Μετάβαση στο περιεχόμενο

Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας
Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας
Ίδρυση1925, πριν 99 έτη (1925)
ΤοποθεσίαΣκωτία
Συντεταγμένες55°56′55″N 3°11′31″W / 55.948554°N 3.191899°W / 55.948554; -3.191899
Συλλογή
Μέγεθος14 εκατομμύρια τεκμήρια
Νόμιμη κατάθεσηΝαι
Άλλες πληροφορίες
ΔιευθυντήςAmina Shah
Ιστότοποςwww.nls.uk

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας (σκωτική γαελική: Leabharlann Nàiseanta na h-Alba, Scottish) είναι η κύρια βιβλιοθήκη - δημόσιο αποθετήριο της Σκωτίας.

Η έδρα της Βιβλιοθήκης βρίσκεται στο κέντρο της πόλεως του Εδιμβούργου, στη γέφυρα Γεωργίου Δ΄, μεταξύ της Παλιάς Πόλης και της Πανεπιστημιούπολης. Το κτίριο της βιβλιοθήκης κατατάσσεται στην Κατηγορία Α (εξαιρετικό υπόδειγμα αρχιτεκτονικής της περιόδου που χτίστηκε).[1]. Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας διαθέτει 7 εκατομμύρια βιβλία,[2] 14 εκατομμύρια έντυπα είδη και πάνω από 2 εκατομμύρια χάρτες. Η συλλογή περιλαμβάνει αντίγραφα της Βίβλου του Γουτεμβέργιου, την επιστολή που έστειλε ο Κάρολος Δαρβίνος με το χειρόγραφο Origin of Species, το πρώτο Folio (φύλλο) του Σαίξπηρ, τα χειρόγραφα του Glenriddell και διάφορα περιοδικά και άλλες δημοσιεύσεις. Διαθέτει τη μεγαλύτερη συλλογή σκωτσέζικου γαελικού υλικού από οποιαδήποτε άλλη βιβλιοθήκη.

Στην βιβλιοθήκη εντάσσονται ακόμα ένα πιο σύγχρονο κτίριο (δεκαετία του 1980) σε μια κατοικημένη περιοχή στη νότια πλευρά του κέντρου της πόλεως στο Causewaysid που αναπτύχθηκε για να φιλοξενήσει μερικές από τις εξειδικευμένες συλλογές, όπως χάρτες και επιστημονικές συλλογές, και να παρέχει άφθονο χώρο αποθήκευσης, και το επίσης νέο δημόσιο κέντρο στο Kelvin Hall στη Γλασκώβη, παρέχοντας πρόσβαση στις ψηφιακές και κινητές συλλογές εικόνων της βιβλιοθήκης.[3]

Παράρτημα της  βιβλιοθήκης  (άνοιξε το 1988)

Αρχικά, η Εθνική Βιβλιοθήκη Αποθετηρίου της Σκωτίας ήταν η Νομική Βιβλιοθήκη που ανήκε στη Νομική Σχολή. Άνοιξε το 1689 και έλαβε καθεστώς εθνικής βιβλιοθήκης με τον νόμο περί πνευματικών δικαιωμάτων του 1710, δίνοντάς της το νόμιμο δικαίωμα να αποκτήσει ένα αντίγραφο κάθε βιβλίου που δημοσιεύεται στη Μεγάλη Βρετανία. Τους αιώνες που ακολούθησαν, η βιβλιοθήκη πρόσθεσε βιβλία και χειρόγραφα στις συλλογές της με αγορά καθώς και με νόμιμη κατάθεση, δημιουργώντας μια εθνικά χρηματοδοτούμενη βιβλιοθήκη με ιδιωτικούς πόρους εκτός από το όνομα.

Στη δεκαετία του 1920, η διατήρηση μιας τόσο μεγάλης συλλογής ήταν πολύ δύσκολη υπόθεση για έναν ιδιωτικό οργανισμό και με δωρεά 100.000 λιρών που παρείχε ο Sir Alexander Grant, Διευθύνων Σύμβουλος της McVitie & Price, το περιεχόμενο της βιβλιοθήκης παρουσιάστηκε στο έθνος. Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας ιδρύθηκε επίσημα με νόμο του Κοινοβουλίου το 1925.

Η υποστήριξη του Grant αναγνωρίστηκε με τον τίτλο του βαρονέτου και τον Ιούνιο του 1924 έγινε ο Sir Alexander Grant de Forres. Το 1928 δώρισε επιπλέον 100.000 £ - που ισοδυναμεί σήμερα με περίπου 6 εκατομμύρια £ - για την κατασκευή ενός νέου κτιρίου βιβλιοθήκης στη Γέφυρα Τζορτζ IV, αντικαθιστώντας το Sheriff Court της βικτωριανής εποχής, το οποίο μεταφέρθηκε στο Royal Mile. Η κρατική χρηματοδότηση που εξασφαλίστηκε αντιστοιχούσε στη δωρεά του Grant. Οι εργασίες για το νέο κτίριο ξεκίνησαν το 1938, διακόπηκαν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και ολοκληρώθηκαν το 1956. Ο Αρχιτέκτονας ήταν ο Reginald Fairlie. ο αρχιτεκτονικός γλύπτης ήταν ο Hew Lorimer. Το οικόσημο πάνω από την είσοδο σκαλίστηκε από τον Σκοτ Σάδερλαντ και οι κονκάρδες πάνω από τις μούσες στην μπροστινή πρόσοψη από την Ελίζαμπεθ Ντέμπστερ [4].

Μέχρι τη δεκαετία του 1970, ο χώρος για τις αυξανόμενες συλλογές είχε εξαντληθεί και χρειάζονταν νέες εγκαταστάσεις. Το κτίριο Causewayside άνοιξε στο νότιο τμήμα του Εδιμβούργου σε δύο φάσεις, το 1989 και το 1995, με συνολικό κόστος σχεδόν 50 εκατομμυρίων λιρών, προσφέροντας επιπλέον χώρους εργασίας και αποθηκευτικούς χώρους.

Από το 1999, η Βιβλιοθήκη χρηματοδοτείται από το Κοινοβούλιο της Σκωτίας. Παραμένει μία από τις έξι βιβλιοθήκες υπεύθυνη για τη νόμιμη κατάθεση στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία και εποπτεύεται από ένα διοικητικό συμβούλιο.

Η Βιβλιοθήκη περιέχει επίσης πολλά παμπάλαια οικογενειακά χειρόγραφα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του Clan Sinclair, τα οποία χρονολογούνται από το 1488.[5]

Στις 26 Φεβρουαρίου 2009, τμήματα του κτιρίου πλημμύρισαν μετά από ρήξη σωλήνα νερού στον 12ο όροφο. Κλήθηκαν πυροσβέστες και η διαρροή νερού αποκαταστάθηκε μέσα σε δέκα λεπτά. Ορισμένα αντικείμενα υπέστησαν ελαφρές ζημιές.[6]

Wikimedia και Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας

Η τελευταία επιστολή που έγραψε η Mary Queen of Scots έκανε μια σπάνια δημόσια εμφάνιση για να σηματοδοτήσει τα εγκαίνια ενός νέου κέντρου επισκεπτών βιβλιοθήκης τον Σεπτέμβριο του 2009.[7]

Η βιβλιοθήκη προσχώρησε στο έργο 10:10 το 2010 με στόχο τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα. Ένα χρόνο αργότερα, ανακοίνωσαν ότι μείωσαν τις εκπομπές άνθρακα σύμφωνα με τα κριτήρια 10:10 κατά 18%.

Στις 16 Μαΐου 2012 η Εθνική Πράξη της Βιβλιοθήκης της Σκωτίας Act 2012 ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο της Σκωτίας και έλαβε τη Βασιλική Άδεια στις 21 Ιουνίου 2012.[8]

Τον Απρίλιο του 2013, η Βιβλιοθήκη προσέλαβε έναν φιλοξενούμενο Βικιπαιδιστή, και έγινε το πρώτο ίδρυμα στη Σκωτία που δημιούργησε μια τέτοια θέση.[9] Το 2016, η Βιβλιοθήκη στρατολόγησε έναν Γαελικό Βικιπαιδιστή.[10]

Τον Σεπτέμβριο του 2016 η Βιβλιοθήκη άνοιξε ένα νέο κέντρο στο ανακαινισμένο Kelvin Hall της Γλασκώβης, σε συνεργασία με το Glasgow Life και το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, παρέχοντας πρόσβαση στις ψηφιακές και κινούμενες συλλογές εικόνων της Βιβλιοθήκης.[3][11]

