Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βένγκε

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το φύλλωμα και τα άνθη του δέντρου Millettia laurentii
Ακτινική σχεδίαση του ξύλου του είδους Millettia laurentii (wenge)

Βένγκε (βοτ. Millettia laurentii) είναι δασικό είδος δέντρου της Αφρικής και ιθαγενές είδος στη Δημοκρατία του Κονγκό, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Καμερούν, τη Γκαμπόν και την Ισημερινή Γουινέα. Το είδος καταγράφεται σήμερα ως «απειλούμενο» στην κόκκινη λίστα της IUCN, κυρίως λόγω της καταστροφής του φυσικού οικοτόπου του και της υπερεκμετάλλευσης που υφίσταται για την πολύτιμη ξυλεία του. Τα ώριμα δέντρα του είδους φτάνουν σε ύψος τα 18-27 μ.[1] Το βένγκε, στα αγγλικά wenge, είναι σκουρόχρωμο ξύλο σχεδόν μαύρου χρώματος, που προέρχεται από το δασοπονικό είδος Millettia laurentii. Άλλες ονομασίες που χρησιμοποιούνται μερικές φορές για το είδος ξύλου περιλαμβάνουν τις εξής, faux ebony, dikela, mibotu, bokonge και awong. Το χαρακτηριστικό χρώμα του ξύλου έχει πλέον τυποποιηθεί και ονομάζεται ως χρώμα βέγκε ή βένγκε σε πολλές και ποικίλες εφαρμογές.

Το βένγκε είναι τροπικό είδος ξύλου, πολύ σκούρου χρώματος με χαρακτηριστική σχεδίαση. Το εγκάρδιο του έχει χρώμα σκούρο καφετί, συνήθως μαύρο και διαθέτει λεπτές, ιδιαίτερα χωρισμένες κατά διαστήματα, σκοτεινές φλέβες και άσπρες γραμμές. Το σομφό ξύλο του είναι κίτρινο ή υπόλευκο και οριοθετείται αισθητά από το εγκάρδιο. Το ξύλο είναι βαρύ (0,78-0,88 g/cm3) και σκληρό, ενώ είναι κατάλληλο για δάπεδα και σκάλες. 

Αρκετοί κατασκευαστές μουσικών οργάνων χρησιμοποιούν το βένγκε στα προϊόντα τους. Η εταιρεία Mosrite το χρησιμοποίησε για αμαξώματα των μοντέλων της Brass Rail. Οι οργανοποιοί Ibanez και Cort το χρησιμοποιούν για τους λαιμούς πέντε κομματιών ορισμένων από τα ηλεκτρικά μπάσα τους. Τα ηλεκτρικά μπάσα Warwick χρησιμοποιούν βένγκε από FSC για ταστιέρα και λαιμούς (necks) από το 2013. Χρησιμοποιείται επίσης από τη Yamaha ως το κεντρικό φύλλο των τυμπάνων Absolute Hybrid Maple.[2]

Το ξύλο είναι δημοφιλές στην ξυλουργική λόγω της σταθερότητας των διαστάσεων του αλλά και της χρωματικής αντίθεσης που προσδίδει όταν αναμιγνύεται με άλλα ανοιχτόχρωμα είδη ξύλου, όπως το σφενδάμι. Αυτό το κάνει ιδιαίτερα περιζήτητο στην κατασκευή ξύλινων μπαστουνιών και σκακιέρων υψηλής ποιοτικής στάθμης.

Το ξύλο χρησιμοποιείται μερικές φορές και στην κατασκευή τόξων, ιδιαίτερα ως επικολλητό λαμινέιτ στην παραγωγή επίπεδων τόξων. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί και για την κατασκευή σιδηροτροχιών ή καρφιτσωτών σε σφυρήλατα νταούλια.

Το ξύλο μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για το γιαπωνέζικο παιχνίδι, κεντάμα.[3]

Η σκόνη του είδους, που παράγεται κατά την κοπή ή τη λείανση του βένγκε μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα με παρόμοιες αρνητικές επιπτώσεις όπως αυτές του δηλητηριώδους κισσού και είναι ερεθιστική για τα μάτια.

Η ξυλόσκονη μπορεί επίσης να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα και υπνηλία. Τα ρινίσματα του είδους αυτού είναι σηπτικά, παρόμοια με αυτά του είδους greenheart (Chlorocardium rodiei).

  1. «Wenge - Lumber Identification (Hardwood)». The Wood Database. 23 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2022. 
  2. «Absolute Hybrid Maple - Acoustic Drum Sets - Drums - Musical Instruments - Products - Yamaha United States». Yamaha United States. Yamaha Corporation of America. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2015. Hybrid Maple Shell (center Wenge ply) 
  3. youtube.com