Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βέρα Ζασούλιτς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βέρα Ζασούλιτς
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση27  Ιουλίου 1849[1] ή 8  Αυγούστου 1849[2][3] ή 27 Ιουλίουιουλ. / 8  Αυγούστου 1849γρηγ.[3]
Mikhaylovka
Θάνατος8  Μαΐου 1919[4][1][5] ή 1919[6]
Αγία Πετρούπολη[7]
Τόπος ταφήςLiteratorskie mostki
ΨευδώνυμοА. Булыгина[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Ρωσική Σοβιετική Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΡωσικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά[8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
δημοσιογράφος
πολιτικός[9]
επιμελήτρια[2]
δημοσιογράφος άποψης
κριτικός λογοτεχνίας
επαναστάτρια[10]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΡωσικό Σοσιαλιστικό Δημοκρατικό Κόμμα των Εργαζομένων
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Βέρα Ιβάνοβνα Ζασούλιτς (ρωσικά: Ве́ра Ива́новна Засу́лич, 8 Αυγούστου (παλαιό ημερολόγιο 27 Ιουλίου) 1849 – 8 Μαΐου 1919) ήταν Ρωσίδα Μενσεβίκα και επαναστάτρια.

Ριζοσπαστικές απαρχές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ζασούλιτς γεννήθηκε στη Μιχαηλόβκα, του Κυβερνείου Σμολένσκ της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, και ήταν μια από τις τέσσερις κόρες ενός πτωχευμένου της καλής κοινωνίας. Όταν ήταν τριών ετών, ο πατέρας της πέθανε και η μητέρα της την έστειλε να ζήσει με τους πλουσιότερους συγγενείς της, την οικογένεια Μικούλιτς, στο Μπιακόλοβο. Αφού αποφοίτησε από το γυμνάσιο το 1866, μετακόμισε στην Αγία Πετρούπολη, όπου εργάστηκε ως υπάλληλος. Σύντομα αναμίχθηκε με τη ριζοσπαστική πολιτική και δίδαξε σε μαθήματα για αναλφάβητους εργάτες εργοστασίων. Οι επαφές της με τον Ρώσο επαναστάτη ηγέτη Σεργκέι Νετσάγεφ, οδήγησαν στη σύλληψη και φυλάκισή της το 1869.

Αφού βγήκε από τη φυλακή η Ζασούλιτς το 1873, εγκαταστάθηκε στο Κίεβο, όπου εντάχθηκε στους Αντάρτες του Κιέβου, μια επαναστατική ομάδα των αναρχικών οπαδών του Μιχαήλ Μπακούνιν, και έγινε μια σεβαστή ηγέτης του κινήματος. Όπως ο δια βίου φίλος της και σύντροφος επαναστάτης Λεβ Ντέιτς έγραψε:

“Λόγω της πνευματικής της ανάπτυξης, συγκεκριμένα είχε διαβάσει τόσο πολύ, η Βέρα Ζάζουλιτς ήταν περισσότερο εξελιγμένη από τα άλλα μέλη του κύκλου… Ο καθένας μπορούσε να δει ότι ήταν μια αξιόλογη νεαρή γυναίκα. Σε εντυπωσίαζε η συμπεριφορά της, συγκεκριμένα η εξαιρετική ειλικρίνεια και το ανεπιτήδευτο των σχέσεων της με τους άλλους”.[11]

Το περιστατικό Τρεπόφ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιούλιο του 1877, ένας πολιτικός κρατούμενος, ο Αλεξέι Μπογκολιούμποφ, αρνήθηκε να βγάλει το καπέλο του ενώπιον του Συνταγματάρχη Φιοντόρ Τρεπόφ, του κυβερνήτη της Αγίας Πετρούπολης, περιβόητου για την καταστολή των Πολωνικών εξεγέρσεων το 1830 και 1863. Σε αντίποινα, ο Τρεπόφ διέταξε να μαστιγωθεί ο Μπογκολιούμποφ, πράγμα που εξόργισε όχι μόνο τους επαναστάτες, αλλά και τα συμπαθούντα μέλη της διανόησης. Μια ομάδα έξι επαναστατών κατέστρωσε σχέδιο να δολοφονήσει τον Τρεπόφ, όμως η Ζασούλιτς επρόκειτο να δράσει πρώτη. Μαζί με τη συντρόφισσά της Μαρία (Μάσα) Κολένκινα, σχεδίασαν να πυροβολήσουν δυο εκπροσώπους της κυβέρνησης: τον εισαγγελέα Βλαντισλάβ Ζελεκόβσκι στη Δίκη των 193 και ενός άλλου εχθρού του λαϊκού κινήματος. Μετά τη μαστίγωση του Μπογκολιούμποφ, αποφάσισαν ότι ο δεύτερος στόχος θα πρέπει να είναι ο Τρεπόφ.[12] Περιμένοντας μέχρι μετά την ανακοίνωση της ετυμηγορίας της Δίκης των 193, στις 24 Ιανουαρίου 1878, κινήθηκαν εναντίον των αντίστοιχων στόχων τους. Η απόπειρα της Καλένκινα κατά του Ζελεκόβσκι απέτυχε, όμως η Ζασούλιτς χρησιμοποίησε ένα Βρετανικό περίστροφο Μπουλντόγκ με το οποίο πυροβόλησε και τραυμάτισε σοβαρά τον Τρεπόφ.[13]

