Εδαφικές διαφορές στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας
Οι εδαφικές διαφορές στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας αφορούν τόσο νησιωτικές όσο και θαλάσσιες διεκδικήσεις εντός της περιοχής από διάφορα κυρίαρχα κράτη, συγκεκριμένα το Μπρουνέι, την Κίνα, την Ταϊβάν, την Ινδονησία, τη Μαλαισία, τις Φιλιππίνες και το Βιετνάμ.[1] Περίπου το ένα τρίτο του συνόλου του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου (που σχετίζεται με τους ωκεανούς) διέρχεται από τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Τα μισά από όλα τα δεξαμενόπλοια πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Μέση Ανατολή πλέουν σε αυτήν, στο δρόμο τους προς την Κίνα, την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και αλλού. Η θέση της θάλασσας αυτής την καθιστά επίσης στρατιωτικά στρατηγική, πολύτιμη για την εθνική ασφάλεια. Η ίδια η θάλασσα είναι πλούσια σε ψάρια, ενώ τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας είναι επίσης σημαντικά.[1]
Οι διαφωνίες αφορούν στα νησιά, στους υφάλους, στις όχθες και σε άλλα χαρακτηριστικά της Θάλασσας της Νότιας Κίνας, συμπεριλαμβανομένων των νησιών Σπράτλυ, των νησιών Πάρασελ, του υφάλου Σκάρμπορο και διαφόρων ορίων στον κόλπο του Τονκίνο. Υπάρχουν περαιτέρω διαφωνίες, όπως τα νερά κοντά στις νήσους Νατούνα της Ινδονησίας, οι οποίες δεν θεωρούνται μέρος της Θάλασσας της Νότιας Κίνας.[2][3][4] Τα Πάρασελ αποτελούνται κυρίως από νησιά και υφάλους. Οι ύφαλοι είναι αλυσίδες βράχων ή κοραλλιών στην επιφάνεια ή κοντά στην επιφάνεια του νερού. Τα Σπράτλυ έχουν μερικά νησιά, αλλά είναι κυρίως ύφαλοι που μπορεί να μην φαίνονται καν πάνω από το νερό κατά την παλίρροια.[1]
Έξι έθνη διεκδικούν ενεργά τμήματα ή το σύνολο της Θάλασσας της Νότιας Κίνας και των χερσαίων χαρακτηριστικών της. Αυτές οι διαφωνίες περιλαμβάνουν τη διεκδίκηση (α) των Πάρασελ από την Κίνα, την Ταϊβάν και το Βιετνάμ, (β) των Σπράτλυ από την Κίνα, την Ταϊβάν, το Βιετνάμ, το Μπρουνέι, τη Μαλαισία, και τις Φιλιππίνες, και (γ) σχεδόν όλης της Θάλασσας της Νότιας Κίνας, των χαρακτηριστικών της ξηράς της, και των πόρων της από την Κίνα.[1] Τα εμπλεκόμενα κράτη ενδιαφέρονται να διατηρήσουν ή να αποκτήσουν τα δικαιώματα σε αλιευτικά αποθέματα, την εξερεύνηση και πιθανή εκμετάλλευση αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου στον βυθό διαφόρων τμημάτων της Θάλασσας της Νότιας Κίνας και τον στρατηγικό έλεγχο σημαντικών ναυτιλιακών λωρίδων. Η θαλάσσια ασφάλεια είναι επίσης ένα ζήτημα, καθώς οι συνεχιζόμενες διαφορές παρουσιάζουν προκλήσεις για τη ναυτιλία.[5]
Το 2013, οι Φιλιππίνες προσέφυγαν σε ειδικό διαιτητικό δικαστήριο που προβλέπεται στη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας κατά της Κίνας σχετικά με την περιοχή γύρω από τον ύφαλο Σκάρμπορο, σχετικά με το αν η Κίνα είχε το δικαίωμα να ελέγχει και να επωφελείται από τα νερά γύρω του. Η Κίνα αρνήθηκε να αναγνωρίσει την εξουσία του διαιτητικού δικαστηρίου και δεν συμμετείχε στην υπόθεση. Το 2016, όταν εκδόθηκε η απόφαση, η Κίνα τη θεώρησε «παράνομη».[1]
Τρέχουσα κατάσταση των αξιώσεων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι αξιώσεις κυριαρχίας μεταξύ των κρατών επικαλύπτονται επειδή μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα, τα εδάφη δεν συνοδεύονταν από μόνιμη στρατιωτική ή πολιτική παρουσία. Ως αποτέλεσμα, το πραγματικό νόημα των ιστορικών διακηρύξεων κυριαρχίας των κρατών είναι δύσκολο να προσδιοριστεί στην πράξη. Στη σύγχρονη εποχή, με την αποτελεσματική στρατιωτική κατοχή αυτών των νησιών και των υφάλων, αυτοί οι ισχυρισμοί αποτελούν πηγή ενδημικών συγκρούσεων.
