Μετάβαση στο περιεχόμενο

Εξομολογήσεις (Άγιος Αυγουστίνος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Εξομολογήσεις
ΣυγγραφέαςΑυγουστίνος Ιππώνος
ΤίτλοςConfessiones
ΓλώσσαΛατινικά
ΧαρακτήρεςΑυγουστίνος Ιππώνος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Οι Εξομολογήσεις (λατινικά: Confessiones) είναι αυτοβιογραφικό έργο του Αγίου Αυγουστίνου, που αποτελείται από 13 βιβλία γραμμένα στα λατινικά μεταξύ 397 και 400 μ.Χ.[1] Το έργο περιγράφει την αμαρτωλή νεότητα του Αγίου Αυγουστίνου και τη μεταστροφή του στον Χριστιανισμό. Οι σύγχρονες αγγλικές μεταφράσεις του έργου δημοσιεύονται μερικές φορές με τον τίτλο Οι Εξομολογήσεις του Αγίου Αυγουστίνου (Αγγλικά: The Confessions of Saint Augustine), προκειμένου να ξεχωρίσει το βιβλίο από άλλα βιβλία με παρόμοιους τίτλους. Ο αρχικός τίτλος του ήταν Εξομολογήσεις σε δεκατρία βιβλία και συντέθηκε για να απαγγελθεί, με κάθε βιβλίο να είναι μια πλήρης ενότητα.[2]

Οι Εξομολογήσεις θεωρούνται γενικά ένα από τα σημαντικότερα κείμενα του Αγίου Αυγουστίνου. Θεωρείται ευρέως ως η πρώτη δυτική αυτοβιογραφία που γράφτηκε ποτέ[εκκρεμεί παραπομπή] (ο Οβίδιος είχε εφεύρει το είδος στις αρχές του πρώτου αιώνα μ.Χ. με την Τριστία του) και ήταν ένα μοντέλο με επιρροή για χριστιανούς συγγραφείς σε όλον τον Μεσαίωνα. Ο Χένρι Τσάντγουικ έγραψε ότι οι Εξομολογήσεις «θα κατατάσσονται πάντα στα μεγάλα αριστουργήματα της δυτικής λογοτεχνίας».[3]

Στα Ελληνικά το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη σε μετάφραση της καθηγήτριας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Φραγκίσκης Αμπατζοπούλου, η οποία και τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ξένης Λογοτεχνίας στην Ελληνική Γλώσσα για τις Εξομολογήσεις του Αγίου Αυγουστίνου.[4][5]

Το έργο δεν είναι μια πλήρης αυτοβιογραφία, καθώς γράφτηκε όταν ο Άγιος Αυγουστίνος ήταν σαράντα τεσσάρων χρονών και o Άγιος έζησε για πολλά χρόνια αργότερα, παράγοντας και άλλο ένα σημαντικό έργο, Η Πολιτεία του Θεού. Παρόλα αυτά, παρέχει ένα αδιάσπαστο αρχείο της εξέλιξης της σκέψης του και είναι η πληρέστερη καταγραφή οποιουδήποτε μεμονωμένου ανθρώπου από τον 4ο και τον 5ο αιώνα. Είναι ένα σημαντικό θεολογικό έργο, με πνευματικούς διαλογισμούς και ενοράσεις.

Στο έργο, ο Άγιος Αυγουστίνος γράφει για το πώς μετανιώνει που έζησε μια αμαρτωλή και ανήθικη ζωή. Συζητά τις τύψεις του που ακολούθησε τη μανιχαϊκή θρησκεία και πίστευε στην αστρολογία. Γράφει για τον ρόλο του φίλου του Νεβρίδιου να τον πείσει ότι η αστρολογία δεν ήταν μόνο λανθασμένη αλλά κακή, και για τον ρόλο του Αγίου Αμβροσίου στη μεταστροφή του στον Χριστιανισμό. Τα πρώτα εννέα βιβλία είναι αυτοβιογραφικά και τα τέσσερα τελευταία είναι σχολιαστικά και σημαντικά πιο φιλοσοφικά. Δείχνει έντονη λύπη για τις σεξουαλικές του αμαρτίες και γράφει για τη σημασία της σεξουαλικής ηθικής. Τα βιβλία γράφτηκαν ως προσευχές στον Θεό, απευθύνονται στον Θεό και όχι στους ανθρώπους, εξού και ο τίτλος, βασισμένος στους Ψαλμούς του Δαβίδ. Το έργο ξεκινά με το «Μέγα είσαι, Κύριε, και αινετός σφόδρα». Και λίγο πιο κάτω: «... γιατί δικά σου πλάσματα είμαστε, και η καρδιά μας δεν ησυχάζει όσο δεν αναπαύεται μέσα σου».[5][6] Το έργο θεωρείται ότι χωρίζεται σε βιβλία που συμβολίζουν διάφορες πτυχές της Αγίας Τριάδας και της τριαδικής πίστης.

