Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γιώργος Μπουζιάνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιώργος Μπουζιάνης
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Γιώργος Μπουζιάνης (Ελληνικά)
Γέννηση8  Νοεμβρίου 1885[1]
Αθήνα
Θάνατος23  Οκτωβρίου 1959[1]
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
ΣπουδέςΑνωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1897, 1906)[2]
Ιδιότηταζωγράφος[3]
ΚίνημαΓενιά του ’30
Καλλιτεχνικά ρεύματαΓενιά του ’30
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Γιώργος Μπουζιάνης (Αθήνα, 8 Νοεμβρίου 1885 - Αθήνα, 23 Οκτωβρίου 1959) ήταν σημαντικός Έλληνας εξπρεσιονιστής ζωγράφος.[4]

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε το 1885 στην Αθήνα και μεγάλωσε στη γειτονιά της Νεάπολης. Ο πατέρας του καταγόταν από τα Μπουζιανέικα της Τρίπολης ήταν έμπορος κρασιών και δημητριακών. Η μητέρα του Χρυσάνθη, το γένος Προκοπίου, ήταν αθηναϊκής καταγωγής.

Ο Μπουζιάνης σπούδασε ζωγραφική στη Σχολή Καλών Τεχνών (μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών) από το 1897 μέχρι το 1906,[5] με δασκάλους τον Γ. Ροϊλό, τον Νικηφ. Λύτρα, τον Κ. Βολανάκη και τον Δ. Γερανιώτη. Το 1907, έφυγε για να συνεχίσει τις σπουδές ζωγραφικής στη Γερμανία, αρχικά κοντά στον ζωγράφο Walter Thor. Από το 1908 κ.ε. σπούδασε στην Ακαδημία Τεχνών (Akademie der bildenden Künste) του Μονάχου ως μαθητής του Όττο Ζάιτς (Otto Seitz) και του Γκέοργκ Σίλντκνεχτ (Georg Schildknecht).[5] To 1909 εργάστηκε για έναν χρόνο στο ατελιέ του γερμανού ιμπρεσιονιστή Μαξ Λίμπερμαν (Max Liebermann). Την επόμενη χρονιά επέστρεψε στο Μόναχο, όπου συνδέθηκε φιλικά με τον Ντε Κίρικο.[1]

Κατεξοχήν αντικείμενο της τέχνης του υπήρξε το ανθρώπινο σώμα και πρόσωπο, αντικείμενα μέσω των οποίων θεματοποίησε, μέσω δυνατών χρωμάτων και μέσω παραμορφώσεων, την τραγικότητα της ζωής. Εξέθεσε πίνακες του στη Λέσχη Τέχνης (Kunstverein) και στη Συντεχνία Καλλιτεχνών (Künstler Genossenschaft). Από το 1917 έως το 1921 πραγματοποίησε εκθέσεις στην Γκαλερί Άντον Ρίττάλερ (Anton Ritthaler), παρουσιάζοντας εξπερεσσιονιστικά έργα του. Στα χρόνια 1920-1923, είχε την υποστήριξη της Γκαλερί Μπάρχφελντ (Barchfeld) στη Λειψία, η οποία του παρείχε ένα ατελιέ στο Eichenau. Το 1927, πραγματοποιήθηκε στην Kunsthütte στην πόλη Κέμνιτς αποκλειστική έκθεση έργων του. Tην ίδια χρονιά έγινε μέλος της Secession στο Μόναχο, ενώ το 1928 συμμετείχε σε μια έκθεση των μελών της Secession στο Glaspalast του Μονάχου.[2]

Οι εκθέσεις του συζητήθηκαν ενθουσιωδώς από τους κριτικούς και ο Heinrich Barchfeld τον υποστήριξε οικονομικά για να συνεχίσει την καλλιέργεια της τέχνης του στο Παρίσι. Έζησε εκεί από το 1929 έως 1932[5] και δημιούργησε μια σειρά από υδατογραφίες. Επιστρέφοντας στη Γερμανία, βρέθηκε αντιμέτωπος με τον στιγματισμό του εξπρεσιονισμού από τους Ναζί ως «παρηκμασμένης τέχνης» (entartete Kunst). Επέστρεψε, έτσι, στην Αθήνα το 1935.

Γ. Μπουζιάνης, Αυτοπροσωπογραφία (χωρίς χρονολογία;). Ελαιογραφία, 38 εκ. x 28 εκ. Ιδιωτική συλλογή.

Πριν επιστρέψει στην Ελλάδα, ο Έλληνας πρέσβης στο Βερολίνο, Αλέξανδρος Ρίζος-Ραγκαβής, μεσολάβησε για να διοριστεί καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Ο διορισμός αυτός τελικά δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Ο Μπουζιάνης βρέθηκε αντιμέτωπος με τη φτώχια. Επιπλέον, ο αθηναϊκός καλλιτεχνικός περίγυρος τον αντιμετώπισε αρχικά με αδιαφορία έως εχθρότητα.

