Γαστρονομίας του Αρχέστρατου στην Ιταλική γλώσσα, Βενετία, 1842 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ἀρχέστρατος ὁ Συρακούσιος ἢ Γελῷος (Αρχαία Ελληνικά)[1] |
| Γέννηση | 3ος αιώνας π.Χ. Γέλα |
| Θάνατος | 330 π.Χ. |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | αρχαία ελληνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ποιητής συγγραφέας |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Αρχέστρατος ήταν αρχαίος Έλληνας ποιητής στη Γέλα ή τις Συρακούσες της Σικελίας,[2] όπου και έζησε κατά τα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ., και θεωρείται ο πατέρας της γαστρονομίας.[3][4][5]
Έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το πιό γνωστό του έργο είναι η Ηδυπάθεια ή Γαστρονομία, η οποία γράφτηκε σε ποιητικό εξάμετρο και διασώζεται εξ ολοκλήρου σε 62 τμήματα στο κείμενο των Δειπνοσοφιστών του Αθήναιου (2ος αιώνας μ.Χ.).
Το ποιήμα με κωμικό ύφος πληροφορεί τον αναγνώστη για το που μπορεί να βρεί το καλύτερο φαγητό στις περιοχές της Μεσογείου καθώς και παραθέτει αρκετές μαγειρικές συνταγές και τρόπους παρασκευής εδεσμάτων, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στα ψάρια.[2][6] Το ποιήμα προτρέπει τον αναγνώστη να παραμερίσει την εγκράτεια και να αφεθεί στην απόλαυση και ευχαρίστηση του καλού φαγητού χωρίς καμία φειδώ, κάτι που εξηγεί τη φήμη του Αρχέστρατου ως ανθρώπου με έκλυτα ήθη κατά τους φιλοσόφους Κλέαρχο (4ος αιώνας) και Χρύσιππο (3ος αιώνας),[7] καθώς και τον χαρακτηρισμό του ως τον Ησίοδο ή τον Θέογνη των λαίμαργων καθώς παρωδεί τον τρόπο γραφής των παλαιών συγγραφέων.[8]
Μια από τις συνταγές του περιλαμβάνει λαβράκι καρυκευμένο με σίλφιο και καλυμένο με γιδοτήρι, κροκέτες τόνου πασπαλισμένες με κύμινο, βουτήγματα σκουμπριού σε άρμη, και ξιφία τυλιγμένο σε φύλο συκιάς. Μετά από τα αρχικά ορεκτικά, ακολουθεί πάπια καλυμένη με υπόσφαγμα (κρεμώδης σάλτσα). Το συμπόσιο συνεχίζεται με γλυκό πλακούντα, το οποίο αποτελούνταν από διάφορα επίπεδα ζύμης γεμισμένα με μέλι και μαλακό τυρί, και το όλο δείπνο συνοδεύεται από κρασί.[4]
Σχετική βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- (Αγγλικά) Olson, S.D. and Sens, A., Archestratos of Gela: Greek Culture and Cuisine in the Fourth Century BC, Oxford (2000)
- (Αγγλικά) Dalby, A., ‘Archestratus where and when’, in Wilkins, Harvey, Dobson (1994)
- (Γερμανικά) Wellmann, M. , ‘Archestratus’ (16), Paulys Real Encyclopadie der Classischen Altertums-wissenschaft, ed. G. Wissowa (1896)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Η κουζίνα του Πλάτωνα, του Οδυσσέα και του Αρχέστρατου - της Ισμαηλίδου Έλλης, Το Βήμα
- (Αγγλικά) Feasting with Archestratus Αρχειοθετήθηκε 2016-10-08 στο Wayback Machine. - by Kathryn Koromilas, odyssey.gr
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Αθήναιος: «Δειπνοσοφισταί» (αρχαία ελληνικά)
- ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) «John Wilkins, Shaun Hill, Archestratus: The life of luxury. Totnes: Prospect Books, 1994» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Ορισμός της γαστρονομίας - Ακαδημία κρητικής γαστρονομίας και πολιτισμού».
- ↑ 4,0 4,1 (Αγγλικά) «At the Sicilian Table: Culinary Pleasures of Ancient Sicily - Getty Museum». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ (Αγγλικά) «Albert Rapp, The Father of Western Gastronomy, The Classical Journal, Vol. 51, No. 1 (Oct., 1955), pp. 43-48».
- ↑ (Αγγλικά) «Arche'stratus - A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology, William Smith, Ed».
- ↑ «Ξενοκράτους και Γαληνού, Περί της από των ενυδρών τροφής, Παρίσι, 1814».
- ↑ (Αγγλικά) «Archestratus - Encyclopædia Britannica (1911)».