Αξιώσεις του Μπρουνέι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι αξιώσεις αυτού του κράτους, του μικρότερου όλων εκείνων που συγκρούονται γύρω από τα Σπράτλυ, είναι επίσης από τις πιο περιορισμένες. Το 1992, το Μπρουνέι έκανε γνωστό ότι διεκδικούσε την κυριαρχία των νερών γύρω από τον ύφαλο Λουίζα.
Αξιώσεις της Ινδονησίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Ινδονησία διεκδικεί την ΑΟΖ γύρω από τις νήσους Νατούνα.
Αξιώσεις της Μαλαισίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι αξιώσεις της Μαλαισίας αφορούν μόνο μέρος των νησιών Σπράτλυ, στα ανοιχτά του Κότα Κιναμπάλου. Η Μαλαισία καταλαμβάνει τις τρεις ομάδες των νησιών αυτών, με την τέταρτη να καταλαμβάνεται από τις Φιλιππίνες.
Αξιώσεις των Φιλιππίνων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι αξιώσεις των Φιλιππίνων αφορούν μόνο σε ένα τμήμα των νήσων Σπράτλυ, αυτό που είχε αποτελέσει αντικείμενο διακήρυξης κυριαρχίας εκ μέρους του Φιλιππινέζου δικηγόρου Τομάς Κλόμα. Οι Φιλιππίνες τονίζουν ότι το Καλαγιάν δεν πρέπει να συγχέεται με το αρχιπέλαγος Σπράτλυ, για το οποίο δεν έχουν καμία αξίωση.[6]
Οι Φιλιππίνες βασίζουν τους ισχυρισμούς τους στην αρχή του res nullius και στη γεωγραφική εγγύτητα. Για αυτούς, το Καλαγιάν ήταν res nullius μέχρι τη δεκαετία του 1930, όταν η Γαλλία και η Ιαπωνία απέκτησαν την κυριαρχία στα νησιά. Η πρώτη αξίωση των Φιλιππίνων υποβλήθηκε το 1946. Όταν η Ιαπωνία παραιτήθηκε από την κυριαρχία της στα νησιά το 1951, τα δικαιώματα επί των νησιών έμειναν χωρίς συγκεκριμένο δικαιούχο, επομένως ήταν και πάλι διαθέσιμα για προσάρτηση ως res nullius. Επιπλέον, οι αξιώσεις για το Καλαγιάν γίνονται σε γεωγραφικές βάσεις, καθώς διαφέρουν από άλλες νησιωτικές ομάδες στη Θάλασσα της Κίνας, γιατί βρίσκονται σε διαφορετική αλυσίδα νησιών από τα Σπράτλυ.
Αξιώσεις της Ταϊβάν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι ισχυρισμοί της Ταϊβάν βασίζονται στα ίδια ιστορικά γεγονότα με αυτά της Κίνας και ως εκ τούτου σχετίζονται τόσο με τα Πάρασελ όσο και με τα Σπράτλυ.
Επιπλέον, η Ταϊβάν κατέλαβε το νησί Ταϊπίνγκ ήδη από το 1956, και έχει διατηρήσει τη στρατιωτική της παρουσία εκεί από τότε, παρά την επίθεση των Φιλιππίνων το 1977. Στο νησί υπάρχει επίσης ένα καταφύγιο παρατήρησης πουλιών από το 2003.
Αξιώσεις της Κίνας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι αξιώσεις της Κίνας βασίζονται στη λεγόμενη γραμμή εννέα σημείων, για τα οποία δεν επιθυμεί να διευκρινίσει την ακριβή θέση, που παρουσιάσε το 1947 για να υποστηρίξει τους ιστορικούς ισχυρισμούς της. Όταν το 2009 η Μαλαισία και το Βιετνάμ, αφού διευθέτησαν τις εδαφικές τους διαφορές, υπέβαλαν αξίωση για μια περιοχή που δεν αμφισβητείται από άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, η Κίνα υποστήριξε σε ένα ρηματικό σημείωμα ότι η εδαφική διαφορά δεν έχει διευθετηθεί με αυτήν, εμποδίζοντας έτσι το αίτημα αυτών των δύο χωρών. Η Κίνα, επιδεικνύοντας στη συνέχεια ξεκάθαρα τη θέση της, κατέλαβε τη θάλασσα με τη βία χάρη στη στρατιωτική της δύναμη.
