Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αστεροσκοπείο Λα Σίγια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αστεροσκοπείο Λα Σίγια
La Silla Observatory
Χάρτης
Είδοςαστεροσκοπείο
Γεωγραφικές συντεταγμένες29°15′27″S 70°44′15″W
Διοικητική υπαγωγήΚοκίμπο
ΧώραΧιλή
Έναρξη κατασκευής1964
Ολοκλήρωση1964
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το Αστεροσκοπείο Λα Σίγια (La Silla) είναι αστεροσκοπείο στις Άνδεις της Χιλής, ένα αστρονομικό συγκρότημα με τρία βασικά τηλεσκόπια που κατασκευάσθηκαν και ανήκουν στον οργανισμό Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (ESO). Υπάρχουν και αρκετά άλλα τηλεσκόπια που βρίσκονται στην ίδια τοποθεσία και συντηρούνται μερικώς από το ESO. Το αστεροσκοπείο είναι ένα από τα μεγαλύτερα σε ολόκληρο το Νότιο Ημισφαίριο της Γης και το πρώτο του ESO στη Χιλή.[1]

Η τοποθεσία είναι η ομώνυμη κορυφή (Σέρο λα Σίγια, δηλαδή «κορυφή η σέλλα» στην ισπανική γλώσσα) των χιλιανών Άνδεων, στα όρια της μεγάλου υψομέτρου ερήμου Ατακάμα, με την κοντινότερη πόλη, τη Λα Σερένα, να βρίσκεται 150 χιλιόμετρα στα νοτιοδυτικά. Η Λα Σίγια είναι πολύ σκοτεινή τοποθεσία, κατάλληλη για παρατηρήσεις αμυδρών ουράνιων σωμάτων, όπως και το Αστεροσκοπείο Παρανάλ, όπου βρίσκεται το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο.

Ιστορικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η κατασκευή του αστεροσκοπείου στη Λα Σίγια σε φωτογραφία του Ιουνίου του 1968.[2]
Ο Πρόεδρος της Χιλής Εδουάρδο Φρέι Μοντάλβα εγκαινιάζει το Αστεροσκοπείο το 1969.

Μετά την απόφαση του 1963 να εγκατασταθούν στη Χιλή τα τηλεσκόπια του ESO[3], στάλθηκαν ομάδες σε διάφορες τοποθεσίες προκειμένου να αποτιμήσουν την καταλληλότητά τους για αστρονομικές παρατηρήσεις. Τότε επιλέχθηκε η κορυφή Λα Σίγια, στο νότιο άκρο της Ατακάμα, 600 χιλιόμετρα βορείως της πρωτεύουσας της Χιλής Σαντιάγο και σε υψόμετρο 2.400 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η κορυφή είχε τα πρόσθετα πλεονεκτήματα ότι ήταν σχετικώς επίπεδη και εύκολα προσβάσιμη, αλλά από την άλλη απομονωμένη και μακριά από τεχνητές πηγές φωτορρυπάνσεως και δημιουργίας σκόνης. Αρχικώς η κορυφή ονομαζόταν Σιντσάδο (Cinchado) και αργότερα επονομάσθηκε Λα Σίγια εξαιτίας του σχήματός της.[4] Στις 30 Οκτωβρίου 1964 υπογράφηκαν τα σχετικά συμβόλαια και το επόμενο έτος αγοράσθηκε μια έκταση 627 τετραγωνικών χιλιομέτρων.[5] Το 1965 ανεγέρθηκαν προσωρινές εγκαταστάσεις: ξενώνας, εργαστήριο-μηχανουργείο και αποθηκευτικοί χώροι. Η τελετή εγκαινίων για τον δρόμο μέχρι την κορυφή έγινε τον Μάρτιο του 1966, δύο μήνες μετά την ολοκλήρωσή του.

Την 25η Μαρτίου 1969 το Αστεροσκοπείο (ή Αστρονομικός Σταθμός) της Λα Σίγια εγκαινιάσθηκε επισήμως από τον Πρόεδρο της Χιλής Εδουάρδο Φρέι Μοντάλβα. Με μόνιμους κοιτώνες, εργαστήρια, ξενοδοχείο και αρκετά λειτουργικά τηλεσκόπια, το Αστεροσκοπείο ήταν πλήρως λειτουργικό. Τα τηλεσκόπια ESO του 1,5 και του 1 μέτρου (ο αριθμός αναφέρεται πάντοτε στη διάμετρο) είχαν εγκατασταθεί τα προηγούμενα δύο ή τρία έτη, ενώ το 1968 προστέθηκε το τηλεσκόπιο «Gran Prismo Objectif», που είχε προηγουμένως χρησιμοποιηθεί στη Νότια Αφρική.[6]

