Βασίλειος Αιγινήτης
| Βασίλειος Αιγινήτης | |
|---|---|
| Γέννηση | 1875[1] Αθήνα[1] |
| Θάνατος | 1959 |
| Υπηκοότητα | Ελλάδα |
| Επιστημονική σταδιοδρομία | |
| Αξίωμα | μέλος της Γερουσίας της Ελλάδας και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών |
| Ιδιότητα | διδάσκων πανεπιστημίου και πολιτικός |
| δεδομένα () | |
Ο Βασίλειος Γ. Αιγινήτης (Αθήνα, 1875 - Αθήνα, 27 Φεβρουαρίου 1959) υπήρξε Έλληνας φυσικός, καθηγητής πανεπιστημίου και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Η ζωή του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1875. Ήταν αδελφός του επιφανούς αστρονόμου και διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Δημητρίου Αιγινήτη (1862-1934). Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές κατ’ ιδίαν, στο σπίτι του και συνέχισε τις γυμνασιακές σπουδές του σε δημόσια σχολεία των Αθηνών. Το 1892 γράφτηκε στο Φυσικομαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, που τότε ανήκε στη Φιλοσοφική Σχολή. Πέντε χρόνια αργότερα, το 1897, αναγορεύτηκε διδάκτωρ των Μαθηματικών με “άριστα” και αμέσως μετά, την ίδια χρονιά, διορίσθηκε ελληνοδιδάσκαλος στο Δ’ Ελληνικό Σχολείο Αθηνών. Στο μεταξύ, κατά τη διάρκεια των πανεπιστημιακών του σπουδών εργάστηκε, παράλληλα, από το 1892 ως το 1894, ως βοηθός στο Αστεροσκοπείο Αθηνών, κοντά στον αδελφό του. Επί μία τριετία, από το 1899 ως το 1902 παρακολούθησε τα μαθήματα του Φυσικού Τμήματος της Ecole Normale Superieure του Παρισιού και του Πανεπιστημίου της Σορβόννης. Μετά την επιστροφή του στην Αθήνα, το 1902, διορίσθηκε καθηγητής της Γεωδαισίας και της Αστρονομίας στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων και, παράλληλα, καθηγητής της Φυσικής στη Σχολή Υπαξιωματικών, θέσεις από τις οποίες απολύθηκε τον επόμενο χρόνο.
Σύμφωνα με κάποιες πηγές (:εγκυκλοπαίδειες [εκκρεμεί παραπομπή]), το 1906 διορίσθηκε έκτακτος και το 1917 τακτικός καθηγητής στην έδρα της Θεωρητικής και Μαθηματικής Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατ’ άλλες, πιο έγκυρες και αξιόπιστες πηγές [2], όμως, εξελέγη τακτικός καθηγητής στην προαναφερθείσα έδρα του Πανεπιστημίου Αθηνών ήδη από το 1904 και μάλιστα με ψήφους 17 υπέρ και 3 κατά, αλλά απολύθηκε το 1910 και ανέλαβε εκ νέου την έδρα επτά χρόνια αργότερα, το 1917. Συγκεκριμένα κατά το ακαδημαϊκό έτος 1903-1904, ο μεγάλος αδελφός του Δημήτριος Αιγινήτης, διατελούσε Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής και με δική του συμβολή και ενέργειες πέτυχε να εκδοθεί βασιλικό διάταγμα για την ίδρυση αυτοτελούς Φυσικομαθητικής Σχολής, δηλαδή για απόσπασή της από την Φιλοσοφική Σχολή. Χάρη στις ενέργειές του αυτές, κάμφθηκαν οι μέχρι τότε αντιδράσεις του καθηγητή Φυσικής Τιμολέοντα Αργυρόπουλου και ιδρύθηκε δεύτερη έδρα Φυσικής, η προαναφερθείσα της Θεωρητικής και Μαθηματικής Φυσικής, την οποία, μετά από εισήγηση του Δημητρίου Αιγινήτη έλαβε το μικρός αδελφός του Δημήτριος Αιγινήτης.
Το 1910, η κυβέρνηση Βενιζέλου, στην προσπάθειά της για “εκκαθάριση” του Πανεπιστημίου, απέλυσε όλους τους βασιλόφρονες καθηγητές, συμπεριλαμβανομένου, προφανώς, και του Βασιλείου Αιγινήτη [Ο Δημήτριος Αιγινήτης, πάντως, παραιτήθηκε από Καθηγητής Πανεπιστημίου και από Διευθυντής του Αστεροσκοπείου, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις εκκαθαρίσεις, επανήλθε όμως αμέσως μετά στο Αστεροσκοπείο και μετ’ ολίγον και στην Πανεπιστημιακή του έδρα, μετά από ενέργειες του ίδιου του Ελευθερίου Βενιζέλου, αλλά και του υπουργού της Παιδείας]. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ο Βασίλειος Αιγινήτης, αμέσως μετά τον (αρχικό) διορισμό του δημιούργησε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών το Β’ Εργαστήριο Φυσικής και δίδαξε στο Πανεπιστήμιο μέχρι το 1947, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε λόγω ηλικίας.