Στη μεγάλης δημοσιότητας δίκη της, οι φίλα προσκείμενοι ένορκοι έκριναν τη Ζασούλιτς αθώα, ένα αποτέλεσμα που έβαλε σε δοκιμασία την αποτελεσματικότητα της δικαστικής μεταρρύθμισης του Αλεξάνδρου Β΄. Κατά μια ερμηνεία, απέδειξε τη δυνατότητα του δικαστηρίου να ανθίσταται στις αρχές. Ωστόσο, η Ζασούλιτς είχε έναν πολύ καλό δικηγόρο, ο οποίος έβαλε τα πράγματα στη θέση τους, ώστε “πολύ σύντομα έγινε φανερό ότι ήταν ο Συνταγματάρχης Τρεπόφ που πραγματικά δικαζόταν, παρά η επίδοξη δολοφόνος του”.[14] Ότι ο Τρεπόφ και η κυβέρνηση εμφανίζονταν τώρα ως η ένοχη πλευρά, έδειξε την αναποτελεσματικότητα τόσο των δικαστηρίων όσο και της κυβέρνησης.

Φεύγοντας πριν ξανασυλληφθεί και ξαναδικαστεί, η Ζασούλιτς έγινε ηρωίδα στο λαϊκό και ριζοσπαστικό κομμάτι της Ρωσικής κοινωνίας. Παρά το πρότερο μητρώο της, ήταν κατά της τρομοκρατικής εκστρατείας που τελικά θα οδηγούσε στη δολοφονία του Τσάρου Αλεξάνδρου Β΄ το 1881.

Μεταστροφή στον Μαρξισμό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αφού η δίκη ακυρώθηκε, η Ζασούλιτς διέφυγε στην Ελβετία, όπου μεταστράφηκε στον Μαρξισμό και συνίδρυσε την ομάδα Απελευθέρωση της Εργασίας με τον Γκεόργκι Πλεχάνοφ και τον Πάβελ Αξελρόντ το 1883. Η ομάδα ανέθεσε στη Ζασούλιτς να μεταφράσει κάποια από τα έργα του Καρλ Μαρξ στα Ρωσικά, τα οποία συνέβαλαν στην ανάπτυξη της Μαρξιστικής επιρροής μέσα στους Ρώσους διανοουμένους των δεκαετιών του 1880 και 1890 και ήταν ένας από τους παράγοντες που οδήγησαν στη δημιουργία του Ρωσικού Σοσιαλ-Δημοκρατικού Εργατικού Κόμματος (ΡΣΔΕΚ) το 1898. Στα μέσα του 1900, οι ηγέτες της ριζοσπαστικής πτέρυγας της νέας γενεάς των Ρώσων Μαρξιστών, Γιούλι Μάρτοφ, Βλαντιμίρ Λένιν και Αλεξάντρ Πότρεσοφ, συνεργάστηκαν με τη Ζασούλιτς, τον Πλεχάνοφ και τον Άξελροντ στην Ελβετία. Παρά τις εντάσεις μεταξύ των δύο ομάδων, οι έξι ίδρυσαν την Ίσκρα, μια επαναστατική Μαρξιστική εφημερίδα, και σχημάτισαν τη συντακτική της επιτροπή. Είχαν αντίθεση με τους πιο μετριοπαθείς Ρώσους Μαρξιστές (γνωστούς ως “οικονομιστές”) καθώς και πρώην Μαρξιστές όπως ο Πέτερ Στρούβε και ο Σεργκέι Μπουλγκάκοφ και πέρασαν μεγάλο μέρος των ετών 1900 – 1903 να συζητάνε μαζί τους στην Ίσκρα.