Το 1976 άρχισε να λειτουργεί το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο από όσα είχαν προβλεφθεί, το τηλεσκόπιο ESO των 3,6 μέτρων.[7] Αργότερα προσαρμόσθηκε επάνω του το 1,4 μέτρου CAT (Coudé Auxiliary Telescope). Το 1984 ξεκίνησε τη λειτουργία του το τηλεσκόπιο των 2,2 μέτρων, ενώ τον Μάρτιο του 1989 πρωτοχρησιμοποιήθηκε το Τηλεσκόπιο Νέας Τεχνολογίας (NTT) των 3,5 μέτρων.[8] Το πρόγραμμα έφθασε στην κορύφωσή του με την εγκατάσταση του SEST (Σουηδικό Υποχιλιοστομετρικό Τηλεσκόπιο του ESO), ένα κοινό σχέδιο του ESO και του Συμβουλίου Ερευνών Φυσικών Επιστημών της Σουηδίας. Περί το έτος 2000 μερικά από τα αρχικά τηλεσκόπια βγήκαν από την ενεργό δράση: το τηλεσκόπιο Schmidt του 1 μέτρου έκλεισε το 1998 και του 1,5 μ. το 2002. Από την άλλη, νέος εξοπλισμός από διάφορα ξένα αστεροσκοπεία εγκαταστάθηκε στην τοποθεσία: ένα τηλεσκόπιο του ενός μέτρου ιδιοκτησίας του Αστεροσκοπείου της Μασσαλίας άνοιξε το 1998 και ένα τηλεσκόπιο του 1,2 μ. από το Αστεροσκοπείο της Μασσαλίας άρχισε να λειτουργεί το 2000.[9]

Τηλεσκόπια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Αστεροσκοπείο όπως ήταν το 2003 (αριστερά)[10] και με σημειωμένα τα ονόματα των τηλεσκοπίων επάνω από τους θόλους τους.

Το ESO λειτουργεί τρία μεγάλα τηλεσκόπια στη Λα Σίγια, όλα ικανά για παρατηρήσεις τόσο στο ορατό όσο και στο εγγύς υπέρυθρο φως[11]: το Τηλεσκόπιο Νέας Τεχνολογίας (NTT) των 3,58 μέτρων, το Τηλεσκόπιο ESO των 3,6 μέτρων και το Τηλεσκόπιο Μαξ Πλανκ - ESO (MPG/ESO) των 2,2 μέτρων. Επιπλέον η κορυφή φιλοξενεί αρκετά άλλα εθνικά τηλεσκόπια και όργανα ειδικών προγραμμάτων, όπως το Schmidt του 1 μ., το Τηλεσκόπιο της Δανίας του 1,54 μ., το Τηλεσκόπιο «Λέοναρντ Όυλερ» του 1,2 μ. Το Rapid Eye Mount Telescope, το ένα τηλεσκόπιο των TRAPPIST και το TAROT. Αυτά τα όργανα δεν ανήκουν στο ESO και έτσι δεν εμπίπτουν στην ευθύνη των επιστημονικών Λειτουργιών του Αστεροσκοπείου Λα Σίγια.[12]

Το τηλεσκόπιο ESO των 3,6 μέτρων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Τηλεσκόπιο ESO των 3,6 μέτρων
Το Τηλεσκόπιο των 3,6 μέτρων του ESO

Αυτό το τηλεσκόπιο Cassegrain διαμέτρου 3,6 μέτρων άρχισε να λειτουργεί[13] το 1976 και αναβαθμίσθηκε αρκετές φορές από τότε, με την προσθήκη νέου δευτερεύοντος κατόπτρου που διατηρεί τη θέση του τηλεσκοπίου ως ενός από τα αποτελεσματικότερα και παραγωγικότερα στην αστρονομική έρευνα. Στο τηλεσκόπιο είναι προσαρμοσμένο το φασματογραφικό όργανο HARPS (= High Accuracy Radial velocity Planet Searcher, «Ανιχνευτής Πλανητών Ακτινικής Ταχύτητας Υψηλής Ακριβείας»), το κορυφαίο μέχρι σήμερα στην ανακάλυψη εξωηλιακών πλανητών μικρής μάζας.[14] Από το 2022 το τηλεσκόπιο διαθέτει και τον NIRPS, τον «Ανιχνευτή Πλανητών στο Εγγύς Υπέρυθρο».[15]