Ο Μπουζιάνης εξακολούθησε να δημιουργεί ψυχολογικά διεισδυτικά πορτρέτα και παρέδιδε ιδιωτικά μαθήματα ζωγραφικής.ωΤα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου ήταν πολύ δύσκολα για τον ζωγράφο. Μόνο το 1949, όταν πραγματοποίησε μεγάλη αναδρομική έκθεση στον «Παρνασσό», άρχισε η πρόσληψη του έργου στην Ελλάδα. Το φιλότεχνο κοινό ενθουσιάστηκε με το ύφος και την τεχνοτροπία του Μπουζιάνη. Την ίδια χρονιά (1949), έγινε ιδρυτικό μέλος της ομάδας Σταθμοί. Τα επόμενα χρόνια συμμετείχε με την ομάδα αυτή ή μόνος σε πολλές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 1950 συμμετείχε στη Μπιεννάλε της Βενετίας. Το 1956 έλαβε το βραβείο του Διεθνούς Διαγωνισμού Γκούγκενχάιμ - το πρώτο που απονεμήθηκε σε έλληνα καλλιτέχνη.[5] Διετέλεσε μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (ΕΕΤΕ).

Μετά τον θάνατό του, το σπίτι του ζωγράφου στην Δάφνη Αττικής αγοράστηκε από τον Δήμο Δάφνης και έχει μετατραπεί σε μουσείο. Έργα του Μπουζιάνη υπάρχουν στην Εθνική Πινακοθήκη καθώς και σε πολλές άλλες δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές εντός και εκτός Ελλάδας. Αναδρομικές εκθέσεις με έργα του πραγματοποιήθηκαν στην Εθνική Πινακοθήκη το 1977 και το 1985 , και στο Μουσείο Μπενάκη το 2005.

Τεχνοτροπία και έργο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπουζιάνης θεωρείται ως ο σημαντικότερος Έλληνας εκπρόσωπος του εξπρεσιονισμού.[6] Κατά τα χρόνια της παραμονής του στην κοιτίδα του εξπρεσιονισμού, Γερμανία, γνώρισε από κοντά όλες τις μεταλλάξεις του κινήματος δημιουργώντας ένα δικό του προσωπικό στυλ στο οποίο κυριαρχούν ο ανθρωποκεντρισμός και η απόλυτη ελευθερία του υποκείμενου.[4]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 (Ολλανδικά) RKDartists. 122268. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2017.
  2. ↑ www.nationalgallery.gr/el/zographikh-monimi-ekthesi/painter/mpouzianis-giorgos.html. Ανακτήθηκε στις 19  Σεπτεμβρίου 2021.
  3. ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 6  Σεπτεμβρίου 2019. 500124982. Ανακτήθηκε στις 7  Φεβρουαρίου 2024.
  4. ↑ 4,0 4,1 Εθνική Πινακοθήκη Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου. 100 χρόνια, Τέσσερις αιώνες Ελληνικής Τέχνης, Από τις Συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης και του Ιδρύματος Ευριπίδη Κουτλίδη. Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου, γ' έκδοση, Αθήνα 2013, σελ. 188.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 (επιμ) Λαμπράκη-Πλάκα, Μαρίνα (1999). Εθνική Πινακοθήκη /100 χρόνια, Τέσσερις αιώνες Ελληνικής Ζωγραφικής, Από τις Συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης και του Ιδρύματος Ευριπίδη Κουτλίδη. Αθήνα: Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου. σελ. 673. 
  6. ↑ Χρήστου, Χρύσανθος (1995). «Γιώργος Μπουζιάνης. Ο πατέρας του ελληνικού εξπρεσιονισμού». digitallibrary.academyofathens.gr. Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών. σελίδες 650–671. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2022. 

Ενδεικτική βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Μπουζιάνης: Από τη συλλογή του Βασίλη Ι. Βαλαμπού, Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2005.
  • Γιάννης Βουτσινάς, 56 έλληνες ζωγράφοι μιλούν για την τέχνη τους, Γκοβόστης, Αθήνα 2000, σσ. 172–178.
  • Δημήτρης Δεληγιάννης, Μπουζιάνης, εκδ. Αδάμ, Αθήνα 1996.
  • Νάσος Θεοφίλου, Μπουζιάνης: η πέμπτη εποχή, Εξάντας, Αθήνα 1979.
  • Γιώργος Μπουζιάνης, Γράμματα προς τον Χάινριχ Μπάρχφελντ, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1989.
  • Αλέξανδρος Ξύδης, Μπουζιάνης ο δάσκαλος: μαθήματα ζωγραφικής, Περίπλους, Αθήνα 1999.
  • Κατερίνα Χαριάτη-Σισμάνη, Μαθητεύοντας κοντά στον Μπουζιάνη, Προμηθευτής-Εστία, Αθήνα 1985.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γιώργος_Μπουζιάνης&oldid=10835541"