Βασίλης Ζιώγας

Βασίλης Ζιώγας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Βασίλης Ζιώγας (Ελληνικά)
Γέννηση	1937 Θεσσαλονίκη
Θάνατος	20  Σεπτεμβρίου 2001
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	συγγραφέας ποιητής
Οικογένεια
Τέκνα	Ελένη Ζιώγα Μάρθα Ζιώγα

Ο Βασίλης Ζιώγας (1937 - 20 Σεπτεμβρίου 2001) ήταν Έλληνας ποιητής, μυθιστοριογράφος και επί σαράντα πέντε συνεχόμενα έτη θεατρικός συγγραφέας.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1937. Πέθανε στις 20 Σεπτεμβρίου του 2001.

Είχε καταγωγή από το Συρράκκο Ιωαννίνων, αλλά μεγάλωσε και έμεινε στην Αθήνα. Το 1956 έφυγε για την Αυστρία (με υποτροφία της πόλης Λιντς, για ζωγραφική, αλλά σπούδασε κινηματογράφο και θέατρο στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης στη Φιλοσοφική Σχολή, όπου συμμετείχε και στο λογοτεχνικό κίνημα του λετρισμού.

Ο Βασίλης Ζιώγας ανήκει στους σημαντικότερους νεοέλληνες θεατρικούς συγγραφείς. Μοναχικός και αιρετικός, στη γραφή του συνδυάζει την ποιητική διάσταση με το πικρό χιούμορ και τον κυνισμό και χωρίς να μπορεί να αναχθεί σε συγκεκριμένα λογοτεχνικά πρότυπα, ελληνικά ή ευρωπαϊκά, συνδυάζει δημιουργικές επιρροές από τον υπερρεαλισμό, την ψυχανάλυση, το αρχαίο δράμα και την ελληνική λαϊκή παράδοση. Είναι μεταπολεμική, συμβολική δραματουργία με κυρίαρχο θέμα, στα περισσότερα έργα του, τον θάνατο, ενώ οι ήρωές του, συνήθως, είναι καθημερινοί άνθρωποι που λυτρώνονται πάντα μέσω του άλλου και κυρίως μέσω της συμφιλίωσης με τον οικείο.

Το πρώτο του θεατρικό έργο το έγραψε στα μαθητικά ακόμα χρόνια, όταν φοιτούσε στο Αμερικανικό Κολέγιο του Ψυχικού, δεκατεσσάρων ετών ("Η ψευδόμενη στάφυλος" 1949).

Ξεκινά με την ποιητική συλλογή "21 σπουδές για μικρό στίχο", όμως στη συνέχεια αφοσιώνεται σχεδόν, στο θεατρικό έργο. Την πρώτη επίσημη εμφάνισή του στο θέατρο, κάνει με το έργο "Το προξενιό της Αντιγόνης", το 1960, το οποίο ανέβηκε από τη Δωδέκατη Αυλαία. Το ίδιο έργο ανέβηκε από θέατρα τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη αλλά και την τηλεόραση (ΕΙΡ).

Στα χρόνια της διαμονής του στο Παρίσι, γράφει πολλά θεατρικά έργα, τα οποία παρουσιάζονται στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 1972 συνεργάζεται με τον θεατρικό οργανισμό La Mamma στη Νέα Υόρκη. Από το 1979 εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε εφημερίδες, ενώ μετέφρασε και έργα θεατρικών συγγραφέων, όπως ο Σάμιουελ Μπέκετ και ο Ευγένιος Ιονέσκο.

Παρά το γεγονός ότι είναι από τους πιο παραγωγικούς νεοέλληνες συγγραφείς και τα έργα του συνάντησαν θετική αποδοχή σε πολλές ευρωπαϊκές σκηνές (αποδοχή σπάνια για τη μεταπολεμική μας δραματουργία) παρουσιάζεται ελάχιστα από τις ελληνικές σκηνές.

Με την πιανίστα Ελένη Σαράντη, απέκτησε δυο κόρες την Ελένη, γνωστή ηθοποιό και στιχουργό και τη Μάρθα, χορεύτρια και τραγουδίστρια. Από το 1985 μέχρι το 2001 ήταν παντρεμένος με την ποιήτρια Παυλίνα Παμπούδη.

