Γενικές εκλογές στο Βανουάτου 2025
Οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στο Βανουάτου στις 16 Ιανουαρίου 2025,[1][2] αφού μεταφέρθηκαν από τις 14 Ιανουαρίου 2025 λόγω του σεισμού της Πορτ Βίλα στις 17 Δεκεμβρίου 2024.Τα αποτελέσματα των εκλογών έδειξαν ότι κανένα πολιτικό κόμμα δεν κέρδισε την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, γεγονός που οδήγησε στη δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού στις 27 Ιανουαρίου.
Ιστορικό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι εκλογές προκηρύχθηκαν μετά τη διάλυση του Κοινοβουλίου από τον πρόεδρο Νικενίκε Βουρομπαράβου την παραμονή της πρότασης δυσπιστίας κατά του πρωθυπουργού Σαρλό Σαλουάι τον Νοέμβριο του 2024.[3] Οι εκλογές είχαν αρχικά προγραμματιστεί για τις 14 Ιανουαρίου 2025, αλλά μεταφέρθηκαν στις 16 Ιανουαρίου 2025 λόγω του σεισμού της Πορτ Βίλα του 2024 στις 17 Δεκεμβρίου. Υπάρχουν πάνω από 300.000 εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι.[4]
Θέματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το πιο καίριο ζήτημα για πολλούς κατοίκους είναι ο τρόπος ανοικοδόμησης μετά τον σεισμό του Δεκεμβρίου 2024. Το εκτιμώμενο κόστος για την ανοικοδόμηση της Πορτ Βίλα, της πρωτεύουσας της χώρας, και άλλων περιοχών που επλήγησαν από τον σεισμό ανέρχεται σε 29 δισεκατομμύρια βάτου (374 εκατομμύρια δολάρια).[5]
Επιπλέον, η πολιτική σταθερότητα θα μπορούσε να αποτελέσει κίνητρο για ορισμένους. Μέσα στους 18 μήνες που προηγήθηκαν των πρόωρων εκλογών, το Βανουάτου είχε τρεις πρωθυπουργούς.[6] Σε μια προσπάθεια να αποτραπεί αυτό το ενδεχόμενο και να διατηρηθεί έτσι η πολιτική σταθερότητα, το Βανουάτου διεξήγαγε δημοψήφισμα τον Μάιο του 2024 υιοθετώντας δύο νέες συνταγματικές διατάξεις."[7] Η οικονομική ανάπτυξη μπορεί επίσης να αποτελεί παράγοντα για ορισμένους ψηφοφόρους. Το 2024 η Ευρωπαϊκή Ένωση τερμάτισε την πρόσβαση του Βανουάτου στην απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης βίζας, αφού προηγουμένως την είχε αναστείλει το 2022, επικαλούμενη ανησυχίες για την ασφάλεια.[8] Τα καθεστώτα αυτά επέτρεπαν στους υπηκόους τρίτων χωρών που διαφορετικά θα έπρεπε να έχουν θεώρηση βίζας όταν ταξίδευαν στην ΕΕ να λάβουν την υπηκοότητα του Βανουάτου σε αντάλλαγμα για μια επένδυση, αποκτώντας έτσι πρόσβαση στην ΕΕ χωρίς θεώρηση. Αυτό δημιούργησε ανησυχίες για την ασφάλεια της ΕΕ. Μετά την αναστολή τα έσοδα που σχετίζονται με το καθεστώς ιθαγένειας του Βανουάτου μειώθηκαν.[9]
