Βασιλικός πολτός
Ο βασιλικός πολτός είναι κρεμώδης ουσία που παράγεται από τις μέλισσες ως τροφή για τη μελλοντική βασίλισσα. Εκκρίνεται από ειδικούς αδένες του φάρυγγα των εργατριών μελισσών και από αυτή την άποψη διαφέρει από το μέλι, αφού αυτό δεν εκκρίνεται από το σώμα των μελισσών. Με τον βασιλικό πολτό τρέφονται όλες οι προνύμφες μελισσών, στη συνέχεια όμως τρέφονται μόνες όσες επιλέγονται να μεταμορφωθούν πλήρως σε τέλεια έντομα για να γίνουν βασίλισσες (ένα μικρό ποσοστό αποτυγχάνει). Οι προνύμφες αυτές αρχικά δεν διαφέρουν από αυτές που γίνονται και οι εργάτριες, αλλά υπό την επίδραση του βασιλικού πολτού μεγαλώνουν σε βασίλισσες.
Ο βασιλικός πολτός είναι πηγή πρωτεϊνών, αμινοξέων, λιπιδίων, βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων. Είναι διαδεδομένη η αντίληψη ότι έχει κάποια ευεργετική επίδραση στον άνθρωπο.[εκκρεμεί παραπομπή]
Φυσικές ιδιότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο βασιλικός πολτός έχει χρώμα λευκό/φαιό έως κίτρινο/φαιό. Έχει όξινη γεύση, λόγω του πολύ χαμηλού PH (2,5-4), [1] υπόπικρη και ιδιάζουσα οσμή. Η υφή του είναι ζελατινώδης παχύρρευστη αλλά με την πάροδο του χρόνου μεταβάλλεται σε συμπαγή. Το χρώμα και η γεύση του βασιλικού πολτού είναι δείκτης της φρεσκότητας και της καταλληλότητας του. Σε περίπτωση που εκτεθεί σε φως ή αέρα μπορεί να γίνει ανοικτό κίτρινο ή σκούρο γκρι. Η αλλαγή αυτή οφείλεται σε ένζυμα τα οποία οξειδώνουν κάποιες ουσίες του βασιλικού πολτού καταστρέφοντας τα πολύτιμα συστατικά του. Γι' αυτό πρέπει να φυλάσσεται σε γυάλινο φιαλίδιο σκούρου χρώματος.
Σύνθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η χημική σύσταση του βασιλικού πολτού δεν έχει προσδιοριστεί πλήρως, καθώς έχει αναλυθεί το 97% των συστατικών του, αλλά παραμένει άγνωστο το 3%. Ο βασιλικός πολτός περιέχει βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία, αμινοξέα, ένζυμα. Συγκεκριμένα, περιέχει νερό σε ποσοστό 67% , πρωτεΐνες και αμινοξέα σε ποσοστό 12,5% , 11% απλά σάκχαρα (μονοσακχαρίτες) και 5% λιπαρά οξέα. Επίσης περιέχει πολλά ιχνοστοιχεία, ένζυμα, αντιβακτηριακά και αντιβιοτικά στοιχεία και ίχνη βιταμίνης C. Δεν περιέχει καμιά από τις λιποδιαλυτές βιταμίνες Α, D, Ε και Κ. Επίσης περιέχει και μία αναλογία ενεργών ουσιών, όπως η ακετυλοχολίνη που βρίσκεται σε ποσότητα πάνω από 1 mg/g και η οποία έχει αγγειoδιασταλτικές ιδιότητες, χρήσιμες για τη θεραπεία κυκλοφορικών διαταραχών. Έχουν βρεθεί ίχνη τεστοστερόνης[2] αλλά η ποσότητά τους είναι αμελητέα, σε σχέση με την ημερήσια παραγωγή τεστοστερόνης ενός άνδρα.[3]
Βιταμίνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο βασιλικός πολτός περιέχει τις βιταμίνες Α, Β1, Β2, Β3, Β4, Β5, Β6, Β7, Β8, Β9, Β12 και C. Το παντοθενικό οξύ (Β5) παίζει μεγάλο ρόλο στο μεταβολισμό των προνυμφών που βρίσκονται στην ανάπτυξη.
Μεταλλικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στον βασιλικό πολτό έχουν ανιχνευθεί τα εξής μεταλλικά στοιχεία: νάτριο, κάλιο, σίδηρος, ασβέστιο, ψευδάργυρος, χρώμιο, μαγγάνιο και νικέλιο.