Το Τηλεσκόπιο Νέας Τεχνολογίας (NTT)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Τηλεσκόπιο Νέας Τεχνολογίας
Το Τηλεσκόπιο Νέας Τεχνολογίας (NTT)

Το Τηλεσκόπιο Νέας Τεχνολογίας (NTT) του ESO είναι τηλεσκόπιο διαμέτρου 3,58 μέτρων τύπου Richey-Chretien (δηλαδή με ευρύ οπτικό πεδίο) και αλταζιμουθιακή στήριξη, που καινοτόμησε παγκοσμίως με τη χρήση ενεργών οπτικών μερών. Τόσο το όργανο όσο και ο θόλος του έχουν έναν επίσης καινοτόμο σχεδιασμό, με σκοπό τη βέλτιστη ποιότητα εικόνων.[16] Η πρώτη χρήση του NTT έγινε τον Μάρτιο του 1989. Ο θάλαμος του τηλεσκοπίου εξαερίζεται από ένα σύστημα θυρίδων που βελτιστοποιεί τη ροή του αέρα από το όργανο, με συνακόλουθη ελαχιστοποίηση της τύρβης στον θόλο και στο κύριο κάτοπτρο. Προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί και η τύρβη εξαιτίας πηγών θερμότητας μέσα στο κτίσμα, όλοι οι κινητήρες στο τηλεσκόπιο ψύχονται με νερό και όλα τα κουτιά ηλεκτρονικών είναι θερμικώς μονωμένα και ψυχόμενα. Το κύριο κάτοπτρο του NTT ελέγχεται ενεργώς έτσι ώστε να διατηρεί το ακριβές σχήμα του σε όλες τις γωνίες κλίσεως του τηλεσκοπίου. Η θέση του δευτερεύοντος κατόπτρου ελέγχεται επίσης ενεργώς σε τρεις διευθύνσεις. Τα τρία αυτά στοιχεία (βέλτιστη ροή αέρα, θερμικοί έλεγχοι και τα ενεργά οπτικά μέρη) προσφέρουν την υπερέχουσα ποιότητα εικόνας του NTT. Το NTT έχει πάντως ενεργά και όχι προσαρμοστικά οπτικά μέρη: διορθώνει την παραμόρφωση του τηλεσκοπίου και του κατόπτρου από το βάρος του και τις θερμοκρασιακές διαφορές, αλλά δεν διορθώνει την ατμοσφαιρική τύρβη. Μαζί με την ελαχιστοποίηση των θερμικών ρευμάτων αέρα, επιτρέπει στο NTT να φθάνει στο όριο της τύρβης, αλλά δεν βελτιώνει περισσότερο την εικόνα αναιρώντας την υπάρχουσα τύρβη.[17]

Τηλεσκόπιο MPG/ESO των 2,2 μέτρων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Τηλεσκόπιο MPG/ESO, το τηλεσκόπιο Schmidt του ESO, το NTT και το τηλεσκόπιο των 3,6 μ. (από αριστερά προς τα δεξιά) σε μια σπάνια χιονισμένη Λα Σίγια

Το τηλεσκόπιο των 2,2 μέτρων βρίσκεται σε λειτουργία από τις αρχές του 1984 και διατελεί σε απεριόριστο δάνειο στο ESO από την Εταιρεία Μαξ Πλανκ (Max Planck Gesellschaft, MPG). Ο χρόνος τους μοιράζεται μεταξύ παρατηρησιακών προγραμμάτων της MPG και του ESO, ενώ η λειτουργία και η συντήρηση του τηλεσκοπίου αποτελούν ευθύνη του ESO.[18][19] Το τηλεσκόπιο διαθέτει τρία όργανα: τον «Απεικονιστή ευρέων πεδίων» των 67 εκατομμυρίων εικονοστοιχείων, που έχει έκταση πεδίου ίση με τη γωνιακή έκταση της πανσελήνου και έχει δώσει πολλές εκπληκτικές εικόνες ουράνιων σωμάτων, τον Οπτικό Ανιχνευτή εκλάμψεων ακτίνων γ (GROND), που ανιχνεύει τους οπτικούς «απόηχους» των ισχυρότερων εκρήξεων στο Σύμπαν, και τέλος τον φασματογράφο υψηλής αναλύσεως FEROS, που χρησιμεύει για λεπτομερείς μελέτες αστέρων.[20] Το τηλεσκόπιο των 2,2 μέτρων του Αστεροσκοπείου Λα Σίγια έχει ένα «δίδυμο» τηλεσκόπιο εγκατεστημένο στο Αστεροσκοπείο Καλάρ Άλτο στη νότια Ισπανία.[19]