Εκλογικό σύστημα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα 52 μέλη του Κοινοβουλίου εξελέγησαν για τετραετή θητεία με ενιαία αμεταβίβαστη ψηφοφορία σε δεκαοκτώ εκλογικές περιφέρειες, δέκα εκ των οποίων ήταν πολυμελείς περιφέρειες μεταξύ δύο και επτά εδρών, ενώ οι υπόλοιπες οκτώ ήταν μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες στις οποίες διεξάγεται η ψηφοφορία με τη μορφή ενός συστήματος πλειοψηφικού. [10]
Συνολικά 217 υποψήφιοι έλαβαν μέρος στις εκλογές, μεταξύ των οποίων επτά γυναίκες.[11]
Διεξαγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ψηφοφορία διεξήχθη σε 352 εκλογικά τμήματα σε όλη την επικράτεια, καθώς και σε ένα τμήμα στη Νουμέα για την εξυπηρέτηση των ψηφοφόρων που διαμένουν στη Νέα Καληδονία, ενώ οργανώθηκαν λεωφορεία για τη μεταφορά των ψηφοφόρων εκεί.[12] Περισσότεροι από 1.700 υπάλληλοι αναπτύχθηκαν για την επίβλεψη των εκλογών, ενώ 350 αστυνομικοί αναπτύχθηκαν επίσης για να διασφαλίσουν την ασφάλεια κατά τη διάρκεια των εκλογών.[13] Το Εκλογικό Γραφείο του Βανουάτου αναγνώρισε ότι παρεμποδίστηκε στις προετοιμασίες του από την αιφνιδιαστική απόφαση για τη διεξαγωγή των εκλογών, καθώς και από τον σεισμό του 2024 στην Πορτ Βίλα.[14]
Αποτελέσματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα αρχικά αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν στις 18 Ιανουαρίου έδειξαν ότι το Κόμμα των Ηγετών του Βανουάτου έλαβε πλειοψηφία 11 εδρών στο κοινοβούλιο, ακολουθούμενο από το Κόμμα Vanua'aku με επτά έδρες, την Ένωση των μετριοπαθών κομμάτων και το Κίνημα Επανένωσης για την Αλλαγή με έξι έδρες το καθένα, την Ομάδα Iauko με πέντε έδρες και το Κόμμα Γης και Δικαιοσύνης που κέρδισε τέσσερις έδρες. [15]Τα επίσημα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν στις 29 Ιανουαρίου.
Οι περισσότεροι τρέχοντες βουλευτές επανεξελέγησαν, ενώ τουλάχιστον δύο νέοι βουλευτές εξελέγησαν στην Πορτ Βίλα. Η μοναδική γυναίκα βουλευτής στο απερχόμενο κοινοβούλιο, η Τζούλια Κινγκ, έχασε την έδρα της στο Εφάτε.[16][17] Μόνο μία γυναίκα εξελέγη στο νέο κοινοβούλιο, η πρώην αντιδήμαρχος της Πορτ Βίλα, Μαρί Λουί Πολέτ Μιλν, η οποία έβαλε υποψηφιότητα στην εκλογική περιφέρεια Πορτ Βίλα για την Πράσινη Συνομοσπονδία. Ο σύζυγός της, πρώην πρωθυπουργός Μοάνα Καρκάσις Καλόζιλ, απέτυχε να εκλεγεί στην εκλογική περιφέρεια Εφάτε Αγροτική.