Έργα

1. «Η ψευδομένη στάφυλος»
2. «Μια Αίθουσα Άναμονής», (1956)
3. «Ο Κακός Βιστουρίχ ή Πως να στοιχειώσετε θέλοντας και μή» (1957)
4. «Το Εστιατόριον Humanismus» (1957) παίχτηκε το 1964 από το «Πειραματικό Θέατρο»
5. «Οι Μπριζόλες και η Σταφίδα ή το Ψευτοπαίδι» (1957) παίχτηκαν από το «Άρχε Τεάτερ» (Arche Theater) της Βιέννης το 1962.
6. «Ο Μέγας Μπεηζάχ» (1958)
7. «Το Προξενιό της Αντιγόνης», 1958 παίχτηκε το 1960 από την «Δωδέκατη Αυλαία» και το Ε.Ι.Ρ., το 1969 από το «Γιόσεφστατ Τεάτερ» (Josefstadt Theater) της Βιέννης, το 1970 από το Ι Πρόγραμμα της Αυστριακής Τηλεόρασης ORF, το 1970 από το «Στάττεάτερ Λουτσέρν (Stadttheather Luzern) Ελβετίας.
8. «Η Ιφιγένεια στη Φωτιά» (1960)
9. «Τα Πασχαλινά Παιχνίδια» (1965) ανεβάστηκαν με τον τίτλο «Αστική Μυθολογία» το 1966 από την «Ελεύθερη Σκηνή».
10. «Το Λαστιχένιο Φέρετρο», μονόπρακτο (1965), μελοποιημένο από τον Αργύρη Κουνάδη σε μετάφραση Οτο Στάϊνιγκερ (Otto Staininger) (1964) παρουσιάστηκε από την Όπερα Βόνης και Βερολίνου το 1968
11. «Η Κωμωδία της Μύγας» (1967)
12. «Ο Φαλλός πάνω στο Λουλούδι» (1970)
13. «Τα εφτά κουτιά της Πανδώρας» (1982)
14. «Οι γάμοι» (1986)
15. «Το βουνό» (1986)
16. «Το δέντρο του Ιούδα»
17. «Ο ανθισμένος άντρας»
18. «Όπως τα κούρντισες, Θε' μου», Μυθιστόρημα
19. «Οι κάφροι Ή η αληθινή ιστορία του Μενέλαου και της Ελένης: Κωμωδία Φλυάκων»
20. «Ζιζί»
21. «Το μπουκάλι»
22. «Ο Δον Κιχώτης σε νέες περιπέτειες»
23. «Εννέα μονόπρακτα»
24. «Φιλοκτήτης»
25. «Χρωματιστές γυναίκες»
26. "Το Μποζό"(1998), παίχτηκε το 1998-1999 από το Πειραματικό Θέατρο της Πόλης της Μαριέτας Ριάλδη

Βιβλιογραφία

• Βάλτερ Πούχνερ, Ποίηση και μύθος στα θεατρικά έργα του Βασίλη Ζιώγα. Πανθεϊσμός και φυσιολατρία ως τελεολογικές θεμελιώσεις μιας μυστικιστικής κοσμοθεωρίας. Ερμηνευτικό δοκίμιο, Αθήνα, εκδόσεις Πολύτροπον 2004
• Βάλτερ Πούχνερ, «Ο Βασίλης Ζιώγας και ο υπερρεαλισμός στο νεοελληνικό θέατρο. Μια πρώτη προσέγγιση στο πρώιμο θεατρικό του έργο», στο: του ίδιου, Φιλολογικά και θεατρολογικά ανάλεκτα. Πέντε μελετήματα, εκδ.Καστανιώτης, Αθήνα, 1995, σελ.421-446
• Προύσαλη, Εύη. «Ιδεολογική και αισθητική λειτουργία του θανάτου στη δραματουργία του Βασίλη Ζιώγα». Διδακτορική διατριβή Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών 2010. http://hdl.handle.net/10889/4295.