Υπόλοιπα τηλεσκόπια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Αστεροσκοπείο Λα Σίγια φιλοξενεί αρκετά τηλεσκόπια που αποτελούν ιδιοκτησία επιμέρους κρατών ή είναι αφιερωμένα σε συγκεκριμένα παρατηρησιακά προγράμματα και δεν τα λειτουργεί το ESO. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν τα ακόλουθα[21]:

Τηλεσκόπιο Schmidt του ESO

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Τηλεσκόπιο Schmidt του 1 μέτρου του ESO είναι σχεδιασμένο να καλύπτει ένα πολύ ευρύ πεδίο στον ουρανό. Σε λειτουργία από το 1971, ήταν ένα από τα πρώτα τηλεσκόπια που λειτούργησαν στη Λα Σίγια και τότε χρησιμοποιούσε γυάλινες φωτογραφικές πλάκες. Χάρη σε κάποιες από αυτές επιβεβαιώθηκε η εκ νέου ανακάλυψη «χαμένων» αστεροειδών όπως των 1179 Μάλλυ και 843 Νικολάια.
Το 2009 το τηλεσκόπιο αφοσιώθηκε στην «Επισκόπηση μεταβλητότητας «LaSilla–Quest», που διεξήγε το Τμήμα Αστρονομίας του Πανεπιστημίου Γέιλ, και από τότε έχει χρησιμοποιηθεί για αστρονομικές επισκοπήσεις με στόχο την ανακάλυψη νέων σωμάτων στη Ζώνη του Κάιπερ (KBO), περιοδικών μεταβλητών αστέρων και υπερκαινοφανών αστέρων.[22]
Η κάμερα QUEST των 160 μεγαπίξελ του Γέιλ αποτελείται από ένα μωσαϊκό 112 CCD και καλύπτει περίπου 16 τετραγωνικές μοίρες στον ουρανό. Αυτό καθιστά ικανό το τηλεσκόπιο να παρατηρεί περίπου το ένα τρίτο του νυκτερινού ουρανού μία φορά κάθε 4 ημερονύκτια.[23][24] Το 1996 το τηλεσκόπιο απεικόνισε τον αστεροειδή 7968 Ελστ-Πισάρο να εμφανίζει μια ουρά κομήτη, γεγονός που οδήγησε στον ορισμό μιας νέας κατηγορίας ουράνιων σωμάτων, που αποκαλούνται σήμερα ενεργοί αστεροειδείς.[25][26]

Τηλεσκόπιο Όυλερ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Τηλεσκόπιο «Λεονάρδος Όυλερ» είναι ένα τηλεσκόπιο 1,2 μέτρου, που κατασκευάσθηκε από το Αστεροσκοπείο της Γενεύης, το οποίο και το λειτουργεί. Είναι εφοδιασμένο με τον φασματογράφο CORALIE για τη διεξαγωγή υψηλής ακριβείας μετρήσεων ακτινικών ταχυτήτων, κυρίως για την ανακάλυψη μεγάλων εξωηλιακών πλανητών στο νότιο ουράνιο ημισφαίριο. Η πρώτη ανακάλυψή του ήταν ένας πλανήτης περιφερόμενος περί τον αστέρα Gliese 86.[27] Εξυπηρετεί και άλλα παρατηρησιακά προγράμματα, σχετικά με μεταβλητούς αστέρες, αστεροσεισμολογία, Eκλάμψεις ακτίνων γ, την παρακολούθηση ενεργών γαλαξιακών πυρήνων και βαρυτικών φακών.[28]

MASCARA

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η MASCARA ή «Κάμερα πολλών τοποθεσιών όλου του ουρανού» (Multi-site All-Sky CAmeRA) στη Λα Σίγια λειτούργησε για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 2017. Κατασκευάσθηκε από το ολλανδικό Πανεπιστήμιο του Λέιντεν, το οποίο και τη λειτουργεί, και είναι αφιερωμένο στην αναζήτηση εξωηλιακών πλανητών. Η MASCARA έχει μια «αδελφή» κάμερα-τηλεσκόπιο για το Βόρειο Ημισφαίριο στο Αστεροσκοπείο του Ρόκε δε λος Μουτσάτσος των Καναρίων Νήσων.[29]