Όπως γράφει η Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, στις Εξομολογήσεις του Αγίου Αυγουστίνου αυτό που προτείνεται ως πρότυπο στην ομάδα δεν είναι κάποιος ιδεώδης εαυτός, αλλά η ίδια η διαδικασία της μετάβασης προς τον εαυτό.[5]

Τα δεκατρία βιβλία του έργου είναι τα εξής:[5]

  1. Τα παιδικά χρόνια
  2. Η εφηβεία
  3. Στην Καρχηδόνα
  4. Τα χρόνια της πλάνης
  5. Τα χρόνια της περιπλάνησης: Καρχηδόνα, Ρώμη, Μιλάνο
  6. Τα χρόνια της κρίσης
  7. Η ηλικία της ωριμότητας, νεοπλατωνικοί και χριστιανοί
  8. Η μεταστροφή
  9. Η βάπτιση του Αγίου Αυγουστίνου, ο θάνατος της Μόνικας
  10. Αναζητώντας τον Θεό, η μνήμη
  11. Ερμηνεύοντας τις Γραφές, ο χρόνος
  12. Η ερμηνεία της Γένεσης
  13. Η αλληγορική ερμηνεία της Δημιουργίας

Κριτική και Αποδοχή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Εξομολογήσεις στη Δύση κυκλοφόρησαν σε πολυάριθμες μεταφράσεις και αποτέλεσαν συνεχώς αντικείμενο έρευνας. Δεν έγινε όμως το ίδιο και στην Ελλάδα, όπου δε μεταφράστηκαν παρά μόνο στα μέσα του 20ού αιώνα. Το ίδιο ισχύει γενικότερα για όλα τα έργα του Αγίου Αυγουστίνου.[5]

Οι Εξομολογήσεις βρήκαν ένθερμους θαυμαστές σε συγγραφείς διαφορετικών εποχών όπως οι Πετράρχης, Τζον Μίλτον, Τόμας Στερνς Έλιοτ και Χένρυ Μίλλερ, αλλά και επικριτές όπως ο Φρειδερίκος Νίτσε. «Οι Εξομολογήσεις είναι το πιο σοβαρό βιβλίο που έχει γραφτεί ποτέ» έχει πει ο Λούντβιχ Βιτγκενστάιν.[5]

Σύμφωνα με την παλαιότερη θέση της Δυτικής κριτικής για τις Εξομολογήσεις, ο Άγιος Αυγουστίνος, από τα δεκαέξι ώς τα τριάντα δύο του χρόνια, δοκίμασε όλες τις εμπειρίες: το σεξ και τον θάνατο, την έλξη του κακού και τη θηριωδία των ρωμαϊκών ιπποδρομίων, τον αριβισμό και τη φιλοδοξία για κοινωνική άνοδο, τη διανοητική βουλιμία και την παθιασμένη φιλοσοφική αναζήτηση που τον οδήγησε από τον δογματισμό των μανιχαίων και την αστρολογία στον σκεπτικισμό των ακαδημεικών και στους νεοπλατωνικούς. Ο Αυγουστίνος «παρεσύρθη από τον στρόβιλον των σαρκικών ηδονών και των αισθησιακών απολαύσεων» και μετά από μια πολυτάραχη ζωή «πολυπλόκων αξιώσεων και πολυσχιδών διεκδικήσεων» αναζήτησε τη σωτηρία του στον Θεό, γράφει ο Ανδρέας Δαλέζιος στον πρόλογο της πρώτης μετάφρασης των Εξομολογήσεων στα Ελληνικά. Παρ' όλ' αυτά, η Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου θεωρεί πως «όταν ο Αυγουστίνος μιλά για έκλυτα νιάτα, είναι βέβαιο ότι υπερβάλλει».[5]

  1. Chadwick, Henry (2008) [1992]. St. Augustine, Confessions. Oxford University Press. σελ. xxix. ISBN 978-0-19953782-2. 
  2. Augustine of Hippo (2006). Confessions. Hackett Publishing. σελίδες 17–. ISBN 978-0-87220-816-2. 
  3. Chadwick, Henry (14 Αυγούστου 2008). Confessions. Oxford University Press. σελ. 4 (ix). ISBN 978-0-19953782-2. 
  4. Αγίου Αυγουστίνου, Εξομολογήσεις (α΄ τόμος ). patakis.gr. Ανακτήθηκε στις 23/11/2024.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 Άγιος Αυγουστίνος. Εξομολογήσεις. Πρόλογος, εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου. Εκδόσεις Πατάκη. Αθήνα. Ένατη έκδοση 2010. Πρώτη έκδοση 1999. ISBN 978-960-600-232-8.
  6. Saint Augustine (Bishop of Hippo.) (2006). Confessions. Hackett Publishing. σελ. 18. ISBN 978-0-87220-816-2. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]