Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βλαδίμηρος Σολόβιεφ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βλαντίμιρ Σολόβγιοφ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Влади́мир Серге́евич Соловьёв (Ρωσικά)
Γέννηση16ιουλ. / 28  Ιανουαρίου 1853γρηγ.[1][2][3]
Μόσχα[4][5]
Θάνατος31 Ιουλίουιουλ. / 13  Αυγούστου 1900γρηγ.[6][7][3]
Uzkoye[8][9]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Νοβοντέβιτσι
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΡωσικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά[10][11][12]
Εκπαίδευσηδιδάκτωρ φιλοσοφίας
ΣπουδέςΤμήμα Ιστορίας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου της Μόσχας
Θεολογική Ακαδημία της Μόσχας[13]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος[14][15]
ποιητής[14]
δημοσιογράφος άποψης[14]
διδάσκων πανεπιστημίου
κριτικός λογοτεχνίας[14]
συγγραφέας[16]
θεολόγος[17]
ΕργοδότηςΑυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας
Κρατικό Πανεπιστήμιο Αγίας Πετρούπολης[18]
Σχολή μαθημάτων Μπεστούζεφ (1879–1882)[13]
Επηρεάστηκε απόΆρτουρ Σοπενχάουερ
Πλάτων
Οικογένεια
ΓονείςΣεργκέι Σολόβιοφ[5]
ΑδέλφιαΒσέβολοντ Σολόβιεφ
Μιχαήλ Σολόβιεφ
Πολυξένα Σολοβιόβα
ΣυγγενείςSergei Solovyov (ανιψιός)[19]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα
Βλαδίμηρος Σολόβιεφ, 1892

Ο Βλαδίμηρος Σολόβιεφ ή Σολόβιοφ (ρωσικά: Влади́мир Серге́евич Соловьёв‎‎, 16 Ιανουαρίου 1853 - 31 Ιουλίου 1900) ήταν Ρώσος θεολόγος, φιλόσοφος, ποιητής, φυλλαδιογράφος και κριτικός λογοτεχνίας, ο οποίος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της Ρωσικής φιλοσοφίας και ποίησης κατά το τέλος του 19ου αιώνα και στην επερχόμενη πνευματική αναγέννηση στις αρχές του 20ου αιώνα.

Η θεμελιώδης ιδέα του Σολόβιεφ προέβλεπε έναν καθολικό Χριστιανισμό, ο οποίος παρέμεινε σταθερός σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Παρόλα αυτά, είναι δυνατόν να διακρίνουμε τρεις φάσεις ενασχόλησης με αυτήν την ιδέα. Η πρώτη ήταν η εξέλιξή του από τον κλασικό αγώνα του 19ου αιώνα μεταξύ πίστης και λογικής προς μια διακήρυξη της καθολικότητας του Χριστού ως Θεανθρώπου (μέχρι το 1882). Η δεύτερη φάση περιλάμβανε την ενασχόλησή του με τη χριστιανική πολιτική και την Καθολική Εκκλησία (1882–1894). Τέλος, η τρίτη φάση αφορούσε τη διατύπωση μιας ηθικής φιλοσοφίας, μέρος της οποίας ήταν ένα έντονο πάθος σε αντίθεση με τον Νίτσε (1894–1900). Η αμετακίνητη δέσμευση του Σολόβιεφ στην πιο βασική πίστη του Χριστιανισμού στον Χριστό, σε συνδυασμό με την βαθιά εμβάθυνση στη γερμανική φιλοσοφία, του επέτρεψε να διατυπώσει έναν καθολικό Χριστιανισμό που ήταν ιδιαίτερα σύγχρονος. [20]

Πρώτα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βλαδίμηρος Σεργκέγιεβιτς Σολόβιεφ γεννήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 1853 στην Μόσχα. Πατέρας του ήταν ο διάσημος Ρώσος ιστορικός Σεργκέι Μιχαήλοβιτς Σολόβιεφ (1820–1879) και μητέρα του η Πολυξένη Βλαντιμίροβνα, η οποία προερχόταν από οικογένεια Πολωνικής καταγωγής. Μεταξύ των προγόνων της, ήταν και ο φιλόσοφος Gregory (Hryhorii) Skovoroda (1722–1794). Ο μεγαλύτερος του αδερφός, Vsevolod (1849-1903), έγινε ιστοριογράφος ενώ η μικρότερη του αδερφή Polyxena (1867-1924), έγινε ποιήτρια. Φοίτησε στο 5ο Γυμνάσιο της Μόσχας όπου ολοκλήρωσε τις σπουδές του. Οι πανεπιστημιακές του σπουδές έγιναν στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας από το 1869 μέχρι το 1873.

Σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ακαδημαϊκή Καριέρα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιούνιο του 1876 άρχισε να διδάσκει στο Πανεπιστήμιο, αλλά τον Μάρτιο του 1877 εγκατέλειψε τη Μόσχα και μετακόμισε στην Αγία Πετρούπολη. Εκεί έγινε μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας ενώ ταυτόχρονα δίδασκε στο Πανεπιστήμιο της πόλης, όπου το 1880 υποστήριξε την διατριβή του. Το 1881 η δραστηριότητα του ως καθηγητής διακόπτεται οριστικά, μετά την διάλεξη που έδωσε στις 28 Μαρτίου 1881, όπου διακήρυξε την πεποίθησή του ότι έπρεπε να δοθεί χάρη στους δολοφόνους του τσάρου Αλεξάνδρου Β΄.

Συγγραφή Έργου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πράξη του Σολόβιεφ να υποστηρίξει την χορήγηση χάρης στους δολοφόνους του τσάρου αποτέλεσε την σπίθα ώστε να αφήσει πίσω του την δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία και να αφοσιωθεί εξ' ολοκλήρου στη συγγραφή έργων εκκλησιαστικού περιεχομένου, τα οποία βασίζονταν στις φιλοσοφικές του αντιλήψεις. Αυτή η πράξη ανέδειξε το θάρρος, την ειλικρίνεια και την εντιμότητά του, τα οποία ήταν σύμφωνα με τα βαθιά χριστιανικά του πιστεύω. Σχεδίαζε να εκδώσει ένα τρίτομο έργο προς υπεράσπιση του Καθολικισμού, αλλά για διάφορες αιτίες, που σχετίζονται τόσο με την λογοκρισία όσο και με τεχνικές δυσκολίες, αντί για τρεις τόμους, το 1886 εκδίδει το έργο του "Η Ιστορία και το μέλλον της θεοκρατίας", ενώ το 1889 εκδίδει, στη γαλλική γλώσσα και στο Παρίσι, το έργο του "Η Ρωσία και η Οικουμενική Εκκλησία". Η έκδοση των δύο αυτών έργων έγινε αφορμή για την εμφάνιση πλήθους εχθρών αλλά και δυσάρεστων καταστάσεων, οι οποίες έφτασαν μέχρι το σημείο να απαγορευτεί η δημοσίευση έργων του που αφορούσαν εκκλησιαστικά ζητήματα. Ο Σολόβιεφ βέβαια βρήκε πάλι διέξοδο καθώς άρχισε να ασχολείται με ζητήματα πιο ενδιαφέροντα από την θεολογία και συγκεκριμένα με ζητήματα λογοτεχνικής κριτικής και αισθητικής. Μόνο λίγο πριν το τέλος της ζωής του επανήλθε στην μελέτη των φιλοσοφικών προβλημάτων.

Προσωπική ζωή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σολόβιεφ δεν παντρεύτηκε ποτέ ούτε απέκτησε παιδιά, αλλά επιδίωκε εξιδανικευμένες σχέσεις, όπως αυτές αποτυπώνονται στην πνευματική του ερωτική ποίηση, συμπεριλαμβανομένων σχέσεων με δύο γυναίκες με το όνομα Σοφία. Ο Σολόβιεφ ήταν ένας "άστεγος" άνθρωπος, δίχως οικογένεια και δίχως συγκεκριμένη εργασία. Ως άνθρωπος ήταν διαχυτικός, γοητευτικός, εκρηκτικός. Το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του το πέρασε στα εξοχικά σπίτια φίλων του ή στο εξωτερικό. Συχνά ζούσε μόνος για μήνες χωρίς υπηρέτη και εργαζόταν μέχρι αργά τη νύχτα. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Σολόβιεφ έγινε χορτοφάγος, αλλά έτρωγε περιστασιακά ψάρι.