Από τους 31 ανεξάρτητους υποψηφίους, μόνο ο Γκαετάν Πικιούνε, ο οποίος έβαλε υποψηφιότητα στην εκλογική περιφέρεια Σάντο, εξελέγη.[18]
Στις 27 Ιανουαρίου το Κόμμα των Ηγετών του Βανουάτου, το Κόμμα Vanua'aku, η Ένωση Μετριοπαθών Κομμάτων, το Κίνημα Επανένωσης για την Αλλαγή, η Ομάδα Iauko και το Κόμμα Γης και Δικαιοσύνης συμφώνησαν να σχηματίσουν κυβέρνηση συνασπισμού. [19] Στις 11 Φεβρουαρίου ο Τζόθαμ Νάπατ του Κόμματος των Ηγετών εξελέγη πρωθυπουργός από το κοινοβούλιο, λαμβάνοντας 50 ψήφους και δύο άκυρες.[20]
Τα αποτελέσματα είναι τα ακόλουθα[21] :
| Κόμματα | Ψήφοι | % | +/- | Έδρες | +/- | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Κόμμα Ηγετών του Βανουάτου | 16.183 | 11.07 | ▲ +3,71 | 9 | ▲ +4 | ||||
| Vanua'aku Pati | 21.473 | 14.70 | ▼ −0,8 | 7 | ► 0 | ||||
| Ένωση Μετριοπαθών Κομμάτων | 22.663 | 15.51 | ▲ +4 | 6 | ▼ −1 | ||||
| Κόμμα της Υπαίθριας Ανάπτυξης | 8.069 | 5.52 | ▼ −3,13 | 6 | ▲ +2 | ||||
| Ομάδα Ιαούκο | 9.383 | 6.42 | ▲ +0,3 | 6 | ▲ +3 | ||||
| Γη και Δικαιοσύνη | 9.666 | 6.61 | ▼ −1,09 | 5 | ▲ +1 | ||||
| Κίνημα Επανένωσης για την Αλλαγή | 17.119 | 11.72 | ▲ +4,29 | 5 | ► 0 | ||||
| Συνομοσπονδία Πρασίνων του Βανουάτου | 2.606 | 1.78 | ▲ +0,01 | 1 | ▲ +1 | ||||
| Εθνικό Ενωτικό Κόμμα | 3.578 | 2.45 | ▼ −1,36 | 1 | ▼ −3 | ||||
| Nagriamel | 3.102 | 2.12 | ▼ −0,33 | 1 | ► 0 | ||||
| Κόμμα για την Προοδευτική Ανάπτυξη | 2.281 | 1.56 | ▲ +0,56 | 1 | ► 0 | ||||
| Laverwo Pati | 3.499 | 2.39 | ▲ +1,39 | 1 | ► 0 | ||||
| Κίνημα coutumier ngwasoanda | 1.012 | 0.69 | ▲ +0,03 | 1 | ► 0 | ||||
| Κίνημα Namarakieana | 462 | 0.32 | ▼ −0,32 | 1 | ► 0 | ||||
| Προοδευτικό Λαϊκό Κόμμα | 1.310 | 0.90 | ▼ −1,53 | 0 | ▼ −2 | ||||
| Λαϊκό Κόμμα για την Ενότητα και την Ανάπτυξη | 1.020 | 0.70 | ▼ −0,71 | 0 | ▼ −1 | ||||
| Κόμμα της Εθνικής Ανάπτυξης | 1.849 | 1.27 | ▲ +0,04 | 0 | ▼ −1 | ||||
| Λοιπά κόμματα (έξι) | – | 0 | – | ||||||
| Ανεξάρτητοι | 13.445 | 9.20 | ▲ +0,16 | 1 | ► 0 | ||||
| Έγκυρα ψηφοδέλτια | 146.123 | 99.65 | |||||||
| Λευκά και άκυρα ψηφοδέλτια | 508 | 0.35 | |||||||
| Σύνολο | 146.631 | – | 52 | ► 0 | |||||
| Αποχή | |||||||||
| Εγγεγραμμένοι / συμμετοχή | 212.245 | 69.09 | |||||||
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ McKay, Ben (13 Δεκεμβρίου 2024). «Snap election go-ahead as Vanuatu court okays powerplay». Canberra Times (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2024.
- ↑ «Election date moved to January 16». archive.is. dailypost.vu. 23 Δεκεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2024.
- ↑ «Vanuatu holds snap election a month after destructive earthquake». AP News (στα Αγγλικά). 16 Ιανουαρίου 2025. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2025.
- ↑ «Voting begins in quake-ravaged Pacific nation of Vanuatu». CNN (στα Αγγλικά). 16 Ιανουαρίου 2025. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2025.
- ↑ «Vanuatu holds snap election as nation braces for costly post-earthquake reconstruction effort». ABC News. 15 January 2025. https://www.abc.net.au/news/2025-01-16/vanuatu-election-earthquake-recovery-political-instability/104804378. Ανακτήθηκε στις 16 January 2025.
- ↑ «Voting begins in quake-ravaged Pacific nation of Vanuatu». CNN. 15 January 2025. https://www.cnn.com/2025/01/15/world/vanuatu-election-voting-begins-intl-hnk/index.html. Ανακτήθηκε στις 16 January 2025.
