Βίλεμπρορντ Σνελ

Βίλεμπρορντ Σνελ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Willebrord Snel van Royen (Ολλανδικά)
Γέννηση	13  Ιουνίου 1580 Λέιντεν
Θάνατος	30  Οκτωβρίου 1626 Λέιντεν
Τόπος ταφής	ναός του Αποστόλου Πέτρου στο Λέιντεν (52°9′27″ s. š., 4°29′16″ v. d.)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσα	λατινική γλώσσα
Ομιλούμενες γλώσσες	λατινική γλώσσα
Σπουδές	Πανεπιστήμιο του Λέιντεν (έως 1608)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αστρονόμος μαθηματικός φυσικός διδάσκων πανεπιστημίου
Εργοδότης	Πανεπιστήμιο του Λέιντεν (1609–1626)
Αξιοσημείωτο έργο	Νόμος του Σνελ Snell's window
Οικογένεια
Γονείς	Ρούντολφ Σνέλιους
Σχετικά πολυμέσα

Ο Βίλεμπρορντ Σνελ φαν Ρόυεν (ολλανδικά: Willebrord Snel van Royen‎‎, 13 Ιουνίου 1580 – 30 Οκτωβρίου 1626), που αργότερα εκλατίνισε το επώνυμό του σε Σνέλ(λ)ιους (Snellius), ήταν Ολλανδός αστρονόμος, φυσικός και μαθηματικός. Το όνομά του συνδέεται συχνά με την ανακάλυψη του νόμου της διαθλάσεως του φωτός, που αποκαλείται και «νόμος του Σνελ», για τον οποίο είναι κυρίως γνωστός. Ωστόσο ο νόμος αυτός ήταν ήδη γνωστός στον Πέρση φυσικομαθηματικό Ιμπν Σαλ το 984 μ.Χ.. Σημαντικό είναι το έργο του Σνελ και στη γεωδαισία.

Βιογραφία

Ο Σνελ γεννήθηκε στην πόλη Λέιντεν (εξελλην. Λούγδουνο) και το 1613 διαδέχθηκε τον πατέρα του, τον Ρούντολφ Σνέλ φαν Ρόυεν (1546-1613), στη θέση του καθηγητή των μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν, το παλαιότερο στην Ολλανδία.

Γεωδαιτικό έργο

Το τεταρτοκύκλιο του Σνελ (Μουσείο Boerhaave, Λέιντεν)

Το 1615 ο Σνελ έγινε ίσως ο πρώτος άνθρωπος μετά τον Ερατοσθένη (3ος αι. π.Χ.) που επεχείρησε να πραγματοποιήσει ένα μεγάλης κλίμακας πείραμα για να μετρήσει την περιφέρεια της Γης, με χρήση τριγωνισμού. Βοηθήθηκε στις μετρήσεις του από δύο φοιτητές του, τους Αυστριακούς ευγενείς Έρασμο και Κασπάρ Στέρενμπεργκ (Sterrenberg). Σε αρκετές πόλεις έτυχε επίσης αρωγής από φίλους του μεταξύ των τοπικών αρχών (regenten). Ο Σνελ περιγράφει τη μέθοδο που εφάρμοσε στο έργο του Terrae Ambitus vera quantitate (1617) γνωστότερο ως «Ολλανδός Ερατοσθένης» (Eratosthenes Batavus). Η εκτίμησή του για μια μοίρα γεωγραφικού πλάτους ήταν 28.500 ράβδοι Ρηνανίας, δηλαδή σε σύγχρονες μονάδες 107,37 χιλιόμετρα. Η περιφέρεια της Γης είναι αυτό επί 360, άρα ο Σνελ βρήκε την τιμή 38.653 χιλιόμετρα (km). Η πραγματική περιφέρεια ανέρχεται σε 40.075 km, οπότε ο Σνελ υποεκτίμησε την περιφέρεια της Γης κατά 3,5%, ένα σφάλμα μεγαλύτερο από εκείνο του Ερατοσθένους (2,4% το πολύ).