Από το 1914 μέχρι το 1917 διετέλεσε Εκπαιδευτικός Σύμβουλος. Το 1919 διορίστηκε καθηγητής της Φυσικής στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων. Κατά το έτος 1925-1926 χρημάτισε Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου και την επόμενη χρονιά Πρύτανής του. Κατά το χρονικό διάστημα 1924-1930 ήταν υπεύθυνος για τα οικονομικά του Πανεπιστημίου και χάρη στις δικές του προσπάθειες κατάφερε να δημιουργηθούν μεγάλα διδακτικά κτίρια, όπως π.χ. το Χημείο Αθηνών, τα Ιατρικά Εργαστήρια και η Πανεπιστημιακή Λέσχη, ενώ παράλληλα άρχισαν, τότε, να ανοικοδομούνται το Μέγαρο των Θεωρητικών Σχολών στην οδό Σόλωνος, το περίπτερο του Αρεταίειου και το κτίριο της Οδοντιατρικής Σχολής.
Εκλέχτηκε δύο φορές αριστίνδην γερουσιαστής (1929-1935) από την Ακαδημία, το Πανεπιστήμιο και τις Ανώτατες Σχολές. Το 1952 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, στην οποία, τον επόμενο χρόνο, υπέβαλε μακρά μελέτη με θέμα – τίτλο «Το κλίμα της Κρήτης και η σταθερότης του κλίματος της Ελλάδος από των Μινωικών χρόνων». Διετέλεσε συνεργάτης της α’ έκδοσης του “Εγκυκλοπαιδικού Λεξικού Ηλίου”. Πέθανε και κηδεύτηκε στις 27 Φεβρουαρίου 1959 από τον ιερό ναό Αγίου Γεωργίου Καρύτση.[3]
Το έργο του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι πρωτότυπες επιστημονικές έρευνές του περιστρέφονται κυρίως γύρω από το φαινόμενο των ηλεκτρικών σπινθήρων, το φαινόμενο της πόλωσης των αερίων και της μετάθεσης των γραμμών του φάσματος, υπό την επίδραση της πιέσεως. Δημοσιεύτηκαν στο “Comptes Rendus” της Ακαδημίας του Παρισιού, στις ετήσιες επετηρίδες του Αστεροσκοπείου Αθηνών και στο περιοδικό “Αθηνά”.
Εκτός από τις επιστημονικές εργασίες, όμως, συνέγραψε και δημοσίευσε βιβλία διδακτικής φύσεως, που καλύπτουν, στον τομέα της Φυσικής, όλες τις βαθμίδες της Παιδείας, από τη στοιχειώδη μέχρι την ανώτατη. Ιδίως κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του ασχολήθηκε και έγραψε πραγματείες γύρω από τα φιλοσοφικά προβλήματα της φυσικής.
Εργογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Στοιχειώδης Πειραματική Φυσική των πλήρων Δημοτικών Σχολείων (1905)
- Το πείραμα εν τη διδασκαλία της Φυσικής (1905)
- Η παρούσα κατάστασις της Φυσικής και η σύστασις του Σύμπαντος (1907)
- Περιστροφική πόλωσις και Σακχαρομετρία (1908)
- Ασκήσεις Ανωτέρας Φυσικής (1908)
- Η εξέλιξις της Φυσικής εν Ελλάδα: Πρόσωπα και πράγματα (1911)
- Συμπλήρωμα του υπομνήματος “Η εξέλιξις της Φυσικής” (1911)
- Στοιχεία Φυσικής και Χημείας (για τους μαθητές των Γυμνασίων και Λυκείων) (1913)
- Γενική Χημεία (1913, β’ έκδ.1920)
- Μαθήματα Φυσικής (1914)
- Ηλεκτρολογία (1915, β’ έκδ. 1929)
- Στοιχειώδης φυσική προς χρήσιν των δημοτικών σχολείων (1917)
- Στοιχειώδης χημεία διά τα Δημοτικά Σχολεία εν γένει (1917)
- Μαθήματα Φυσικής - Γενική Φυσική (1921-1925) (4 τόμοι)
- Στοιχεία Φυσικής και Χημείας διά την τρίτην τάξιν των γυμνασίων (1922)
- Γενική Φυσική (2 τόμοι)
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 efimeris
.nlg .gr /ns /pdfwin _ftr .asp?c=64&pageid=21687&id=-1&s=0&STEMTYPE=1&STEM _WORD _PHONETIC _IDS=AAiARdASRASLASRASVASGAScASPASaAAi&CropPDF=0. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2021. - ↑ Ενιαίος Διαδικτυακός Τόπος για την Ιστορία του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Αρχειοθετήθηκε 2016-03-14 στο Wayback Machine. και Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών Αρχειοθετήθηκε 2009-10-13 στο Wayback Machine.
- ↑ Ελευθερία, "Απέθανε και εκηδεύθη ο ακαδημαϊκός Βασίλειος Αιγινήτης", φύλλο 28-2-1959, σελ. 5.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια [Πυρσού]
- Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν “Ηλίου”
- Νέα Εγκυκλο-παιδεία “Μαλλιάρης Παιδεία”
- Εγκυκλοπαίδεια “Νέα Δομή”
- Γενική Παγκόσμιος Εγκυκλοπαίδεια “Πάπυρος – Λαρούς”
- Εγκυκλοπαίδεια “Πάπυρος – Λαρούς – Μπριτάνικα”
- Ακαδημία Αθηνών, Επετηρίς, Αθήναι 2007
- Ενιαίος Διαδικτυακός Τόπος για την Ιστορία του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
- Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών
- Βιβλιογραφικός κατάλογος Nautilus της Βιβλιοθήκης της Βουλής[νεκρός σύνδεσμος]