Έργο: Επιρροές και Συνεισφορά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σολόβιεφ και Ντοστογιέφσκι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1877, όταν ο Σολόβιεφ μετακόμισε στην Αγία Πετρούπολη, έγινε στενός και έμπιστος φίλος του Ντοστογιέφσκι και διαφαίνεται πως οι δύο αυτοί άντρες επηρέασαν φιλοσοφικά ο ένας τον άλλο. Η κοσμοθεωρία του Σολόβιεφ, μια θεώρηση που βασίζεται στη χριστιανική θρησκεία και χτίζεται πάνω στην γενική ιδέα της Θεανθρωπότητας, παραλληλίζεται στα μεγάλα έργα του Ντοστογιέφσκι.[21] Η επιρροή του είναι έκδηλη και από το ότι ο Σολόβιεφ θεωρείται ευρέως ως μία από τις κύριες πηγές για τους χαρακτήρες Αλιόσα Καραμάζοφ και Ιβάν Καραμάζοφ στο έργο του Φίοντορ Ντοστογιέφσκι "Αδελφοί Καραμάζοφ" . Παρά την στενή φιλία τους, ο Σολόβιεφ ήταν φιλικά διακείμενος στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, το οποίο ερχόταν σε αντίθεση με τον Ντοστογιέφσκι. Ο Σολόβιεφ έδειχνε προτίμηση και στην επούλωση του σχίσματος μεταξύ Ορθόδοξης και Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.

Σολόβιεφ και Πλάτωνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σολόβιεφ, στην επίπονη πορεία του προς την Αλήθεια, στηριζόταν στις μακρόχρονες μελέτες του πλατωνικού έργου. Ο Πλάτωνας είναι ο πραγματικός πρωταγωνιστής της ζωής και του έργου του γενάρχη της ρωσικής σχολής φιλοσοφικού στοχασμού. [22] Ο Πλάτωνας αποτέλεσε σημαντικό του στήριγμα στις περιπέτειες της σκέψης και της πίστης του. Έχοντας μελετήσει, σχολιάσει και αναλύσει το πλατωνικό έργο, ο Σολόβιεφ δημιούργησε μόνος του την πορεία για ένα ολοκληρωμένο φιλοσοφικό σύστημα, με το οποίο προσπάθησε να ερμηνεύσει τον κόσμο, αλλά και να προτείνει ένα άλλο μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης. [22] Οι δύο πραγματείες του βιβλίου είναι λαμπρά δείγματα του στοχασμού του Ρώσου φιλοσόφου και αποτελούν θεμελιώδη κείμενα όχι μόνο για την κατανόηση του έργου του, αλλά και του φαινομένου που έμεινε γνωστό στην ιστορία ως Ρωσική Φιλοσοφική και Θεολογική Αναγέννηση. Ο Σολόβιεφ έδωσε την δική του προσέγγιση στα πλατωνικά ερωτήματα και ανέδειξε την σχέση του Πλάτωνα με την ιστορία της φιλοσοφίας στην Δυτική Ευρώπη της εποχής.

Σολόβιεφ και Σοφιολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην ρωσική πνευματική και πολιτιστική παράδοση, η έννοια αλλά και το όνομα «Σοφία» συνδέεται κυρίως με τη σοφιoλογική διδασκαλία του Σολόβιεφ. Το πρώτο μεγάλο φιλοσοφικό έργο του Σολόβιεφ, Η Κρίση της Δυτικής Φιλοσοφίας: Ενάντια στους Θετικιστές (1874), γράφτηκε ως αντίδραση στη δυσοίωνη διδασκαλία του Σοπενχάουερ, με την άρνηση του εαυτού και του κόσμου.[23] Ο Σολόβιεφ συνέθεσε μια φιλοσοφία βασισμένη στην Ελληνιστική φιλοσοφία (βλ. Πλάτωνα, Αριστοτέλη και Πλωτίνο) και στην πρώιμη χριστιανική παράδοση, με στοιχεία βουδιστικά και εβραϊκής Καμπάλα. Μελέτησε επίσης τον Γνωστικισμό και τα έργα του Γνωστικού Βαλεντίνου. Η θρησκευτική του φιλοσοφία ήταν συγκριτική και συγχώνευσε φιλοσοφικά στοιχεία διαφόρων θρησκευτικών παραδόσεων με την Ορθόδοξη Χριστιανοσύνη και την προσωπική του εμπειρία της Σοφίας.