Τηλεσκόπιο REM

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Τηλεσκόπιο Στηρίξεως «Γρήγορου ματιού» (REM) είναι ένα μικρό αυτόματο τηλεσκόπιο ταχείας αντιδράσεως με κύριο κάτοπτρο διαμέτρου 60 εκατοστών, με αλταζιμουθιακή στήριξη, που άρχισε να λειτουργεί τον Οκτώβριο του 2002. Η κυριότερη χρήση του είναι η παρακολούθηση του οπτικού «απόηχου» των εκλάμψεων ακτίνων γ (GRB) που ανιχνεύονται από τον τεχνητό δορυφόρο Νηλ Γκέρελς - Σουίφτ.[21][30]

TAROT

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το «Τηλεσκόπιο Ταχείας Δράσεως για Παροδικά Αντικείμενα» (γαλλ. Télescope à Action Rapide pour les Objets Transitoires, αρχικά TAROT) είναι ένα ταχυκίνητο οπτικό ρομποτικό τηλεσκόπιο ικανό να παρατηρήσει μία έκλαμψη ακτίνων γ από την αρχή της. Τεχνητοί δορυφόροι που ανιχνεύουν τις εκλάμψεις αυτές στις ακτίνες γ αποστέλλουν σήματα στο TAROT, που μπορεί να παράσχει τη θέση τους με ακρίβεια καλύτερη του δευτερολέπτου της μοίρας στην αστρονομική κοινότητα. Δεδομένα του TAROT είναι επίσης χρήσιμα για τη μελέτη της φυσικής των βολίδων.[31] Το λειτουργεί το Αστεροσκοπείο της Άνω Προβηγκίας στη Γαλλία.

Το Δανικό Εθνικό Τηλεσκόπιο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1,54 μέτρου Δανικό Εθνικό Τηλεσκόπιο (Danish National Telescope) κατασκευάσθηκε από την ιστορική βρετανική εταιρεία Grubb Parsons (που κατασκεύασε και το τηλεσκόπιο στο Κρυονέρι Κορινθίας) και λειτουργεί στο Αστεροσκοπείο Λα Σίγια από το 1979. Το τηλεσκόπιο έχει οπτικό σύστημα εκτός άξονα και είναι τύπου Ritchey-Chrétien (ευρέος πεδίου). Εξαιτίας του είδους της στηρίξεως και του περιορισμένου χώρου του θόλου, έχει σημαντικούς περιορισμούς στη σκόπευση.[32]

TRAPPIST

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το βελγικό ρομποτικό τηλεσκόπιο TRAPPIST (= TRAnsiting Planets and PlanetesImals Small Telescope, δηλαδή «Μικρό Τηλεσκόπιο Διαβάσεων Πλανητών και πλανητίσκων») είναι ένα κοινό εγχείρημα του Πανεπιστημίου της Λιέγης και του Αστεροσκοπείου της Γενεύης. Η διάμετρός του είναι 60 εκατοστά και παρατηρεί κυρίως κομήτες και εξωηλιακούς πλανήτες. Υπήρξε ένα από τα λίγα τηλεσκόπια που παρατήρησαν μια επιπρόσθηση αστέρα από τον πλανήτη νάνο Έριδα, αποκαλύπτοντας ότι ίσως να είναι τελικώς μικρότερος από τον Πλούτωνα.[33] Πιο πρόσφατα έγινε γνωστό από την ανακάλυψη και κατηγοριοποίηση το TRAPPIST-1, ενός πλανητικού συστήματος που περιλαμβάνει επτά παρόμοιους με τη Γη πλανήτες που περιφέρονται γύρω από έναν ερυθρό νάνο αστέρα.
Από αριστερά προς τα δεξιά: 1) Το Τηλεσκόπιο REM στο φως της ημέρας, 2) ο θόλος του TRAPPIST τον χειμώνα, 3) ο θόλος του τηλεσκοπίου της Δανίας τη νύκτα, 4) το κτήριο του Τηλεσκοπίου Όυλερ με τον μεγάλο θόλο του Τηλεσκοπίου των 3,6 μ. στο βάθος, και 5) ο σταθμός του MASCARA.