Αμινοξέα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Έχουν ταυτοποιηθεί 29 αμινοξέα, τα πιο σημαντικά είναι το ασπαρτικό και το γλουταμινικό οξύ. Όλα τα απαραίτητα αμινοξέα για τον άνθρωπο υπάρχουν στον βασιλικό πολτό και μάλιστα σε επαρκείς αναλογίες.[3]
Λιπαρά Οξέα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το κυριότερο είναι το 10-υδροξυ-δεκενοϊκό οξύ, το οποίο έχει αντιβακτηριακές και μυκητοκτόνες ιδιότητες.[3] Επίσης περιέχει υδροξύ-λιπαρά οξέα και δικαρβοξυλικά οξέα
Σάκχαρα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα σάκχαρα που έχει ο βασιλικός πολτός αποτελούνται κυρίως από φρουκτόζη και γλυκόζη, σε ποσοστό 90%, σε αναλογία παρόμοια με αυτή που έχει το μέλι.
Παρατηρείται μεγάλο εύρος στις αναλυτικές τιμές των διαφόρων συστατικών του κι αυτό οφείλεται σε διάφορους παράγοντες όπως: το είδος-φυλή των μελισσών, η περιοχή συλλογής και η διαφορετική χλωρίδα που συναντάται, η ηλικία της προνύμφης από την οποία συλλέγεται, οι συνθήκες διατήρησής του, καθώς και η μέθοδος που χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό των συστατικών του. Ωστόσο, οι διαφορές αυτές δεν είναι μεγάλες, γι' αυτό η σύνθεσή του μπορεί να θεωρηθεί σχετικά σταθερή.
Παρενέργειες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Είναι αποδεκτό πως ο βασιλικός πολτός είναι δυνατόν να προκαλέσει αλλεργίες στον άνθρωπο, με συμπτώματα που κυμαίνονται από κνίδωση και άσθμα μέχρι και θανατηφόρο αναφυλακτικό σόκ [4][5][6][7][8][9] Η συχνότητα εκδήλωσης αλλεργικών αντιδράσεων σε ανθρώπους που καταναλώνουν βασιλικό πολτό δεν είναι γνωστή, ωστόσο έχει προταθεί πως ο κίνδυνος αλλεργικής αντίδρασης στο βασιλικό πολτό είναι μεγαλύτερος σε άτομα που έχουν ήδη εκδηλώσει κάποιου είδους αλλεργική αντίδραση παλαιότερα.[4].
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Βασιλικός πολτός - Χημική Σύσταση Βασιλικού Πολτού, Αρκαδικό Μέλι». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαΐου 2007. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2007.
- ↑ Vittek, J. and Slomiany, B.L. (1984), "Testosterone in royal jelly". Experientia 40, 104-106
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Βασιλικός Πολτός (Παραγωγή-Σύσταση-Χρήσεις), Πασχάλης Χαριζάνης και Αικατερίνη Σάτου. Εργαστήριο Σηροτροφίας και Μελισσοκομίας
- ↑ 4,0 4,1 Leung R, Ho A, Chan J, Choy D, Lai CK. Royal jelly consumption and hypersensitivity in the community. Clin Exp Allergy. 1997 Mar;27(3):333-6. PMID 9088660.
- ↑ Takahama H, Shimazu T. Food-induced anaphylaxis caused by ingestion of royal jelly. J Dermatol. 2006 Jun;33(6):424-6.
- ↑ Lombardi C, Senna GE, Gatti B, Feligioni M, Riva G, Bonadonna P, Dama AR, Canonica GW, Passalacqua G. Allergic reactions to honey and royal jelly and their relationship with sensiφtization to compositae. Allergol Immunopathol (Madr). 1998 Nov-Dec;26(6):288-90.
- ↑ Thien FC, Leung R, Baldo BA, Weiner JA, Plomley R, Czarny D. Asthma and anaphylaxis induced by royal jelly. Clin Exp Allergy. 1996 Feb;26(2):216-22.
- ↑ Leung R, Thien FC, Baldo B, Czarny D. Royal jelly-induced asthma and anaphylaxis: clinical characteristics and immunologic correlations. J Allergy Clin Immunol. 1995 Dec;96(6 Pt 1):1004-7.
- ↑ Bullock RJ, Rohan A, Straatmans JA. Fatal royal jelly-induced asthma. Med J Aust. 1994 Jan 3;160(1):44.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Βασιλικός πολτός Ιστοσελίδα του "Ινστιτούτου Έρευνας Agroscope"
- Βασιλικός πολτός - Πύλη Γερμανών μελισσοκόμων
- Βασιλικός πολτός στον ιστότοπο του Phytodoc[νεκρός σύνδεσμος]
- Ενημέρωση από το biohoney.gr