Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αρχαιολογικό Μουσείο Αλμυρού

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°10′47″N 22°45′52″E / 39.1796°N 22.7644°E / 39.1796; 22.7644

Αρχαιολογικό Μουσείο Αλμυρού
Πρόσοψη
Ίδρυση1930
ΠεριοχήΑλμυρός Μαγνησίας
Ιστότοποςodysseus.culture.gr
ΔιεύθυνσηΙΓ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αλμυρού βρίσκεται στην πόλη του Αλμυρού Μαγνησίας και περιέχει εκθέματα από τη νεολιθική περίοδο, τα πρώιμα ιστορικά, αρχαϊκά, κλασικά και ελληνιστικά χρόνια[1]. Ιδρύθηκε το 1930 με έξοδα κατοίκων της περιοχής του Αλμυρού, μελών της Φιλαρχαίου Εταιρείας «Όθρυς». Σήμερα ανήκει στο κράτος και είναι επισκέψιμο από το κοινό.

Η Φιλάρχαιος Εταιρεία «Όθρυς» συστάθηκε το 1896 από φιλάρχαιους επιστήμονες, λόγιους και εύπορους αστούς της περιοχής, γύρω από τον ερευνητή Νικόλαο Γιαννόπουλο[2]. Σκοπό είχε την περισυλλογή αρχαιοτήτων καθώς χειρογράφων και βιβλίων που συντελούσαν στην τεκμηρίωση της ιστορίας της περιοχής και της Θεσσαλίας και συνιστούσαν τη βιβλιοθήκη της Εταιρείας, η οποία σήμερα στεγάζεται στο Μουσείο.[3]

Το 1910 ο Δήμος Αλμυρού δώρισε στη Φιλάρχαιο Εταιρεία οικόπεδο για την ανέγερση του Μουσείου Αλμυρού, έκτασης 1.385 τ.μ. στη νοτιοανατολική πλευρά της πόλης. Σκοπός του Μουσείου ήταν η διαφύλαξη αρχαιοτήτων από την περιοχή του Αλμυρού αλλά και από την υπόλοιπη Θεσσαλία. Τα σχέδια του Μουσείου εκπονήθηκαν από τον μηχανικό Αθ. Γεωργιάδη και την ίδια χρονιά ξεκίνησαν οι εργασίες ανέγερσης, οι οποίες σταμάτησαν στο διάστημα 1915-1923, με το ημιτελές οικοδόμημα να βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση. Από το 1923 και έπειτα, η Φιλάρχαιος Εταιρεία η «Όθρυς» άρχισε να συγκεντρώνει, κυρίως με εισφορές Αλμυριωτών, χρήματα για την αποπεράτωση του Μουσείου, η οποία συντελέστηκε το 1930.[2][1]

Μετά την κάμψη των δραστηριοτήτων της Εταιρείας και τις ζημιές που υπέστη το Μουσείο (Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, σεισμοί του 1955-1957), το Υπουργείο Πολιτισμού αποφάσισε την κατάργησή του. Τότε η Φιλάρχαιος Εταιρεία ανέλαβε να επισκευάσει το κτίριο, με δικά της έξοδα, πράγμα που έφερε εις πέρας από το 1956 έως το 1958, με τη συμπαράσταση πολιτών αλλά και του Δήμου Αλμυρού. Ωστόσο το 1960 το Διοικητικό της Συμβούλιο πείστηκε από τον τότε Έφορο Αρχαιοτήτων Δημήτρη Ρ. Θεοχάρη να παραχωρήσει το Μουσείο στο κράτος. Έτσι από το 1962 άρχισε η καταγραφή και συντήρηση των αρχαιοτήτων ενώ το 1965 ανατέθηκε η μελέτη της αντισεισμικής στήριξης, καθώς η προηγούμενη επισκευή κρίθηκε ανεπαρκής. Το 1969 ολοκληρώθηκαν οι εργασίες στήριξης αλλά μόλις το 1976 οργανώθηκε η πρώτη έκθεση, από τον αρχαιολόγο Γιώργο Χ. Χουρμουζιάδη. Κατά τον σεισμό του 1980, το μουσείο υπέστη μεγάλες ζημιές και σταμάτησε η λειτουργία του, ενώ οι αρχαιότητες και η βιβλιοθήκη της Φιλαρχαίου Εταιρείας μεταφέρθηκαν εσπευσμένα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου. Τότε τέθηκε εκ νέου θέμα κατεδάφισής του αλλά ο χαρακτηρισμός του, το 1986, ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου, το διέσωσε. Έτσι το 1987 άρχισαν οι εργασίες αναστήλωσης οι οποίες ολοκληρώθηκαν το 1996. Το 1998 οργανώθηκε νέα έκθεση και από τότε το Μουσείο είναι ανοικτό για το κοινό.[3][2]