Ο Σνελ βρήκε το αποτέλεσμά του υπολογίζοντας τις αποστάσεις μεταξύ ενός αριθμού υψηλών σημείων στην πεδινή δυτική και νοτιοδυτική Ολλανδία. Για τη διεξαγωγή αυτών των μετρήσεων παρήγγειλε την κατασκευή ενός μεγάλου τεταρτοκύκλιου, με το οποίο μπορούσε να μετρήσει γωνίες με ακρίβεια λίγων λεπτών της μοίρας. Αυτό το τεταρτοκύκλιο σώζεται ακόμα και εκτίθεται στο Μουσείο Μπέρχαβε, στο Λέιντεν. Σε ένα δίκτυο δεκατεσσάρων πόλεων έγιναν συνολικά 53 μετρήσεις τριγωνισμού. Στους υπολογισμούς του ο Σνελ εφάρμοσε μια λύση του λεγόμενου προβλήματος Snellius-Pothenot.

Μαθηματικά και φυσική

Ο Σνελ ήταν επίσης ένας διακεκριμένος μαθηματικός και επενόησε μια νέα μέθοδο για τον υπολογισμό του π, την πρώτη βελτίωση στο θέμα μετά τους αρχαίους χρόνους. Το 1621 ανεκάλυψε εκ νέου τον νόμο της διαθλάσεως.

Λοιπά έργα

Το βιβλίο Cyclometricus (1621)

Εκτός των ανωτέρω, ο Σνελ δημοσίευσε τα έργα Cyclometricus, de circuli dimensione (1621) και Tiphys Batavus (1624). Επιπλέον επιμελήθηκε το Coeli et siderum in eo errantium observationes Hassiacae (1618), που περιείχε τις αστρονομικές παρατηρήσεις του of Landgrave Γουλιέλμου Δ΄ της Έσσης. Ακόμα ένα βιβλίο με συγγραφέα τον Σνελ, το τριγωνομετρικό Doctrina triangulorum, δημοσιεύθηκε μετά τον θάνατό του.

Θάνατος

Ο Σνελ απεβίωσε στο Λέιντεν τον Οκτώβριο του 1626, σε ηλικία 46 ετών, από μία ασθένεια που περιγράφηκε απλώς ως «κολικός». Ο τάφος του σώζεται στον Ναό του Αποστόλου Πέτρου (Pieterskerk) του Λέιντεν.

Εργογραφία

• Eratosthenes Batavus (στα λατινική). Lugduni Batavorum: Joost van Colster, Joris Abrahamsz van der Marsce. 1617. 
• Coeli et siderum in eo errantium observationes Hassicae (στα λατινική). Lugduni Batauorum: Joost van Colster. 1618. 
• Cyclometricus (στα λατινική). Lugduni Batavorum: Matthijs Elzevier, Bonaventura Elzevier. 1621. 
• Doctrinae triangulorum canonicae libri quatuor (στα λατινική). Lugduni Batavorum: Joannes Maire. 1627. 

• Ο κρατήρας Σνέλλιος (Snellius) στην ορατή από τη Γη πλευρά της Σελήνης ονομάσθηκε έτσι προς τιμή του Βίλεμπρορντ Σνελ (αλλά όχι ο αστεροειδής 16015 Snell). Το Βασιλικό Ναυτικό της Ολλανδίας έχει ονομάσει κατά καιρούς τρία υδρογραφικά πλοία του προς τιμή του Σνελ, με το τελευταίο να βρίσκεται ακόμη σε υπηρεσία (από το 2003).

Πηγές

• Willebrord Snellius (1580-1626): a humanist reshaping the mathematical sciences Αρχειοθετήθηκε 2015-07-15 στο Wayback Machine., διατριβή της Liesbeth C. de Wreede, 2007
• N. Haasbroek: Gemma Frisius, Tycho Brahe and Snellius and their triangulations, Delft 1968
• Dirk Jan Struik: το λήμμα «Snel, Willebrord» στο Dictionary of Scientific Biography, τόμος XII, Charles Scribner's Sons, Νέα Υόρκη, ISBN 978-0-684-10114-9
• «Snellius (Willebrord)». Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek. VII. 
• O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., «Willebrord van Royen Snell», MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews, http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/Biographies/Snell.html .

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ιστορία του νόμου των Ιμπν Σαλ και Σνελ Αρχειοθετήθηκε 2020-06-26 στο Wayback Machine.
• «Willebrord Snell» στο Archimedes to Hawking: Laws of Science and the Great Minds Behind Them, του Clifford A. Pickover, 2008
• Βίλεμπρορντ Σνελ στο Mathematics Genealogy Project
• Τραγούδι για τον νόμο του Snell