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας διαθέτει πάνω από δύο εκατομμύρια χαρτογραφικά αντικείμενα, καθιστώντας την τη μεγαλύτερη συλλογή χαρτών στη Σκωτία και μια από τις μεγαλύτερες στον κόσμο. Υπάρχουν αρκετές ξεχωριστές συλλογές χαρτών στις εκμεταλλεύσεις της βιβλιοθήκης, συγκεκριμένα το Αρχείο Βαρθολομαίου και η Συλλογή Γκράχαμ Μπράουν (βλ. Παρακάτω). Στη βιβλιοθήκη υπάρχουν χάρτες που σχετίζονται με πολλά διαφορετικά είδη τοπίων, όπως κτήματα, κομητείες, σιδηροδρόμους, χάρτες που δείχνουν τα χαρακώματα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και αλπικές περιοχές.

Οι συλλογές περιλαμβάνουν:

Αρχείο Βαρθολομαίου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Αρχείο Βαρθολομαίου είναι μια αξιόλογη συλλογή χαρτών που δωρίθηκε στη Βιβλιοθήκη το 1995 από την οικογένεια Βαρθολομαίου στη μνήμη του Σκωτσέζου χαρτογράφου John Bartholomew (1890 - 1962). Το αρχείο παρέχει πληροφορίες σχετικά με την εταιρεία χαράκτης χαρτών, εκτυπωτών και εκδοτών με έδρα το Εδιμβούργο, John Bartholomew and Son Ltd. Είναι ένα από τα πιο εκτεταμένα χαρτογραφικά αρχεία που είναι διαθέσιμα για έρευνα σε δημόσιο ίδρυμα.[12][13]

Συλλογή Διοικητικού Συμβουλίου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Βιβλιοθήκη κατέχει περίπου 375 στρατιωτικούς χάρτες και σχέδια που προετοιμάστηκαν από το Συμβούλιο Διατάξεων τον 18ο αιώνα για τα κυβερνητικά στρατεύματα κατά την Ιακωβιανή εποχή. Μέσα στη συλλογή υπάρχουν χάρτες διαδρομών, οχυρώσεων και πόλεων Highland. Τα αντικείμενα των συλλογών δωρίστηκαν στη βιβλιοθήκη τη δεκαετία του 1930 από κυβερνητικό τμήμα προερχόμενο από ένα υπουργείο του Συμβουλίου.

Η συλλογή Stevenson είναι μια συλλογή χειρόγραφων και έντυπων χαρτών του 19ου και 20ου αιώνα, σχεδίων και κατασκευαστικών σχεδίων της οικογένειας Stevenson, μια σκωτσέζικη οικογένεια μηχανικών που ήταν εξειδικευμένη στην κατασκευή φάρων, λιμανιών και άλλων κατασκευαστικών εργασιών. Η συλλογή καλύπτει κυρίως τη δουλειά τους στο Ηνωμένο Βασίλειο, αν και υπάρχουν κάποιες εργασίες που σχετίζονται με την Ιαπωνία και τη Νέα Ζηλανδία, καθώς και πολλές άλλες χώρες.

Αρχεία που σχετίζονται με το θέατρο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας κατέχει αρχεία που σχετίζονται (κυρίως) με το Σκωτικό Θέατρο, αν και πολλά αξιόλογα μεμονωμένα αντικείμενα μπορούν να βρεθούν σε διαφορετικές συλλογές. Διαθέτει ένα ευρύ φάσμα θεατρικού υλικού, όπως σενάρια και χειρόγραφα, επαγγελματικά έγγραφα, σκηνικά, θεατρικά προγράμματα και φωτογραφίες.

Αρχείο θεάτρου του 20ου και 21ου αιώνα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολλά αρχεία που σχετίζονται με το θέατρο του 20ου και 21ου αιώνα διατηρούνται στη βιβλιοθήκη.[14] Περιλαμβάνουν θεατρικά έργα και αδημοσίευτα χειρόγραφα. εξοπλισμός μουσικής αίθουσας και παντομίμας. αφίσες και προγράμματα. κριτικές και αποκόμματα τύπου. Αρχεία θεατρικών εταιρειών• και υλικό από το Edinburgh Fringe Festival. Το ευρύ κοινό μπορεί (και ενθαρρύνεται) να δει αυτά τα αρχεία στο Αναγνωστήριο Special Collections στο κεντρικό κτίριο της βιβλιοθήκης, έναν χώρο όπου οι άνθρωποι μπορούν να αναγνώσουν σπάνια βιβλία, χειρόγραφα και μουσική. Το θέατρο του 20ου αιώνα αντιπροσωπεύεται επίσης καλά σε ταινίες και υπάρχει δυνατότατα να προβληθούν για το κοινό στη βιβλιοθήκη.