Αξιώσεις του Βιετνάμ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Βιετνάμ διεκδικεί την εγκαθίδρυση της κυριαρχίας του από τον 15 αιώνα στα νησιά Πάρασελ και Σπράτλυ. Θεωρεί ότι έχει έναν ιστορικό τίτλο κυριαρχίας επί των αρχιπελάγων, που κληρονομήθηκε από τον γαλλικό αποικισμό. Όπως και άλλες χώρες, το Βιετνάμ επιδιώκει να νομιμοποιήσει τη θέση του μέσω μιας σειράς πράξεων κυριαρχίας, προκειμένου να εκμεταλλευτεί το διαπιστωμένο γεγονός: για παράδειγμα, μέσω δημιουργίας βάσεων ή παραχωρήσεων γεώτρησης. Τον Μάιο του 2004, το Βιετνάμ ανοικοδόμησε ένα αεροδρόμιο σε ένα από τα νησιά.
Το δίκαιο της θάλασσας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1982, τα Ηνωμένα Έθνη υιοθέτησαν τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας.[7] Όλοι οι εμπλεκόμενοι στη διαμάχη στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, υπέγραψαν και επικύρωσαν τη Σύμβαση.[1] Η Σύμβαση ορίζει ορισμένους όρους που είναι σχετικοί με τις εδαφικές διαφορές στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας:
- Καθεστώς νησιών: Για να χαρακτηριστεί μια περιοχή γης ως νησί θα πρέπει να πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Ένα νησί θα πρέπει να είναι μια φυσικά σχηματισμένη περιοχή γης, που περιβάλλεται από νερό, που βρίσκεται πάνω από το νερό κατά την παλίρροια, και που μπορεί να συντηρήσει την ανθρώπινη κατοίκηση ή την οικονομική ζωή. Τα χωρικά ύδατα, η συνορεύουσα ζώνη, η αποκλειστική οικονομική ζώνη και η υφαλοκρηπίδα ενός τέτοιου νησιού καθορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις της Σύμβασης που ισχύουν για άλλη χερσαία επικράτεια.[8]
- Τεχνητά νησιά: Τα παράκτια κράτη έχουν το δικαίωμα να κατασκευάζουν τεχνητά νησιά. Δεν είναι, ωστόσο, πραγματικά νησιά και δεν έχουν χωρικά ύδατα ή ΑΟΖ εάν βρίσκονται κάτω από το νερό κατά την παλίρροια.[1]
- Ύφαλοι: Στην περίπτωση νησιών που βρίσκονται σε ατόλες ή νησιών με υφάλους στην παρυφή τους, η γραμμή βάσης για τη μέτρηση του πλάτους των χωρικών υδάτων τέτοιων νησιών είναι η θαλάσσια γραμμή χαμηλών υδάτων του υφάλου, όπως φαίνεται από το κατάλληλο σύμβολο σε χάρτες που αναγνωρίζονται επίσημα από το παράκτιο κράτος.[9]
- Βράχοι: Βράχοι που δεν μπορούν να συντηρήσουν την ανθρώπινη κατοίκηση ή την οικονομική ζωή δεν μπορούν να έχουν ΑΟΖ ή υφαλοκρηπίδα.[8]
Στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, ο κύριος λόγος της διαμάχης είναι για το ποιος ελέγχει τα χωρικά ύδατα πλάτους 12 ν.μ. και την ΑΟΖ πλάτους 200 ν.μ.[1]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 «The disputes over the South Chine Sea» (PDF). Constitutional Rights Foundation.
- ↑ Keck, Zachary. «China's Newest Maritime Dispute». thediplomat.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2022.
- ↑ «The sleepy island Indonesia is guarding from China» (στα αγγλικά). BBC News. 2014-10-19. https://www.bbc.com/news/world-asia-29655874. Ανακτήθηκε στις 2022-05-19.
- ↑ «Remote, gas-rich islands on Indonesia's South China Sea frontline» (στα αγγλικά). Reuters. 2014-08-25. https://www.reuters.com/article/us-southchinasea-indonesia-natuna-insigh-idUSKBN0GP1WA20140825. Ανακτήθηκε στις 2022-05-19.
- ↑ ics-shipping.org. «Maritime Security: A Comprehensive Guide for Shipowners, Seafarers and Administrations». publications.ics-shipping.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2022.
- ↑ Dzurek, Daniel J. (1996). The Spratly Islands Dispute: Who's on First?. IBRU. ISBN 978-1-897643-23-5.
- ↑ «United Nations Convention on the Law of the Sea». un.org. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2022.
- ↑ 8,0 8,1 Άρθρο 121 της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας.
- ↑ Άρθρο 6 της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας.