Μετάβαση στο περιεχόμενο

Δολοφονία του Αριστοτέλη Γκούμα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η δολοφονία του Αριστοτέλη Γκούμα διαπράχθηκε στις 12 Αυγούστου 2010, στη Χειμάρρα, όταν το μηχανάκι του 37χρονού Έλληνα Βορειοηπειρώτη Αριστοτέλη Γκούμα χτυπήθηκε από Ι.Χ. όχημα που επέβαιναν τρεις Αλβανοί από τη γειτονική Αυλώνα, στην Αλβανία.[1][2][3][4] Σύμφωνα με τους αυτόπτες μάρτυρες ο θάνατός του προήλθε ύστερα από λογομαχία στο εμπορικό κατάστημα του Αριστοτέλη Γκούμα, όταν οι τρεις δράστες απαίτησαν να σταματήσει να μιλάει ελληνικά στην επιχείρησή του, ενώ ο Γκούμας αρνήθηκε. Μετά από λίγη ώρα, ως εκδίκηση, οι Αλβανοί δράστες οδήγησαν το όχημά τους πάνω από το σώμα του θύματος και τον καταπλάκωσαν τουλάχιστον τρεις φορές προκειμένου να σιγουρέψουν το θάνατό του.

Η δολοφονία προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση στην ελληνική κοινότητα στην Βόρεια Ήπειρο, με διαδηλώσεις διαμαρτυρίας και κλείσιμο οδικών αρτηριών στην περιοχή. Το αποτρόπαιο γεγονός απασχόλησε όλα τα σημαντικά ειδησεογραφικά δελτία στην Αλβανία και την Ελλάδα, ενώ οι κυβερνήσεις και των δύο χωρών καταδίκασαν το έγκλημα.

Το πρωινό της Τετάρτης, 12 Αυγούστου 2010, τρεις Αλβανοί από τη γειτονική πόλη της Αυλώνας εισήλθαν στο εμπορικό κατάστημα του Αριστοτέλη Γκούμα, στην ελληνική πόλη Χειμάρρα της Βορείου Ηπείρου και απαίτησαν να σταματήσει να μιλάει ελληνικά, σύμφωνα με επίσημες μαρτυρίες.[4][5] Ο Γκούμας αρνήθηκε αυτή την επίπληξη και προκλήθηκε φιλονικία, προπηλακισμοί και τελικά επίθεση από την πλευρά των δραστών εναντίον του νεαρού Βορειοηπειρώτη.[5] Αρκετές ώρες αργότερα ο Γκούμας έφυγε από το κατάστημά του, ενώ εργαζόμενοι στο χώρο είδαν ότι τρεις Αλβανοί ύποπτοι τον ακολούθησαν βιαστικά.[εκκρεμεί παραπομπή] Καθώς κινήθηκαν έντονες υποψίες το φιλικό περιβάλλον του 37χρονου άμεσα προσέτρεξε να τον εντοπίσει. Δυστυχώς οι φόβοι τους επαληθεύτηκαν και ο νεαρός βρέθηκε σε κοντινή απόσταση από τη Χειμάρρα αιμόφυρτος και εγκαταλειμμένος στην άκρη του οδοστρώματος. Το μηχανάκι του σε κοντινή απόσταση από τον ίδιο είχε γίνει μια άμορφη μάζα σιδερικών ως αποτέλεσμα των επανειλημμένων εσκεμμένων προσκρούσεων. Σύμφωνα με την αστυνομική έρευνα οι δράστες εμβόλισαν το μηχανάκι του Γκούμα με όχημα μάρκας Audi και προκάλεσαν έτσι τον θανάσιμο τραυματισμό του.[5] Προκειμένου να σιγουρευτούν οι δράστες ότι προκάλεσαν το θάνατο του θύματος δεν δίστασαν και οδήγησαν το όχημά τους πάνω από το αιμόφυρτο σώμα δύο φορές. Αμέσως μετά τον εγκατέλειψαν αβοήθητο και απομακρύνθηκαν εσπευσμένα.

Η δολοφονία και η μετέπειτα νωθρότητα της αλβανικής αστυνομίας να ανταποκριθεί στη διεξαγωγή έρευνας προκάλεσε σοβαρές αντιδράσεις στη Χειμάρρα, όπου το ελληνικό στοιχείο είναι κυρίαρχο στην περιοχή.[5] Έντονες διαμαρτυρίες εκφράστηκαν με το κλείσιμο της τοπικής οδικής αρτηρίας (Αυλώνας-Άγιοι Σαράντα),[5] ενώ οι υπάλληλοι της δημοτικής αρχής της Χειμάρρας πραγματοποίησαν απεργία.[5] Η δολοφονία του Γκούμα αποτέλεσε την αποτρόπαιη κορύφωση μίας σειράς από ρατσιστικές προκλήσεις από αλβανικά εθνικιστικά κακοποιά στοιχεία, σύμφωνα με τοπικούς παράγοντες. Βορειοηπειρωτικοί κύκλοι απαίτησαν την αντικατάσταση ορισμένων Αλβανών αστυνομικών στην περιοχή, τονίζοντας ότι τα κρούσματα επιθέσεων Αλβανών κακοποιών και εγκληματιών εναντίον του ελληνικού στοιχείου εντάθηκαν εκείνη την περίοδο και παρόλο που αναφέρονταν στις αρχές, αυτοί αδιαφορούσαν πλήρως.[1]