Το Cheviot, το Stag και το Black, Black Oil

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Cheviot, το Stag και το Black, Black Oil(Αγγλικά) είναι ένα σκωτσέζικο μουσικό δράμα του θεατρικού συγγραφέα John McGrath.[15] Το έργο αφηγείται την ιστορία της οικονομικής αλλαγής και εκμετάλλευσης στα Σκωτσέζικα Υψίπεδα,[16] με τις μετακινήσεις πληθυσμού μέχρι τη σύγχρονη άνθηση του πετρελαίου κατά την αρχική παραγωγή του. Η σκηνή του έργου, που σχεδίασε και ζωγράφισε ο Σκωτσέζος καλλιτέχνης John Byrne, φτιάχτηκε το 1973 και είχε τη μορφή ενός γιγαντιαίου μεγέθους pop-up βιβλίου. Η Βιβλιοθήκη απέκτησε το σετ το 2009, αν και αυτή τη στιγμή δανείζεται στην V&A Dundee και εκτίθεται στο μουσείο μέχρι το 2043 ως μέρος μιας 25ετούς δανειακής σύμβασης με την NLS.

Με μήκος πάνω από 4 μέτρα όταν ανοίγει και πάνω από 2 μέτρα ύψος, το σύνολο Cheviot είναι το μεγαλύτερο βιβλίο στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας. Αποτελείται από 5 διαφορετικές σκηνές ζωγραφισμένες από τον Byrne, συμπεριλαμβανομένων: ένα τοπίο των Χάιλαντ, ένα αγρόκτημα, ένα πολεμικό μνημείο καλυμμένο με παπαρούνες και ένα tipi των ιθαγενών Αμερικανών. Το σύνολο είναι κατασκευασμένο από χαρτόνι, αλλά έχει σαρωθεί σε 3D από την NLS, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να προβληθεί διαδικτυακά μέσω της ενότητας Cheviot 3D στον ιστότοπο της NLS κατά τη διάρκεια του δανεισμού .

Θέατρο πριν από τον 20ο αιώνα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η βιβλιοθήκη περιέχει διάφορα αντικείμενα του σύγχρονου αγγλικού θεάτρου και αγγλικής δραματουργίας, κυρίως στη συλλογή Bute. Αξιοσημείωτα στοιχεία που μπορεί να βρει κανείς περιλαμβάνουν τις πρώιμες εκδόσεις των θεατρικών έργων του Ουίλιαμ Σαίξπηρ και συγκεκριμένα το Όνειρο Θερινής Νύχτας, Το ημέρωμα της στρίγγλας, Άμλετ και Οθέλλος. Η Συλλογή Bute φιλοξενεί επίσης άλλους θεατρικούς συγγραφείς της Ελισάβετ, του Ιάκωβου και της Καρολίνας, δηλαδή τους Τζορτζ Τσάπμαν, Τόμας Ντέκερ (συμπεριλαμβανομένου ενός αντιγράφου του Κέρτεζαν του 1604), Τζον Λάι, Φίλιπ Μάσινγκερ, Τόμας Μίντλετον και Τζον Γουέμπστερ.[17]

Θέατρο του 18ου αιώνα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πρώτο δημόσιο θέατρο της Σκωτίας άνοιξε το 1736, πριν τα έργα παίζονταν σε εναλλακτικούς χώρους όπως σχολεία, γήπεδα και τοπικά φεστιβάλ.[18] Οι συλλογές στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Σκωτίας περιλαμβάνουν πρώιμες εκδόσεις από αρκετά σκωτσέζικα θεατρικά έργα, τυπωμένα πριν του 1736, που θα είχαν παιχτεί με αυτό τον τρόπο.

