Δικτυωτός σχηματισμός
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο δικτυωτός σχηματισμός (reticular formation) είναι ένα σύνολο νευρώνων και νευραξόνων το οποίο βρίσκεται στο στέλεχος και στο θάλαμο. Δέχεται αισθητικές ίνες όλων των συστημάτων, ενώ οι απαγωγές ίνες του δικτυωτού σχηματισμού επικοινωνούν με όλες τις ομάδες νευρώνων. Τα κύτταρά του έχουν μεγάλους δενδρίτες για να δέχονται συνάψεις από πολλά διαφορετικά συστήματα. Επηρεάζει τη λειτουργία των σκελετικών μυών, ρυθμίζει το αυτόνομο νευρικό σύστημα και το σύστημα ενδοκρινών αδένων, ενώ έχει βρεθεί ότι σχετίζεται με το επίπεδο συνείδησης.
Ο δικτυωτός σχηματισμός είναι μια διάχυτη δομή που σχηματίζει ένα δίκτυο νευρώνων και νευραξόνων στο στέλεχος και το θάλαμο. Μπορεί να διαιρεθεί σε τρεις στήλες οι οποίες είναι ξεκινώντας από τη μέση γραμμή, η μέση, η έσω και η έξω στήλη. Όσο πιο κοντά βρίσκεται στη μέση γραμμή ο νευρώνας, τόσο μεγαλύτερος είναι. Δεν έχει εντοπιστεί μια οργάνωση των νευρώνων σε επιμέρους ομάδες, αλλά νέες απεικονιστικές μέθοδοι έχουν δείξει ότι υπάρχουν οδοί που περιλαμβάνουν πολλά κύτταρα να συνάπτονται το ένα με το άλλο στην σειρά.
Λειτουργίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο δικτυωτός σχηματισμός είναι μέρος του παλαιού τμήματος του εγκεφαλικού στελέχους και επιτελεί σημαντικές λειτουργίες, κάποιες από αυτές απαραίτητες για την επιβίωση.
- Έλεγχος σκελετικών μυών. Έχει βρεθεί ότι ο δικτυωτός σχηματισμός επηρεάζει τη λειτουργία των άλφα και γάμμα νευρώνων, οι οποίοι σχετίζονται με τη δράση των σκελετικών μυών και τα αντανακλαστικά. Μέρος αυτών των μυών είναι οι λεγόμενοι αναπνευστικοί μύες, οι οποίοι υποβοηθούν την αναπνοή.
- Έλεγχος σωματικής και σπλαχνικής αισθητικότητας.
- Έλεγχος του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Ο δικτυωτός σχηματισμός ασκεί έλεγχο στο αυτόνομο νευρικό σύστημα μέσω κέντρων στο πρόσθιο εγκέφαλο.
- Έλεγχος ενδοκρινών αδένων. Μπορεί άμεσα ή έμμεσα να επηρεάσει τη λειτουργία της υπόφυσης.
- Επίδραση βιολογικών ρυθμών, όπως π.χ. ο ύπνος
- Σύστημα εγρήγορσης. Με κατάλληλα ερεθίσματα, ο δικτυωτός σχηματισμός μπορεί να προκαλέσει αφύπνιση του εγκεφάλου. Σχετίζεται με την συνείδηση και το βαθμό εγρήγορσης ενός ατόμου.