Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γκρόντνο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 53°40′N 23°50′E / 53.667°N 23.833°E / 53.667; 23.833

Χρόντνα
Άποψη της πόλης από τον ποταμό Νέμαν

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Χρόντνα
53°40′0″N 23°49′0″E
ΧώραΛευκορωσία Λευκορωσία
ΠεριφέρειαΧρόντνα
Διοικητική υπαγωγήΌμπλαστ Γκρόντνο
Ίδρυση10ος αιώνας[1]
Διοίκηση
Έκταση142
Υψόμετρο137
Πληθυσμός361115
Ταχ. κωδ.230000
Τηλ. κωδ.815
Ζώνη ώραςUTC+03:00
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Γκρόντνο, Γρόντνα ή Χρόντνα (Λευκορωσικά: Гродна, μτγ. Hrodna ΔΦΑ: [ˈɣrɔdna]; ρωσικά: Гродно, μτγ. Grodno; ΔΦΑ: [ˈɡrodnə]) είναι πόλη στη δυτική Λευκορωσία. Είναι κτισμένη στις όχθες του ποταμού Νέμαν, κοντά στα σύνορα με την Πολωνία και τη Λιθουανία (περίπου 20 και 30 χιλιόμετρα αντίστοιχα). Σύμφωνα με την απογραφή του 2024, η πόλη έχει 361.115 κατοίκους.[2]

Το Παλιό (αριστερά) και το Νέο (δεξία) Κάστρο του Γκρόντνο.

Η πόλη ανάγει τη δημιουργία της σε ένα μικρό οχυρό που κατασκεύασαν οι Ρουρικίδες στα σύνορα με τη βαλτική φυλή των Γιουβιγγιανών. Η πρώτη αναφορά στο Γκρόντο γίνεται το 1005. Η πόλη ιδρύθηκε επισήμως το 1127 και αναφέρεται στο Πρώτο Χρονικό, ως ευρισκόμενο σε πάνω σε πολυάριθμες εμπορικές οδούς και είχε γίνει πρωτεύουσα ενός ανεξάρτητου πριγκιπάτου.[3] Μαζί με το Ναβαγρουντάκ ήταν οι κύριες πόλεις της Μαύρης Ρουθηνίας, τότε κοντά στην αρχική Λιθουανία. Στα μέσα του 13ου αιώνα προσαρτήθηκε στο Μεγάλο Δουκάτο της Λιθουανίας. Το 1441 απέκτησε συμβούλιο, σύμφωνα με το νόμο του Μαγδεβούργου. Στην πόλη έλαβαν χώρα δύο μάχες κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Βορείου Πολέμου. Στο νέο κάστρο της πόλης έλαβε χώρα το τελευταίο Σέιμ της Πολωνο-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας. Δύο χρόνια αργότερα, μετά το διαμελισμό της Πολωνίας, η πόλη έγινε τμήμα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η πόλη κατακτήθηκε το 1915 από τη Γερμανική Αυτοκρατορία, αλλά με τη συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ παρέμεινε τμήμα της Σοβιετικής Ρωσίας. Με τον πόλεμο δημιουργήθηκε η Λαϊκή Δημοκρατία της Λευκορωσίας με πρωτεύουσα αρχικά το Μινσκ και αργότερα το Γκρόντο. Μετά τον Α΄ΠΠ, η πόλη πέρασε στην κατοχή των Πολωνών, αλλά την κατέλαβε ο κόκκινος στρατός το 1920[4], στα πλαίσια του Πολωνο-Σοβιετικού Πολέμου, αλλά μετά την ήττα στη Μάχη της Βαρσοβίας, τη μάχη του Νέμαν, η οποία έλαβε χώρα κοντά στο Γκρόντνο, και τη συνθήκη της Ρίγας, η πόλη έγινε τμήμα της Πολωνίας. Τις 20-22 Σεπτεμβρίου 1939, κατά τη διάρκεια της σοβιετικής εισβολής, δόθηκε στη πόλη μάχη. Πριν τον Β΄ΠΠ και το Ολοκαύτωμα, στη πόλη υπήρχε σημαντικός πληθυσμός Εβραίων, 22.700 σε σύνολο 46.900 κατοίκων σύμφωνα με τη ρωσική απογραφή του 1897.[5] Όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν τη πόλη τις 23 Ιουνίου 1941, δημιούργησαν το Γκέτο του Γκρόντνο και στη συνέχεια έστειλαν του Εβραίους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου τους εκτέλεσαν.

Μετά τον Β΄ΠΠ, η πόλη έγινε τμήμα της ΣΣΔ της Λευκορωσίας και μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης στη Λευκορωσία.

Ο καθεδρικός του αγίου Φραγκίσκου Χαβιέρ

Στα αξιοθέατα της πόλης περιλαμβάνονται:

  • Το Παλιό Κάστρο, κατασκευασμένο στις αρχές του 15ου αιώνα από τον Μέγα Δούκα της Λιθουανίας Βιτάουτας.
  • Απέναντι από το Παλιό Κάστρο βρίσκεται το μπαρόκ Νέο Κάστρο, με το οποίο συνδέεται με μια τοξοτή γέφυρα. Το Νέο Κάστρο κατασκευάστηκε τη περίοδο 1734-1751.
  • Στην κεντρική πλατεία της Χρόντνα είναι κατασκευασμένος ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Φραγκίσκου Χαβιέρ. Ο ναός χτίστηκε από τους Ιησουίτες το 1687-1705 και το 1991 έγινε ο καθεδρικός ναός της νεοσύστατης επισκοπής της Χρόντνα.
  • Η ορθόδοξη εκκλησία Καλόζα, κτισμένη τον 12ο αιώνα και αφιερωμένη στους Αγίους Μπόρις και Γκλεμπ, είναι το παλαιότερο σωζόμενο κτίριο στην πόλη και έχει προστεθεί στον ενδεικτικό κατάλογο των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.[6]

Αδελφοποιημένες πόλεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Γκρόντνο έχει αδελφοποιηθεί με τις εξής πόλεις:

  1. grodno.gov.by/ru/main.aspx?guid=1571.
  2. «2024 census of Belarus» (PDF) (στα Ρωσικά). Belstat.gov.by. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2024-09-12. Ανακτήθηκε στις 2024.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)CS1 maint: Unfit url (link)
  3. Археографический ежегодник за 1964 год. The Academy of Sciences of the USSR, 1965, p.271.
  4. Witold Ławrynowicz (April 1, 2002). «The Defense of Grodno. July 17 – 20, 1920». Tanks e-Magazine (www.tankhistory.com) (5). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-08-11. https://web.archive.org/web/20140811093843/http://mailer.fsu.edu/~akirk/tanks/Stories/eMagazine4-1-2/Witold2/GrodnoEng.html. Ανακτήθηκε στις 2012-05-07. 
  5. Joshua D. Zimmerman, Poles, Jews, and the Politics of Nationality, Univ of Wisconsin Press, 2004, ISBN 0-299-19464-7, Google Print, p.16
  6. "SS. Boris and Gleb (Kalozha) Church in the city of Hrodna"
  7. Korolczuk, Dariusz (12 Ιανουαρίου 2010). «Foreign cooperation - Partner Cities». Białystok City Council. City Office in Białystok. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2013. 
  8. «Tarptautinis Bendradarbiavimas» [Druskininkai international cooperation]. Druskininkų savivaldybės administracija (στα Λιθουανικά). 22 Μαρτίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]