Επιστημονικές ανακαλύψεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κλιπ που δείχνει μια νύκτα παρατηρήσεων στο Αστεροσκοπείο Λα Σίγια

Περί τις 300 επιστημονικές εργασίες-δημοσιεύσεις που βασίζονται σε παρατηρήσεις που έγιναν από το Αστεροσκοπείο Λα Σίγια δημοσιεύονται κάθε έτος. Ο φασματογράφος HARPS έχει ανακαλύψει πολλούς εξωηλιακούς πλανήτες μικρής μάζας, μεταξύ αυτών τους πλανήτες του συστήματος του Gliese 581, που περιέχει τον πρώτο ίσως βραχώδη πλανήτη που ανακαλύφθηκε ποτέ μέσα σε κατοικήσιμη ζώνη εκτός Ηλιακού Συστήματος.[34] Αρκετά τηλεσκόπια στη Λα Σίγια έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη σύνδεση των εκλάμψεων ακτίνων γ (των ισχυρότερων εκρήξεων στο Σύμπαν μετά τη Μεγάλη Αρχική Έκρηξη) με τις εκρήξεις αστέρων πολύ μεγάλης μάζας. Από το 1987 το Αστεροσκοπείο έχει επίσης συνεισφέρει σημαντικά στη μελέτη και την παρακολούθηση του εγγύτερου πρόσφατου υπερκαινοφανή, του SN 1987A.

Ευρήματα προκολομβιανού πολιτισμού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
The delicate central spiral symbolizes a serpent while the rest of the space is taken up by strange little figures, together with some simple geometric motifs and quadrupeds.[35]

Εκατοντάδες χαράγματα στους βράχους, γνωστά ως πετρόγλυφα, έχουν εντοπισθεί σε όλη την περιοχή της κορυφής και θεωρύνται το έργο Ινδιάνων του πολιτισμού Ελ Μόλε (El Molle)[36][37], που άκμασε από το 300 μ.Χ. έως το 700 μ.Χ. περίπου. Ο πολιτισμός αυτός ξεκίνησε από το στάδιο του κυνηγού-τροφοσυλλέκτη και αργότερα ανέπτυξε τη μικρής κλίμακας γεωργία και τη διαβίωση σε μόνιμους αλλά μικρούς οικισμούς.[38] Οι Ελ Μόλε είναι γνωστοί για την αγγειοπλαστική τους και τα κοσμήματά τους, όπως τα περιδέραια και τα τεμπετά.[39]

Υπάρχουν τρεις διαφορετικοί θεματικοί τύποι/κατηγορίες πετρόγλυφων σχεδίων στην περιοχή της κορυφής Λα Σίγια: μορφές ανθρώπων και ζώων, αφηρημένα γεωμετρικά σχέδια και καθαρώς διακοσμητικά σύνολα.[36][37] Εκτός από αυτά τα χαράγματα υπάρχει κοντά στην κορυφή και ένας πέτρινος κύκλος, που έχει υποστηριχθεί ότι είχε αστρονομική σημασία και χρήση: Τρεις βράχοι που ήταν ευθυγραμμισμένοι την εποχή του πολιτισμού Ελ Μόλε με τον Κάνωπο, τον β Τρόπιδος και τον α Κενταύρου ή τον β Κενταύρου. Η ευθυγράμμιση αυτή συνέβαινε στα τέλη Απριλίου και τον Μάιο, κάτι που μπορούσε να σηματοδοτεί την έναρξη της ψυχρής εποχής. Οι αγρότες μπορεί να συμβουλεύονταν αυτή την κατασκευή προκειμένου να αποφασίσουν πότε να μετακινήσουν τα κοπάδια τους (κυρίως λάμα και αλπακά) μέσα στα χωριά τους για τον επερχόμενο χειμώνα.[40] Από τη δεκαετία του 1990 επισημαίνονται ίχνη παράνομων ανασκαφών στην περιοχή[36], ενώ το 2017 ανακαλύφθηκαν και κάποιοι βανδαλισμοί.[41]

Αρχαιολογικά ευρήματα υπάρχουν και στη γειτονική περιοχή του ALMA.[42]