Επίσης, στην NLS υπάρχει ένας μικρός αριθμός πρώιμων εκδόσεων του Ευγενικού Ποιμενικού (1725) του Σκωτσέζου ποιητή Άλαν Ράμσεϊ, το οποίο μετατράπηκε σε όπερα μπαλάντα και έγινε το αγαπημένο έργο της σκωτσέζικης σκηνής.

Θέατρο του 19ου αιώνα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχει μια μεγάλη συλλογή από αφίσες του Royal Edinburgh Theatre στη βιβλιοθήκη, παραστάσεις και εκδηλώσεις δημοσιότητας από το 1807 έως το 1851. Η βιβλιοθήκη περιέχει επίσης ορισμένα κείμενα από θεατρικές διασκευές των μυθιστορημάτων του Sir Walter Scott. Επιπλέον, η NLS έχει βιβλία του δικηγόρου και συγγραφέα Sir Theodore Martin, τα οποία σχετίζονται κυρίως με τη σύζυγό του, την ηθοποιό Helena Faucit.

Η Συλλογή Weir είναι ένας από τους σημαντικότερους πόρους της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Σκωτίας για έντυπα που σχετίζονται με το θέατρο του 19ου αιώνα. Η συλλογή είναι ένα αρχείο με πάνω από 500 αφίσες, προγράμματα, φωτογραφίες και αποκόμματα εφημερίδων του 19ου αιώνα, που παρουσιάστηκαν στη βιβλιοθήκη το 1970 από την Κάθλιν Γουέιρ, η οποία τις κληρονόμησε από τον πατέρα της, Τζέιμς Τζέιρ. Μία από τις πρώτες αφίσες της συλλογής διαφημίζει μια παράσταση του Rob Roy στις 11 Μαρτίου 1829 με τον Charles Mackay να παίζει το ρόλο της Bailie Nicol Jarvie. Ιδιαίτερα ελκυστικά είναι τα παραδείγματα εικονογραφικών αφισών από τα τέλη του 19ου αιώνα, που απεικονίζουν σκηνές από έργα ή πορτρέτα των βασικών ηθοποιών.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. «National Library of Scotland, 57 George IV Bridge, Edinburgh (LB27684)». portal.historicenvironment.scot. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2021. 
  2. «Illustrated Guide to Places to Visit - National Library of Scotland, Edinburgh». www.rampantscotland.com. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2021. 
  3. 3,0 3,1 «Kelvin Hall». National Library of Scotland (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2021. 
  4. «Edinburgh, 57 George Iv Bridge, National Library of Scotland». CANMORE (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2017. 
  5. Turnbull, Michael TRB (6 Αυγούστου 2009). «History of Rosslyn». BBC. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2013. 
  6. «National library hit by flooding». BBC. 27 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2013. 
  7. «Mary Queen of Scots' last letter now on display for limited time». National Library of Scotland. 13 Σεπτεμβρίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2013. 
  8. «National Library of Scotland Act 2012». legislation.gov.uk (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2017. 
  9. Ferguson, Brian (2013-04-25). «National Library of Scotland to hire 'Wikipedian'». http://www.scotsman.com/lifestyle/culture/books/national-library-of-scotland-to-hire-wikipedian-1-2908433. Ανακτήθηκε στις 2016-10-25. 
  10. «Gaelic Wikipedia in preparation through National Library of Scotland collaboration». History Scotland (στα Αγγλικά). 11 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2017. 
  11. «Kelvin Hall». kelvinhall.org.uk. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2018. 
  12. FLEET, CHRISTOPHER; WITHERS, CHARLES W. J. (2010). «Maps and Map History Using the Bartholomew Archive, National Library of Scotland». Imago Mundi 62 (1): 92–97. ISSN 0308-5694. https://www.jstor.org/stable/20720532. 
  13. «Bartholomew Archive - National Library of Scotland». digital.nls.uk. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2020. 
  14. «Manuscripts». National Library of Scotland (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2021. 
  15. «The Cheviot, the stag, and the black, black oil - Scottish plays - National Library of Scotland». digital.nls.uk. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2020. 
  16. «V&A Dundee · John Byrne stage set design to be displayed in V&A Dundee». Victoria and Albert Museum Dundee (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2020. 
  17. «Theatre». National Library of Scotland (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2021. 
  18. «Scotland's first public theatre was opened - On this day in Scottish history». History Scotland. 8 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2020.