- ↑ «Vanuatu holds snap election as nation braces for costly post-earthquake reconstruction effort». ABC News. 15 January 2025. https://www.abc.net.au/news/2025-01-16/vanuatu-election-earthquake-recovery-political-instability/104804378. Ανακτήθηκε στις 16 January 2025.
- ↑ «Vanuatu: Council ends visa exemption». European Council. 12 December 2024. https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2024/12/12/vanuatu-council-ends-visa-exemption/. Ανακτήθηκε στις 16 January 2025.
- ↑ «Vanuatu holds snap election a month after destructive earthquake». Seattle Times. 16 January 2025. https://www.seattletimes.com/nation-world/vanuatu-holds-snap-election-a-month-after-destructive-earthquake/. Ανακτήθηκε στις 16 January 2025.
- ↑ Republic of Vanuatu: Election for Ni-Vanuatu Parliament IFES
- ↑ «Vanuatu snap election to be contested by 217 candidates». Radio New Zealand. 10 January 2025. https://www.rnz.co.nz/international/pacific-news/538610/vanuatu-snap-election-to-be-contested-by-217-candidates. Ανακτήθηκε στις 10 January 2025.
- ↑ «Polling underway in Vanuatu». Radio New Zealand. 16 January 2025. https://www.rnz.co.nz/international/pacific-news/539119/polling-underway-in-vanuatu. Ανακτήθηκε στις 16 January 2025.
- ↑ «Vanuatu holds election amid earthquake devastation». The Guardian. 16 January 2025. https://www.theguardian.com/world/2025/jan/16/vanuatu-election-2025-earthquake-impact-results. Ανακτήθηκε στις 16 January 2025.
- ↑ «Vanuatu: snap election preparation almost complete». Radio New Zealand. 15 January 2025. https://www.rnz.co.nz/international/pacific-news/539026/vanuatu-snap-election-preparation-almost-complete. Ανακτήθηκε στις 16 January 2025.
- ↑ «Coalition talks underway in Vanuatu». Radio New Zealand. 20 January 2025. https://www.rnz.co.nz/international/pacific-news/539443/coalition-talks-underway-in-vanuatu. Ανακτήθηκε στις 20 January 2025.
- ↑ «Vanuatu faces possible return to all-male parliament after snap election». Radio New Zealand. 21 January 2025. https://www.rnz.co.nz/international/pacific-news/539508/vanuatu-faces-possible-return-to-all-male-parliament-after-snap-election. Ανακτήθηκε στις 22 January 2025.
- ↑ «Vanuatu: public frustrated over political situation as after-shocks continue». Radio New Zealand. 22 January 2025. https://www.rnz.co.nz/international/pacific-news/539649/vanuatu-public-frustrated-over-political-situation-as-after-shocks-continue. Ανακτήθηκε στις 22 January 2025.
- ↑ «2025 Vanuatu official election results: Solitary woman elected to 52-member parliament». Radio New Zealand. 30 January 2025. https://www.rnz.co.nz/international/pacific-news/540349/2025-vanuatu-official-election-results-solitary-woman-elected-to-52-member-parliament. Ανακτήθηκε στις 30 January 2025.
- ↑ «Vanuatu coalition talks finalised as political parties sign agreement». Radio New Zealand. 28 January 2025. https://www.rnz.co.nz/international/pacific-news/540154/vanuatu-coalition-talks-finalised-as-political-parties-sign-agreement. Ανακτήθηκε στις 28 January 2025.
- ↑ «Vanuatu parliament elects Jotham Napat as new prime minister». Radio New Zealand. 11 February 2025. https://www.rnz.co.nz/international/pacific-news/541538/vanuatu-parliament-elects-jotham-napat-as-new-prime-minister. Ανακτήθηκε στις 11 February 2025.
- ↑ "Official Declaration blong ol Winning Kandideit blong 2025 Snap General Election", VBTC, 28 Ιανουαρίου 2025