Εικονοθήκη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Οι αστέρες περιφέρονται γύρω από τον Νότιο Ουράνιο Πόλο σε αυτή τη μακράς διάρκειας λήψη από τη Λα Σίγια.
    Οι αστέρες περιφέρονται γύρω από τον Νότιο Ουράνιο Πόλο σε αυτή τη μακράς διάρκειας λήψη από τη Λα Σίγια.
  • Οι πλανήτες Δίας (επάνω), Αφροδίτη (αριστερά) and Ερμής (δεξιά) συγκεντρωμένοι στην ίδια περιοχή του ουράνιου θόλου
    Οι πλανήτες Δίας (επάνω), Αφροδίτη (αριστερά) and Ερμής (δεξιά) συγκεντρωμένοι στην ίδια περιοχή του ουράνιου θόλου
  • Ράμπες οδηγούν στο NTT για τη μεταφορά βαρέων οργάνων. Ο θόλος εμπρός δεξιά στεγάζει το Τηλεσκόπιο Όυλερ.
    Ράμπες οδηγούν στο NTT για τη μεταφορά βαρέων οργάνων. Ο θόλος εμπρός δεξιά στεγάζει το Τηλεσκόπιο Όυλερ.
  • Το πρώτο φως της αυγής με τον Γαλαξία πάνω από το Αστεροσκοπείο Λα Σίγια[43]
    Το πρώτο φως της αυγής με τον Γαλαξία πάνω από το Αστεροσκοπείο Λα Σίγια[43]
  • Τα Νέφη του Μαγγελάνου πάνω από θόλους τηλεσκοπίων στο Αστεροσκοπείο Λα Σίγια
    Τα Νέφη του Μαγγελάνου πάνω από θόλους τηλεσκοπίων στο Αστεροσκοπείο Λα Σίγια
  • Το Αστεροσκοπείο Λα Σίγια λίγο πριν δύσει ο ήλιος
    Το Αστεροσκοπείο Λα Σίγια λίγο πριν δύσει ο ήλιος
  • Το Αστεροσκοπείο χιονισμένο λίγο πριν το ηλιοβασίλεμα[44]
    Το Αστεροσκοπείο χιονισμένο λίγο πριν το ηλιοβασίλεμα[44]
  • Το Αστεροσκοπείο Λα Σίγια με το φως της ημέρας
    Το Αστεροσκοπείο Λα Σίγια με το φως της ημέρας
  • «Τρέιλερ για το Αστεροσκοπείο Λα Σίγια παραγωγής του ESO
  • Το Αστεροσκοπείο με τους πλανήτες Αφροδίτη και Δία κοντά στον ορίζοντα και τον Γαλαξία να τους ακολουθεί προς τη δύση.[45]
    Το Αστεροσκοπείο με τους πλανήτες Αφροδίτη και Δία κοντά στον ορίζοντα και τον Γαλαξία να τους ακολουθεί προς τη δύση.[45]
  • Πανόραμα του Αστεροσκοπείου στο ηλιοβασίλεμα με το Τηλεσκόπιο ESO των 3,6 μέτρων στο κέντρο και το εκτός λειτουργίας πλέον Σουηδικό Υποχιλιοστομετρικό Τηλεσκόπιο σε πρώτο πλάνο στα δεξιά
    Πανόραμα του Αστεροσκοπείου στο ηλιοβασίλεμα με το Τηλεσκόπιο ESO των 3,6 μέτρων στο κέντρο και το εκτός λειτουργίας πλέον Σουηδικό Υποχιλιοστομετρικό Τηλεσκόπιο σε πρώτο πλάνο στα δεξιά