Ο Σολόβιεφ περιέγραψε τις συναντήσεις του με την οντότητα Σοφία σε έργα του, όπως Τρεις Συναντήσεις και Διαλέξεις για τη Θεανθρωπότητα. Η σύνθεσή του καθοδηγήθηκε από την επιθυμία να συμφιλιώσει ή/και να ενώσει την Ορθόδοξη Χριστιανοσύνη με διάφορες παραδόσεις. Η ρωσική θρησκευτική του φιλοσοφία είχε πολύ ισχυρό αντίκτυπο στα ρωσικά συμβολιστικά καλλιτεχνικά και ποιητικά κινήματα της Αργυρής Εποχής και τα γραπτά του επιχειρήματα υπέρ της επανένωσης της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με την Αγία Έδρα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία της Ρωσικής Ελληνοκαθολικής Εκκλησίας. Οι διδασκαλίες του για τη Σοφία, την οποία αντιλαμβανόταν ως το εύσπλαχνο και ενοποιητικό θηλυκό στοιχείο της σοφίας του Θεού θεωρήθηκαν αιρετικές.

Αυτή η προσωποποίηση της Σοφίας με χρυσά μαλλιά και μια λαμπερή αύρα αντηχεί τόσο το αιώνιο θηλυκό όσο και την ψυχή του κόσμου. [24] Ριζωμένη στον χριστιανικό και εβραϊκό μυστικισμό, την εικονογραφία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, την ελληνική φιλοσοφία και τον ευρωπαϊκό ρομαντισμό, η Σοφιoλογία που διαπερνά τα φιλοσοφικά και καλλιτεχνικά έργα του Σολόβιεφ είναι τόσο διανοητικά εξελιγμένη όσο και βαθιά εμπνευσμένη. Η Σοφία λοιπόν είναι η ιδέα–δύναμη τής προόδου τής Θεοποίησης και ταυτοχρόνως και η επίτευξή της. Και δεν πρέπει να μας εκπλήσσει αυτός ο δυαλισμός, διότι κάθε ζωντανή πρόοδος είναι αυτοτελής παρότι στην περίπτωση της Σοφίας προβληματίζει η οντολογική διαφορά ανάμεσα στο ουσιώδες και τις πεπερασμένες υπάρξεις, ανάμεσα στον Θεό και τον κόσμο. [25]

Κριτική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένας μεγάλος κίνδυνος που διατρέχουν και διέτρεξαν οι σοφιολογίες του Σολόβιεφ, αλλά και του Μπουλγκάκοφ και του Φλωρένσκι, είναι η κατηγορία του Πανθεϊσμού. [25] Αυτή την κατηγορία, αντιπαρέρχονται τονίζοντας την διαφορά ανάμεσα στον Πανθεϊσμό και τον Πανενθεϊσμό. Για τον Μπουλγκάκοφ δε η διαφορά αυτή αποτελεί αντίθεση. Οι εν λόγω θεολόγοι προσπάθησαν να αποφύγουν τον κίνδυνο η υπερβατικότητα τού Θεού να καταλήξει κάτι αποξενωμένο και χωρισμένο. Για να μην διαστρεβλώσουμε τις θεωρήσεις τους, χρειάζεται να ξανασκεφτούμε και να μεταρρυθμίσουμε την υπερβατικότητα με την βοήθεια της ενσάρκωσης και της ανάστασης της σάρκας, που είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από την αθανασία της ψυχής των Ελλήνων. Πρέπει να αφελληνίσουμε και να Ιουδαΐσουμε τον Χριστιανισμό. Αυτή είναι η πρόθεση τής Σοφιολογίας του Σολόβιεφ. [25]

Επίσης, σύμφωνα με την άποψη του Γιάνκο Λαβρίν, ο Σολόβιεφ δεν έχει αφήσει κανένα έργο που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μία καθοριστική συνεισφορά στη φιλοσοφία ως τέτοια. [26] Τα γραπτά του, όμως, έχουν αποδειχθεί ως πλέον επιδραστικά για τη θρησκευτικο-φιλοσοφική σκέψη της χώρας του. Η επιρροή του φαίνεται επίσης στα γραπτά των Συμβολιστών και των Νεοϊδεαλιστών συγγραφέων της μεταγενέστερης Σοβιετικής εποχής.

Ενδεικτική Εργογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και έγραψε για μια σειρά θεμάτων, τα παρακάτω θεωρούνται τα πιο σημαντικά και επιδραστικά έργα του:

