Γεράρδος Γ΄ του Χόλσταϊν-Ρέντσμπουργκ

Γεράρδος Γ΄ του Χόλσταϊν-Ρέντσμπουργκ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1293
Θάνατος	1  Απριλίου 1340 Ράντερς
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αριστοκράτης
Οικογένεια
Σύζυγος	Σοφία του Βέρλε (από 1315)
Τέκνα	Ερρίκος Β΄ του Χόλσταϊν-Ρέντσμπουργκ Νικόλαος του Χόλσταϊν-Ρέντσμπουργκ Ελισάβετ του Χόλσταϊν Αδόλφος του Χόλσταϊν
Γονείς	Ερρίκος Α΄ του Χόλσταϊν-Ρέντσμπουργκ και Χάιλβιγκ του Μπρόνκχορστ
Αδέλφια	Ελισάβετ του Χόλσταϊν-Ρέντσμπουργκ
Οικογένεια	Οίκος του Σάουμμπουργκ
Σχετικά πολυμέσα

Ο Γεράρδος Γ΄, κόμης του Χόλσταϊν-Ρέντσμπουργκ ή Γεράρδος ο Μέγας (γερμ. Gerhard III., περί το 1292 - 1 Απριλίου 1340) από τον Οίκο του Σάουμμπουργκ ήταν ένας ισχυρός Γερμανός πρίγκιπας, ο οποίος κυβέρνησε το Σάουμμπουργκ, το Χόλσταϊν, το Ρέντσμπουργκ και την περίοδο 1332-1340 μεγάλο τμήμα του βασιλείου της Δανίας. Ο Γεράρδος Γ΄ ήταν γιος του Ερρίκου Α΄, κόμη του Χόλσταϊν-Ρέντσμπουργκ. Κληρονόμησε από τον πατέρα του την κομητεία του Χόλσταϊν όταν ήταν ακόμα παιδί, αλλά σύντομα με έξυπνους χειρισμούς κατόρθωσε να αυξήσει σημαντικά τα εδάφη του και να γίνει ένας ισχυρός πρίγκιπας. Την περίοδο αυτό οι γειτονικοί βασιλείς όπως ο Ερρίκος Δ΄ της Δανίας φρόντισαν να εκμισθώνουν τον στρατό του για τους σκοπούς τους, κάτι για το οποίο συχνά συνεργάστηκε και με τον ξάδελφο του Ιωάννη Γ΄, κόμη του Χόλσταϊν-Πλεν.

Κηδεμόνας του ανήλικου βασιλιά Βάλντεμαρ

Το 1325 ο Γεράρδος ανέλαβε την κηδεμονία του ανήλικου Βάλντεμαρ, δούκα του Σλέσβιχ, θέση με την οποία έγινε σύμμαχος των δυσαρεστημένων Δανών ευγενών οι οποίοι ανέτρεψαν το 1326 τον βασιλιά Χριστόφορο Β΄, κάτι που έκανε τον Γεράρδο πραγματικό κυβερνήτη της Δανίας. Τοποθέτησε βασιλιά της Δανίας τον ανήλικο ανιψιό του Βάλντεμαρ του Σλέσβιχ, ο οποίος ανήκε στον κλάδο του Άβελ της Δανίας από τον Οίκος των Έστριντσεν και είχε με αυτόν τον τρόπο κληρονομικά δικαιώματα στον θρόνο. Η αποτυχία του να φέρει ειρήνη έφερε νέες εξεγέρσεις, η σημαντικότερη από τις οποίες ήταν του κόμη Γιόχαν (1330) ενάντια στον ανιψιό του Βάλντεμαρ και τον ίδιο τον Γεράρδο ως κηδεμόνα του. Ο Γεράρδος τότε υποχρεώθηκε να αντικαταστήσει στον θρόνο της Δανίας τον μικρό Βάλντεμαρ με τον έκπτωτο βασιλιά Χριστόφορο Β΄ (1330), ουσιαστικά ως βασιλιά χωρίς καμιά εξουσία, ενώ με τον θάνατο του Χριστόφορου και την επικράτηση αναρχίας (1332), ο Γεράρδος έγινε ο κυβερνήτης του μεγαλύτερου τμήματος της Δανίας.

Κυβερνήτης της Δανίας

Την περίοδο 1332-1349 ο κόμης Γεράρδος ήταν ο κυβερνήτης του μεγαλύτερου τμήματος του βασιλείου της Δανίας, είχε τον απόλυτο έλεγχο σε περιοχές όπως η Γιουτλάνδη και η Φιονία, με το υπόλοιπο τμήμα να βρίσκεται στα χέρια του αντιπάλου του Γιόχαν. Η θέση του ήταν ασαφής λόγω των χρεών που δημιούργησε στους πιστωτές, για να συντηρήσει τον στρατό του, ενώ οι εξεγέρσεις των ναυτικών, των αγροτών και οι πιέσεις των Γερμανών ευγενών τον οδήγησαν να υποστηρίξει τον διεκδικητή του θρόνου της Δανίας Βάλντεμαρ, γιο του Χριστόφορου. Τελικά αποφάσισε να αντιμετωπίσει δυναμικά την κατάσταση με εξέγερση απέναντι στους επαναστάτες στη Γιουτλάνδη την άνοιξη του 1340, όπου όμως δολοφονήθηκε από τον Νίλς Έμπεσεν στον ύπνο του. Η δολοφονία του είχε ως αποτέλεσμα την επιστροφή του διαδόχου Βάλντεμαρ Άττερνταγκ στον θρόνο της Δανίας. Η φήμη του από περιοχή σε περιοχή δημιούργησε διαφορετικούς θρύλους: στη Δανία είχε την φήμη ενός Γερμανού τυράννου, που ήταν πηγή έμπνευσης στους ποιητές κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής, αντιθέτως στο Χόλσταϊν είχε την φήμη λαϊκού ήρωα και άγιου.

Οικογένεια

Με την σύζυγο του Σοφία του Μεκλεμβούργου, κόρη του Νικολάου Β΄ κυρίου του Βέρλε και της Ρίχιτσας των Έστριντσεν, κόρης του Ερρίκου Ε΄ της Δανίας απέκτησε:

• Ερρίκος Β΄ π.1317-1384, κόμης του Χόλσταϊν-Ρέντσμπουργκ.
• Νικόλαος π.1321-1397, κόμης του Χόλσταϊν-Ρέντσμπουργκ.
• Αδόλφος.
• Ελισάβετ 1340-1402, πριγκίπισσα-ηγουμένη στο αυτοκρατορικό αβαείο του Έλτεν.

Πηγές

• Dansk Biografisk Leksikon, vol. 7, Copenh. 1980.
• Politikens Danmarkshistorie, vol. 4 by Erik Kjersgaard, Copenh. 1962.
• Jyske Kronike, transl. by Rikke Agnete Olsen. Aarhus, 1995.