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Adriaan Blaauw (1991). ESO's Early History. ESO. 
  2. ↑ «A Window to the Past — La Silla's transformation through time». ESO Picture of the Week. http://www.eso.org/public/images/comparisons/potw1210a/. Ανακτήθηκε στις 9 March 2012. 
  3. ↑ Adriaan Blaauw (1991). «3». ESO's Early History. ESO. 
  4. ↑ «About La Silla». Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2011. 
  5. ↑ «About La Silla: Its History». ESO. 2 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2019. 
  6. ↑ «About La Silla». Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2011. 
  7. ↑ Lodewijk Woltjer (2006). Europe's Quest for the UniverseΔωρεάν πρόσβαση υπoκείμενη σε περιορισμένη δοκιμή, συνήθως απαιτείται συνδρομή. EDP Sciences. σελ. 27. ISBN 9782868838131. 
  8. ↑ Lodewijk Woltjer (2006). Europe's Quest for the UniverseΔωρεάν πρόσβαση υπoκείμενη σε περιορισμένη δοκιμή, συνήθως απαιτείται συνδρομή. EDP Sciences. σελ. 35. ISBN 9782868838131. 
  9. ↑ «La Silla Observatory, A Dictionary of Astronomy». Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2011. 
  10. ↑ «La Silla Observatory turns 50! - ESO's first observatory celebrates half a century of astronomical research». www.eso.org. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2019. 
  11. ↑ «Telescopes and Instrumentation». Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2011. 
  12. ↑ «La Silla Telescopes Overview». Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2011. 
  13. ↑ «Telescopes and Instrumentation, the ESO 3.6-metre Telescope» (Πίνακας στα δεξιά της σελίδας). Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2011. 
  14. ↑ «Telescopes and Instrumentation, the ESO 3.6-metre Telescope». Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2011. 
  15. ↑ «The ESO 3.6m Telescope». Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2011. 
  16. ↑ «The ESO New Technology Telescope». Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2011. 
  17. ↑ «The ESO New Technology Telescope, Overview». Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2011. 
  18. ↑ «The MPG/ESO 2.2m Telescope». ESO. 2 Ιουνίου 2014. 
  19. ↑ 19,0 19,1 «ESO/MPG 2.2m telescope (La Silla)». Max Planck Institute for Astronomy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2015. 
  20. ↑ «Telescopes and Instrumentation, MPG/ESO 2.2-metre Telescope». Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2011. 
  21. ↑ 21,0 21,1 «National and Project Telescopes». Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2011. 
  22. ↑ «LaSilla-Quest Variability Survey». Yale University – Department of Astronomy. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2015. 
  23. ↑ «ESO 1-metre Schmidt telescope». ESO. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2015. 
  24. ↑ «The LaSilla-Quest Variability Survey». Yale University. 2015. 
  25. ↑ «Strange Comet Discovered at ESO». ESO. 16 Σεπτεμβρίου 1996. 
  26. ↑ Hsieh, Henry H.; Jewitt, David C.; Fernández, Yanga R. (2004). «The Strange Case of 133P/Elst–Pizzarro: A Comet Among the Asteroids». The Astronomical Journal 127 (5): 2997-3017. doi:10.1086/383208. Bibcode: 2004AJ....127.2997H. http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-data_query?bibcode=2004AJ....127.2997H&link_type=ARTICLE&db_key=AST&high=. Ανακτήθηκε στις 2010-12-17. 
  27. ↑ «Extrasolar Planet in Double Star System Discovered from La Silla». ESO. 24 November 1998. http://www.eso.org/public/news/eso9855/. Ανακτήθηκε στις 2011-04-29. 
  28. ↑ «Southern Sky extrasolar Planet search Programme». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2011. 
  29. ↑ «Eyes Wide Open for MASCARA in Chile – Exoplanet hunter sees first light at ESO's La Silla Observatory». European Southern Observatory. 19 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2017. 
  30. ↑ «Rapid Eye Mount». Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2011. 
  31. ↑ «TAROT website». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2011. 
  32. ↑ «The Danish Telescope at La Silla». Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2011. 
  33. ↑ Kelly Beatty (8 Νοεμβρίου 2010). «Former 'tenth planet' may be smaller than Pluto». Newscientist. 
  34. ↑ «Astronomers Find First Earth-like Planet in Habitable Zone». ESO. 25 April 2007. http://www.eso.org/public/news/eso0722/. Ανακτήθηκε στις 2011-04-28. 
  35. ↑ «ESO - RockEngravings». www.eso.org. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2020. 
  36. ↑ 36,0 36,1 36,2 Ballereau, D.; Niemeyer, H. (Δεκέμβριος 1990). «Hundreds of rock engravings around the La Silla Observatory». The Messenger 62: 21-24. ISSN 0722-6691. Bibcode: 1990Msngr..62...21B. https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1990Msngr..62...21B/abstract. 
  37. ↑ 37,0 37,1 Niemeyer, Hans; Ballereau, Dominique (1996). «Los petroglifos del cerro La Silla» (στα ισπανικά). Chungara 28: 277-317. http://www.chungara.cl/Vols/1996/Vol28-1-2/Los_petroglifos_del_cerro_La_Silla.pdf. Ανακτήθηκε στις 2020-08-08. 
  38. ↑ «History – El Molle - Chile Precolombino». Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2020. 
  39. ↑ «La cultura material del complejo cultural El Molle». Museo del Limarí (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2020. 
  40. ↑ Bernardi, Gabriella; Vecchiato, Alberto; Bucciarelli, Beatrice (Ιούλιος 2012). «Possible astronomical meanings of some El Molle relics near the ESO Observatory at La Silla». Journal of Astronomical History and Heritage 15 (2): 137-145. doi:10.3724/SP.J.1440-2807.2012.02.06. ISSN 1440-2807. Bibcode: 2012JAHH...15..137B. https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2012JAHH...15..137B/abstract. 
  41. ↑ lgermany (26 Μαρτίου 2017). «Petroglyphs - La Silla Observatory». Lisa Germany Photography. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2020. 
  42. ↑ «Archaeology in Atacama». www.eso.org. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2020. 
  43. ↑ «Morning Light Over La Silla». www.eso.org. European Southern Observatory. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2014. 
  44. ↑ «Cloud City in a Galaxy Far, Far Away...». Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2015. 
  45. ↑ «Venus, Jupiter and the Art of Patience». Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αστεροσκοπείο_Λα_Σίγια&oldid=10756309"