  1. Η Κρίση της Δυτικής Φιλοσοφίας: Ενάντια στους Θετικιστές (1874). Αυτό ήταν το πρώτο μεγάλο έργο του Σολόβιεφ, γραμμένο ως απάντηση στην άνοδο του θετικισμού και του υλισμού στη δυτική φιλοσοφία. Άσκησε κριτική σε αυτά τα κινήματα για την απόρριψη της μεταφυσικής και της θρησκευτικής σκέψης, και υπερασπίστηκε την ανάγκη για σύνθεση μεταξύ επιστήμης, φιλοσοφίας και θρησκείας.[27]
  2. Διαλέξεις για τη Θεανθρωπότητα (1878). Στις διαλέξεις αυτές, ο Σολόβιεφ εισήγαγε την κεντρική του έννοια της «Θεανθρωπότητας», η οποία έγινε το θεμέλιο της θρησκευτικής και φιλοσοφικής του σκέψης. [28]
  3. Η Ρωσία και η Οικουμενική Εκκλησία (1889). Σε αυτό το έργο, ο Σολόβιεφ μίλησε για την ένωση της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Τα επιχειρήματά του ήταν ιδιαίτερα αμφιλεγόμενα, αλλά αντικατοπτρίζουν το ευρύτερο όραμά του για έναν παγκόσμιο Χριστιανισμό, χωρίς διαίρεση και σχίσμα.[29]
  4. Το Νόημα του Έρωτα (1894). Αυτό το βιβλίο εξερεύνησε την έννοια της αγάπης ως φιλοσοφική και θεολογική ιδέα. Ο Σολόβιεφ υποστήριξε ότι η αγάπη υπερβαίνει τις βιολογικές ή ατομικιστικές ανησυχίες και θα πρέπει να γίνει κατανοητή ως μια θεία δύναμη που βοηθά τα άτομα να πραγματοποιήσουν τον ανώτερο πνευματικό τους σκοπό και να συνδεθούν με το θείο. [30]
  5. Η Δικαιολόγηση του Καλού: Ένα δοκίμιο στην ηθική φιλοσοφία (1897). Αυτό είναι το κύριο έργο του Σολόβιεφ για την ηθική, όπου παρουσιάζει μια λεπτομερή ηθική φιλοσοφία βασισμένη στη χριστιανική θεολογία. Υποστηρίζει την αντικειμενική ύπαρξη ηθικών αληθειών και ασκεί κριτική στη φιλοσοφία του Φρίντριχ Νίτσε, υπερασπιζόμενος τη χριστιανική ιδέα του καλού και τη σημασία της ηθικής δράσης. [31]

Τελευταία χρόνια και Θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σολόβιεφ, πριν το 1900
Ο Τάφος του Σολόβιεφ, κοιμητήριο Νοβοντέβιτσι