Οι πρώτες αλβανικές ειδήσεις μετέδιδαν ότι η δολοφονία ήταν απλά το αποτέλεσμα τροχαίου ατυχήματος.[5] Αλλά τελικά ο Αλβανός πρωθυπουργός, Σαλί Μπερίσα ανακοίνωσε ότι ήταν "μια πράξη ακραίου και τυφλού φανατισμού" και απαίτησε από την αστυνομία να φέρει τους Αλβανούς δράστες προ της δικαιοσύνης.[5] Η δολοφονία του Αριστοτέλη Γκούμα καταδικάστηκε και από τα αλβανικά κόμματα της αντιπολίτευσης.[5]

Ο δήμαρχος της Χειμάρρας, Βασίλειος Μπολάνος, έκανε λόγο για "προμελετημένο έγκλημα" και ότι οι δράστες "προκαλούσαν επί μακρόν το θύμα".[5] Ο Ευάγγελος Ντούλες, πρόεδρος του Κόμματος "Ένωση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων", που πρεσβεύει τις θέσεις της ελληνικής μειονότητας στην αλβανική βουλή, ζήτησε την αναδιάρθρωση της τοπικής αστυνομικής αρχής με την πρόσληψη Ελλήνων αστυνομικών.[5]

Το γεγονός της δολοφονίας αναφέρθηκε και στα ΜΜΕ στην Ελλάδα και καταδικάστηκε από την Ελληνική Κυβέρνηση.[5] Ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Γιώργος Α. Παπανδρέου, καταδίκασε το έγκλημα και πρόσθεσε ότι η έξαρση ακραίων εθνικιστικών ομάδων που στοχοποιούν την ελληνική μειονότητας της Αλβανίας είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα".[6] Το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας είπε ότι οι δολοφόνοι έδρασαν υπό καθεστώς εθνικιστικής προκατάληψης και τέτοια περιστατικά σχεδιάζονται για να υπονομεύσουν της Ελληνο-αλβανικές σχέσεις.[5] Ζήτησε επίσης την άμεση και αποτελεσματική επιβολή δικαιοσύνης και επεσήμανε ότι ο σεβασμός των δικαιωμάτων των μειονοτήτων είναι προϋπόθεση για την ενταξιακή πορεία της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.[5] Το έγκλημα το καταδίκασαν και κόμματα της αντιπολίτευσης στην Ελλάδα (Ν.Δ., Κ.Κ.Ε., Λ.Α.Ο.Σ.).[5] Το θέμα έφτασε και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.[7]

Η αλβανική αστυνομία επέδειξε απροθυμία στην αρχή, αγνοώντας πολλαπλές εκκλήσεις. Μόνο μετά από τη γενική κατακραυγή στη Χειμάρρα ξεκίνησε να θεωρεί το περιστατικό ως ανθρωποκτονία και διεξήγαγε έρευνα. Τελικά συνέλαβε επτά άτομα ηλικίας από 19 μέχρι 22 ετών, ενώ ο κύριος δράστης παρέμενε ελεύθερος. Ο κύριος δράστης, ονόματι Ιλίρ Μουκάι από την Αυλώνα παραδόθηκε στην αλβανική αστυνομία στις 15 Αυγούστου. Επτά άτομα τελικά κατηγορήθηκαν για την δολοφονία, τρεις για το θάνατο του Αριστοτέλη Γκούμα και τέσσερις για απόκρυψη στοιχείων στις αστυνομικές αρχές.[8]

Αρκετές ημέρες μετά τη δολοφονία, δύο οχήματα σταμάτησαν μπροστά από το σπίτι του θύματος, όπου διέμενε η οικογένειά του και πυροβολούσε στον αέρα. Η οικογένεια του Αριστοτέλη Γκούμα που βρισκόταν μέσα στο σπίτι ενημέρωσε την αστυνομία που πραγματοποίησε σχετική έρευνα. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές η έξαρση εθνικιστικών ακροτήτων μεταξύ αλβανικών κύκλων οφείλεται στην ανεξαρτησία του Κοσυφοπεδίου, που αναγνωρίστηκε τότε από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.[9]

  1. 1,0 1,1 Κούζας, Ιωάννης Μιχαήλ (2013). «Ελληνοαλβανικές σχέσεις (1990-2010): οι διμερείς σχέσεις υπό το πρίσμα της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία και του ζητήματος των Τσάμηδων». didaktorika.gr (Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ΔΠΘ). Σχολή Νομική. Τμήμα Νομικής. Τομέας Διεθνών Σπουδών): 98. https://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/33128. Ανακτήθηκε στις 2018-11-20. 
  2. Dorlhiac, Renaud (2015-10-01). «La minorité grecque d’Albanie : survivance de l’hellénisme ou produit de la construction étatique albanaise ?» (στα γαλλικά). Anatoli (6): 59–78. doi:10.4000/anatoli.287. ISSN 2111-4064. https://journals.openedition.org/anatoli/287#bodyftn15. 
  3. Skura, Gentiana (2012-03-22). «The Role of Media in the Religious and the Ethnic Harmony in Albania» (στα αγγλικά). Informatologia 45 (1): 76. ISSN 1330-0067. https://hrcak.srce.hr/index.php?show=clanak&id_clanak_jezik=118861. 
  4. 4,0 4,1 «Δημοτικές εκλογές σε πολωμένο κλίμα». Ελευθεροτυπία. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2018. 
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 5,13 5,14 «Tensions resurface in Albanian-Greek Relations». Balkan Chronicle. 13 Ιουνίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2010. 
  6. «Leader concerned by Albanian nationalism». Washington Post. 12 Σεπτεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2010. 
  7. «Tension in northern Epirus». European Parliament (2010). 20 Σεπτεμβρίου 2010. 
  8. «Himara killing: Albanian held | Kathimerini» (στα Αγγλικά). Καθημερινή. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2018. 
  9. «Αλβανοί εθνικιστές συντηρούν με πυροβολισμούς την ένταση». Ελευθεροτυπία. 20 Σεπτεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2010.