Σήμερα η έκθεση του Μουσείου είναι οργανωμένη σε τρεις αίθουσες. Σε ξεχωριστή αίθουσα εκτίθεται η βιβλιοθήκη της Φιλαρχαίου Εταιρείας «Όθρυς», η οποία είναι προσβάσιμη στους μελετητές.[4] Το υλικό της προέρχεται από τη συλλογή νομικών, ιστορικών, φιλολογικών και ιατρικών βιβλίων μαζί με εγκυκλοπαίδειες και λεξικά, παλιά χειρόγραφα, αρχεία εφημερίδων και καταλόγους των αρχαίων ευρημάτων της συλλογής της Φιλαρχαίου Εταιρείας. Τέλος, στον κήπο του μουσείου εκτίθενται επιτύμβιες στήλες όλων των εποχών και αρχιτεκτονικά μέλη βυζαντινών ναών.[5]

Έχει καταβληθεί προσπάθεια ώστε οι αίθουσες του κτιρίου να παρέχουν αισθητικά ουδέτερο περιβάλλον με σεμνά στοιχεία σε χαμηλούς τόνους, ώστε να προβάλλονται οι αρετές των ίδιων των εκθεμάτων[2].

Σημαντικά είναι τα δείγματα γλυπτικής και μικροτεχνίας από τις Φθιώτιδες Θήβες, μεταξύ των οποίων μαρμάρινα γλυπτά κεφάλια, αφιερωμένα στον Ασκληπιό και την Πολιάδα Αθηνά, τα οποία προέρχονται από ιερά των θεοτήτων αυτών (4ος αι. π.Χ. - 1ος αι. μ.Χ. και 6ος - 2ος αι. π.Χ. αντίστοιχα) και φιλοτεχνήθηκαν πιθανώς από τοπικά εργαστήρια. Άλλα εκθέματα προέρχονται από το άριστα σωζόμενο αρχαίο θέατρο της πόλης, το οποίο που λειτούργησε από την ελληνιστική ως τη ρωμαϊκή περίοδο. Τα ευρήματα κατατάσσονται σε τρεις ενότητες:[4][2]

  • δημόσια κτίρια
  • πολεοδομία και κατοίκηση (ελληνιστική ως ύστερη ρωμαϊκή περίοδος
  • ταφική αρχιτεκτονική και ταφικά έθιμα (αρχαϊκή έως ρωμαϊκή περίοδος).

Εδώ εκτίθενται τα ευρήματα από τις ανασκαφές στις οικίες και τα νεκροταφεία της πόλης της Άλου (ελληνιστικοί χρόνοι) όπως αγγεία από τοπικά εργαστήρια, ειδώλια, σιδερένια και χάλκινα εργαλεία, χάλκινα και αργυρά νομίσματα[2][1].

Στην αίθουσα αυτή εκτίθενται ευρήματα, οργανωμένα σε ομοειδείς ενότητες, σχετικά με την καθημερινή δραστηριότητα των ανθρώπων της Νεολιθικής περιόδου, τα οποία προέρχονται από τους οικισμούς στις μαγούλες Ζερέλια, Αηδινιώτικη, Αλμυριώτικη[4]. Τα ευρήματα της Μέσης Εποχής του Χαλκού προέρχονται από μικρής έκτασης ανασκαφή στη θέση Καραντζάνταγλι (σημ. Καστράκι)[5].

Επίσης στην αίθουσα αυτή σημαντικά εκθέματα είναι τα ευρήματα από ταφικούς τύμβους της περιοχής Βουλοκαλύβα Πλατάνου (9ος έως 8ος αι. π.Χ.), όπου επικρατούσε η πρακτική της καύσης των νεκρών, κυρίως πολεμιστών[1]. Πρόκειται για αγγεία, κοσμήματα και, ιδιαίτερα, οπλισμό της Εποχής του Σιδήρου. Οι ταφικοί αυτοί τύμβοι συνιστούσαν νεκροταφείο βόρεια της ελληνιστικής πόλης της Άλου και έχουν σχέση με το πολιτισμικό παρελθόν της.[4]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Μαλακασιώτη, Ζ. Αρχαιολογικό Μουσείο Αλμυρού-Περιγραφή Αρχειοθετήθηκε 2010-09-26 στο Wayback Machine., "ΟΔΥΣΣΕΥΣ", Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. Ανακτήθηκε 9/5/2013.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Εκατό χρόνια Μουσείο Αλμυρού, Ιστοσελίδα περιοδικού Αρχαιολογία. Ανακτήθηκε 9/5/2013.
  3. 3,0 3,1 Μαλακασιώτη, Ζ. Αρχαιολογικό Μουσείο Αλμυρού-Ιστορικό Αρχειοθετήθηκε 2018-10-19 στο Wayback Machine., "ΟΔΥΣΣΕΥΣ", Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. Ανακτήθηκε 9/5/2013.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Μαλακασιώτη, Ζ. Αρχαιολογικό Μουσείο Αλμυρού-Εκθέσεις Αρχειοθετήθηκε 2013-09-28 στο Wayback Machine., "ΟΔΥΣΣΕΥΣ", Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. Ανακτήθηκε 9/5/2013.
  5. 5,0 5,1 Αρχαιολογικό Μουσείο Αλμυρού Αρχειοθετήθηκε 2008-12-22 στο Wayback Machine., Ιστοσελίδα της Φιλαρχαίου Εταιρείας Αλμυρού «Όθρυς». Ανακτήθηκε 9/5/2013.