Εναέρια παρατήρηση

Ως εναέρια παρατήρηση χαρακτηρίζεται οποιαδήποτε παρατήρηση που διενεργείται από αέρος σε αντίθεση με την επίγεια παρατήρηση συμπεριλαμβανομένων της επιθαλάσσιας, ή της υπόγειας, ή υποθαλάσσιας.

Η εναέρια παρατήρηση όπως και οι εξ αντιθέτου παρατηρήσεις υπάγονται στη γενικότερη κατηγορία της παρατήρησης του ανοικτού χώρου. Αν η παρατήρηση αυτή διενεργείται με προληπτικό χαρακτήρα τότε χαρακτηρίζεται εναέρια επιτήρηση. Ανάλογα των φορέων που διενεργούν εναέρια παρατήρηση αυτή διακρίνεται βασικά σε:

1. Στρατιωτική εναέρια παρατήρηση, που διενεργείται από στρατιωτικούς και σε
2. Πολιτική εναέρια παρατήρηση, που διενεργείται από επιστήμονες, τεχνικούς, διάφορες αρχές, ελεγκτικές ή διωκτικές κ.ά.

Στη μάχη του Fleurus , 26 Ιουνίου 1794, πραγματοποιήθηκε η πρώτη στρατιωτική εναέρια παρατήρηση με αερόστατο που είχε καθοριστική επίδραση στην έκβαση της μάχης.

Η Στρατιωτική εναέρια παρατήρηση εμφανίστηκε με την εφεύρεση του αερόστατου, όπου το 1794 και εισήχθηκε στη στρατιωτική τακτική ως μέθοδος κατόπτευσης στρατιωτικών θέσεων, εγκαταστάσεων, μετακινήσεων κ.λπ. Η εναέρια παρατήρηση με αερόστατα γενικεύθηκε ιδιαίτερα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο καθώς και με υδροπλάνα που εκτοξεύονταν με ειδικό καταπέλτη από θωρηκτά, ακόμα και από υποβρύχια, γεγονός που αποκαλύπτει και την ιδιαίτερη σπουδαιότητα αυτής καθεαυτής της παρατήρησης.
Στη σύγχρονη εποχή η στρατιωτική εναέρια παρατήρηση πραγματοποιείται με πλείστα ιπτάμενα μέσα, επανδρωμένα και μη επανδρωμένα με στόχους ακόμα και συλλογή πληροφοριών. Χαρακτηριστικότερα όλων είναι τα σύγχρονα ιπτάμενα ραντάρ.

Ένα C-130 της International Ice Patrol στον Αρκτικό Ωκεανό

Η Πολιτική εναέρια παρατήρηση άρχισε να αναπτύσσεται κυρίως μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο πρωτίστως για επιστημονικούς σκοπούς π.χ. μετεωρολογικούς, τοπογραφικούς κ.λπ. Μετά δε τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο αναπτύχθηκε περισσότερο με την κατασκευή και διάδοση των ελικοπτέρων. Έτσι άρχισαν να δημιουργούνται διάφορες κρατικές υπηρεσίες και ιδιωτικές εταιρίες εναέριας παρατήρησης εφοδιαζόμενες με ελικόπτερα και μικρά αεροσκάφη, με χαρακτηριστικότερη τη Διεθνή Περιπολία Πάγων.

Σήμερα η εναέρια παρατήρηση είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη από διωκτικές αρχές, αστυνομικές, ακτοφυλακές, τελωνοφυλακές, πυροφυλακές κ.λπ. σε μορφή επιτήρησης. Σημαντικότερη εξ όλων των επιστημονικών εναέριων παρατηρήσεων είναι αυτή που διενεργείται σήμερα για μετεωρολογικούς σκοπούς από τεχνητούς δορυφόρους με τηλε-φωτογραφήσεις της ατμόσφαιρας.

Πηγές

• "Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια" τομ.ΙΘ΄, σελ.671.