Στα τέλη της δεκαετίας του 1890 η υγεία του επιβαρύνθηκε δραματικά και ο οργανισμός του εξασθένησε. Το καλοκαίρι του 1900 αρρώστησε βαριά και υποχρεώθηκε να μετακομίσει στο εξοχικό σπίτι του πρίγκιπα Νικολάι Πετρόβιτς Τρουμπετσκόι, όπου τότε ζούσαν οι φίλοι του, γνωστοί καθηγητές και στοχαστές, Σεργκέι Νικολάγιεβιτς και Ευγένιος Νικολάγιεβιτς Τρουμπετσκόι. Η υγεία του είχε επιδεινωθεί λόγω της έντονης πνευματικής του εργασίας. Πέθανε στην Μόσχα το 1900 σε ηλικία 47 ετών στην έπαυλη του Νικολάι Πετρόβιτς Τρουμπετσκόι από αρτηριοσκλήρωση, νεφρική ανεπάρκεια και γενική εξάντληση του οργανισμού του. Μέχρι το τέλος του, ο Σολόβιεφ ήταν ένας άστεγος φτωχός. Άφησε τον αδελφό του και αρκετούς συναδέλφους του να υπερασπιστούν και να προωθήσουν την πνευματική του κληρονομιά. Είναι θαμμένος στο κοιμητήριο[32] του Μοναστηρίου Νοβοντέβιτσι [33], όπου βρίσκονται θαμμένοι ο πατέρας και τα αδέρφια του.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Irina Rodnianskaya: «Соловьёв». (Ρωσικά) Solovyov, Vl. S..
  2. ↑ 2,0 2,1 Κονσταντίν Αρσίνιεφ, Ernest Radlov: «Соловьев, Владимир Сергеевич» (Ρωσικά)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 «Большая российская энциклопедия». (Ρωσικά) Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 13  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Irina Rodnianskaya: «Соловьёв». (Ρωσικά) Solovyov, Vl. S..
  6. ↑ Irina Rodnianskaya: «Соловьёв». (Ρωσικά) Solovyov, Vl. S..
  7. ↑ Κονσταντίν Αρσίνιεφ, Ernest Radlov: «Соловьев, Владимир Сергеевич» (Ρωσικά)
  8. ↑ Irina Rodnianskaya: «Соловьёв». (Ρωσικά) Solovyov, Vl. S..
  9. ↑ Κονσταντίν Αρσίνιεφ, Ernest Radlov: «Соловьев, Владимир Сергеевич» (Ρωσικά)
  10. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119251222. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  11. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19992017288. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  12. ↑ CONOR.SI. 29185123.
  13. ↑ 13,0 13,1 «Юлия Ивановна Фаусек (Андрусова). Воспоминания. Публикация и комментарии С.И. Фокина; вступительная статья С.И. Фокина и О.Б. Вахромеевой» (Ρωσικά) 2011. σελ. 90-124.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 «Краткая литературная энциклопедия». (Ρωσικά) Συνοπτική Λογοτεχνική Εγκυκλοπαίδεια. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1962.
  15. ↑ The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/127578. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  16. ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  17. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19992017288. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  18. ↑ Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2019.
  19. ↑ Leonid Chertkov: «Соловьёв». (Ρωσικά) d:Q41551643.
  20. ↑ Evtuhov, Catherine (2020-09-02). «Vladimir Soloviev as a Religious Philosopher». The Oxford Handbook of Russian Religious Thought (Oxford University Press): 204–219. ISBN 978-0-19-879644-2. http://dx.doi.org/10.1093/oxfordhb/9780198796442.013.12. 
  21. ↑ Kostalevsky, M. (1997). Dostoevsky and Soloviev: The Art of Integral Vision. New Haven: Yale University Press. https://doi.org/10.12987/9780300159684
  22. ↑ 22,0 22,1 ΠΛΑΤΩΝΑΣ, ΔΥΟ ΠΡΑΓΜΑΤΕΙΕΣ. 
  23. ↑ «Wisdom as the Feminine World Principle: Vladimir Soloviev's Sophiology - Journal #124». www.e-flux.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2024. 
  24. ↑ «Divine Sophia: The Wisdom Writings of Vladimir Solovyov». Institute for Research in the Humanities (στα Αγγλικά). 8 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2024. 
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 Amethystos (1-5-2024). «amethystos: Η ΣΟΦΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΟΛΟΒΙΕΦ (2)». amethystos. Ανακτήθηκε στις 14-10-2024.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate=, |ημερομηνία= (βοήθεια)
  26. ↑ Lavrin, Janko (2004). "Introduction to the Work of Vladimir Solovyov". Τransformations of eros: an odyssey from platonic to christian eros. grailstone press. ISBN: 1-59650-001-8.
  27. ↑ Solovyov, Vladimir Sergeyevich (1996). The Crisis of Western Philosophy: Against the Positivists. SteinerBooks. ISBN 978-0-940262-73-7. 
  28. ↑ Unger, Dominic O.F.M. Cap. (1946). «Vladimir Solovyev's Lectures on Godmanhood Translated with an Introduction by Peter P. Zouboff (review)». Franciscan Studies 6 (2): 242–245. ISSN 1945-9718. https://muse.jhu.edu/article/455196. 
  29. ↑ «Russia and the Universal Church». Goodreads (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2024. 
  30. ↑ Solovyov, Vladimir (1985). The Meaning of Love. SteinerBooks, Incorporated. ISBN 978-0-940262-18-8. 
  31. ↑ «The Justification of the Good: An Essay on Moral Philos…». Goodreads (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2024. 
  32. ↑ «Vladimir Sergeyevich Solovyov (1853-1900) - Find...». www.findagrave.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2024. 
  33. ↑ «Ensemble of the Novodevichy Convent». whc.unesco.org. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2024. 

Βιβλιογραφικές πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Evtuhov, C. (2020). 'Vladimir Soloviev as a Religious Philosopher', in Caryl Emerson, George Pattison, and Randall A. Poole (eds). The Oxford Handbook of Russian Religious Thought, Oxford Handbooks.
  • Kornblatt, J., D. (2011). Divine Sophia: The Wisdom Writings of Vladimir Solovyov. Ithaca, NY: Cornell University Press.
  • Kostalevsky, M. (1997). Dostoevsky and Soloviev: The Art of Integral Vision. New Haven: Yale University Press. https://doi.org/10.12987/9780300159684
  • Τριανταφυλλίδης, Δ. (μεταφρ.) (2018). Δύο Πραματείες. Αθήνα: ΕΚΔΟΣΕΙΣ S@MIZDAT. ISBN 9786185220198.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βλαδίμηρος_Σολόβιεφ&oldid=10842085"