Μενσεβίκα ηγέτης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι συντάκτες της Ίσκρα πέτυχαν να συγκαλέσουν ένα φιλο-Ίσκρα Δεύτερο Συνέδριο του ΡΣΔΕΚ στις Βρυξέλλες και το Λονδίνο το 1903. Ωστόσο, οι οπαδοί της Ίσκρα διασπάστηκαν απροσδόκητα σε δύο παρατάξεις, στους Μπολσεβίκους του Λένιν και τους Μενσεβίκους του Μάρτοφ, με τη Ζασούλιτς να συντάσσεται με τον δεύτερο. Επέστρεψε στη Ρωσία μετά την Επανάσταση του 1905, αλλά το ενδιαφέρον της στην επαναστατική πολιτική ελαττώθηκε. Μπήκε στην ανεξάρτητη φράξια Γεντίνστβο του παλιού της φίλου Πλεχάνοφ[15] στις αρχές του 1914. Σαν μέλος της μικρής αυτής φράξιας, η Ζασούλιτς υποστήριξε τη Ρωσική πολεμική προσπάθεια κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και αντιτάχθηκε στην Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917. Απεβίωσε στην Πετρούπολη στις 8 Μαΐου 1919.

Στο βιβλίο του Λένιν, ο Λέον Τρότσκι, ο οποίος ήταν φίλος με τη Ζασούλιτς το 1900, έγραψε:

Η Ζασούλιτς ήταν περίεργο άτομο και περίεργα ελκυστικό. Έγραφε πολύ αργά και υπέστη πραγματικά τη βάσανο της δημιουργίας… “Η Βέρα Ιβάνοβιτς δεν γράφει, συναρμολογεί μωσαϊκό, μου είπε εκείνη την εποχή ο Βλαντιμίρ Ίλιτς (Λένιν)”, και πράγματι έγραφε την κάθε πρόταση χωριστά, βάδιζε πάνω κάτω στο δωμάτιο αργά, σκόνταφτε με τις παντόφλες της, κάπνιζε συνεχώς χειροποίητα τσιγάρα και πέταγε τα αποκόμματα και τα μισοκαπνισμένα τσιγάρα προς κάθε κατεύθυνση στις καρέκλες και τα τραπέζια κοντά στο παράθυρο, και σκόρπιζε στάχτες στο σακάκι, στα χέρια, στα χειρόγραφα, στο τσάι στο ποτήρι και παρεμπιπτόντως στον επισκέπτη της. Παρέμεινε μέχρι τέλους μια παλιά ριζοσπαστική διανοούμενη στην οποία η μοίρα μπόλιασε τον Μαρξισμό. Τα άρθρα της Ζασούλιτς δείχνουν ότι είχε δεχθεί σε σημαντικό βαθμό τα θεωρητικά στοιχεία του μαρξισμού. Όμως τα ηθικά πολιτικά θεμέλια των Ρώσων ριζοσπαστών της δεκαετίας του 1870 παρέμειναν ανέγγιχτα μέσα της μέχρι τον θάνατό της.[16]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 10721464c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 WeChangEd. www.wechanged.ugent.be/wechanged-database/.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век». (Ρωσικά) Writers of St. Petersburg. XX century.
  4. ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Vera-Ivanovna-Zasulich. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. ↑ www.biografiasyvidas.com/biografia/z/zassulich.htm.
  7. ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  8. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb10721464c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. ↑ Ανακτήθηκε στις 23  Μαΐου 2019.
  10. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2015869611. Ανακτήθηκε στις 16  Δεκεμβρίου 2022.
  11. ↑ Lev Deich. "Yuzhnye buntari" in Golos Minuvshego, Vol. 9, p.54. Quoted in Five Sisters: Women Against the Tsar, eds. Barbara A. Engel, Clifford N. Rosenthal, Routledge, 1975, reprinted in 1992, ISBN 0-415-90715-2, pp.61-62.
  12. ↑ Barbara A. Engel and Clifford N. Rosenthal "Five Sisters: Women Against the Tsar" (1975), p.61.
  13. ↑ , Angel of Vengeance: the "Girl Assassin," the Governor of St. Petersburg, and Russia's Revolutionary World (2008), p. 2, 10-11.
  14. ↑ Adam B. Ulam, In the Name of the People: Prophets and Conspirators in Prerevolutionary Russia (1977)
  15. ↑ Leopold H. Haimson. The Making of Three Russian Revolutionaries, Cambridge University Press, 1987, ISBN 0-521-26325-5, p.472, note 6.
  16. ↑ Leon Trotsky (14 Απριλίου 2007). «Lenin». marxists.org. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016.  Lenin and the Old Iskra Part I

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Jay Bergman. Vera Zasulich: A Biography, Stanford University Press, 1983,ISBN 0-8047-1156-9, 261p.
  • Ana Siljak. Angel of Vengeance: The "Girl Assassin," the Governor of St. Petersburg, and Russia's Revolutionary World, St. Martin's Press, 2008, ISBN 978-0-312-36399-4, 370p.
  • Five Sisters: Women Against the Tsar, eds. Barbara A. Engel, Clifford N. Rosenthal, Routledge, 1975, reprinted in 1992, ISBN 0-415-90715-2, pp. 61–62.


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βέρα_Ζασούλιτς&oldid=9925960"